Postanowienie z dnia 2020-02-26 sygn. V KO 108/19

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt V KO 108/19

POSTANOWIENIE

Dnia 26 lutego 2020 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Rafał Malarski (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Jerzy Grubba
‎SSN Marek Pietruszyński

w sprawie Z. D.

skazanego z art. 296 § 3 k.k. i in.

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu bez udziału stron

w dniu 26 lutego 2020 r.

1) kwestii dopuszczalności wniosku obrońcy skazanego o wznowienie postępowania kasacyjnego zakończonego postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2019 r., sygn. akt V KK 234/18, o oddaleniu kasacji obrońców oraz 2) kwestii wznowienia z urzędu postępowania sądowego zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w (…)

z dnia 22 listopada 2017 r., sygn. akt II AKa (…),

zmieniającym wyrok Sądu Okręgowego w G.

z dnia 3 października 2016 r., sygn. akt II K (…),

1. pozostawia wniosek obrońcy skazanego o wznowienie postępowania kasacyjnego zakończonego postanowieniem Sądu Najwyższego z 18 lipca 2019 r., sygn. akt V KK 234/18, bez rozpoznania, a kosztami postępowania w tym zakresie obciąża Z. D. ;

2. stwierdza brak podstaw do wznowienia z urzędu postępowania sądowego zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w (…) z 22 listopada 2017 r., sygn. akt II AKa (…).

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w G. ., wyrokiem z 3 października 2016 r., uznał Z. D. za winnego przestępstwa określonego w art. 296 § 3 k.k. w zw. z art. 21 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i skazał go za to na karę 2 lat pozbawienia wolności. Sąd Apelacyjny w (…) dokonał w dniu 22 listopada 2017 r. niewielkiej korekty pierwszoinstancyjnego wyroku, utrzymując go w mocy w pozostałej części. Kasacje dwóch obrońców zostały w dniu 18 lipca 2019 r. oddalone jako oczywiście bezzasadne.

W złożonym 25 listopada 2019 r. wniosku obrońca skazanego wniósł o wznowienie postępowania kasacyjnego zakończonego postanowieniem Sądu Najwyższego z 18 lipca 2019, „powołując jako podstawę prawną przepisy art. 542 § 3 k.p.k. oraz art. 540 § 1 pkt 2 lit. a k.p.k. w zw. art. 4 Protokołu nr 7 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności w zw. z art. 9 § 2 k.p.k. z powodu nieuwzględnienia w orzeczeniu wystąpienia bezwzględnej przesłanki odwoławczej przewidzianej w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k. w postaci res iudicata, na której wystąpienie wskazał Sąd Apelacyjny w (…) w sprawie o sygn. akt II AKa (…) w uzasadnieniu wyroku str. 32”. W konsekwencji obrońca wniósł „o uchylenie zaskarżonego wnioskiem orzeczenia i ponowne rozpoznanie sprawy”.

Prokurator Prokuratury Krajowej w piśmie z 20 stycznia 2020 r. ocenił wniosek o wznowienie postępowania sądowego jako oczywiście bezzasadny.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

I. Wniosek o wznowienie postępowania kasacyjnego okazał się ewidentnie niedopuszczalny. Nie jest wszak orzeczeniem kończącym postępowanie w rozumieniu art. 544 § 2 k.p.k. orzeczenie, którym Sąd Najwyższy oddala kasację; w takim bowiem w układzie procesowym nie dochodzi do naruszenia prawomocności orzeczenia, które zostało kasacją zaskarżone (zob. postanowienia SN:12 kwietnia 2001 r., III KO 53/99, OSNKW 2001, z. 7 – 8, poz. 87; 27 czerwca 2001, III KO 115/00, OSNKW 2001, z. 9 – 10, poz. 83; 5 lipca 2007 r, V KO 15/07).

Ze względu na skierowanie sprawy na posiedzenie wniosek obrońcy o wznowienie postępowania kasacyjnego należało pozostawić bez rozpoznania (art. 430 § 1 k.p.k. w zw. z art. 545 § 1 k.p.k.), a kosztami postępowania wznowieniowego obciążyć skazanego (art. 639 zd. 2 k.p.k.).

