Wyrok z dnia 1978-06-26 sygn. II KR 134/78

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II KR 134/78

Wyrok z dnia 26 czerwca 1978 r.

Przywłaszczenie wynagrodzenia za pracę dokonane przez osobę upoważnioną do jego odbioru, choćby ta osoba była także pracownikiem instytucji dokonującej wypłaty tego wynagrodzenia, nie stanowi zagarnięcia mienia społecznego, lecz przestępstwo przewidziane w art. 204 § 2 k.k. Upoważnienie bowiem do odbioru wynagrodzenia za pracę jest aktem prywatnoprawnym, w wyniku którego osoba upoważniająca powierza osobie upoważnionej swoje mienie w postaci pieniężnego ekwiwalentu za wykonaną przez siebie pracę.

Przewodniczący: sędzia J. Tobera. Sędziowie: Z. Ziemba (sprawozdawca), J. Ritmann (sędzia SW deleg. do SN).

Prokurator Prokuratury Generalnej: K. Rutkowska.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 26 czerwa 1978 r. sprawy Kazimierza I., oskarżonego z art. 201 k.k., z powodu rewizji wniesionej przez oskarżonego od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Katowicach z dnia 30 grudnia 1977 r.

zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uznał oskarżonego Kazimierza J. za winnego tego, iż od lutego 1973 r. do kwietnia 1977 r. w T., po uprzednim podrobieniu wielu umów zlecenia między Medycznym Studium Zawodowym w Z. a instruktorami Górniczego Centrum Rehabilitacji Leczniczej i Zawodowej "R." w T. i podpisów tychże instruktorów, pobierając na podstawie upoważnień tych instruktorów należne im wynagrodzenie, przywłaszczył sobie na ich szkodę kwotę ok. 100.000 zł, i skazał za to na podstawie art. 204 § 2 k.k. w związku z art. 265 § 1 k.k. i art. 10 § 2 k.k. na karę 3 lat pozbawienia wolności (...) oraz na podstawie art. 36 § 3 k.k. na 50.000 zł grzywny (...).

 Uzasadnienie

 Sąd Wojewódzki w Katowicach wyrokiem z dnia 30 grudnia 1977 r. skazał oskarżonego Kazimierza I. na podstawie art. 201 i 265 § 1 k.k. w związku z art. 10 § 2 i art. 38 oraz 36 § 3, art. 40 § 1 pkt 3 i art. 46 § 1 pkt 2 k.k. na karę 6 lat pozbawienia wolności (...) oraz na 100.000 zł grzywny, pozbawienia praw publicznych na okres 4 lat i konfiskaty części mienia w postaci samochodu osobowego marki "Skoda" za to, że od lutego 1973 r. do dnia 1 kwietrnia 1977 r. w T. zagarnął nie mniej niż 101.552 zł na szkodę Medycznego Studium Zawodowego w Z. w ten sposób, iż jako pracownik kontraktowy wymienionego Studium po uprzednim podrobieniu podpisów instruktorów na umowach zlecenia pobierał z list płacy ich wynagrodzenie, w części je sobie przywłaszczając.

W związku z powyższym skazaniem Sąd Wojewódzki w trybie art. 363 § 1 k.p.k. zasądził od oskarżonego Kazimierza I. na rzecz tego Studium kwotę 101.552 zł tytułem odszkodowania.

Od wyroku powyższego odwołał się oskarżony, którego rewizja, oparta na zarzutach obrazy przepisów prawa materialnego i procesowego oraz błędu w ustaleniach faktycznych, zawiera wniosek o zmianę tego wyroku, zakwalifikowanie czynu oskarżonego jako występku określonego w art. 204 k.k. w związku z art. 205 § 1 i art. 265 § 1 k.k. oraz skazanie go za to na stosowną karę, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania (...).

Sąd Najwyższy uznał, że rewizja oskarżonego jest w znacznej części zasadna.

