Wyrok z dnia 2022-09-06 sygn. II SA/Łd 528/22
Numer BOS: 2223530
Data orzeczenia: 2022-09-06
Rodzaj organu orzekającego: Wojewódzki Sąd Administracyjny
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
II SA/Łd 528/22 - Wyrok WSA w Łodzi
|
|
|||
|
2022-06-23 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi | |||
|
Agata Sobieszek-Krzywicka Piotr Mikołajczyk /sprawozdawca/ Sławomir Wojciechowski /przewodniczący/ |
|||
|
6480 | |||
|
Dostęp do informacji publicznej | |||
|
Prezes Sądu | |||
|
Oddalono skargę | |||
|
Dz.U. 2022 poz 902 art. 16 ust. 1 i 2 w zw. z art. 5 ust. 2 Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - t.j. |
|||
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski Sędziowie Sędzia WSA Piotr Mikołajczyk (spr.) Sędzia WSA Agata Sobieszek-Krzywicka po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 września 2022 r. sprawy ze skargi Międzyzakładowej Organizacji Związkowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "[...]" Pracowników Sądownictwa i Prokuratury z siedzibą w K. na decyzję Prezesa Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 maja 2022 r. nr 6/2022 znak AV.0144.77.2022 w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej oddala skargę. |
||||
Uzasadnienie
Zaskarżoną do tutejszego Sądu decyzją z dnia 11 maja 2022 r. nr 6/2022, znak AV.0144.77.2022 Prezes Sądu Apelacyjnego w Łodzi utrzymał w mocy decyzję Prezesa Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 4 kwietnia 2022 r. w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej. Jak wynika z akt sprawy wnioskiem z dnia 8 lutego 2022 r. Międzyzakładowa Organizacja Związkowa Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "[...]" Pracowników Sądownictwa i Prokuratury zwróciła się do Prezesa Sądu Okręgowego w Łodzi o udostępnienie informacji publicznej w zakresie: udostępnienia informacji publicznej w przedmiocie udzielenia zanonimizowanej informacji w zakresie kształtowania się struktury wynagrodzeń pracowników Sądu Okręgowego w Łodzi zatrudnionych na stanowisku asystenta sędziego na dzień 2 stycznia 2022 r. w formie tabelarycznej, z podaniem wysokości wynagrodzenia zasadniczego w przeliczeniu na pełny etat wszystkich pracowników w tej grupie zawodowej, wskazanych pojedynczo (imię i nazwisko zastąpione kolejnym numerem). W dniu 22 lutego 2022 r. wnioskodawcy udzielono informacji obejmującej wykaz pracowników zatrudnionych na stanowisku asystenta sędziego na dzień 2 stycznia 2022 r. w formie tabelarycznej wskazanych pojedynczo, przy czym imiona i nazwiska zostały zastąpione kolejnymi numerami, zaś w pozycji "wysokość wynagrodzenia zasadniczego w przeliczeniu na pełny etat" wskazano: "Nie podano wysokości wynagrodzenia zasadniczego z uwagi na możliwość identyfikacji pracownika. Średnie wynagrodzenie zasadnicze: 4677,43 zł". Pismem z dnia 24 lutego 2022 r. wnioskodawca zwrócił się o wydanie decyzji w przedmiocie odmowy udzielenia informacji publicznej w żądanym zakresie, celem wniesienia odwołania w trybie art. 16 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Finalnie decyzją z dnia 4 kwietnia 2022 r. Prezes Sądu Okręgowego w Łodzi, na podstawie art. 16 ust. 1 i 2 w zw. z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. 2020 r., poz. 2176), odmówił udostępnienia informacji objętej wnioskiem z dnia 8 lutego 2022 r. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że udzielenie żądanej informacji nie jest możliwe ze względu na prywatność osób, których informacja ta dotyczy, zgodnie z zapisem art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Żądanie udostępnienia danych o wysokości wynagrodzeń zasadniczych danej grupy pracowników sądu mieści się co prawda w zakresie żądania udostępnienia informacji publicznej, jednakże jej udostępnienie jest możliwe pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki ograniczenia ustawowego opisanego w art. 5 ustawy tj. prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. W przedmiotowym przypadku danymi mieszczącymi się w sferze prywatności osób fizycznych, tj. osób zatrudnionych na stanowisku asystenta sędziego jest wysokość wynagrodzenia