Wyrok z dnia 2019-12-05 sygn. II AKa 90/19

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 90/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Sąd Okręgowy w P.z (...) r.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

P. D.

Sąd Okręgowy w P.wydał wyrok(...) r., w sprawie o sygn.. akt (...), zasądzono od oskarżonego na rzecz (...) Sp. z o.o. (...) zł oraz (...)zł, który jest prawomocny od 1 czerwca 2013 r., który implikuje konieczność zastosowania klauzuli antykumulacyjnej z art. 415§1 k.p.k., albowiem zasądzenie tych kwot od oskarżonego, jako członka zarządu powyższej Spółki, oparto o art. 299§1 k.s.h. Pozwanym był oskarżony jako prezes zarządu (...) Sp..o.o., która zabezpieczała symulatorem lotów [mienie (...) Sp. z o.o.] umowę pożyczki zawartą pomiędzy (...) Sp. z o.o., a (...) Sp. z o.o. Po braku odzyskania kwoty przekazanej tytułem odszkodowania, Sąd Polubowny przy Krajowej Izbie Gospodarczej wyrokiem z (...) r., sygn. akt (...); (...)/W zasądził na rzecz (...) Sp. z o.o. kwotę (...)USD oraz koszty w łącznej kwocie (...) zł.

Akta sprawy SO w P. (...)

2-7 akta

(...)

201 akta

(...)

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

akt sprawy Sądu Okręgowego w P. (...)

Faktu prowadzenia tego procesu cywilnego nikt nie kwestionował, podstaw prawnych dochodzonych roszczeń oraz treści wyroku.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

2

3

4

5

6

7

8

1 i 2

3 i 4

5 i 7

6

8

Obrońca P. D. zarzucił:

-obrazę art. 300§2 k.k. poprzez niewłaściwe jego zastosowanie i przypisanie oskarżonemu sprawstwa, mimo że, kierując się opisem przyjętym w wyroku, nie mógł być on podmiotem tego przestępstwa, gdyż nie był dłużnikiem osobistym spółki (...) Sp. z o.o., a zatem nie mógł doprowadzić do udaremnienia albo uszczuplenia zaspokojenia „swojego wierzyciela”, nadto przypisana mu czynność sprawcza (zawarcie umowy pożyczki z załącznikiem w postaci umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie symulatora lotów) nie miała za przedmiot składnika „jego majątku”,

-obrazę art. 300§2 k.k. poprzez niewłaściwe jego zastosowanie i przypisanie oskarżonemu popełnienie przestępstwa, mimo że wskazana w opisie czynność sprawcza zawarcia umowy pożyczki, mając na uwadze jej treść i strony, nie mogła prowadzić do skutku w postaci udaremnienia zaspokojenia wierzyciela (...) Sp. z o.o. w rozumieniu art. 300§2 k.k.,

-obrazę art. 848 k.p.c., poprzez błędną jego wykładnię i przyjęcie, że w postepowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez komornika nie istniała możliwość prowadzenia egzekucji z symulatora lotów,

-obrazę art. 7 k.p.k. poprzez odmowę uznania za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego, co do jego przekonania o konsekwencjach zastosowania warunku zawieszającego w umowie przewłaszczenia z dnia (...) r.,

-obrazę art. 7 i 410 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej i wybiórczej analizy materiału dowodowego, sprzecznej z zasadami swobodnej oceny dowodów, pominięcie okoliczności wynikających z zeznań świadków i przyjęcie, iż P. D. był inicjatorem i negocjatorem warunków umowy cesji wierzytelności pomiędzy (...) Sp. z o.o. a (...) Sp. z o.o.,

-obrazę art. 415§1 zd. 2 k.p.k. poprzez błędne przyjęcie, że istnienie wyroku Sądu Arbitrażowego nie stanowi przeszkody do orzekania o obowiązku naprawienia szkody w postępowaniu karnym,

-błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym przyjęciu, że działania oskarżonego udaremniły zaspokojenie spółki (...) i że istnieją podstawy do orzeczenia obowiązku naprawienia szkody na rzecz tej spółki,

-rażącą niewspółmierność orzeczonej kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zaszła merytoryczna sprzeczność apelacji, bowiem z jednej strony, zawarto w niej zarzut naruszenia prawa materialnego, z drugiej strony, jest zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, który jednocześnie odnosi się do przypisanego oskarżonemu przestępstwa z art. 300§2 k.k. Obraza prawa materialnego może polegać na błędnej wykładni zastosowanego przepisu, zastosowaniu nieodpowiedniego przepisu, a także niezastosowaniu określonego przepisu w sytuacji, gdy jego zastosowanie jest obowiązkowe. Obraza prawa materialnego może być podstawą zaskarżenia jedynie wtedy, gdy ma ona charakter samoistny. Oznacza to, że naruszenie prawa materialnego polega na jego wadliwym zastosowaniu bądź niezastosowaniu w orzeczeniu, które oparte jest na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych (postanowienie SN z 4 grudnia 2018 r., II KK 239/2018, Prok. i Pr.-wkł. 2019/2/12). Takie zakwestionowanie wyroku, merytorycznie osłabia wymowę tej apelacji, skoro te zarzuty wykluczają się wzajemnie, a więc nie wiadomo, który ma być rozpatrzony.

Wyrok Sądu Najwyższego z (...) r. (sygn.. akt (...)), w którym wyrażono pogląd, że ,,dokonując oceny prawnej opisu czynu przepisanego należy stwierdzić, że znamię odnoszące się do mienia zagrożonego zajęciem jest w tymże opisie zawarte. […] celem wskazania w dyspozycji art. 300§2 k.k. na ,,zagrożenie zajęciem” jest to to, aby nie odnosić zarzucanego czynu do jakiegokolwiek składnika mienia oskarżonego, czyli mienia tego w ogólności, lecz do konkretnego (tych konkretnych), którego ukrycie, zbycie, obciążenie itp. Wprost prowadzi do udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela, […] z opisu zarzucanego i przypisanego przez Sąd I instancji czynu, jednoznacznie i wprost wynika, że tym konkretnym mieniem, który był zagrożony zajęciem był symulator lotów na statkach powietrznych (...)”, przesądził, że zawarto znamiona przestępstwa z art. 300§2 k.k . To zapatrywanie prawne jest wiążące dla Sądu II instancji.

