Wyrok z dnia 1978-09-09 sygn. V KR 119/78

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt V KR 119/78

Wyrok z dnia 9 września 1978 r.

Za narzędzie niebezpieczne mogą być uznane, przy określonym sposobie użycia, ciecze żrące czy trujące (np. kwas solny), może nim być także gaz, prąd elektryczny czy nawet sprężone powietrze, jak również chloroform, którego użycie pociąga za sobą potencjalne niebezpieczeństwo dla życia. O tym jednak, czy tego rodzaju "narzędzie" może być uznane - w przeciwieństwie do broni, noża czy innego niebezpiecznego ze względu na swe właściwości, przedmiotu - za niebezpieczne w rozumieniu ustawy, decyduje sposób jego użycia, nadający mu - lub nie - cechy narzędzia niebezpiecznego dla życia lub zdrowia ludzkiego, oraz zamiar sprawcy użycia takiego narzędzia w sposób czyniący je niebezpiecznym.

Przewodniczący: sędzia M. Budzianowski (sprawozdawca). Sędziowie: J. Cieślak, Z. Durkiewicz (sędzia SW deleg. do SN). Prokurator Prokuratury Generalnej: E. Sanecki.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 8 września 1978 r. między innymi sprawy: Teofila T., Waldemara W., Zbigniewa M. i Wacława Z., oskarżonych z art. 148 § 1, art. 210 § 2, art. 208, 215 k.k. i art. 47 u.k.s., z powodu rewizji wniesionych przez prokuratora, oskarżycieli posiłkowych i oskarżonych: Teofila T., Waldemara W., Zbigniewa M., Wacława Z. od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Łodzi z dnia 14 września 1978 r.

zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że (...)

zaostrzył karę pozbawienia wolności wymierzoną Zbigniewowi M. za czyn opisany w pkt 1 aktu oskarżenia, stanowiący zbrodnię określoną w art. 148 § 1 k.k. w związku z art. 210 § 1 k.k., do 15 lat i do tejże wysokości karę łączną pozbawienia wolności (...).

Uzasadnienie

 Zaskarżonym wyrokiem Sąd Wojewódzki w Łodzi po rozpoznaniu sprawy Teofila T., Waldemara W., Zbigniewa M. i Wacława Z., oskarżonych o to, że:

dnia 18 czerwca 1977 r. w Ł., działając wspólnie i w porozumieniu - przy czym Wacław Z. działając z rozeznaniem - w zamiarze pozbawienia życia Eleonory M. i z użyciem niebezpiecznego narzędzia w postaci tamponu nasyconego chloroformem, bili ją - po związaniu jej rąk i nóg - pięściami i kantem dłoni po głowie i szyi, siadali na klatce piersiowej i kładli na głowę poduszkę, pozbawiając tym samym możności oddychania, przez co spowodowali u tejże Eleonory M. rozległe podbiegnięcia krwawe tkanki i mięśni szyi, klatki piersiowej i głowy, złamanie kości gnykowej, złamanie V lewego i IX prawego żebra, a w następstwie jej zgon, zabierając jednocześnie w celu przywłaszczenia złotą biżuterię, krajowe i zagraniczne środki płatnicze oraz inne przedmioty o łącznej wartości około 280.000 zł na szkodę Eleonory, Karola i Czesława M. oraz Wiktorii i Lecha N., tj. o popełnienie czynu określonego w art. 148 § 1 k.k. i art. 210 § 2 k.k. w związku z art. 10 § 2 k.k., a w stosunku do Wacława Z. - czynu określonego w art. 148 § 1 i art. 210 § 2 k.k. w związku z art. 10 § 2 k.k. i art. 70 k.k. z 1932 r. (...),

skazał za czyn wyżej opisany - wyczerpujący dyspozycję art. 148 § 1 i art. 210 § 1 k.k. - na podstawie art. 148 § 1 (art. 10 § 3 k.k.), art. 36 § 3 i art. 40 § 1 pkt 3 k.k.:

a) Teofila T. na karę 15 lat pozbawienia wolności, 70.000 zł grzywny oraz pozbawienia praw publicznych na okres 8 lat;

b) Waldemara W. na karę 15 lat pozbawienia wolności, 70.000 zł grzywny oraz pozbawienia praw publicznych na okres 8 lat;

c) Zbigniewa M. na karę 12 lat pozbawienia wolności, 50.000 zł grzywny oraz pozbawienia praw publicznych na okres 5 lat;

d) Wacława Z. na podstawie 148 § 1 k.k. w związku z art. 70 k.k. z 1932 r. oraz na podstawie art. 210 § 1 k.k. w związku z art. 70 k.k. z 1932 r. na umieszczenie w zakładzie poprawczym (...).

Od tego wyroku wnieśli rewizje: prokurator w częściach dotyczących Teofila T., Waldemara W. i Zbigniewa M. oraz oskarżyciele posiłkowi i oskarżeni (...).

 Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

(...) Wbrew zarzutom rewizji pełnomocników oskarżycieli posiłkowych podzielić należało stanowisko Sądu Wojewódzkiego co do braku podstaw do zastosowania wobec sprawców obu napadów rabunkowych kwalifikacji prawnej z art. 210 § 2 k.k.

Nie kwestionując trafności prezentowanego w rewizjach poglądu, że narzędziem niebezpiecznym w rozumieniu art. 210 § 2 k.k. jest nie tylko przedmiot mający cechy narzędzia technicznego, lecz także każdy inny przedmiot, który ze względu na swoje właściwości przedmiotowe lub na sposób użycia nadaje się do spowodowania groźnych dla życia lub zdrowia człowieka skutków w stopniu co najmniej zbliżonym do skutków, jakie może spowodować broń palna, nie można się jednak zgodzić z tezą rewizji, jakoby już sam fakt posłużenia się takim przedmiotem oraz rola, jaką przedmiot ten odgrywa przy wykonaniu przestępstwa, przesądzały o kwalifikacji postaci rabunku.

Niewątpliwie za narzędzie niebezpieczne mogą być uznane, przy określonym sposobie użycia, ciecze żrące czy trujące (np. kwas solny), może nim być także gaz, prąd elektryczny czy nawet sprężone powietrze, jak również chloroform, którego użycie - jak to stwierdził na rozprawie biegły O. - pociąga za sobą potencjalne niebezpieczeństwo dla życia.

O tym jednak, czy tego rodzaju "narzędzie" może być uznane - w przeciwieństwie do broni, noża czy innego niebezpiecznego ze względu na swe właściwości przedmiotu - za niebezpieczne w rozumieniu ustawy, decyduje sposób jego użycia, nadający mu - lub nie - cechy narzędzia niebezpiecznego dla życia lub zdrowia ludzkiego, oraz zamiar sprawcy użycia takiego narzędzia w sposób czyniący je niebezpiecznym.

Tego zaś sprawcom obu napadów rabunkowych przypisać nie można i w tym zakresie Sąd Wojewódzki ma całkowitą rację. Zakładając bowiem, że oskarżeni byli w pełni świadomi właściwości toksycznych chloroformu, czego dowodem jest fakt dolewania doń spirytusu w celu zmniejszenia trującego działania tego chloroformu, nie sposób nie podzielić poglądu Sądu Wojewódzkiego, że takie właśnie postępowanie oskarżonych wyłącza możliwość uznania tamponu nasączonego chloroformem za niebezpieczne narzędzie, jak też możliwość przypisania oskarżonym zamiaru użycia tego chloroformu w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu, a więc jako narzędzia niebezpiecznego w rozumieniu art. 210 § 2 k.k.

Potwierdzeniem tego jest w pewnym sensie fakt użycia przez oskarżonych wobec Eleonory M. innych środków w celu jej unieszkodliwienia, gdyby użyty wobec niej chloroform okazał się mało skuteczny (...).

OSNKW 1979 r., Nr 3, poz. 27