Wyrok z dnia 2000-11-22 sygn. II CKN 315/00

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II CKN 315/00

W Y R O K

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2000 r.

Sąd Najwyższy Izba Cywilna

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSN - Marian Kocon Sędziowie: SN - Bronisław Czech SN - Tadeusz Żyznowski (spraw.) Protokolant: Anna Banasiuk

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2000 r.

na rozprawie sprawy z powództwa E. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji w S.

przeciwko Bankowi Spółce Akcyjnej I Oddziałowi w […] w upadłości

o umorzenie egzekucji

na skutek kasacji powódki

od wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

z dnia 10 lutego 1998 r., sygn. akt I ACa 641/97

oddala kasację.

U Z A S A D N I E N I E

Po uzupełnieniu postępowania dowodowego Sąd Apelacyjny – zaskarżonym wyrokiem – oddalił apelację powodowej Spółki z o.o. w likwidacji oraz orzekł o kosztach procesu. Wymieniony Sąd potwierdził kwestionowane ustalenia stwierdzające, że strona powodowa nie wykazała aby pozwany Bank dokonał niestarannej sprzedaży przewłaszczonych rzeczy.

Kasację złoży E. Spółka z o.o. Skarżąca – bez wyodrębnienia podstaw kasacji – zarzuciła naruszenie prawa materialnego, a w szczególności art. 354 § 2 k.c. i 355 § 1 k.c. przez przyjęcie, że pozwany Bank nie naruszył zasad należytej staranności i należytego wykonania zobowiązania odstępując od umowy sprzedaży przewłaszczonego towaru z M. N. oraz, że działanie takie nie naraziło powoda na szkody, które mógłby przedstawić do potrącenia z roszczeniem dochodzonym przez Bank. Skarżąca wnosiła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego jej rozpoznania.

Sąd Najwyższy złożył, co następuje:

Stosownie do art. 393¹¹ k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2000 r.) Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach kasacji. Granice te wyznaczały podstawy i wnioski kasacji. Zakwestionowanie orzeczenia wymaga od wnoszącego kasację wyczerpującego podania przepisów i wyjaśnienia na czym naruszenie - w ramach wchodzących w rachubę w rozpoznawanej sprawie postaci naruszenia prawa materialnego (art. 393¹ pkt 1 k.p.c.) – polegało. Przykładowe (w szczególności) przytoczenie w kasacji przepisów art. 354 § 1 k.c. i 355 § 1 k.c. należy zatem potraktować jako wyczerpujące (por. m.in. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1997 r. III CKN 29/97 – OSNC 1997, nr 6-7, poz. 96 i z dnia 16 października 1997 r. II CKN 404/97 – OSNC 1998, nr 4, poz. 59). W świetle utrwalonego i jednolitego orzecznictwa Sąd Najwyższy jako instancja kasacyjna nie jest także zobowiązany ani też uprawniony do ustalania i poszukiwania - nie przytoczonych w kasacji -przepisów, które regulują skutki prawne zarzucanej w kasacji braku należytej staranności. Sądy obu instancji wykluczyły aby powodowa Spółka doznała szkody.

Powołany w kasacji przepis art. 354 § 2 k.c. obowiązkiem współdziałania - przy wykonywaniu zobowiązania – w równym stopniu obciąża wierzyciela co i dłużnika, a w doktrynie i judykaturze przyjmuje się jednakowe kryteria przy ocenie – wymaganej w tym zakresie – powinności każdego z nich. Wykładnia art. 355 k.c. (w uzasadnieniu kasacji odwoływano się także i do § 2 tego artykułu) nie może abstrahować od ustaleń faktycznych i zakładać hipotetyczne dane. Nie jest w żadnym wypadku poprawne utożsamianie świadczenia i dołożenia należytej staranności. W zobowiązaniach zaliczanych – według tradycyjnego podziału – do kategorii zawierających powinność starannego działania dłużnik zobowiązany jest do podjęcia i przeprowadzenia określonego działania ukierunkowanego na osiągnięcie jakiegoś celu. Powinności, ich zakres i kształt zachowania się zobowiązanego mogą wprost wynikać z umowy bądź wyznaczać je - jak dowodzi autor kasacji - nie tylko przez zespół cech i reguł wiedzy oraz doświadczenia zawodowego, lecz także operatywności, przedsiębiorczości i intensywności działania w stopniu zapewniającym osiągnięcie celu.

Trafność tych wywodów jest chybiona bowiem sprowadzają się one do zatarcia różnicy - przy ważeniu stopnia staranności – zachowania starannego, które jednak nie prowadzi do wykonania zobowiązania – od zaniechania podjęcia niezbędnych działań. Odróżnienie to musi być szczególnie widoczne na tle dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych, kiedy ujawnione i wykazane obiektywne czynniki uniemożliwiały osiągnięcie spodziewanej (czy też oczekiwanej) ceny. Oderwanie się przez autora kasacji od materiału dowodowego i twierdzeń przesłuchanego w instancji kasacyjnej świadka M. N. sprowadza wywody kasacji jedynie do intencji strony zasadnie dążącej do zaspokojenia swojego interesu, lecz argumentacja prawna (i mająca ją wspierać faktyczna) kasacji nie pozwala uznać aby to dążenie było usprawiedliwione w rozumieniu przytoczonych powyżej przepisów.

Dlatego kasacja podlega oddaleniu (art. 393¹² k.p.c.).