II. Wystąpienie obrońcy nie mogło zostać potraktowane jako wniosek o wznowienie postępowania sądowego zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w (…) z 22 listopada 2017 r., ponieważ opierało się na twierdzeniu, że w sprawie zaistniało bezwzględne uchybienie w postaci rei iudicatae. Co prawda w części wstępnej pisma jego autor powołał jako podstawę art. 540 § 1 pkt 2 lit. a k.p.k. – określaną mianem propter nova – ale żadnego nowego faktu lub dowodu wskazującego na niewinność skazanego nie podał. Pozwalało to uznać, że jedynym powodem wzruszenia wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) miałaby być – w opinii skarżącego – bezwzględna przyczyna odwoławcza określona w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k. Stanowisko obrońcy w tej mierze wypadało zatem postrzegać jedynie jako sygnalizację o potrzebie podjęcia czynności procesowych z urzędu (art. 9 § 2 k.p.k.), jako że – co oczywiste – wznowienie postępowania sądowego z powodu bezwzględnych uchybień możliwe jest wyłącznie – jak tego wymaga art. 542 § 3 k.p.k. – ex officio (zob. wyrok SN z 30 listopada 2016r., IV KO 83/16; postanowienie SN z 14 grudnia 2016 r., III KO 66/16).

Wyłożona w piśmie prokuratora Prokuratury Krajowej argumentacja, wskazująca na bezzasadność tezy obrońcy o wystąpieniu w sprawie przesłanki w postaci powagi rzeczy osądzonej, zasługiwała na pełną aprobatę,

Pomijając zagadnienie dotyczące stawianego Z. D. w postępowaniu przygotowawczym zarzutu popełnienia w dniu 10 stycznia 2006 r. przestępstwa fałszerstwa intelektualnego z art. 271 § 3 k.k., bowiem zarzut taki nie został sformułowany w akcie oskarżenia, należało dobitnie stwierdzić, że w rozpoznawanej sprawie nie doszło do wydania wyroku z naruszeniem powagi rzeczy osądzonej. Co porawda w toku innego śledztwa prowadzonego w Prokuraturze Rejonowej w P. pod sygn. akt  Ds. (…) zarzucano Z. D. usiłowanie dokonania oszustwa (art. 13 § 1 k.k w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.), które było zdarzeniem tożsamym z czynem ujętym w akcie oskarżenia Prokuratury Rejonowej w S. i ostatecznie przypisanym skazanemu w procesie zakończonym prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w (…) z 22 listopada 2017 r. (przyjęto tu inną ocenę prawnokarną czynu: art. 296 § 3 k.k. w zw. z art. 21 § 2 k.k w zw. z art.64 § 1 k.k.), i umorzono w dniu 29 czerwca 2010 r. śledztwo, ale nastąpiło to nie z powodu rei iudicatae, tylko – i to jest najistotniejsze – ze względu na zawisłość sprawy (lis pendens) Po prostu zaistniał stan charakteryzujący się tym, że toczyło się już wcześniej wszczęte postępowanie karne przeciwko Z. D. co do tego samego czynu. Ta negatywna przesłanka procesowa przewidziana w art. 17 § 1 pkt 7 in fine k.p.k. nie znalazła się oczywistych racji w katalogu bezwględnych przyczyn odwoławczych, które jeśli zaistnieją – stają się powodem wznowienia postępowania sądowego z urzędu.

Trudno w tym miejscu nie wytknąć obrońcy nielojalnego postąpienia polegającego na podaniu nieprawdziwej informacji, jakoby Sąd Apelacyjny w (…) na str. 32 uzasadnienia wyroku o charakterze kasatoryjnym z 19 kwietnia 2012r. (II Aka (…)) wyraził pogląd o naruszeniu powagi rzeczy osądzonej. Uważna lektura tego dokumentu procesowego uprawniała do konstatacji, że w kręgu ówczesnych rozważań Sądu Apelacyjnego w (…) wcale nie pozostawało to, o czym napisał obrońca, ale problematyka tożsamości czynu, a więc zagadnienie braku skargi uprawnionego oskarżyciela (art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k.). Tę ostatnią kwestię poruszył obrońca w tzw. uzupełnieniu kasacji z 2 maja 2019 r, a zatem znalazła się ona w polu zainteresowania rozpoznającego obie kasacje Sądu Najwyższego, czyli była przedmiotem rozpoznania w trybie kasacji (art. 542 § 4 k.p.k.).

Dlatego Sąd Najwyższy stwierdził brak podstaw do wznowienia postępowania sądowego z urzędu (art. 542 § 3 k.p.k.).