Postanowienie z dnia 1969-11-12 sygn. II CZ 117/69

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II CZ 117/69

Postanowienie

z dnia 12 listopada 1969 r.

Przewodniczący: sędzia W. Bryl (sprawozdawca). Sędziowie: W. Markowski,

F. Wesely.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa F. B. przeciwko H. B. o ustalenie nieistnienia małżeństwa, na skutek zażalenia Prokuratora Wojewódzkiego w O. na postanowienie Sądu Wojewódzkiego w O. z dnia 11 września 1969 r.,

oddalił zażalenie.

Uzasadnienie

Powód domagał się ustalenia nieistnienia związku małżeńskiego między nim a pozwaną twierdząc, że strony zawarły jedynie małżeństwo wyznaniowe, które w obliczu prawa należy uznać za nie istniejące. W toku sporu powód zmienił pierwotne żądanie pozwu i domagał się orzeczenia rozwodu małżeństwa stron zawartego w dniu 30.I.1945 r. w miejscowości P.

Postanowieniem z dnia 11.IX.1969 r. Sąd Wojewódzki w O. na zasadzie art. 193 § 2 k.p.c. uznał się za niewłaściwy i przekazał sprawę Sądowi Powiatowemu w O. jako właściwemu.

Wymienione postanowienie Sądu Wojewódzkiego zaskarżył Prokurator Wojewódzki zażaleniem, które Sąd Najwyższy uznał za niezasadne z następujących względów:

Powód zmienił powództwo z żądania o ustalenie nie istniejącego małżeństwa na orzeczenie rozwodu małżeństwa stron. Taka zmiana powództwa jest w świetle art. 193 § 1 i 2 k.p.c. niedopuszczalna. Wpływa ona bowiem na właściwość sądu. Według bowiem art. 17 ust. 1 k.p.c. do właściwości sądów wojewódzkich należą sprawy niemajątkowe i łącznie z nimi dochodzone roszczenia majątkowe oprócz spraw rozwodowych oraz o ustalenie ojcostwa.

W świetle wymienionego przepisu do właściwości sądów wojewódzkich należą więc sprawy o ustalenie nieistnienia małżeństwa, a sprawy rozwodowe należą do właściwości sądów powiatowych.

Z faktu, że zmiana powództwa o ustalenie nieistnienia małżeństwa na powództwo o rozwód jest niedopuszczalna, nie można wyciągać wniosku, że sąd, w którym nastąpiła niedopuszczalna zmiana powództwa, nie może przekazać sprawy ze zmienionym powództwem właściwemu sądowi (art. 200 k.p.c.). Treść przepisu art. 193 § 1 k.p.c. ma bowiem tylko to znaczenie, że w razie zmiany powództwa, gdy powód zamiast pierwotnego żądania występuje z innym powództwem wpływającym na zmianę właściwości sądu, sąd, w którym zawisła sprawa, nie może rozpoznawać zmienionego powództwa. Nie może to jednak oznaczać, żeby sąd ten wbrew woli powoda zmuszony był rozpoznać pierwotne żądanie, przeciwnie - przepis art. 200 § 1 k.p.c. ma w takim wypadku pełne zastosowanie i sąd jest obowiązany przekazać zmienione powództwo sądowi właściwemu, a postępowanie w zakresie pierwotnego powództwa, jako bezprzedmiotowe, umorzyć (art. 355 § 1 k.p.c.).

Przepis art. 193 § 2 k.p.c., na który się powołuje żalący, nie ma w niniejszym wypadku zastosowania. Dotyczy on bowiem takiej sytuacji, gdy powód obok pierwotnego żądania występuje z nowym roszczeniem i wówczas sąd rozpoznaje nowe roszczenie jako sprawę oddzielną, jeżeli jest dla niej rzeczowo i miejscowo właściwym, w przeciwnym zaś razie przekazuje sprawę sądowi właściwemu. Jeżeli natomiast zmiana taka następuje w sądzie powiatowym, należy przekazać całe zmienione powództwo sądowi wojewódzkiemu, który dla zmienionego powództwa jest rzeczowo i miejscowo właściwy (zd. drugie § 2 art. 193 k.p.c.).

Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy zażalenie, jako nieuzasadnione, na mocy art. 397 w związku z art. 387 k.p.c. oddalił.