zasadniczego. Wobec faktu, że wysokość wynagrodzenia zasadniczego osób zatrudnionych na stanowisku asystenta sędziego w Sądzie Okręgowym w Łodzi obejmuje wyłącznie dwie kwoty, z których pierwsza dotyczy osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony, a druga - osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony - nie może budzić wątpliwości, że ujawnienie tychże danych kwotowych rodziłoby oczywiste i istotne ryzyko ujawnienia wysokości wynagrodzenia poszczególnych osób zatrudnionych w tej grupie zawodowej. W ocenie Prezesa Sądu Okręgowego w Łodzi, w przypadku osób zatrudnionych na stanowiskach, na których nie są realizowane funkcje publiczne - tak jak w przypadku osób zatrudnionych na stanowisku asystenta sędziego - informacja o wysokości wynagrodzenia winna zostać przekazana w sposób uniemożliwiający przypisanie płac do poszczególnych osób, co w tym konkretnym przypadku jest niemożliwe. Nie istnieje bowiem ustawowa podstawa do zagwarantowania obywatelom dostępu za wszelką cenę i kosztem prawa do prywatności. Organ I instancji wskazał, iż nieujawnienie samych imion i nazwisk poszczególnych asystentów sędziego nie prowadzi do uniemożliwienia pozyskania informacji o danych dotyczących wynagrodzeń konkretnych osób, a skoro celu zabezpieczenia w dostateczny sposób nie spełni anonimizacja danych - organ, do którego skierowano wniosek o udostępnienie informacji publicznej winien w oparciu o art. 16 ustawy o dostępie do informacji publicznej wydać decyzję administracyjną odmawiającą udostępnienia konkretnej informacji publicznej. Odwołanie od powyższej decyzji złożyła Międzyzakładowa Organizacja Związkowa Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "[...]" Pracowników Sądownictwa i Prokuratury, wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi zobowiązanemu. Wspomnianą na wstępie decyzją z dnia 11 maja 2022 r. nr AV.0144.77.2022 Prezes Sądu Apelacyjnego w Łodzi utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu wskazał, że ujawnienie jakiekolwiek okoliczności mogącej konkretyzować daną osobę, narusza sferę jej życia prywatnego. Takie działanie pozostaje w opozycji w szczególności do przepisu art. 23 Kodeksu cywilnego, a także przepisu art. 47 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Stanowiłoby ono naruszenie nie tylko przywołanych wyżej norm ale przede wszystkim przepisu art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Szeroki zakres udostępniania informacji publicznych nie może wkraczać w sferę prywatności. Już z samego określenia pojęcia "informacja publiczna" wynika, że odnosi się ono wyłącznie do życia publicznego, a nie prywatnego. Udostępnienie zatem informacji nie mających charakteru publicznego wykraczałoby poza zakres ustawy i naruszało prawa jednostki. Powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych organ podkreślił, że informacją publiczną nie jest to, jakie wynagrodzenie otrzymuje konkretna osoba, ale kwota wydawana na utrzymanie danego etatu ze środków publicznych. W związku z powyższym, żądanie wnioskodawcy należy, zdaniem organu, oceniać nie tylko w kontekście uprawnienia do uzyskania informacji, ale też przy uwzględnieniu nadrzędnych wobec niego zasad i wartości, a takim jest prawo do prywatności. W jego opinii udostępnienie informacji publicznej byłoby nadużyciem prawa do informacji. Organ stwierdził, że zaskarżona decyzja spełnia wszelkie stawiane takim orzeczeniom wymogi, decydujące o ich materialnej i formalnej poprawności. Organ I instancji dokonał bowiem wyważenia kolidujących ze sobą praw podmiotowych, jakimi są prawo do informacji publicznej wnioskodawcy i prawo do prywatności. Przeprowadzona ocena obu tych praw podmiotowych doprowadziła do uznania priorytetu prawa do prywatności, co mieściło się w prerogatywach Prezesa Sądu Okręgowego w Łodzi. Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi wniosła Międzyzakładowa Organizacja Związkowa Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "[...]" Pracowników Sądownictwa i Prokuratury. Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy tj. naruszenie art. art. 7, 77 § 1 K.p.a., polegające na niepodjęciu wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienia sprawy. Zarzucono także naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynika sprawy tj. a) art. 14 ust. 1 u.d.i.p. poprzez nieuwzględnienie faktu, iż strona wnioskowała o zanonimizowane dane, np. w formie tabeli; b) art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p. poprzez zastosowanie rozszerzającej wykładni, w sposób nieadekwatny do wnioskowanych informacji. Wobec powyższych zarzutów strona wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i decyzji jej poprzedzającej i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu skargi podniesiono, że ryzyko ujawnienia wynagrodzeń konkretnych pracowników musi być realne i rzeczywiste. Tymczasem strona wnosiła o udostępnienie danych w formie anonimowego zestawienia, przy czym organ nie skonkretyzował w jaki sposób doszłoby do naruszenia prawa do prywatności. W ocenie strony organ nie podjął wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienia sprawy. Nie wyjaśnił bowiem, czy sprawa dotyczy osób, które nie pełnią funkcji publicznych. Tymczasem pojęcie osoby pełniącej funkcję publiczną winno być ujmowane szeroko i nie ograniczać się tylko do funkcjonariuszy publicznych, lecz obejmować każdą osobę mającą związek z realizacją zadań publicznych, a nawet dopiero ubiegającą się o ich wypełnianie. Odnosząc się do naruszenia prawa materialnego strona podniosła, że konieczność ochrony danych osobowych nie zwalnia organu z udostępniania informacji publicznej. Organ winien wyłącznie ograniczyć dostęp do informacji umożliwiających identyfikację osób fizycznych, co w praktyce oznacza udostępnienie dokumentów odpowiednio zanonimizowanych (po zanonimizowaniu danych dotyczących i odnoszących się do osób prywatnych). Sama zaś konieczność dokonania anonimizacji nie może być utożsamiana z odmową udzielenia informacji publicznej z uwagi na ochronę informacji niejawnych lub innych tajemnic ustawowo chronionych. W ocenie strony organ I instancji mógł zatem przedstawić w tabeli wysokość wynagrodzenia bez podawania stanowiska jedno- lub dwuosobowego. W efekcie organy obu instancji w żaden sposób nie przełożyły na stan faktyczny niniejszej sprawy rzekomego zagrożenia ujawnieniem danych konkretnych pracowników. Organy nie zweryfikowały, czy osoby zajmujące wskazane we wniosku stanowiska mają związek z realizacją zadań publicznych i czy ich wynagrodzenia doznają w ogóle w tym zakresie ograniczeń na gruncie art. 5 u.d.i.p. Zdaniem strony organ odwoławczy pominął okoliczność, że października 2019 roku wszedł w życie przepis art. 47[2] K.p.c., który daje asystentom sędziów uprawnienie do wydawania zarządzeń w sprawach cywilnych. Przepis ten statuuje z pewnymi ograniczeniami, że w zakresie czynności przewodniczącego zarządzenia może również wydawać asystent sędziego. Asystent sędziego może mieć ogromny wpływ na to, jakie zapadają rozstrzygnięcia w prowadzonych sprawach lub jakie błędy mogą zostać popełnione. Wskazują na to orzeczenia dyscyplinarne, w których wina sędziego bywa uznawana za mniejszą ze względu na błędy asystenta, a nawet pracownika sekretariatu. Zdaniem strony za osobę pełniącą funkcję publiczną należy uznać osobę, która wykonuje powierzone przez instytucje państwowe lub samorządowe zadania i przez to uzyskuje chociażby pośredni wpływ na treść decyzji o charakterze społecznym. Dane o wynagrodzeniach nie będą podlegać ochronie na mocy art. 5 ust. 2 u.d.i.p. w przypadku, gdy nie będzie możliwe wprost względnie przy zastosowaniu prostych metod identyfikacji ustalenie tożsamości pracowników. Strona skarżąca podniosła także, że nie została jej doręczona decyzja zawierająca podpis organu. W korespondencji przesłanej za pośrednictwem operatora pocztowego przekazany został wydruk treści decyzji, z którego wynika, że decyzja została podpisana elektronicznie przez [...] w dniu 11 maja 2022 r. o godz. 11:58 CEST. Wobec tego skarżąca nie ma możliwości zweryfikowania czy faktycznie podpis taki został złożony pod decyzją, nie jest w stanie zweryfikować jakim rodzajem certyfikatu został opatrzony