Nie można zgodzić się, że oskarżony nie mógł być podmiotem przypisanego mu przestępstwa udaremnienia zaspokojenia wierzyciela, albowiem nie był dłużnikiem osobistym podmiotu gospodarczego (...) Sp. z o.o. Ujęcie tej kwestii, w tak arbitralny sposób, czyniłoby ów przepis prawa materialnego w wielu wypadkach martwym, zwłaszcza w obrocie gospodarczym, w którym w wielu wypadkach relacje gospodarcze, z reguły o charakterze zobowiązaniowym, kreujące je na poziomie dłużnik- wierzyciel- odbywają się w stosunku do spółek kapitałowych, z czym mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie. Wszelkie wątpliwości w tym zakresie rozstrzyga art. 308 k.k., w którym wskazano, że: ,,za przestępstwa określone w tym rozdziale odpowiada jak dłużnik lub wierzyciel, kto, na podstawie przepisu prawnego, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania, zajmuje się sprawami majątkowymi innej osoby prawnej, fizycznej, grupy osób lub podmiotu niemającego osobowości prawnej”. To unormowanie daje uprawnienie, a w praktyce daje przesłanki do rozszerza zakresu podmiotowy normy zawartej w art. 300§2 k.k. Komentowany przepis rozszerza karalność indywidualnych przestępstw gospodarczych, na osoby, które na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmują się sprawami majątkowymi innego podmiotu. Oskarżony jako prezes zarządu podmiotu dłużnika (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o. był osobą zajmująca się sprawami majątkowymi tych podmiotów.
W kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu przestępstwa, nie przywołano art. 308 k.k., co modelowo powinno mieć miejsce, co zauważył skarżący, jak i wyeksponował w uzasadnieniu wyroku z (...) r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu, sygn.. akt (...), co nie znaczy, że to zaniechanie dyskredytuje wyrok Sądu I instancji i to na poziomie mającym prowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku i uniewinnianie oskarżonego od przypisanego jemu przestępstwa, skoro ,,w spółczesny proces karny nie jest procesem formułkowym i przy konstruowaniu opisu czynu zabronionego dopuszczalne jest użycie wyrażenia synonimicznego” (wyrok SN z 26 marca 2019 r., V KK 109/2018, LEX nr 2647175). W realiach sprawy, takim sformułowaniem synonimicznym jest zwrot, zawarte w postawionym, a następnie przypisanym oskarżonemu zarzucie, że oskarżony, w okresie popełnienia przypisanego mu przestępstwa, pełnił funkcję prezesa zarządu wspomnianych dwóch podmiotów gospodarczych- spółek kapitałowych, co immamentnie związane jest z uprawnieniem lub obowiązkiem zajmowaniem się sprawami majątkowymi tych podmiotów, na co wskazuje art. 201§1 k.s.h. i art. 204§1 i 2 k.s.h., w których odpowiednio wyrażono, że zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. […] Prawo członka zarządu do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich. Fakt pełnienia funkcji prezesa zarządu tych dwóch podmiotów, wynika z dokumentów zebranych w sprawie, które były przedmiotem postępowania dowodowego. Unormowanie zawarte w art. 308 k.k. pozwała na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej osoby, powiązanej w określony sposób, wskazany w tym przepisie, z podmiotem [osobą], która jest właścicielem określonego składnika majątku zajętego lub zagrożonego zajęciem. Ścisłe interpretowanie art. 300§2 k.k., w oderwaniu od art. 308 k.k., wypacza istotę tej penalizacji, zawęża ją, czyniąc ją w wielu wypadkach martwą.

