Postanowienie z dnia 2023-01-18 sygn. III CB 23/22

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CB 23/22

POSTANOWIENIE

Dnia 18 stycznia 2023 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

Pierwszy Prezes SN Małgorzata Manowska
‎(przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Marcin Łochowski
‎SSN Leszek Bielecki
‎SSN Zbigniew Korzeniowski
‎SSN Marcin Krajewski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 18 stycznia 2023 r. w Izbie Cywilnej
‎w Warszawie

sprawy z wniosku K. K. i M. W.
‎o zbadanie spełnienia przez sędziego Sądu Najwyższego Jacka Widło

wymogów niezawisłości i bezstronności w sprawie II CSKP 510/22,

odrzuca wniosek

UZASADNIENIE

Powódki K. K. i M. W. zastępowane przez profesjonalnego pełnomocnika wniosły o zbadanie spełnienia wymogów niezawisłości i bezstronności m.in. przez SSN Jacka Widło z uwagi na okoliczności towarzyszące jego powołaniu na sędziego oraz postępowanie po powołaniu, a następnie o stwierdzenie, że z uwzględnieniem okoliczności dotyczących oskarżonych oraz charakteru sprawy dochodzi do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności mającego wpływ na wynik sprawy, co w konsekwencji powinno skutkować wyłączeniem Jacka Widło od rozpoznania sprawy II CSKP 510/22.

W uzasadnieniu podniosły, że w ich ocenie w sprawie zachodzą przesłanki przewidziane w art. 29 § 5 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym, w szczególności, że Jacek Widło został powołany na urząd sędziego Sądu Najwyższego w okresie obowiązywania zmienionej w 2017 r. ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Zdaniem wnioskodawczyń powszechnie dostępne materiały oraz publikacje wskazują zaś na wysoki poziom powiązań m. in. sędziego Widło z władzą ustawodawczą oraz wykonawczą, która to okoliczność istotnie wpływa na publiczne postrzeganie sędziego pod względem jego bezstronności oraz niezawisłości. W dalszym ciągu powódki wskazały, że SSN Jacek Widło, wobec jednoznacznego stanowiska TSUE oraz ETPCz, wielokrotnie zgłaszał prezesowi Izby Cywilnej o podstawie swojego wyłączenia od orzekania z powołaniem na odpowiednie stosowanie przepisów art. 48 i 49 k.p.c. Innymi słowy, SSN Jacek Widło dostrzegł podnoszony przez oba Trybunały problem niespełniania przez nowo powołanych sędziów Sądu Najwyższego warunków przewidzianych dla niezależnego, niezawisłego i bezstronnego sądu ustanowionego ustawą. Taki stan rzeczy prowadzi zaś do stwierdzenia, iż w rozpoznawanej sprawie rzeczywiście dochodzi do sytuacji, w której może dojść do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności, mającego wpływ na wynik sprawy prowadzonej pod sygnaturą II CSKP 510/22.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Podstawą wniosku był art. 29 § 5 ustawy o Sądzie Najwyższym w brzmieniu obowiązującym od 15 lipca 2022 r., zgodnie z którym dopuszczalne jest badanie spełnienia przez sędziego Sądu Najwyższego wymogów niezawisłości i bezstronności z uwzględnieniem okoliczności towarzyszących jego powołaniu ‎i jego postępowania po powołaniu, jeżeli w okolicznościach danej sprawy może to doprowadzić do naruszenia standardu niezawisłości lub bezstronności, mającego wpływ na wynik sprawy z uwzględnieniem okoliczności dotyczących uprawnionego oraz charakteru sprawy. Natomiast na podstawie art. 29 § 9 i 10 przedmiotowej ustawy wniosek o zbadanie wymogów niezawisłości i bezstronności powinien czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać żądanie stwierdzenia, że w danej sprawie zachodzą przesłanki określone w art. 29 § 5 oraz przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie wraz ‎z dowodami na ich poparcie. Wniosek niespełniający tych wymagań podlega odrzuceniu bez wezwania do usunięcia braków formalnych. Odrzuceniu podlega również wniosek złożony po upływie terminu albo z innych przyczyn niedopuszczalny.

W ocenie Sądu Najwyższego, wniosek powódek podlega odrzuceniu z powodu braku spełnienia przesłanek określonych w art. 29 § 5 uSN. Powódki wskazały we wniosku, jakie okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego Jacka Widło do pełnienia urzędu SSN postrzegają jako naruszające standard niezawisłości i bezstronności. Wprawdzie w motywach tej części wniosku powołały się jedynie na doniesienia medialne, jednak formalnie wymaganie zawarte w art. 29 § 5 uSN zostało spełnione. Podobnie przedstawia się sytuacja z przesłanką zachowania się sędziego Jacka Widło po powołaniu. Budzi wprawdzie wątpliwości, czy korzystanie przez sędziego z instytucji określonej w art. 51 k.p.c. jest takim zachowaniem, które może naruszać standardy niezawisłości lub bezstronności, jednak ta okoliczność nie podlega badaniu na etapie kontroli dopuszczalności wniosku. Powódki nie wskazały natomiast, jak w okolicznościach sprawy II CSKP 510/22 ewentualne naruszenie standardu niezawisłości lub bezstronności związane z powołaniem na urząd sędziego i późniejszym postępowaniem sędziego mogłoby wpływać na jej wynik (przy uwzględnieniu okoliczności dotyczących uprawnionego oraz charakteru sprawy). W tym zakresie powódki ograniczyły się do stwierdzenia, iż „w niniejszej sprawie rzeczywiście dochodzi do sytuacji, w której może dojść do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności, mającego wpływ na wynik sprawy prowadzonej pod sygnaturą akt II CSKP 510/22”. Przekonanie powódek nie może natomiast zastąpić przytoczenia wszystkich trzech przesłanek zawartych ‎w art. 29 § 5 uSN.

Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy uznał, że wniosek nie spełnia wymagań formalnych określonych w art. 29 § 9 pkt 2 i na podstawie art. 29 § 10 uSN orzekł jak na wstępie.