elektroniczny dokument decyzji. W efekcie strona nie ma pewności co do tego, czy decyzja w ogóle funkcjonuje w obrocie prawnym. W tym zakresie strona zwróciła się do organu za pośrednictwem ePUAP o przesłanie decyzji opatrzonej certyfikatem na używaną przez nią skrzynkę ePUAP, jednak w tym zakresie od 17 maja 2022 r. organ nie udzielił żadnej odpowiedzi. Ze względu na ryzyko utraty terminu skarżąca zdecydowała się jednak sporządzić skargę na decyzję. W odpowiedzi na skargę Prezes Sądu Apelacyjnego w Łodzi wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej decyzji. Zdaniem organu nie jest zasadny argument skargi jakoby organy nie podjęły żadnych czynności celem rozpoznania, czy sprawa dotyczy osób, które pełnią funkcję publiczną. Organ wyjaśnił bowiem, że w orzecznictwie przyjmuje się, iż funkcja publiczna to funkcja związana z uprawnieniami i obowiązkami w zakresie realizacji zadań o znaczeniu publicznym. Zgodnie natomiast z wykładnią tego pojęcia dokonaną przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 20 marca 2006 r., K 17/05 (OTK 2006, seria A, nr 3, poz. 30), sprawowanie funkcji publicznej wiąże się z realizacją określonych zadań w urzędzie, w ramach struktur władzy publicznej lub na innym stanowisku decyzyjnym w strukturze administracji publicznej, a także w innych instytucjach publicznych. Chodzi zatem o podmioty, którym przysługuje co najmniej wąski zakres kompetencji decyzyjnej w ramach instytucji publicznej. W tym kontekście, w ocenie Trybunału, nie każdy pracownik takiej instytucji będzie tym funkcjonariuszem, którego sfera prywatności może być zawężona z perspektywy uzasadnionego interesu osób trzecich, realizującego się w ramach prawa do informacji. Organ zaznaczył, że udostępnił informację publiczną w taki sposób, aby zapewnić realizację zasady prawa do prywatności. W dniu 22 lutego 2022 r. wnioskodawcy udzielono bowiem informacji obejmującej wykaz pracowników zatrudnionych na stanowisku asystenta sędziego na dzień 2 stycznia 2022 r. w formie tabelarycznej, wskazanych pojedynczo, przy czyn imiona i nazwiska zostały zastąpione kolejnymi numerami, zaś w pozycji "wysokość wynagrodzenia zasadniczego w przeliczeniu na pełny etat" wskazano: "Nie podano wysokości wynagrodzenia zasadniczego z uwagi na możliwość identyfikacji pracownika. Średnie wynagrodzenie zasadnicze: 4677,43 zł". Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje: Skarga okazała się niezasadna. Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 137 ze zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 329 ze zm.), powoływanej dalej jako "P.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sąd administracyjny bada więc co do zasady, czy zaskarżony akt administracyjny jest zgodny z obowiązującymi w dacie jego podjęcia przepisami prawa materialnego określającymi prawa i obowiązki stron oraz przepisami proceduralnymi normującymi podstawowe zasady postępowania przed organami administracji publicznej. Uchylenie zaskarżonej decyzji w całości albo w części następuje w przypadku stwierdzenia przez sąd naruszenia przepisów prawa materialnego, jeżeli miało ono wpływ na wynik sprawy, lub naruszenia przepisów prawa procesowego, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a także dając podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 P.p.s.a.). Natomiast w razie nieuwzględnienia skargi, sąd skargę oddala odpowiednio w całości albo w części (art. 151 P.p.s.a.). Ponadto należy wskazać, że zgodnie z art. 134 § 1 P.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Niniejsza sprawa została rozpoznana w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów na podstawie art. 119 pkt 2 P.p.s.a. Zgodnie z treścią tego przepisu, sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie czternastu dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy. W niniejszej sprawie strony złożyły zgodne wnioski o rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym. Przedmiotem kontroli Sądu w niniejszej sprawie jest decyzja Prezesa Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 maja 2022 r. nr AV.0144.77.2022, którą to decyzją Prezes