Tak skonstruowane zarzuty, wskazują na intencjonalne podejście do zebranych, wiarygodnych dla sądu dowodów, znajdujący oparcie w dokumentach, a więc w materiale bezwpływowym, odnoszącym się do umowy pożyczki i nierozerwalnie związanej z nią umowy przewłaszczenia mienia, będącego własnością (...) Sp. z o.o. Umowa pożyczki została zawarta w relacji (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o., natomiast (...) Sp. z o.o., z w praktyce zabezpieczał ją swoim mieniem, w stosunku do którego roszczenie (...) Sp. z o.o. opierało na orzeczeniu Sądu Polubownego prze Krajowej Izbie Gospodarczej w W. z (...) r. ((...), które mogło i było egzekwowane z mienia (...) Sp. z o.o., w tym zwłaszcza z symulatora lotów statków powietrznych (...), które wynikało z nabycia udziałów we własności samolotów i zarządu nimi. Skierowanie egzekucji do mienia (...) Sp. z o.o. poprzedzały zapisy listu intencyjnego z (...) r. podpisanego pomiędzy (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o., w którym w §2 ustalono, że warunkiem zawarcia umowy pożyczki i uruchomienia pochodzących z pożyczki środków finansowych dla pożyczkobiorcy będzie ustanowienie odpowiednio przez pożyczkobiorcę lub przez strony zabezpieczenia spłaty pożyczki, w szczególności w postaci lub w formie ustanowenie na rzecz Pożyczkodawcy zastawu rejestrowego lub przewłaszczenia wybranych przez pożyczkodawcę składników majątku Pożyczkobiorcy lub przedsiębiorstw z grupy przedsiębiorstw powiązanych z Pożyczkobiorcą, w szczególności środka trwałego o nazwie S. lotów na stacjach powietrznych (...)wraz z oprogramowaniem zlokalizowanym w P.. Ów list intencyjny podpisał oskarżony. Z tego zapisu wynika, że (...) Sp. z o.o., która była właścicielem tego sprzętu, o dziwo, nie będzie beneficjentem przyszłej umowy pożyczki, a wystąpi jako poręczyciel rzeczowy pożyczkobiorcy. Takie ustalenia znalazły swój wyraz w umowie pożyczki z (...) r. – w której wystąpił ten podmiot gospodarczy jako przewłaszczający, która to umowę podpisał również oskarżony, w imieniu pożyczkobiorcy, jak i tego przewłaszczającego. Nie można zgodzić się z zarzutem odnoszącym się do obrazy art. 848 k.p.c., mówiący o tym, że ,,zajęcie ma ten skutek, że rozporządzenie ruchomością dokonane po zajęciu nie ma wpływu na dalszy bieg postępowania, a postępowanie egzekucyjne z zajętej ruchomości może być prowadzone również przeciwko nabywcy”. Apelujący zdaje się, że zapomina całkowicie o ustaleniach faktycznych, których w żaden sposób nikt skutecznie nie zakwestionował, a poczynionych przez Sąd I instancji. Otóż, sekwencja zdarzeń jest jasna, czytelna i z tych faktów da się wyprowadzić właściwe i obiektywne wnioski o charakterze prawnym, w tym odwołując się do normy wynikającej z przytoczonej jednostki redakcyjnej. Podmiot gospodarczy (...) Sp. z o.o. miał roszczenie względem (...) Sp. z o.o., które było przedmiotem wyroku Sądu Polubownego z (...) r. Stosowny wniosek o wszczęcie egzekucji wobec tej Spółki został wniesiony do komornika (...)r. Oskarżony, poprzez swojego pracownika, został przez komornika prowadzącego egzekucje, zawiadomiony o wszczęciu tego postępowania (...) r. Mimo tej wiedzy, mając świadomość, że na tamten moment całkowita egzekwowana należność na rzecz w/w wierzyciela opiewa na (...)zł, a więc musiał mieć świadomość tego, a tak podpowiada doświadczenie życiowe, aby egzekucja była skuteczna, musi być skierowana zwłaszcza do materialnych składników majątkowych należących do (...) Sp. z o.o. W konsekwencji, wszelkie rozporządzenia majątkowe, odnoszące się do majątku dłużnika, dokonane po tej dacie wypełniały znamiona udaremnienie wykonania orzeczenia. Rozporządzenie mieniem w postaci umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie miała miejsce z momentem podpisania umowy pożyczki, która była zabezpieczona właśnie tym przewłaszczeniem. Ukształtowanie tego zabezpieczania pod warunkiem zawieszającym [polegającego na uzależnieniu przejścia własności przedmiotu przewłaszczenia od zdarzenia przyszłego, ale niepewnego], nie niwelowało tej czynności prawnej, ani jej charakteru, ani skutków finalnych i zasadniczych, o których oskarżony wiedział, jako podpisujący umowę pożyczki wraz z jej zabezpieczeniem w postaci przewłaszczenia mienia. W tej sytuacji, nie jest zasadny zarzut, w którym postulowano danie wiary wyjaśnieniom oskarżonego, z których miało wynikać, że nie wiedział, jakie będą skutki przewłaszczenia. Oskarżony jest osobą dorosłą, a więc ma doświadczenie życiowe, posiada wykształcenie wyższe, specyfika i intensywność aktywności zawodowej wymagała od niego szerokiej wszechstronnej wiedzy, w tym prawniczej, a więc nie sposób przyjąć, że oskarżony nie widział jakie będą skutki faktyczne i prawne tego przewłaszczenia, w przypadku braku terminowego zwrotu pożyczki. Umowa pożyczki i połączone z nią zabezpieczenie, w postaci przewłaszczenia sprecyzowanej ruchomości, którego skutek miał działać w przypadku ziszczenia się określonego zdarzenia negatywnego, w postaci braku zwrotu przedmiotu pierwotnego zobowiązania, było rozporządzeniem tym określonym mieniem. To rozporządzenie materializowało się po ustaleniu braku spłaty kwoty pożyczki, ale czerpało swoją moc faktyczną i prawną z pierwotnego rozporządzenia, a więc bez tego rozporządzenia przeniesienie własności nie nastąpiłoby.

