Postanowienie z dnia 1999-08-25 sygn. III CKN 708/99

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CKN 708/99

Postanowienie

z dnia 25 sierpnia 1999 r.

Przewodniczący: Sędzia SN A. Wypiórkiewicz (spr.).

Sędziowie SN: B. Czech, M. Wysocka.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 25 sierpnia 1999 r. sprawy ze skargi Spółdzielni Rolniczo-Spożywczej w C. o wznowienie postępowania w sprawie z powództwa tej Spółdzielni przeciwko pozwanemu M. B. o złożenie oświadczenia woli na skutek kasacji powódki od postanowienia Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 10 maja 1999 r.

postanawia:

oddalić kasację.

Uzasadnienie

Sąd Rejonowy w W., wyrokiem z dnia 30 lipca 1996 r., oddalił powództwo Spółdzielni Rolniczo - Spożywczej w C. skierowane przeciwko pozwanemu M. B. o przeniesienie na własność Spółdzielni północnej części działki nr 738, położonej we wsi Ż., natomiast Sąd Wojewódzki w Ł., wyrokiem z dnia 31 października 1996 r., oddalił apelację pozwanej. Rozstrzygnięcie sprawy wynika z uznania, że powódce nie służy w stosunku do pozwanego roszczenie uregulowane w art. 231 k.c.

Sąd Rejonowy w W., postanowieniem z dnia 30 marca 1999 r., odrzucił skargę Spółdzielni o wznowienie postępowania, jako nie opartą na ustawowej podstawie. Skarga ta wniesiona nieprawidłowo do Sądu Okręgowego w Ł. została przekazana przez ten Sąd Sądowi pierwszej instancji, postanowieniem z dnia 9 października 1998 r. Skarżąca utrzymywała, że wyrok uzyskany został za pomocą przestępstwa popełnionego przez pozwanego M. B., który w umowie sprzedaży nieruchomości, not. J. G. w Z., zataił, że część nieruchomości nr 738 jest w posiadaniu powódki i przez nią zabudowana oraz że została geodezyjnie podzielona na działkę nr x i nr y. Ponadto Spółdzielnia zarzuciła, że wyrok zapadł z naruszeniem art. 231 k.c. i art. 177 § 1 pkt 4 k.p.c. oraz art. 177 § 2 k.p.c., a postępowanie dotknięte jest nieważnością, gdyż Sąd Rejonowy nie wezwał do udziału w sprawie "społeczności wsi".

Sąd Okręgowy w Ł. oddalił zażalenie powódki wniesione na odrzucenie skargi w uznaniu prawidłowości stanowiska wyrażonego przez Sąd I instancji w zaskarżonym orzeczeniu.

Spółdzielnia złożyła kasację od postanowienia Sądu Okręgowego, w której utrzymuje, że odmiennie niż to przyjęły Sądy obydwóch instancji art. 403 § 1 k.p.c. w pełni uzasadniał skargę o wznowienie postępowania, gdyż rozstrzygnięcie sprawy nastąpiło z obrazą art. 231 § 1 k.c. Poza tym Sąd nie wezwał do udziału w sprawie mieszkańców wsi. Wyrok oparty został na dokumencie, "co najmniej podrobionym lub przerobionym", a do umowy sprzedaży doszło w warunkach świadomego wprowadzenia notariusza w błąd przez strony tej umowy, co do zabudowy działki i aktualnego jej posiadacza. Skarżąca domaga się uchylenia zaskarżonego postanowienia, jak też postanowienia Sądu I instancji oraz przekazania sprawy temuż Sądowi do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Podstawy skargi o wznowienie postępowania zostały ściśle określone przez ustawę (por. art. 401 k.p.c. i art. 403 k.p.c.). Wśród tych podstaw nie ma podstawy odwołującej się wprost do naruszenia przez Sąd prawa materialnego lub przepisowi postępowania. Naruszenie prawa może natomiast stanowić o zaistnieniu podstawy środka odwoławczego (zażalenia, apelacji, kasacji). Naruszenie prawa może też doprowadzić w określonej ustawowo sytuacji do powstania podstawy skargi o wznowienie (por. art. 401 k.p.c. co do przyczyn nieważności postępowania). Stąd też bez znaczenia pozostaje wywiedziony w kasacji zarzut, że wyrok w sprawie zapadł z obrazą art. 231 k.c. oraz przepisów o przekształceniach podmiotowych w procesie. Nie znajduje też jakiegokolwiek oparcia w ustaleniach faktycznych twierdzenie skarżącej, że wymieniony wyrok wydany został na podstawie dokumentu "podrobionego" lub "przerobionego" i uzyskany w wyniku przestępstwa. Wystarczy ograniczyć się do stwierdzenia, że w tej sprawie pozwany został uniewinniony.

Ukształtowanie treści umowy sprzedaży w konsekwencji przekazania notariuszowi nieprawdziwych danych o stanie prawnym lub faktycznym rzeczy, nie jest równoznaczne ze sfałszowaniem dokumentu. Może natomiast rzutować w określonych okolicznościach na ocenę skuteczności lub ważności czynności prawnej. Jednakże nawet błąd Sądu w ocenie czynności prawnej -co z okoliczności sprawy nie wynika - nie może stanowić sam przez się o powstaniu podstawy skargi o wznowienie postępowania.

Podniesione w kasacji zarzuty jako bezzasadne, nie mogą zatem jej usprawiedliwiać, co mając na uwadze Sąd Najwyższy kasację tę oddalił na podstawie art. 393¹² k.p.c.