Wyrok z dnia 1977-07-28 sygn. N 9/77

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt N 9/77

Wyrok z dnia 28 lipca 1977 r.

Uchylenie orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności powoduje istotną zmianę sytuacji skazanego i wymaga w związku z tym rozważenia przez sąd rewizyjny, czy w tej zmienionej sytuacji podlegająca wykonaniu kara w rozmiarze określonym w wyroku sądu pierwszej instancji nie jest rażąco surowa w świetle wszystkich okoliczności sprawy.

Przewodniczący: sędzia płk A. Kaszycki. Sędziowie: płk C. Bakalarski (sprawozdawca), płk S. Wojtczak.

Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: ppłk Z. Piekarski.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 1977 r. na rozprawie sprawy Gabriela B., skazanego prawomocnie za przestępstwo określone w art. 145 § 1 i 2 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat, zakazu prowadzenia pojazów mechanicznych na okres 3 lat i 5.000 zł grzywny, z powodu rewizji nadzwyczajnej, wniesionej przez Prezesa Izby Wojskowej Sądu Najwyższego od wyroku Wojskowego Sądu Garnizonowego w N. z dnia 18 maja 1977 r., uwzględniając rewizję nadzwyczajną Prezesa Izby Wojskowej Sądu Najwyższego, zmienił zaskarżony wyrok przez wymierzenie oskarżonemu kary 1 roku i 6 miesięcy pobawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania i przez uchylenie kary grzywny.

Uzasadnienie

(...) Wyrok ten uprawomocnił się w pierwszej instancji. Rewizję nadzwyczajną na niekorzyść oskarżonego złożył Prezes Izby Wojskowej Sądu Najwyższego, który, zarzucając wymierzenie kary rażąco łagodnej, wniósł o zmianę tegoż wyroku przez uchylenie orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności i w związku z tym również uchylenie orzeczenia o wymierzonej na podstawie art. 75 § 1 k.k. kary grzywny.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Z motywów zaskarżonego wyroku wynika, że na zawieszenie wykonania wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności miało wpływ przede wszystkim jego dotychczasowe nienaganne zachowanie się. Ponadto sąd pierwszej instancji uwzględnił także okoliczności, które miał już na względzie przy wymiarze wysokości kary pozbawienia wolności, a w szczególności zaistnienie wypadku w wyjątkowo niekorzystnych warunkach atmosferycznych (gęsta mgła utrudniająca widoczność i skutecznie tłumiąca sygnały) oraz bierność dowódcy pojazdu, który dopiero w momencie przejazdu przez torowisko krzyknął do kierowcy: "uważaj".

Okoliczności podniesione w zaskarżonym wyroku, jakkolwiek mają w zasadzie wpływ na wymiar kary, nie uzasadniały jednak warunkowego zawieszenia jej wykonania, zwłaszcza gdy uwzględni się istniejące także w sprawie okoliczności obciążające. Jak trafnie podnosi rewizja nadzwyczajna, na skazanym wiozącym w skrzyni samochodu żołnierzy i holującym haubicę ciążyły szczególne obowiązki, wynikające z § 33 ust. 1 i § 41 ust. 1 rozporządzenia Ministrów Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z dnia 20 lipca 1968 r. w sprawie ruchu na drogach publicznych (Dz. U. Nr 27, poz. 183 z późn. zm.), podczas zbliżania się i następnie pokonywania nie strzeżonego przejazdu kolejowego. Powinien bowiem przede wszystkim dokładnie upewnić się, czy do przejazdu nie zbliża się pociąg.

Obowiązki te oskarżony w sposób wyraźny zbagatelizował. Dojeżdżając do torów kolejowych nie tylko nie zatrzymał prowadzonego pojazdu, ale nawet nie zauważył, że stojący tam żołnierz daje mu odpowiednie sygnały, chociaż dawanie takich sygnałów w świetle bezstronnych zeznań świadków nie może budzić wątpliwości.

Należy również podzielić stanowisko zajęte w rewizji nadzwyczajnej, że spowodowany przez skazanego wypadek drogowy graniczy niemal z katastrofą w ruchu lądowym (w rozumieniu art. 136 k.k.) i że w jego następstwie trzy osoby doznały ciężkich uszkodzeń ciała, w tym dwie poważnych uszkodzeń mózgu, oraz powstała znaczna szkoda w mieniu społecznym, i w związku z tym stopień winy tego oskarżonego jest wyjątkowo znaczny (...).

(...) Przytoczone wyżej powody pozwalają stwierdzić, że całokształt istniejących w sprawie okoliczności, wbrew odmiennemu poglądowi sądu pierwszej instancji, nie uzasadniał wymierzenia skazanemu kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania (...).

(...) Uchylenie orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary powoduje zasadniczą zmianę sytuacji skazanego i wymaga rozważenia, czy w tej zmienionej sytuacji kara wymierzona przez sąd pierwszej instancji jest adekwatna do wszystkich okoliczności mających wpływ na jej wymiar. W konkretnym wypadku uchylenie jedynie warunkowego zawieszenia wykonania kary bez jej złagodzenia miałoby ten skutek, że wymierzona kara byłaby z kolei rażąco surowa.

Nie można bowiem przeoczyć istniejących w sprawie okoliczności łagodzących, podniesionych przez sąd pierwszej instancji, które w zasadzie należy podzielić i w konsekwencji uwzględnić przy wymiarze kary. Okoliczności te trzeba jednak uwzględnić we właściwych proporcjach, bez ich przeceniania. Na skutek właśnie ich przeceniania oraz niedostrzeżenia okoliczności obciążających nastąpiło wymierzenie skazanemu przez sąd pierwszej instancji stosunkowo surowej kary pozbawienia wolności, ale z warunkowym zawieszeniem jej wykonania (...).

(...) Uchylenie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności spowodowało, że kara grzywny orzeczona na podstawie art. 75 § 1 k.k. stała się bezprzedmiotowa, i dlatego należało również ją uchylić.

Z tych powodów orzeczono jak na wstępie.

OSNKW 1977 r., Nr 9, poz. 99