Kwestia, ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd i instancji, z których wynikało, że oskarżony inicjował i negocjował umowę cesji wierzytelności pomiędzy (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o., ma dla sprawy znaczenie, zwłaszcza co przypisania jemu odpowiedzialności za przestępstwo kwalifikowane z art. 300§2 k.k. Te okoliczności jedynie służą wykazaniu, że oskarżony miał interes w tym aby taką inicjatywę podjąć, a materialnym wyrazem tego jest korespondencja prowadzona przez niego z (...) Sp. z o.o., na co słusznie powołał się Sąd I instancji, odpowiednio to eksponując. Oskarżony był wspólnikiem spółki kapitałowej, która nabyła przedmiot przypisanego jemu przestępstwa, był członkiem zarządu tego podmiotu, wręcz jego prezesem, a jego zawód [pilot] i przedmiot działalności tej zarządzanej spółki jednoznacznie podpowiada, że oskarżony miał motyw, jak i interes prawny i gospodarczy, aby za korzystną cenę nabyć wysoce specjalistyczny sprzęt, to jest za 1/3 wartości pierwotnej ceny określonej w zabezpieczeniu pożyczki, z którego podmiot nabywający, ówcześnie zarządzany przez oskarżonego, był gospodarczo eksploatowany. Takie nabycie, i to właśnie przez inny podmiot, niż podmiot, który istotnym składnikiem swojego majątku zabezpieczał zobowiązanie finansowe innego podmiotu gospodarczego, było działaniem intencjonalnym i zmierzało do ucieczki majątkiem sprzed egzekucji prowadzonej choćby z wniosku podmiotu gospodarczego w postaci (...) S.A. Brak odniesienia się do zeznań świadków: Z. L., J. Przybyły, E. P., J. H., R. N., J. J. i W. P. nie jest przekonywujący, skoro Sąd I instancji czyniąc ustalenia faktyczne, wskazał na relacje tych osób, jako ich podstawę, a lektura zeznań tych świadków i lektura ustaleń faktycznych daje pełny obraz w jakim zakresie dano tym relacje wiarę i czego one dotyczą. Częściowe zaspokojenie w postępowaniu egzekucyjnym, nie świadczy o tym, że nie doszło do przestępstwa z art. 300§2 k.k. w zw. z art. 308 k.k., tym bardziej, że finalnie wyegzekwowana kwota nie pochodziła z mienia w postaci symulatora lotów, o którym mowa w przypisanym oskarżonemu przestępstwie. Nie ma podstaw do orzeczenia naprawienia szkody, z uwagi na istnienie klauzuli antykumulacyjnej, mając na względzie wyrok Sądu Okręgowego w P. (...), oparty o art. 299§1 k.s.h.

