Postanowienie z dnia 2000-02-15 sygn. III CKN 1204/99

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CKN 1204/99

POSTANOWIENIE

Dnia 15 lutego 2000 r.

Sąd Najwyższy Izba Cywilna

W składzie następującym:

Przewodniczący: SSN - M. Kocon

Sędziowie SN - H. Ciepła, SN - L. Walentynowicz (spraw.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 lutego 2000 r.

sprawy z wniosku

przeciwko Ł|  Spółka Akcyjna w Ź|

o ogłoszenie upadłości

na skutek kasacji dłużnika

od postanowienia Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 27 września 1999 r., sygn. akt V Gz 78/99

postanawia:

oddalić kasację.

UZASADNIENIE

(...)

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Bezzasadny jest zarzut nieważności postępowania oparty na przepisie art. 379 piet 4 kpc. O ogłoszeniu upadłości orzeka sąd w składzie trzech sędziów zawodowych (art. 8 § 2 prawa upadłościowego) i wymóg ten został spełniony w rozpoznawanej sprawie. Treść protokołu rozprawy oraz treść postanowienia z dnia 26 lipca 1999 r. (k. 61 i 63) jednoznacznie na to wskazują. W postanowieniu wymienieni zostali trzej sędziowie i zamieszczono tam ich podpisy. Zarzut skarżącego w tej kwestii jest niezrozumiały. Dwaj członkowie składu orzekającego byli asesorami sądowymi, ale w sprawach orzeczniczych mieli uprawnienia równe sędziom (art. 115 § 3 usp).

Nie jest także usprawiedliwiony zarzut nieważności postępowania z racji pozbawienia dłużnika możności obrony jego praw (art. 379 pkt 5 kpc). Zarzut ten dotyczy postępowania przed sądem pierwszej instancji, a kontrolą kasacyjną objęte jest orzeczenie kończące postępowanie przed sądem drugiej instancji (art. 392 § 1 kpc). Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 21 listopada 1997 r., I CKN 825/97 (OSNC 1998, z.5, poz. 81) wyraził pogląd, iż wzięcie pod rozwagę nieważności postępowania z urzędu w instancji kasacyjnej (art. 393¹¹ kpc) dotyczy tylko nieważności, która miała miejsce przed sądem drugiej instancji. Sąd Najwyższy może objąć kontrolę instancyjną nieważność postępowania pierwszoinstancyjnego w sposób pośredni, a mianowicie na zarzut naruszenia art. 386 § 2 kpc. Taki zarzut nie został zgłoszony. Co więcej, wnosząc zażalenie na postanowienie o ogłoszeniu upadłości dłużnik nie zgłosił zarzutu nieważności postępowania opartego na przepisie art. 379 pkt 5 kpc.

Wypada zauważyć, że nie było podstaw do odroczenia rozprawy przez Sąd Rejonowy (por. art. 214 kpc, art. 215 kpc...), a wniosek dowodowy, który by mógł być podstawą odroczenia rozprawy nie został należycie umotywowany. Problem ten okazał się o tyle zdeaktualizowany, iż dłużnik przedłożył dowody w postępowaniu odwoławczym, które zostały ocenione przez Sąd Okręgowy. W istocie więc „niedostatek dowodowy” nie wystąpił w postępowaniu przed sądami obu instancji.

Sąd Okręgowy w uzasadnieniu swego orzeczenia m.in. stwierdził, że ścisłe przestrzeganie reguł postępowania dowodowego nie było konieczne (art. 243 kpc). Gdyby wypowiedź tą odnieść do całego postępowania dowodowego, a nie tylko do kwestii ubocznych, do których ustawa wyraźnie przewiduje możliwość uprawdopodobnienia, to stanowisko takie byłoby niesłuszne. Sąd Rejonowy dokonał wszakże oceny zebranego materiału według reguł dowodowych, wydając w szczególności postanowienie dowodowe określające zakres przedmiotowy rozpoznania (k. 61). Podniesiony w kasacji zarzut naruszenia art. 243 kpc nie mógł więc być skuteczny.

Bezskuteczność zarzutów opartych na drugiej podstawie kasacyjnej (art. 393¹ pkt 2 kpc) oznacza, że miarodajne są ustalenia faktyczne dokonane przed sądami obu instancji. Wynika z nich przede wszystkim to, że majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie jego długów, które przestały być spłacane. Oba sądy zanalizowały ponadto strukturę zadłużenia i majątku dłużnika, jego możliwości płatnicze i perspektywy gospodarcze. Ocena ta wypadła niekorzystnie dla skarżącego. Także bez upadłości groziłaby mu realnie egzekucja roszczeń 47 wierzycieli. Z tych też względów zaktualizowały się obie przesłanki upoważniające do ogłoszenia upadłości (art. 1 § 1 i 2 prawa upadłościowego). Nieuzasadnione okazały się także twierdzenia dłużnika o przejściowym charakterze jego trudności finansowych (art. 2 prawa upadłościowego).

Z braku uzasadnionych podstaw należało w konsekwencji oddalić kasację (art. 393¹² kpc w związku z art. 13 § 2 kpc)