Postanowienie z dnia 2021-06-30 sygn. I NSNc 30/21

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I NSNc 30/21

POSTANOWIENIE

Dnia 30 czerwca 2021 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Maria Szczepaniec (przewodniczący)
‎SSN Paweł Czubik (sprawozdawca)
‎Bogusława Rutkowska (ławnik Sądu Najwyższego)

w sprawie z wniosku S. H.
‎przy uczestnictwie S. J., Z. H., M. H., B. H., J. H., Z. H., J. M., A. C.
‎o stwierdzenie nabycia spadku,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 30 czerwca 2021 r.,
‎skargi nadzwyczajnej wniesionej przez Prokuratora Generalnego od postanowienia Sądu Rejonowego w T. z 10 stycznia 2014 r., sygn. akt I Ns (…),

odrzuca skargę nadzwyczajną.

UZASADNIENIE

Prokurator Generalny wniósł skargę nadzwyczajną od prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 10 stycznia 2014 r., I Ns 345/11 w sprawie z wniosku S. H. z udziałem S. J., Z. H., M. H., B. H., J. H., Z. H., A. C. i J. M. o stwierdzenie nabycia spadku po S. H..

Na podstawie art. 89 § 1 pkt. 1 i 2 w zw. z art. 115 § 1 i § 1a ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (t.j. Dz.U. 2019, poz. 825; dalej: ustawa o SN) z uwagi na konieczność zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej zaskarżył przedmiotowe postanowienie w całości.

Na zasadzie art. 89 § 1, 2 i 3 w zw. z art. 115 § 1 i § 1a ustawy o SN zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

I.naruszenie zasad, wolności i praw człowieka i obywatela, określonych w art. 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 486 ze zm.), takich jak: prawo do własności oraz prawo do dziedziczenia i w konsekwencji prawidłowego ustalenia masy spadkowej, poprzez orzeczenie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku z naruszeniem obowiązujących przepisów, bez przeprowadzenia wszystkich niezbędnych czynności zmierzających do ustalenia prawidłowego kręgu spadkobierców S. H., co naruszyło prawo własności prawidłowo ustalonego kręgu spadkobierców wobec majątku spadkowego, a ponadto spowodowało brak urzeczywistnienia woli spadkodawczyni,

II.naruszenie w sposób rażący prawa materialnego art. 948 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 961 k.c. poprzez ich błędną wykładnię, skutkującą pominięciem urzeczywistnienia woli spadkodawczyni S. H. i nienadaniu rozsądnej treści jej rozporządzeniom zawartym z testamencie alograficznym z dnia 29 września 1988 r., poprzez uznanie, iż powołała ona do spadku wszystkie dzieci, podczas gdy w chwili otwarcia spadku, zapisy na rzecz synów: S. H. i W. H. wyczerpywały cały spadek, a pozostałe dzieci otrzymały składniki wymienione w zapisach w drodze darowizn, a zatem jedynie wyżej wymienieni spadkobiercy uprawnieni byli do całego spadku, zgodnie z literalnie wyrażaną wolą spadkodawczyni,

III.oczywistą sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, wyrażającą się w błędnym określeniu kręgu spadkobierców wskazanych w postanowieniu Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt I Ns 345/11 o nabyciu spadku, w konsekwencji błędnym określeniem części ułamkowych odpowiadających stosunkowi wartości przeznaczonych im przedmiotów, co doprowadziło do znacznego uszczuplenia praw spadkobiercy S. H. i następców prawnych W. H.

Na podstawie art. 91 § 1 ustawy o SN, Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tarnowskich Górach z pozostawieniem temu sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, w tym postępowania ze skargi nadzwyczajnej.

W odpowiedzi na skargę nadzwyczajną pełnomocnik A. C., J. M. i S. H. przyłączył się do stanowiska Prokuratora Generalnego zawartego w skardze i wniósł o stwierdzenie niezgodności z prawem zaskarżonego postanowienia, zaś pełnomocnik S. J. wniósł o oddalenie skargi.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Prokurator Generalny wniósł skargę nadzwyczajną od prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 10 stycznia 2014 r., I Ns 345/11, w którym uczestniczką postępowania była J. H..

Jak wynika z akt sprawy, J. H. zmarła dnia […] czerwca 2019 r., a więc jeszcze przed wniesieniem skargi nadzwyczajnej inicjującej przedmiotowe postępowanie.

Wobec braku zdolności sądowej wskazanej uczestniczki postępowania J. H., na podstawie art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. w zw. z art. 398²¹ k.p.c. w zw. z art. 95 pkt 1 ustawy o SN, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.