Sądu Apelacyjnego w Łodzi utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia w sprawie stanowiły przepisy art. 16 ust. 1 i 2 w zw. z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 902), cytowanej dalej w skrócie jako "u.d.i.p.". Zgodnie z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa. Stosownie zaś do art. 16 ust. 1 u.d.i.p. odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 przez organ władzy publicznej następują w drodze decyzji. W niniejszej sprawie organ I instancji odmówił udostępnienia informacji objętej wnioskiem wskazując w uzasadnieniu, że udzielenie żądanej informacji nie jest możliwe ze względu na prywatność osób, których informacja ta dotyczy, zgodnie z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Jak wskazał organ I instancji żądanie udostępnienia danych o wysokości wynagrodzeń zasadniczych danej grupy pracowników sądu mieści się co prawda w zakresie żądania udostępnienia informacji publicznej, jednakże jej udostępnienie jest możliwe pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki ograniczenia ustawowego opisanego w art. 5 u.d.i.p. tj. prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. W ocenie organu I instancji w niniejszej sprawie danymi mieszczącymi się w sferze prywatności osób fizycznych, tj. osób zatrudnionych na stanowisku asystenta sędziego jest wysokość wynagrodzenia zasadniczego. Powyższa argumentacja została podzielona przez Prezesa Sądu Apelacyjnego w Łodzi, co znalazło swój wyraz w utrzymaniu w mocy decyzji organu pierwszej instancji. Kwestią sporną w niniejszej sprawie jest to, czy wnioskowane przez skarżącego informacje w zakresie udostępniania informacji publicznej podlegają ujawnieniu zgodnie z wnioskiem strony. Analizując charakter informacji publicznej należy odnieść się w pierwszej kolejności do treści art. 1 ust. 1 u.d.i.p., który stanowi, że każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w u.d.i.p. Informacją publiczną jest więc każda informacja o sprawach publicznych rozumianych jako działalność organów władzy publicznej oraz samorządów, osób i jednostek organizacyjnych w zakresie wykonywania zadań władzy publicznej oraz gospodarowania mieniem publicznym, komunalnym lub Skarbu Państwa (zob. I. Kamińska, M. Rozbicka-Ostrowska [w:] I. Kamińska, M. Rozbicka-Ostrowska, Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, wyd. III, Warszawa 2016, art. 1). W art. 6 ust. 1 u.d.i.p. określono katalog spraw, jakich mogą dotyczyć informacje o charakterze publicznym, przy czym katalog informacji podlegających udostępnieniu ma charakter otwarty. Zauważyć należy, że zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem za taką uznaje się treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej lub podmiotu niebędącego organem administracji publicznej, związanych z nimi, bądź w jakikolwiek sposób ich dotyczących. Są nią zatem zarówno treści dokumentów bezpośrednio przez nie wytworzonych, jak i te, których używają przy realizacji przewidzianych prawem zadań, nawet gdy nie pochodzą wprost od nich. Dostęp do informacji publicznej nie ma jednak charakteru absolutnego i może podlegać ograniczeniom, co wynika z art. 61 ust. 3 Konstytucji RP. Ograniczenie prawa do uzyskiwania informacji wskazanych w ust. 1 i 2 może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku prawnego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu państwa. Przepis art. 5 ust. 2 u.d.i.p. stanowi konkretyzację w.w. zasady wskazując na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy jako podstawy ewentualnego ograniczenia w zakresie udostępniania informacji publicznej. W zakresie dostępu do informacji dotyczącej wynagrodzeń pracowników w sferze publicznej w orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalone jest stanowisko, że informacją publiczną jest informacja o wydatkach podmiotu publicznego na wynagrodzenia pracowników. Podzielić należy stanowisko prezentowane przez NSA, zgodnie z którym wysokość środków z budżetu państwa przeznaczonych na wynagrodzenia związane z wykonywaniem określonych funkcji w ramach realizowania zadań publicznych stanowi