Postanowienie z dnia 2021-06-01 sygn. C-268/19

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Postanowienie

Trybunału (siódma izba) z dnia 1 czerwca 2021 r. –
Banco Santander

(sprawa C-268/19)

Odesłanie prejudycjalne – Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem – Ochrona konsumentów – Dyrektywa 93/13/EWG – Umowa pożyczki hipotecznej – Nieuczciwe warunki umowne – Warunek ograniczający zmienność stopy opracowywania („klauzula dolnego progu”) – Umowa odnowienia zobowiązania – Brak wiążącego charakteru

1.      Pytania prejudycjalne – Odpowiedź, która może zostać w sposób jednoznaczny wyprowadzona z orzecznictwa – Stosowanie art. 99 regulaminu postępowania

(art. 267 TFUE; regulamin postępowania przed Trybunałem, art. 99)

(zob. pkt 23, 24)

2.      Ochrona konsumentów – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Dyrektywa 93/13 – Stwierdzenie nieuczciwego charakteru warunku – Zakres – Będący przedmiotem umowy odnowienia zobowiązania warunek, który może zostać uznany za nieuczciwy – Umowa przewidująca odstąpienie konsumenta od dochodzenia roszczeń będących skutkiem stwierdzenia nieuczciwego charakteru tego warunku – Dopuszczalność – Przesłanka – Ustalenie spoczywające na sądzie krajowym

(dyrektywa Rady 93/13, art. 6 ust. 1)

(zob. pkt 33, 36–38; pkt 1 sentencji)

3.      Ochrona konsumentów – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Dyrektywa 93/13 – Nieuczciwy warunek w rozumieniu art. 3 – Warunek, który nie był indywidualnie negocjowany – Pojęcie – Warunek umowy odnowienia zobowiązania mający na celu zmianę, mogącego być uznany za nieuczciwy, warunku wcześniejszej umowy pomiędzy tymi samymi stronami lub regulującego skutki nieuczciwego charakteru tego innego warunku – Włączenie – Ocena przez sąd krajowy nieuczciwego charakteru

(dyrektywa Rady 93/13, art. 3 ust. 1, 2)

(zob. pkt 42, 44, 45)

4.      Ochrona konsumentów – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Dyrektywa 93/13 – Nieuczciwy warunek w rozumieniu art. 3 – Warunek, który nie był indywidualnie negocjowany – Pojęcie – Warunek umowy odnowienia zobowiązania mający na celu zmianę, mogącego być uznany za nieuczciwy, warunku wcześniejszej umowy pomiędzy tymi samymi stronami lub regulującego skutki nieuczciwego charakteru tego innego warunku – Wymóg przejrzystości – Zakres – Kryteria oceny

(dyrektywa Rady 93/13, art. 3 ust. 1, 2)

(zob. pkt 54, 56, 58; pkt 2 sentencji)

Sentencja

1)

Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie temu, by znajdujący się w umowie zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem warunek, którego nieuczciwy charakter może zostać stwierdzony na drodze sądowej, mógł stać się przedmiotem umowy odnowienia zobowiązania zawartej między przedsiębiorcą a tym konsumentem, pod warunkiem że przy zawarciu umowy odnowienia zobowiązania konsument zdaje sobie sprawę z braku wiążącego charakteru tego warunku oraz z płynących z tego konsekwencji, w związku z czym przystępuje on do omawianej umowy odnowienia zobowiązania w wyniku wolnej i świadomej zgody, co powinien zweryfikować sąd odsyłający.

2)

Artykuł 3 ust. 1 i art. 4 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że wymóg przejrzystości spoczywający na przedsiębiorcy na mocy tych przepisów oznacza, iż przy zawarciu między przedsiębiorcą a konsumentem umowy odnowy zobowiązania, której warunki nie były indywidulanie negocjowane, a która zmierza do zmiany potencjalnie nieuczciwego warunku wcześniejszej umowy zawartej przez te same strony, przedsiębiorca ów powinien dostarczyć konsumentowi istotnych informacji pozwalających mu zrozumieć płynące z niej konsekwencje prawne, a w szczególności fakt, że pierwotny warunek mógł być nieuczciwy, co powinien zweryfikować sąd odsyłający.