Postanowienie z dnia 1997-04-11 sygn. III KZ 38/97

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III KZ 38/97

Postanowienie z dnia 11 kwietnia 1997 r.

Jeżeli w postępowaniu złożonym pod względem podmiotowym wpłyną zażalenia na decyzje, które rozstrzygają wobec poszczególnych oskarżonych identyczne kwestie (np. dotyczą odmowy zwolnienia od opłaty od kasacji albo pozostawienia kasacji bez dalszego biegu), to wprawdzie zaskarżone decyzje mają charakter odrębny i samoistny, zażalenia bowiem dotyczą różnych rozstrzygnięć, ale postępowanie zażaleniowe może zostać przeprowadzone jako postępowanie złożone pod względem podmiotowym. W takim wypadku zatem instancja zażaleniowa może łącznie rozpoznać zażalenia skierowane przeciwko owym różnym decyzjom.

Przewodniczący: Prezes SN Z. Doda.

Sąd Najwyższy w sprawie Mirosława S., skazanego z art. 156 § 2 k.k. oraz Wojciecha S., co do którego warunkowo umorzono postępowanie karne o czyn z art. 182 § 1 k.k., po rozpoznaniu zażaleń oskarżonych na postanowienia Sądu Wojewódzkiego w S. z dnia 9 stycznia 1997 r. i z dnia 12 lutego 1997 r. o odmowie zwolnienia oskarżonych od opłaty od kasacji

postanowił utrzymać w mocy zaskarżone postanowienia.

Uzasadnienie

Obrońca oskarżonych wniósł - na podstawie i w trybie art. 2 ust. 3 ustawy nowelizacyjnej z dnia 29 czerwca 1995 r. - kasację od wyroku Sądu Wojewódzkiego w S. z dnia 17 listopada 1994 r., oskarżeni natomiast złożyli wniosek o zwolnienie ich od opłaty od kasacji. Sąd Wojewódzki w S. - postanowieniem z dnia 30 kwietnia 1996 r. - pozostawił kasację bez dalszego biegu i nie rozpoznał w ogóle wniosku o zwolnienie oskarżonych od opłaty od kasacji.

W efekcie uchylenia przez Sąd Najwyższy powołanego wyżej postanowienia zaktualizowała się potrzeba rozpoznania i rozstrzygnięcia wniosku o zwolnienie oskarżonych od opłaty od kasacji. Sąd Wojewódzki wydał w tej materii dwa postanowienia, a mianowicie w dniu 9 stycznia 1997 r. - co do Mirosława S. oraz w dniu 12 lutego 1997 r. - co do Wojciecha S. (...).

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

W punkcie wyjścia wymaga odpowiedzi pytanie, czy w konkretnym układzie procesowym możliwe jest łączne rozpoznanie i rozstrzygnięcie zażaleń wniesionych przez oskarżonych od różnych - wydanych odrębnie - postanowień Sądu Wojewódzkiego. Ponieważ zażalenia wniesione przez oskarżonych dotyczą rozstrzygnięć wydanych osobno (co do każdego z nich), to mogłoby się wydawać, że każde z tych zażaleń powinno zostać rozpoznane odrębnie. Należy jednak przyjąć, że jeżeli zażalenia dotyczą nawet różnych decyzji, ale są ze sobą ściśle funkcjonalnie powiązane, to dochodzi do swoistej kumulacji przedmiotów kontroli zażaleniowej, w związku z czym instancja zażaleniowa, może łącznie rozpoznać zażalenia skierowane przeciwko tym różnym decyzjom. Może to mieć miejsce w szczególności w postępowaniu złożonym pod względem podmiotowym (toczącym się przeciwko kilku oskarżonym).

Jeżeli w postępowaniu złożonym pod względem podmiotowym wpłyną zażalenia na decyzje, które rozstrzygają wobec poszczególnych oskarżonych identyczne kwestie (np. dotyczą odmowy zwolnienia od opłaty od kasacji albo pozostawienia kasacji bez dalszego biegu), to wprawdzie zaskarżone decyzje mają charakter odrębny i samoistny, zażalenia bowiem dotyczą różnych rozstrzygnięć, ale postępowanie zażaleniowe może zostać przeprowadzone jako postępowanie złożone pod względem podmiotowym. W takim wypadku zatem instancja zażaleniowa może łącznie rozpoznać zażalenia skierowane przeciwko owym różnym decyzjom. Jest prawdą, że powiązania między tymi decyzjami (i wniesionymi zażaleniami) mają charakter formalno-procesowy. Nader istotny jest wszelako fakt, że taką właśnie naturę ma w ogóle związek kwestii odpowiedzialności prawnej poszczególnych oskarżonych w postępowaniu złożonym pod względem podmiotowym. Oczywiste jest przecież to, że jeżeli nawet rozstrzygnięcia dotyczące identycznych kwestii w odniesieniu do różnych oskarżonych zawarte są w jednym orzeczeniu (wyroku lub postanowieniu), to rozstrzygnięcia te wiążą się ze sobą jedynie w sensie techniczno-procesowym i każde z nich stanowi w istocie samoistny przedmiot zaskarżenia oraz kontroli odwoławczej (arg. ex art. 374 § 1-3 k.p.k.).

OSNKW 1997 r., Nr 5-6, poz. 51