informację publiczną (por. wyrok NSA z 11 maja 2018 r., I OSK 1586/16, publ. CBOSA). Informacją publiczną nie jest bowiem to, jakie wynagrodzenie otrzymuje konkretna osoba, ale kwota wydawana na utrzymanie danego etatu ze środków publicznych (por. wyrok WSA w Gdańsku z 17 lipca 2019 r., II SAB/Gd 59/19; wyrok WSA w Łodzi z 18 września 2019 r., II SAB/Łd 52/19; wyrok WSA w Warszawie z 25 stycznia 2017 r., II SAB/Wa 349/16, publ. CBOSA). W tych ramach można żądać szczegółowych danych dotyczących wydatkowania środków publicznych na wynagrodzenia konkretnej grupy pracowników zatrudnionych na określonym stanowisku, w tym nawet w stosunku do pracownika, który jako jedyny zajmuje określone stanowisko w ramach struktury organizacyjnej podmiotu publicznego. Dla uznania takich danych za informację publiczną nie ma znaczenia to, czy dotyczą one pracownika zatrudnionego na stanowisku pomocniczym związanym jedynie z obsługą urzędu, czy osoby pełniącej funkcję publiczną oraz to, czy żądana informacja pozostaje w związku z pełnieniem tej funkcji. Ma to bowiem znaczenie wyłącznie dla zakresu ochrony wynikającej z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. (por. wyroki NSA z dnia 18 lutego 2015 r., I OSK 695/14 i I OSK 796/14 oraz z dnia 5 grudnia 2019 r., I OSK 1783/18; wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 26.11.2020 r., II SA/Go 447/20, CBOSA). W powyższym kontekście należy rozstrzygnąć kwestię, czy asystent sędziego pełni funkcje publiczne, a w dalszej kolejności, czy podlega ochronie wynikającej z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Odnosząc się do w.w. kwestii należy wskazać, że zakres obowiązków i zadań asystenta sędziego wynika z przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2072 z późn. zm.). Zgodnie z art. 155 § 1 cyt. wyżej ustawy asystent sędziego wykonuje czynności zmierzające do przygotowania spraw sądowych do rozpoznania oraz czynności z zakresu działalności administracyjnej sądów, o której mowa w art. 8 pkt 2. Stosownie zaś do art. 8 pkt 2 cyt. wyżej ustawy działalność administracyjna sądów polega na zapewnieniu właściwego toku wewnętrznego urzędowania sądu, bezpośrednio związanego z wykonywaniem przez sąd zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3. Szczegółowy zakres czynności asystentów sędziów został uregulowany w przepisach Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 8 listopada 2012 r. w sprawie czynności asystentów sędziów (Dz. U. poz. 1270). Zgodnie z § 2 odpowiednio ust. 1 i 2 tego Rozporządzenia na zlecenie sędziego i pod jego kierunkiem asystent sędziego sporządza projekty zarządzeń, orzeczeń lub ich uzasadnień. Na zlecenie sędziego asystent sędziego samodzielnie: 1) dokonuje analizy akt sprawy we wskazanym zakresie; 2) kontroluje stan spraw odroczonych, zawieszonych lub oczekujących na podjęcie czynności przez sędziego albo sąd; 3) zwraca się do osób i instytucji o nadesłanie informacji lub dokumentów niezbędnych do przygotowania sprawy do rozpoznania; 4) sporządza odpowiedzi na pisma niebędące pismami procesowymi; 5) gromadzi, we wskazanym zakresie, orzecznictwo i literaturę przydatne do rozpoznawania spraw lub wykonywania innych zadań powierzonych sędziom w danym wydziale. Powyższy zakres zadań asystenta sędziego należy ocenić z punktu widzenia wykonywania funkcji publicznych. Jak wskazano w wyroku TK z 20.03.2006 r. (K 17/05, OTK-A 2006, nr 3, poz. 30) sprawowanie funkcji publicznej wiąże się z realizacją określonych zadań w urzędzie, w ramach struktur władzy publicznej lub na innym stanowisku decyzyjnym w strukturze administracji publicznej, a także w innych instytucjach publicznych. Wskazanie, czy mamy do czynienia z funkcją publiczną, powinno zatem odnosić się do badania, czy określona osoba w ramach instytucji publicznej realizuje w pewnym zakresie nałożone na tę instytucję zadanie publiczne. Chodzi zatem o podmioty, którym przysługuje co najmniej wąski zakres kompetencji decyzyjnej w ramach instytucji publicznej. Mając na uwadze powyższy pogląd TK, a także przywołane wyżej przepisy i wynikający z nich zakres czynności asystenta sędziego, w