Wyrok z dnia 2004-03-24 sygn. IV KK 46/04

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt IV KK 46/04

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 marca 2004 r.

Sąd Najwyższy w Warszawie – Izba Karna na posiedzeniu w składzie następującym:

Przewodniczący: SSN Wiesław Kozielewicz (sprawozdawca) Sędziowie: SN Wiesław Maciak

SN Józef Szewczyk

Protokolant: Katarzyna Wasilewska

po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2004 r. sprawy L R.

oskarżonej z art. 267 § 1 k.k.

z powodu kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść od wyroku Sądu Rejonowego w K.

z dnia 28 lipca 2003 r., sygn. III K […]

I. uznaje kasację za oczywiście zasadną;

II. uchyla zaskarżony wyrok i oskarżoną L. R. uniewinnia od dokonania zarzucanego jej czynu;

III. kosztami postępowania w sprawie obciąża Skarb Państwa.

U Z A S A D N I E N I E

L. R. oskarżono o to, że w okresie od 4 stycznia 2002 r. do 26 marca 2002 r. w K. bez uprawnienia uzyskiwała informacje dla niej nie przeznaczone, podłączając się do przewodu służącego do przekazywania informacji z sygnałem telewizyjnym U. […] w K. na szkodę w/w firmy tj. występek z art. 267 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w K., po rozpoznaniu sprawy, wyrokiem z dnia 28 lipca 2003 r. sygn. III K […] na mocy art. 66 § 1 i 2 k.k. oraz art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie wobec L. R. odnośnie zarzucanego jej czynu, zaś na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. orzekł świadczenie pieniężne na rzecz Fundacji […] w K. w wysokości 300 złotych płatne w terminie trzech miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia oraz obciążył Oskarżoną kosztami sądowymi (k. 35-35v z akt III K […] SR w K.).

Powyższy wyrok uprawomocnił się bez postępowania odwoławczego.

Od tego wyroku kasację złożył Prokurator Generalny. Zaskarżył wyrok w całości na korzyść L. R. i zarzucając rażące i mające wpływ na treść wyroku naruszenie przepisu art. 267 § 1 k.k. poprzez błędne przyjęcie, iż zachowanie oskarżonej polegające na uzyskiwaniu bez uprawnień informacji z sygnałem telewizyjnym telewizji kablowej przez podłączenie się do przewodu służącego do jego przekazywania formalnie wyczerpało znamiona przypisanego jej czynu, podczas gdy w dacie popełnienia czyn ten nie był czynem zabronionym przez ustawę, wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej.

Sąd Najwyższy zważył co następuje;

Kasacja jest oczywiście zasadna.

Zasadnie skarżący podniósł zarzut rażącej obrazy prawa materialnego, która to obraza miała istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Przypomnieć tylko należy, że obraza prawa materialnego zachodzi wówczas gdy prawo to zostało wadliwie zinterpretowane przez sąd, gdy sąd ten wadliwie zastosował przepis prawa materialnego, pomimo iż w układzie okoliczności sprawy nie było to dopuszczalne, bądź wówczas, gdy sąd nie zastosował przepisu prawa materialnego, pomimo iż w konkretnym układzie było to obligatoryjne.

W niniejszej sprawie obraza prawa materialnego i to rażąca, polegała na zastosowaniu normy tego prawa zawartej w przepisie art. 267 § 1 k.k. w sytuacji gdy było to niedopuszczalne, albowiem działanie oskarżonej polegające na bezprawnym podłączeniu odbiornika telewizyjnego do sieci kablowej wprawdzie godziło w prawa majątkowe nadawcy programu (U. […] w K.), nie wyczerpywało jednak znamion przypisanego jej występku.