Zasadny okazał się zarzut apelacyjny, przy czym zmodyfikowany na rozprawie apelacyjnej, kiedy powołano się na wyrok Sądu Okręgowego w P.z (...)r., sygn.. akt (...), bowiem z uwagi na tożsamość zasądzonego roszczenia, pod względem podmiotowym [chodzi o osobę oskarżonego] i przedmiotowym [roszczenie zasądzone przez Sąd Polubowny przy Krajowej Izbie Gospodarczej wyrokiem z (...) roku sygn. akt (...);(...) na rzecz M., z roszczeniem zasądzonym jako obowiązek naprawienia szkody wywołanej przestępstwem z art. 300§2 k.k. w zw. z art. 308 k.k.], zaszła konieczność zastosowania klauzuli antykumulacyjnej, bowiem ,, Znamienne jest także to, że tzw. klauzula antykumulacyjna, wskazana w art. 415 § 1 zd. 2 k.p.k., wymaga dla swego zastosowania zarówno tożsamości przedmiotowej, jak i tożsamości podmiotowej” (zob. wyrok SN z (...) r., (...), (...), poz. 43). Kwestie walutowości, kursów walutowych są bezprzedmiotowe.

Zarzut zasadny w zakresie orzeczonego obowiązku naprawienia szkody z uwagi na konieczność zastosowania klauzuli antykumulacyjnej, ale nie z powodu wyroku Sądu Arbitrażowego, a z powodu wyroku Sądu Okręgowego w P., (...). Natomiast zastosowana represja, w postaci kary pozbawienia wolności oraz grzywny jest adekwatna do jego zachowania, właściwie ocenionej przez pryzmat oceny społecznej szkodliwości przypisanego, jego sytuacji materialnej i zdolności zarobkowych, a o jej wyważeniu świadczy warunkowe zwieszenie jej wykonania, bez konieczności orzekania środków probacyjnych, nadając odpowiednią rangę jego właściwościom osobistym i dotychczasowej niekaralności, uwzględniając pozytywną opinię.

Wniosek

Obrońca wniósł alternatywnie o:

- zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przestępstwa z art. 300§2 k.k.,

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie łagodniejszej kary i uchylenie obowiązku naprawienia szkody.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność zarzutów, nie uwzględniono wniosków, poza wnioskiem w zakresie uchylenia obowiązku naprawienia szkody oparty o art. 46§1 k.k.

Lp.