ocenie Sądu, brak jest podstaw do przyjęcia, że asystent sędziego wykonuje zadania związane z realizacją funkcji publicznych a to z tego powodu, że nie podejmuje on działań o charakterze decyzyjnym czy też władczym. Słusznie wskazuje skarżący, że zgodnie z art. 47[2] Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie czynności przewodniczącego zarządzenia może również wydawać asystent sędziego, z wyjątkiem zarządzenia o zwrocie pisma procesowego, w tym pozwu. W każdym przypadku przewodniczący może uchylić lub zmienić zarządzenie asystenta. Wskazana wyżej regulacja, wbrew twierdzeniom skarżącego zawartym w skardze, nie pozwala na przyjęcie, że asystent wykonuje zadania związane z realizacją funkcji publicznych. Co więcej, można wskazać inny przepis K.p.c., z treści którego wynikają określone uprawnienia dla asystenta sędziego. Mianowicie, zgodnie z art. 183[8] § 4 K.p.c. przewodniczący może wezwać strony do udziału w spotkaniu informacyjnym dotyczącym polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji. Spotkanie informacyjne może prowadzić sędzia, referendarz sądowy, urzędnik sądowy, asystent sędziego lub stały mediator. Ale i ten przepis wskazuje, że rola asystenta sędziego sprowadza się do czynności o charakterze pomocniczym i przygotowawczym. Należy też odnotować stanowisko doktryny w powyższym względzie, a mianowicie w doktrynie podnosi się, iż asystenci sędziów są pracownikami sądów, którzy pełnią funkcję pomocniczą (tak przykładowo: E. Stefańska [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom I. Art. 1-477(16), red. M. Manowska, LEX/el. 2022, art. 47[2]). Uprawnienie asystenta sędziego do wydawania zarządzeń wynikające z art. 47[2] § 1 K.p.a. obejmuje zarządzenia wzywające do usunięcia braków formalnych i fiskalnych pism procesowych, zarządzenia w zakresie doręczeń, w tym również dotyczących skuteczności doręczeń, zarządzenia o wyznaczeniu terminu rozprawy oraz zarządzenia zmierzające do przygotowania rozprawy. Zarządzenia te mają charakter przygotowawczy, ewentualnie techniczny. Nie można też pominąć, że zarządzenia wydawane przez asystenta winny podlegać następczej kontroli dokonywanej przez sędziego. Co istotne, jak wynika z art. 47[2] § 1 K.p.c. z zakresu kompetencji asystenta sędziego wyłączone zostało wydawanie zarządzeń o zwrocie pism procesowych, w tym pozwu. Zarządzenie o zwrocie pozwu nie zmierza bowiem do przygotowania sprawy do rozpoznania, lecz jest zarządzeniem kończącym postępowanie w sprawie (zob. E. Stefańska [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom I. Art. 1-477(16), red. M. Manowska, LEX/el. 2022, art. 47(2). Mając na uwadze powyższe, nie można zgodzić się z twierdzeniem strony skarżącej, że asystent sędziego może mieć ogromny wpływ na to jakie zapadają rozstrzygnięcia w prowadzonych sprawach lub jakie błędy mogą zostać popełnione. W ocenie Sądu nie budzi żadnych wątpliwości, że czynności podejmowane przez asystenta sędziego mają charakter jedynie pomocniczy, co wynika z faktu, że wykonuje on czynności zmierzające do przygotowania spraw sądowych do rozpoznania oraz czynności z zakresu działalności administracyjnej sądów (art. 155 § 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych), a tym samym nie pełni on funkcji publicznych, tym samym Sąd podziela stanowisko organów obu instancji w powyższym zakresie. Odnosząc się sformułowanego w skardze zarzutu, że organ nie wyjaśnił, czy sprawa dotyczy osoby pełniącej funkcje publiczne, to faktycznie organy nie odniosły się szerzej do tej kwestii, jednak dokonana przez organy ocena była prawidłowa. Brak szerszego uzasadnienia w powyższym zakresie może być co najwyżej potraktowany jako uchybienie, które nie miało wpływu na ostateczny kształt wydanego przez organy rozstrzygnięcia. Jak wskazał organ I instancji w uzasadnieniu wydanej decyzji, z czym zgodził się organ II instancji, wysokość wynagrodzenia zasadniczego osób zatrudnionych na stanowisku asystenta sędziego w Sądzie Okręgowym w Łodzi obejmuje wyłącznie dwie kwoty, z których pierwsza dotyczy osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony, a druga - osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Skoro wysokość wynagrodzenia zasadniczego obejmuje tylko dwie wskazane wyżej kwoty, to, zdaniem Sądu, należy zgodzić się z twierdzeniem organu, że ujawnienie tychże danych kwotowych rodziłoby oczywiste i istotne ryzyko ujawnienia wysokości wynagrodzenia poszczególnych osób zatrudnionych w tej grupie zawodowej, gdyż w powyższym przypadku anonimizacja danych osobowych (imion i nazwisk poszczególnych asystentów sędziego) nie wyłącza możliwości pozyskania danych o wynagrodzeniu poszczególnych osób. Zważywszy powyższe nie można zgodzić się z twierdzeniem skarżącego, że organ nie skonkretyzował w jaki sposób doszłoby do naruszenia prywatności, gdyż wskazał, że mogłoby dojść do ujawnienia wysokości wynagrodzenia poszczególnych asystentów sędziów, co naruszałoby ich prawo do prywatności jako osób fizycznych. Powyższe skutkuje tym, że zastosowanie w tej sprawie ma art. 5 ust. 2 zd. 1 u.d.i.p., zgodnie z którym prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. W skardze strona skarżąca podniosła, że nie została jej doręczona decyzja zawierająca podpis organu, gdyż w korespondencji przesłanej za pośrednictwem operatora pocztowego przekazany został wydruk treści decyzji, z którego wynika, że decyzja została podpisana elektronicznie przez [...] dnia 11 maja 2022 r. Strona skarżąca wskazała, że nie ma możliwości zweryfikowania czy faktycznie podpis taki został złożony pod decyzją, nie jest w stanie zweryfikować jakim rodzajem certyfikatu został opatrzony elektroniczny dokument decyzji. W efekcie strona nie ma pewności co do tego, czy decyzja w ogóle funkcjonuje w obrocie prawnym. Odnosząc się do powyższego zarzutu należy wskazać, że zgodnie z art. 39[3] § 1 K.p.a. w przypadku pism wydanych przez organ administracji publicznej w postaci elektronicznej przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego, które zostały opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, zaawansowaną pieczęcią elektroniczną albo kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną, doręczenie może polegać na doręczeniu wydruku pisma uzyskanego z tego systemu odzwierciedlającego treść tego pisma. Stosownie zaś do art. 39[3] § 2 K.p.a. wydruk pisma, o którym mowa w § 1, zawiera 1) informację, że pismo zostało wydane w postaci elektronicznej i podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby, która je podpisała, albo opatrzone zaawansowaną pieczęcią elektroniczną albo kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną; 2) identyfikator tego pisma, nadawany przez system teleinformatyczny, za pomocą którego pismo zostało wydane. W niniejszej sprawie mając na uwadze treść art. 39[3] § 1 i 2 K.p.a. doręczenie decyzji było, w ocenie Sądu, skuteczne, gdyż doręczenie w tym wypadku polegało na doręczeniu wydruku pisma uzyskanego z tego systemu odzwierciedlającego treść tego pisma. W doręczonej stronie skarżącej w postaci wydruku decyzji znajdują się informacje, że decyzja została podpisana elektronicznie przez organ - Prezesa Sądu Apelacyjnego w Łodzi ze wskazaniem imienia i nazwiska, a także identyfikator pisma nadawany przez system teleinformatyczny, co oznacza, że zostały spełnione przesłanki wynikające z powołanych wyżej przepisów K.p.a. Rozpoznając niniejszą skargę w ramach przysługującej kognicji, Sąd uznał, że skarga nie jest zasadna, gdyż zaskarżona decyzja nie narusza norm prawa procesowego ani materialnego w stopniu skutkującym koniecznością jej wyeliminowania z obrotu prawnego. Postępowanie administracyjne zostało przeprowadzone co do zasady zgodnie z normami zasadami ogólnymi K.p.a., a w szczególności art. 7, art. 77, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a., a ewentualne drobne uchybienia w tym zakresie (wskazane wyżej w treści uzasadnienia), nie miały wpływu na treść wydanego rozstrzygnięcia, ponadto zaskarżone rozstrzygnięcie zostało oparte na prawidłowej interpretacji norm prawa materialnego. Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 151 P.p.s.a., orzekł w wyroku o oddaleniu skargi. |
Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).