Jak podniósł Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 stycznia 2002 r. sygn. I KZP 43/02 (zam. OSNKW 2003, z. 1-2, poz. 5) bezpośrednim przedmiotem ochrony art. 267 § 1 k.k. jest szeroko rozumiane prawo do dysponowania informacją, mające charakter prawa podmiotowego. Informacja zaś w pewnych okolicznościach jest towarem i może stać się przedmiotem obrotu. Towarem jest także nośnik informacji. Przekazanie informacji stanowi wtedy usługę, za którą przekazujący pobiera stosowną opłatę, w której mieści się zarówno cena informacji, jak i należność za jej przekazanie. Dysponent informacji np. nadawca radiowy bądź telewizyjny oferuje na określonych warunkach treść informacji. Oferta ta może zostać przyjęta poprzez np. wykupienie abonamentu telewizyjnego czy prawa do odbioru programów emitowanych w sieci kablowej. Może zostać ona także odrzucona. Nikt nie zmusza bowiem żadnej osoby ani do odbioru programów radiowych czy telewizyjnych. Wprawdzie będąc towarem informacja może tak jak każdy inny towar, stać się przedmiotem przestępstwa, to jednak na gruncie stanu faktycznego przedmiotowej sprawy nie może ulegać wątpliwości, iż oskarżona zamierzała w sposób bezprawny uzyskać dostęp do usługi jaką, w trybie art. 41 i n. ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 1993 r., Nr 7, poz. 34, z późn. zmianami) oferował operator sieci kablowej. Niektóre programy radiowe i telewizyjne dostępne są w sieciach kablowych, a odbiór ich możliwy jest dopiero po wniesieniu na rzecz nadawcy stosownych opłat. Uiszczenie opłaty umożliwia odbiór programów oferowanych przez nadawcę nawet w sytuacji, gdy nie uiszczono abonamentu. Opłata za dostęp do sieci kablowej jest w istocie rzeczy opłatą za usługę udostępnienia programów. Działanie oskarżonej w przedmiotowej sprawie zmierzało przede wszystkim do bezprawnego uzyskania usługi, a dopiero w następstwie tego do informacji (por. J. Sobczak, Radiofonia i telewizja. Komentarz, Zakamycze 2001, s. 485 i n.).

Zgodzić się więc należy z wywodem Sądu Najwyższego w powołanej uchwale, iż działanie sprawcy polegające na podłączeniu odbiornika telewizyjnego do sieci kablowej, po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń skrzynki rozdzielczej i uzyskaniu dostępu do emitowanego programu niewątpliwie ma charakter bezprawny i godzi w prawa majątkowe przedsiębiorstwa będącego nadawcą programu. Nie wyczerpuje ono jednak znamion przestępstwa z art. 267 § 1 k.k.

Niezależnie od powyższego mocno należy podkreślić, iż istotą występku, o jakim mowa w art. 267 § 1 k.k., jest uzyskanie informacji dyskrecjonalnej, nie przeznaczonej dla sprawcy. Program emitowany w sieci kablowej z natury rzeczy jest przeznaczony dla każdego, kto tylko uiści abonament. Tak więc informacje zawarte w tym programie nie są informacjami, które nie są przeznaczone dla potencjalnych odbiorców. Sprawca, który bezprawnie z takich programów korzysta i uzyskuje zawarte w nich informacje nie narusza więc dyspozycji art. 267 § 1 k.k., lecz jak to wyżej powiedziano godzi jedynie w prawa majątkowe. Obecnie takie zachowanie należałoby zakwalifikować jako wyczerpujące znamiona występku z art. 7 ust 1 lub art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną opartych lub polegających na dostępie warunkowym (Dz. U. Nr 126, poz. 1068), gdyż bezprawne podłączenie odbiornika telewizyjnego do sieci kablowej po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń skrzynki rozdzielczej i korzystanie w związku z tym z usługi chronionej polegającej na rozpowszechnianiu i rozprowadzaniu programu telewizyjnego stanowi używanie urządzenia niedozwolonego w rozumieniu tej ustawy i jeśli działanie to podjęto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej to wyczerpuje znamiona występku z art. 7 ust. 1, zaś w przypadku używania tego urządzenia niedozwolonego wyłącznie na własne potrzeby występku z art. 7 ust 2 tej ustawy. Ustawa ta weszła jednak w życie z dniem 9 listopada 2002 r., a zatem po dacie popełnienia przez oskarżoną zarzucanego czynu i z tego względu nie może mieć zastosowania w niniejszej sprawie.

Kierując się powyższym Sąd Najwyższy z mocy art. 535 § 3 k.p.k. i art. 537 § 2 k.p.k. orzekł jak w wyroku.