Wyrok z dnia 2010-01-07 sygn. WA 33/09

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt: WA 33/09

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 stycznia 2010 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jerzy Steckiewicz (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Marian Buliński

SSN Marek Pietruszyński

Protokolant: Anna Krawiec

przy udziale prokuratora Naczelnej Prokuratury Wojskowej płk. Jana Żaka w sprawie ppłk. R. K. oskarżonego z art. 231 § 2 k.k. w zb. z art. 271 § 3 k.k. w zb. z art. 286 k.k., po rozpoznaniu w Izbie Wojskowej na rozprawie w dniu 7 stycznia 2010 r. apelacji wniesionej przez prokuratora, na niekorzyść od wyroku Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z dnia 26 października 2009 r., sygn. akt So […]

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Wojskowemu Sądowi Okręgowemu w W. do ponownego rozpoznania.

U Z A S A D N I E N I E

Wyrokiem z dnia 26 października 2009 r., sygn. akt So. […] Wojskowy Sąd Okręgowy w W. umorzył postępowanie karne na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. przeciwko ppłk. R. K. o czyn określony w art. 231 § 2 k.k. w zb.z art. 271 § 3 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. polegający na tym, że: „w dniu 19.07.1999 r. w W., będąc funkcjonariuszem publicznym z tytułu pełnienia czynnej służby wojskowej, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez O. Spółka z o.o. w K., zajmując stanowisko starszego oficera Wydziału Kontroli Oddziału Zabezpieczenia Topograficznego w W., nie dopełnił obowiązków przy dokonywaniu odbioru prac kartograficzno-reprodukcyjnych opracowanych przez wyżej wymienioną Spółkę w ramach umowy nr [...], zawartej 19. 04. 1999 r. pomiędzy Szefem Oddziału Topograficznego Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w W. a Prezesem O. Spółka z o.o. w K. na wykonanie diapozytywów wydawniczych oraz po jednym komplecie zbiorowych odbitek kolorowych dla 14 arkuszy map topograficznych w skali 1:100000 w pełnym standardzie NATO o wartości 203000 zł, w terminie do dnia 30.10.1999 r., w ten sposób, że poświadczył nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne w dokumencie w postaci protokołu z odbioru prac kartograficzno - reprodukcyjnych z dnia 19.07.1999 r., przez stwierdzenie, że wspomniane Przedsiębiorstwo dotrzymało warunków umowy i arkusze godeł: [...] kwalifikują się do przyjęcia i opłacenia, podczas gdy w rzeczywistości zrealizowanie umowy w tej części poprzez przekazanie do Oddziału Zabezpieczenia Topograficznego w W. materiałów po poprawach nastąpiło w nieustalonym dniu, nie wcześniej jednak niż w dniu 30.11.1999 r., przez co wprowadził w błąd Szefa Wydziału Finansowego Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, któremu potem przedstawiono ten dokument, doprowadzając do niekorzystnego rozporządzenie przez niego mieniem wyżej wymienionego Oddziału Topograficznego poprzez wypłacenie wspomnianej Spółce na podstawie wystawionej przez jej Wiceprezesa faktury nr [...], datowanej na dzień „30.07.1999 r.”, przelewem z dniu 27.07.1999 r. nienależnej kwoty 58000 zł oraz powodując niedochodzenie od tej firmy zapłaty przewidzianej z § 7 pkt 2 zawartej z nią umowy kary umownej w wysokości 0,2 % ceny umownej za każdy dzień zwłoki w wykonywaniu całości roboty, wartości netto każdego obiektu, nie większej niż 20% ogólnej wartości umowy, przez co działał na szkodę interesu publicznego, wyrządzając szkodę majątkową w mieniu wyżej wymienionego Oddziału Topograficznego w wysokości 11383,17 zł, które to środki pieniężne powinny zostać zapłacone na rzecz tego Oddziału przez wspomnianą firmę z tytułu wyżej wskazanej kary umownej”.

