Wyrok z dnia 1998-10-09 sygn. V SA 1409/97

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Tezy

W świetle art. 3 c ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców /Dz.U. 1996 nr 54 poz. 245/ "interes rolnictwa" nie stanowi podstawy do odstąpienia od uzasadnienia faktycznego postanowienia o odmowie wydania cudzoziemcowi zezwolenia na nabycie nieruchomości. Podstawy takiej nie daje również art. 107 par. 5 Kpa, który zezwala organowi na odstąpienie od uzasadnienia tylko ze względu na interes bezpieczeństwa państwa lub porządek publiczny.

Sentencja

uchyla zaskarżone postanowienie w sprawie ze skargi Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowo-Uslugowego "P-B" Sp. z o.o. w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na nabycie nieruchomości.

Uzasadnienie

Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej postanowieniem z dnia 8.07.1997 r. (...), na podstawie art. 106 par. 5 Kpa w zw. z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców /t.j. Dz.U. 1996 nr 54 poz. 245/, nie wyraził zgody na wydanie zezwolenia na nabycie przez Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Uslugowe Sp. z o.o. "P-B" z siedzibą w P. nieruchomości rolnej, oznaczonej działkami nr 255/3, 260/2, 261/2, 261/1 i 262 o łącznej powierzchni 4.92 ha, stanowiącej własność Lidii V.V.

W uzasadnieniu wskazano, że jak wynika z nadesłanej przez Burmistrza Gminy i Miasta B. informacji /z dnia 18.06.1997 r./ przedmiotowe działki - stosownie do planu zagospodarowania przestrzennego - są przeznaczone na cele rolne. Ponieważ przedmiotem działania Spółki jest świadczenie usług campingowych, przeto intencją, skarżącego jest pozyskanie nowych terenów na rozszerzenie tej działalności. Mając to na względzie uznano, że "(...) z punktu widzenia interesów rolnictwa (...) brak jest podstaw do wyrażenia zgody na wydanie zezwolenia na nabycie (...) przedmiotowej nieruchomości rolnej".

We wniosku Spółki o ponowne rozpatrzenie sprawy wskazano, że przedmiotowe działki są konieczne nie tyle na rozszerzenie pola campingowego, lecz mają stanowić uzupełnienie campingu o sferę agroturystyczną i sportową. Do przedmiotowego pisma dołączono opinię Burmistrza Gminy i Miasta w B. z dnia 25.07.1997 r., jak też wcześniejsze w tym względzie wystąpienie pełnomocnika skarżącego.

Po rozpoznaniu tego wniosku, Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej postanowieniem z dnia 2.09.1997 r. ponownie nie wyraził zgody na nabycie przedmiotowych działek przez PPHU Sp. z o.o. "P-B". W uzasadnieniu wskazano, że przedmiotowa nieruchomość przeznaczona jest na cele rolne, a zatem skoro plan zagospodarowania przestrzennego nie uległ zmianie, przeto brak jest podstaw do zmiany stanowiska.

W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego - wnoszącej o uchylenie zaskarżonego postanowienia - pełnomocnik Spółki wskazał, że orzeczenie Ministra rażąco narusza prawo, a w szczególności art. 7 Kpa.

Skarżący zwrócił uwagę, że Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wydając - w odniesieniu do tej Spółki - wcześniejsze postanowienie /tyczące innych działek/ zajął przychylne stanowisko. Ponieważ stan faktyczny nie uległ zmianie, przeto takiego identycznego rozstrzygnięcia należało oczekiwać również w niniejszej sprawie.

W skardze wskazano, że takie diametralnie odmienne w treści postanowienia podjęła ta sama osoba - Pan Ryszard K. W odpowiedzi na skargę Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 powołanej wyżej ustawy nie zostały wyraźnie określone sytuacje w jakich może być wydane cudzoziemcowi zezwolenie na nabycie nieruchomości. Przy wydaniu tej decyzji kierował się kierunkami prowadzonej przez siebie polityki rolnej. Mając to na względzie, wniósł o oddalenie skargi.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 3c ustawy organ wydający decyzję lub postanowienie w postępowaniu toczącym się na podstawie przepisów ustawy może odstąpić od uzasadnienia faktycznego, jeżeli wymaga tego obronność lub bezpieczeństwo państwa.

Przepis ten stanowi wyjątek od obowiązku uzasadniania decyzji ustanowionego w art. 107 par. 4 i 5 Kpa.

Zasada ta ma zastosowanie do postanowień, co wynika z brzmienia art. 3c ustawy, który dotyczy zarówno decyzji jak i postanowień. Wymogi jakim powinno odpowiadać uzasadnienie faktyczne i prawne postanowienia określa art. 107 par. 3 w zw. z art. 126 Kpa. Skarżący zasadnie zarzuca, że uzasadnienia obydwu postanowień Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej nie spełniają wymagań określonych w art. 107 par. 3 Kpa, gdyż w postanowieniu z dnia 2 września 1997 r. brak jest w istocie uzasadnienia faktycznego odmowy udzielenia skarżącej zezwolenia na nabycie nieruchomości, natomiast w postanowieniu z dnia 8 lipca 1997 r. powołano na uzasadnienie odmowy jedynie ogólnikowy argument w postaci "interesu rolnictwa".

Występujący w uzasadnieniach obydwu postanowień brak uzasadnienia faktycznego odmowy wyrażenia zgody na nabycie przez skarżącą nieruchomości narusza art. 3c ustawy, który upoważnia organ do odstąpienia od uzasadnienia faktycznego tylko wtedy, gdy wymaga tego obronność lub bezpieczeństwo. W świetle tego przepisu "interes rolnictwa" nie stanowi podstawy do odstąpienia od uzasadnienia faktycznego postanowienia o odmowie wydania cudzoziemcowi zezwolenia na nabycie nieruchomości. Podstawy takiej nie daje również art. 107 par. 5 Kpa, który zezwala organowi na odstąpienie od uzasadnienia tylko ze względu na interes bezpieczeństwa państwa lub porządek publiczny.

Niezależnie od braku uzasadnienia faktycznego odmowy wyrażenia zgody na nabycie przez skarżącą nieruchomości zaskarżone postanowienie z dnia 2 września 1997 r. nie zawiera również pełnego uzasadnienia prawnego z przytoczeniem przepisów prawnych uzasadniających wydane postanowienie.

Przepisy powołane w sentencji tego postanowienia nie uzasadniają odmowy wyrażenia zgody na wydanie skarżącej zezwolenia na nabycie nieruchomości, gdyż traktują o konieczności uzyskania przez cudzoziemca zezwolenia na nabycie nieruchomości oraz o właściwości organów do wydania takiego zezwolenia /art. 1 ust. 1 ustawy/, formie w jakiej organ opiniujący wyraża swoje stanowisko w tej sprawie /art. 106 par. 5 Kpa/, a także o trybie wniesienia odwołania /art. 127 par. 3, art. 144 Kpa/.

Z powyższych względów, na podstawie art. 22 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 oraz art. 29 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ uchylono zaskarżone postanowienie jako wydane z naruszeniem przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 55 ust. 1 ustawy o NSA.