Zarzut

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) SA (dawniej (...) SA) podniósł zarzutu: obrazy art. 300 § 1 k.k. „poprzez jego nieuwzględnienie w sytuacji, gdy przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż oskarżony, działając w okresie od (...) do (...)r., pełniąc funkcję Prezesa Zarządu spółek (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o., poprzez dokonanie wskazanych w wyroku czynności prawnych doprowadził do udaremnienia egzekucji komorniczej prowadzonej na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu z wniosku wierzyciela spółki (...) Sp. z o.o., podczas gdy ustalony stan faktyczny prowadzi do uznania, iż poprzez wskazane w zarzucie i udowodnione okoliczności oskarżony popełnił również występek z art. 300 § 1 k.k. na szkodę (...) SA, bowiem pokrzywdzony posiadał w okresie popełnienia czynu wymagalne zobowiązania wobec spółki (...) Sp. z o.o., których zaspokojenie, w wyniku przewłaszczenia symulatora lotów (…), stało się niemożliwe”,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Niniejszy proces, w tym odwoławczy prowadzony jest według procedury karnej, zapewniającej w zasadniczy sposób kontradyktoryjność. Ten wymóg ma przełożenie na określony tok postępowań i zachowań procesowych stron, a zwłaszcza stron oczekujących wydanie wyroku przesądzającego określoną odpowiedzialność karną oskarżonego. W kontekście tego stwierdzenia, mającego oczywisty charakter, trzeba wskazać, że ten wymóg nie został spełniony odnośnie oczekiwania przypisania oskarżonemu działania na szkodę przedsiębiorstwa (...) S.A. [obecnie działający pod firmą: (...) S.A., k. 759- 768].
W odniesieniu do tego przedsiębiorstwa, było ono pokrzywdzone, odwołując się do treści pkt I aktu oskarżenia, a więc przywłaszczenia powierzonego mienia, ale w kontekście zarzutu kwalifikowanego z art. 300§2 k.k., takiego statusu nie miało i nie występowało w charakterze strony oskarżyciela posiłkowego, co jeszcze samo w sobie nie przesądzałoby o tym, że wyklucza to możliwość przypisania oskarżonemu odpowiedzialności z art. 300§1 k.k., w którym pokrzywdzonym byłoby wspomniane przedsiębiorstwo z branży mięsnej. Dopiero śledząc przebieg prowadzonego postępowania karnego, w tym zwłaszcza procesu, aż do jego nieprawomocnego zakończenia, przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności w kierunku i postulowanym zakresie, formalnie nie jest już możliwe. Pokrzywdzone przedsiębiorstwo samodzielnie lub poprzez swojego pełnomocnika wykazywało aktywność procesową, ale nigdy nie oczekiwało, aby oskarżonemu również przypisać odpowiedzialność z art. 300§1 k.k., którego popełnienie wymaga wykazanie innych przesłanek, znamion, niż w przypadku przypisania odpowiedzialności za przestępstwo z art. 300§2 k.k. Takiej aktywności ta strona procesowa nie wykazała na rozprawach: (...) r. [k. 240- 242], (...) r. [k. 271- 278], składając wniosek o naprawienie szkody, bez jej wskazania, (...) [k. 299- 312], (...) r. [k. 327- 3346], (...) r. [k. 382- 387], (...) r. [k. 506- 520], (...) r. [k. 682- 684], (...) r. [k. 707- 733], (...) r. [k. 769- 772], jak i również pomiędzy nimi. Mało tego, w toku ostatnich wystąpień, przed wyrokowaniem w sprawie, co miało miejsce (...)r. pełnomocnik tego oskarżyciela posiłkowego nawet hasłowo nie zasygnalizował konieczności rozważenia, w toku narady nad wyrokiem, przez Sąd I instancji, konieczność zastosowania takiej dodatkowej i nowej kwalifikacji prawnej, co implikowałoby niezbędność analizy materiału dowodowego, pod kątem wypełnienia przez oskarżonego również znamion art. 300§1 k.k. i działania na szkodę tego oskarżyciela posiłkowego. Jego wystąpienie sprowadziło się do tego, że : ,,wnosi o (sic) jak prokurator” [k. 771], który wcześniej podtrzymał kwalifikację prawną zaproponowaną w akcie oskarżenia, a wniósł o naprawienie szkody na rzecz (...) Sp. z o.o.. (...) S.A [ k. 771- 772]. W tej sytuacji, apelowanie o takie ukształtowanie rozstrzygnięcia Sądu I instancji, nie jest niedopuszczalne, bo w przeciwnym wypadku należałoby odmówić przyjęcia apelacji, na poziomie postępowania międzyinstancyjnego, albo należałoby pozostawić apelację bez rozpoznaja na poziome Sądu II instancji, ale jest to procesowo już niemożliwe, właśnie z uwagi na kontradyktoryjność przedmiotowego procesu. Wcześniejsza bierność oskarżyciela posiłkowego w tym zakresie nie może obciążać Sądu I instancji, mającego przybrać postać naruszenia prawa materialnego, przy braku ustaleń faktycznych mających jednoznacznie wskazywać, że oskarżony wyczerpał znamiona w postaci groźby niewypłacalności lub upadłości, o czym mowa w art. 300§1 k.k., zwłaszcza nie jest to już możliwe skoro oskarżonego prawomocnie uniewinniono od zarzutu w postaci niezgłoszenia wniosku o upadłość (...) Sp. z o.o., który miał popełnić w okresie od (...)r. do (...)r., więc w okresie objętym również przypisanym oskarżonemu przestępstwie.