Przede wszystkim zasadny jest zarzut błędu w ustaleniach faktycznych co do tego, że oskarżony dopuścił się zagarnięcia mienia społecznego.

Sąd Wojewódzki nie zwrócił uwagi na okoliczność, że oskarżony Kazimierz I., choć pełnił funkcję organizatora-koordynatora grupy instruktorów Górniczego Centrum Rehabilitacji Leczniczej i Zawodowej "R." w T., wykonujących zlecone czynności szkoleniowe na rzecz słuchaczy Medycznego Studium Zawodowego w Z., pozostawał z tym Studium jedynie w stosunku umowy zlecenia na wykonywanie ćwiczeń szkoleniowych dla słuchaczy, i tylko za to otrzymywał wynagrodzenie. Wszystkie inne czynności typu administracyjnego i organizacyjnego spełniał nieodpłatnie na skutek polecenia służbowego dyrekcji swego zakładu pracy, a więc wymienionego wyżej Centrum Rehabilitacji. Jeżeli zaś chodzi o wynagrodzenie dla instruktorów, pobierał je w Studium wyłącznie na podstawie upoważnień tychże instruktorów.

Z powyższego wynika jednoznacznie, że wypłat wynagrodzenia dla instruktorów za pracę na rzecz Studium Medycznego dokonywał oskarżony nie jako pracownik kontraktowy tego Studium, lecz jako osoba upoważniona przez samych intruktorów, a więc w ramach prywatnego upełnomocnienia w tym zakresie, udzielonego mu w formie pisemnej.

W tej sytuacji Medyczne Studium Zawodowego w Z., wypłacając oskarżonemu wynagrodzenie dla instruktorów, nie dopuściło się żadnej nieprawidłowości, działało lege artis i - wbrew błędnemu stanowisku zajętemu przez Sąd Wojewódzki w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku - nie ponosi żadnej odpowiedzialności za to, co oskarżony z tymi wynagrodzeniami uczynił. Domaganie się więc przez instruktorów od tegoż Studium wypłacenia kwot, które im się należały, a nie zostały im przez oskarżonego przekazane, byłoby bezskuteczne.

Przywłaszczenie wynagrodzenia za pracę dokonane przez osobę upoważnioną do jego odbioru, choćby osoba ta była także pracownikiem instytucji dokonującej wypłaty tego wynagrodzenia, nie stanowi zagarnięcia mienia społecznego, lecz przestępstwo przewidziane w art. 204 § 2 k.k. Upoważnienie bowiem do odbioru wynagrodzenia za pracę jest aktem prywatnoprawnym, w wyniku którego osoba upoważniająca powierza osobie upoważnionej swoje mienie w postaci pieniężnego ekwiwalentu za wykonaną przez siebie pracę.

Okoliczność, że w konkretnym wypadku część instruktorów nie była zorientowana w wysokości należnego im wynagrodzenia, nie ma tu znaczenia, upoważnienia bowiem nie były ograniczone żadną wysokością kwoty.

Z tych powodów należało uznać, że oskarżony Kazimierz I., dopuszczając się częściowego przywłaszczenia powierzonych mu przez instruktorów należności za wykonaną pracę, popełnił przestępstwo określone w art. 204 § 2 k.k., a ponieważ wiązało się to z wcześniejszym fałszowaniem przez niego podpisów niektórych instruktorów na umowach zlecenia, także w art. 266 § 1 k.k. - w myśl art. 10 § 2 k.k.

Natomiast nie ma tu zastosowania art. 205 § 1 k.k., w działaniu oskarżonego bowiem nie było elementu doprowadzenia tychże instruktorów do niekorzystnego rozporządzania własnym mieniem, za takie niekorzystne rozporządzanie nie może być przecież uważane sporządzenie upoważnień do odbioru wynagrodzenia za pracę (...).

OSNKW 1978 r., Nr 10, poz. 116