Uchwała z dnia 1980-01-23 sygn. VI KZP 19/79

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt VI KZP 19/79

Uchwała z dnia 23 stycznia 1980 r.

Pobyt w schronisku dla nieletnich lub zakładzie poprawczym - choćby zaliczony na poczet wymierzonej kary pozbawienia wolności - nie stanowi "odbycia kary" w rozumieniu art. 60 § 1 k.k.

Przewodniczący: sędzia S. Fornalik (sprawozdawca). Sędziowie: J. Mikos, S. Pawela.

Przewodniczący: sędzia S. Fornalik (sprawozdawca). Sędziowie:

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu przekazanego na podstawie art. 390 § 1 k.p.k. przez Sąd Wojewódzki w Poznaniu, postanowieniem z dnia 12 października 1979 r., zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:

"Czy do uznania powrotu do przestępstwa określonego w art. 60 § 1 k.k. wystarczy - po prawomocnym wyroku skazującym na karę pozbawienia wolności - pobyt nieletniego w zakładzie poprawczym?"

uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.

Uzasadnienie

Jedną z przesłanek powrotu do przestępstwa określonego w art. 60 § 1 k.k. jest uprzednie skazanie sprawcy na karę pozbawienia wolności i odbycie tej kary w rozmiarze co najmniej 6 miesięcy. Do uznania więc, że zachodzi wymieniona przesłanka powrotu do przestępstwa, konieczne jest nie tylko wcześniejsze skazanie sprawcy na karę pozbawienia wolności, lecz także odbycie jej w warunkach przewidzianych w ustawie dla wykonania orzeczeń o pozbawieniu wolności, a więc w zakładzie karnym (art. 38 § 1 k.k.w.) lub w areszcie śledczym (art. 83 § 1 k.k.w.).

Przy takim ustosunkowaniu się do rozważanego problemu wspomniana przesłanka określona w art. 60 § 1 k.k. wystąpi jedynie wtedy, gdy sprawca odbył wymierzoną mu karę pozbawienia wolności w zakładzie karnym lub na poczet tej kary zaliczono mu tymczasowe aresztowanie wykonane w areszcie śledczym, zaliczone następnie na poczet tej kary. Natomiast brak podstaw do uznania, że przewidziane w art. 60 § 1 k.k. "odbycie kary" zostaje zrealizowane przez pobyt w schronisku dla nieletnich lub w zakładzie poprawczym.

Wprawdzie zgodnie z ustalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, na poczet wymierzonej kary pozbawienia wolności należy zaliczyć między innymi okres pobytu nieletniego w schronisku dla nieletnich (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 1971 r. - II KR 200/71, OSNKW 1972, z. 2, poz. 31) i w zakładzie poprawczym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 1974 r. - II KRN 4/74, OSNKW 1974, z. 6, poz. 114 i uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 1977 r. - VII KZP 30/77, OSNKW 1977, z. 7-8, poz. 94); niemniej jednak nie może to być utożsamiane z rzeczywistym odbyciem tej kary, która w takich wypadkach, w zakresie objętym zaliczeniem, jest "zastąpiona" przez jeden z wymienionych środków (schronisko dla nieletnich lub zakład poprawczy).

Uznanie więc, że w sytuacji przedstawionej w pytaniu spełnione zostało wymaganie "odbycia kary" przewidziane w art. 60 § 1 k.k., byłoby wyrazem rozszerzającej wykładni przepisu zaostrzającego odpowiedzialność sprawcy, co jest niedopuszczalne.

Przedstawione stanowisko wynika pośrednio z wytycznych wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej z dnia 22 grudnia 1978 r. w sprawie prawidłowego stosowania przepisów dotyczących przestępstw popełnionych w warunkach recydywy - VII KZP 23/77 (OSNKW 1979, z. 1-2, poz. 1). Sąd Najwyższy, w uzasadnieniu tezy 2 powołanych wytycznych, wyjaśniając, że "odbycie kary" oznacza także odbywanie kary w warunkach faktycznego pozbawienia wolności, wyraźnie łączy je z pobytem sprawcy w zakładzie karnym lub areszcie śledczym. Według bowiem wytycznych: "Warunek faktycznego odbycia w całości lub części kary należy uważać za spełniony również w wypadku zaliczenia na poczet orzeczonej kary zasadniczej pozbawienia wolności okresu tymczasowego aresztowania oraz darowania lub złagodzenia odbytej już w części kary w drodze amnestii albo ułaskawienia."

OSNKW 1980 r., Nr 1-2, poz. 16