Apelujący wprawdzie podniósł zarzut obrazy prawa materialnego, tj. art. 300 § 1 k.k. – twierdząc, że działania oskarżonego, które zmierzały do wyzbycia się symulatora lotów polegały zarazem na wyczerpaniu znamion przedmiotowego przestępstwa na szkodę spółki (...). Rzecz jednak w tym, że pod pozorem obrazy prawa materialnego skarżący w rzeczywistości podniósł zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, który miałby polegać na tzw. błędzie luki, czyli nie ustaleniu określonych faktów. Do takiego wniosku prowadzi analiza treści zarzutu i jego uzasadnienia. Oskarżonemu w omawianym zakresie zarzucono jedynie działanie na szkodę spółki (...) sp. z o.o., które miało polegać na uniemożliwieniu wykonania wyroku sądu. Taki też zamiar był przedmiotem zarzutu, oceny Sądu I instancji i zapadłego wyroku. Skarżący domaga się ustalenia, że oskarżonemu towarzyszył też zamiar pokrzywdzenia spółki (...). Zamiar jest faktem natury psychicznej, ale faktem, który podlega takim samym regułom dowodzenia, jak inne fakty. W toku całego postępowania przed Sądem I instancji, ani oskarżyciel publiczny, ani żaden z oskarżycieli posiłkowych nie powołał się na to, że oskarżony, podejmując działania zmierzające do wyzbycia się symulatora lotów, działał również z zamiarem udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzytelności spółki (...). W efekcie, domaganie się dopiero w apelacji uznania, że oskarżony wyzbywając się symulatora lotów działał również z zamiarem udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia spółki (...) i to w razie grożącej spółce (...) niewypłacalności lub upadłości, stanowi powołanie się na nowy fakt, na który oskarżyciel posiłkowy i jego pełnomocnik mogli powołać się w postępowaniu przed Sądem I instancji, ale tego nie uczynili. Z tego też powodu zarzut ten nie mógł być uwzględniony.

Wniosek

Pełnomocnik wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i w tym zakresie przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutu musiała prowadzić do nieuwzględnienia wniosku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Dodanie do kwalifikacji prawnej przypisanego przestępstwa przepisu związkowego - art. 308 k.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Oskarżony, w okresie popełnienia przypisanego mu przestępstwa, pełnił funkcję prezesa zarządu wspomnianych dwóch podmiotów gospodarczych- i należało to odzwierciedlić poprzez zastosowanie art. 308 k.k., co w żaden sposób nie pogarszało sytuacji oskarżonego, a jedynie porządkowało od strony prawnej wyrażoną stronę językową, opisująca przypisany mu czyn.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1W całości, poza uchyleniem obowiązku naprawienia szkody i dodatniemu do kwalifikacji prawnej art. 308 k.k.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Niezasadne zarzuty, poza zarzutem naruszenia art. 415§1 k.p.k.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Uchylono obowiązek naprawienia szkody, orzeczony w oparciu art. 46§1 k.k. w formie in solidum oraz dodano art. 308 k.k.

Zwięźle o powodach zmiany

Należało uchylić obowiązek naprawienia szkody w formie in solidum, z uwagi na konieczność zastosowania klauzuli antykumulacyjnej z art. 415§1 k.p.k., bowiem zaszła tożsamość podmiotowa i przedmiotowa roszczeń, mając na względzie wyrok Sądu Okręgowego w P.w sprawie (...), a obowiązkiem naprawienia szkody wynikającym z przypisanego mu przestępstwa.

Oskarżony, w okresie popełnienia przypisanego mu przestępstwa, pełnił funkcję prezesa zarządu wspomnianych dwóch podmiotów gospodarczych- i należało to odzwierciedlić poprzez zastosowanie art. 308 k.k., co w żaden sposób nie pogarszało sytuacji oskarżonego, a jedynie porządkowało od strony prawnej wyrażoną stronę językową, opisująca przypisany mu czyn.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Zgodnie z przepisami ustawy o opłatach w sprawach karnych wymierzono opłatę sądową za II instancję w tej samej wysokości co opłata wymierzona przez organ I instancji, na co pozwalała sytuacja majątkowa i zdolności zarobkowe oskarżonego.

7.  PODPIS