Postanowienie z dnia 1999-05-06 sygn. II CKN 305/98

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II CKN 305/98

Postanowienie

Sądu Najwyższego

z dnia 6 maja 1999 r.

Naruszenie prawa materialnego będące następstwem jego błędnej wykładni można określić jako nadanie innego znaczenia treści stosowanego przepisu, czyli polega na mylnym zrozumieniu poszczególnego zwrotu i tym samym znaczenia oraz rzeczywistej treści zastosowanego przepisu lub też nastąpiło błędne zrozumienie poszczególnego sformułowania (zwrotu) następującego w treści zastosowanego przepisu.

Przewodniczący: Sędzia SN S. Dąbrowski.

Sędziowie SN: B. Myszka, T. Żyznowski (spraw.).

Sąd Najwyższy Izba Cywilna po rozpoznaniu w dniu 6 maja 1999 r. na rozprawie sprawy z wniosku I.G. przy uczestnictwie A.K. o stwierdzenie nabycia spadku na skutek kasacji uczestnika postępowania od postanowienia Sądu Wojewódzkiego z dnia 30 grudnia 1997 r.,

postanawia:

oddalić kasację i zasądzić od uczestnika postępowania A.K. na rzecz wnioskodawczyni I.G. kwotę 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych) kosztów postępowania za instancję kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem b. Sąd Wojewódzki oddalił apelację uczestnika postępowania A.K. od postanowienia stwierdzającego nabycie spadku po K.J. na podstawie testamentu szczególnego, podzielając w całości ustalenia i wnioski uzasadniające uznanie testamentu szczególnego za ważny (art. 952 § 1 i 2 oraz 955 k.c.).

Kasację złożył uczest. postęp. A.K. Powołując się na podstawę przewidzianą w art. 393¹ pkt 1 k.p.c. skarżący zarzucił naruszenie jak to określono w kasacji -całego przepisu art. 955 k.c. - przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie. Wskazując na powyższe skarżący wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia, a także poprzedzającego go postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 3 czerwca 1997 r.

W złożonej odpowiedzi na kasację wnioskodawczyni I.G. wnosiła o jej oddalenie z zasądzeniem kosztów postępowania za instancję kasacyjną.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Naruszenie prawa materialnego może nastąpić - jak stanowi - art. 393¹ pkt 1 k.p.c. przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Skarżący - w kasacji - zarzucił naruszenie art. 955 k.c. w obu przytoczonych - w art. 393¹ pkt 1 k.p.c. - postaciach. Stosownie do art. 955 k.c. testament szczególny traci moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, która uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu. Bieg terminu ulega zawieszeniu przez czas, w ciągu którego spadkodawca nie ma możności sporządzenia testamentu zwykłego.

Naruszenie prawa materialnego będące następstwem jego błędnej wykładni można określić jako nadanie innego znaczenia treści stosowanego przepisu, czyli polega na mylnym zrozumieniu poszczególnego zwrotu i tym samym znaczenia oraz rzeczywistej treści zastosowanego przepisu lub też nastąpiło błędne zrozumienie poszczególnego sformułowania (zwrotu) następującego w treści zastosowanego przepisu.

Przytoczenie tylko niektórych, istotnych elementów bezspornego stanu faktycznego, nie pozwala na podzielenie zarzutu w rozważanym zakresie (błędnej wykładni). W dacie sporządzenia testamentu szczególnego spadkodawczyni liczyła 88 lat. Zmarła po ukończeniu 90 lat życia. Stan zdrowia spadkodawczyni w okresie od daty sporządzenia kwestionowanego testamentu do daty jej zgonu, nie uległ - jak to trafnie i wnikliwie ustaliły Sądy niższych instancji - poprawie. Chodziło wszakże o osobę w przedziale lat 88-90, co do której kasator stawia zbyt wysokie wymagania dowodząc - wbrew odmiennym ustaleniom przez Sądy obu instancji - istnienia po stronie spadkodawczyni warunków i czasu do sporządzenia testamentu zwykłego. zasadnie taka możliwość została z powołaniem się na treść art. 955 in fine k.c. odrzucona i takie zapatrywanie znajduje potwierdzenie w literaturze przedmiotu. Wyrażone przez Sąd pierwszej instancji zapatrywanie (po dokonanej wykładni art. 955 k.c. i w całości aprobowanej przez Sąd odwoławczy), a stwierdzające, że przy ocenie niemożności sporządzenia testamentu zwykłego nie można stawiać zbyt dużych wymagań nawiązuje wprost do poglądów doktryny. Przepis ten prawidłowo został zastosowany, co prowadzi do oddalenia kasacji (art. 393¹² k.p.c.) z zasądzeniem żądanych kosztów postępowania (art. 393¹⁹ i 391 w zw. z art. 108 § 1 oraz 98 § 1 i 3 k.p.c.