Apelację od tego orzeczenia wniósł prokurator i zarzucając:

„1) obrazę przepisów postępowania, a to art. 2 § 2 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k. i art. 167 k.p.k., która miała wpływ na treść orzeczenia, polegającą na przyjęciu, iż istnieją nie dające się usunąć wątpliwości co do wysokości kary umownej określonej w zarzucanym oskarżonemu czynie, co miało bezpośredni wpływ na ustalenia dotyczące jednego z faktorów społecznej szkodliwości czynu, a to rozmiaru wyrządzonej szkody, z której wysokość przyjęto na korzyść oskarżonego, na kwotę 2320 zł, zamiast prawidłowo – 11383,17 zł, podczas gdy nie została wyczerpana inicjatywa dowodowa w tym zakresie, albowiem nie przesłuchano na te okoliczności świadka Janusza Sieleckiego i nie przeprowadzono z urzędu dowodu z dokumentu w postaci specyfikacji istotnych warunków zamówienia sporządzonej w toku postępowania o zamówienie publiczne prowadzonego w Oddziale Topograficznym Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w W. – nr [...] – na wykonanie diapozytywów wojskowych map topograficznych w skali 1:1 00000 w standardzie NATO poprzez przemontowanie diapozytywów dostosowanych do standardu NATO;

2) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, iż społeczna szkodliwość zarzucanego oskarżonemu czynu określonego w art. 231 § 2 k.k. w zb. z art. 271 § 3 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. jest znikoma, podczas gdy w rzeczywistości zebrany w tej sprawie materiał dowodowy jest wystarczający do przyjęcia, że społeczna szkodliwość tego czynu jest znikoma”, wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Wojskowemu Sądowi Okręgowemu w W. do ponownego rozpoznania.

Uznając apelację za uzasadnioną Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Już na pierwszy rzut oka widać sprzeczność pomiędzy częścią dyspozytywną wyroku, a jego uzasadnieniem i to w bardzo ważnej kwestii, a mianowicie wysokości szkody, którą miał wyrządzić oskarżony swoim zachowaniem. Wojskowy Sąd Okręgowy w W. uznając, że zarzucany ppłk. R. K. czyn nie stanowi przestępstwa, bowiem jego społeczna szkodliwość jest znikoma, in extenso przyjął za aktem oskarżenia, że wysokość szkody wynosiła 11383,17 zł, natomiast uzasadniając swoje rozstrzygnięcie, jako ważki argument uzasadniający umorzenie postępowania, wskazał niewielką szkodę, którą określił na kwotę 2320 zł. Wysokość tej szkody nie została wyliczona przez Sąd, a bezkrytycznie, tylko z ogólnikowym powołaniem się na zasadę wyrażoną w art. 5 § 2 k.p.k., przyjęta zgodnie z wyjaśnieniami oskarżonego złożonymi na rozprawie.

Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu rozmiar wyrządzonej szkody jest istotnym elementem jego strony przedmiotowej i dlatego musi ona być precyzyjnie wyliczona. W zaskarżonym orzeczeniu wymóg ten nie został spełniony i dlatego nie wiadomo, czy gdyby Sąd określił ją w wysokości, o której mowa w zarzucie, to również wydał by identyczne orzeczenie, którego zasadność zakwestionował prokurator.

Apelacja trafnie zwraca uwagę na to, że Wojskowy Sąd Okręgowy w W. w sposób niedopuszczalnie uproszczony odwołał się do zasady rozstrzygania wątpliwości na korzyść oskarżonego; chodzi wszak o wątpliwości, których nie da się usunąć. Jak już wspomniano w rozpoznawanej sprawie doszło jedynie do „prostego” przywołania zasady określonej w art. 5 § 2 k.p.k., a przecież rozstrzyganie wątpliwości może nastąpić dopiero po przeprowadzeniu możliwie w szerokim zakresie dowodów i ich wszechstronnej ocenie. Sąd ten obowiązek zbagatelizował i zaniechał przeprowadzenia, a tym samym oceny dowodów wskazanych w apelacji i to niedopatrzenie musi być zniwelowane przy ponownym rozpoznaniu sprawy. Wojskowy Sąd Okręgowy w W. będzie również musiał dokonać ponownej, tym razem pogłębionej, interpretacji § 7 pkt 2 zd. 1 umowy nr [...] zawartej pomiędzy Szefem Oddziału Topograficznego Sztabu Generalnego WP, a Prezesem O. Spółka a o.o. w K.. Rozważania na ten temat zawarte w zaskarżonym wyroku są powierzchowne w związku z czym ich poprawności nie może być w toku instancji zweryfikowana, a przecież ustalenie wysokości należnych odsetek za zwłokę w wykonaniu usługi kartograficznej będzie istotną okolicznością pozwalającą określić stopień społecznej szkodliwości czynu zarzucanego oskarżonemu.