Wyrok z dnia 1981-11-19 sygn. II KR 284/81

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II KR 284/81

Wyrok z dnia 19 listopada 1981 r.

Trwała sposobność - decydująca o bycie przestępstwa ciągłego - to wykorzystywanie jednej i tej samej sytuacji, stwarzającej sprawcy okazje do powtarzania czynów zabronionych przez prawo.

Przewodniczący: sędzia J. Mikos (sprawozdawca). Sędziowie: H. Szwaczkowski, Z. Ziemba.

Prokurator Prokuratury Generalnej: A. Kempiński.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy Szczepana P., oskarżonego z art. 199 § 1 i art. 203 § 1 k.k., z powodu rewizji wniesionej przez oskarżonego od wyroku Sądu Wojewódzkiego w K. z dnia 25 lutego 1981 r.

zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1) uchylił orzeczoną karę łączną;

2) zamiast przypisanego oskarżonemu przestępstwa określonego w art. 199 § 1 i art. 203 § 2 k.k. uznał go za winnego popełnienia czynów opisanych w pkt I i III aktu oskarżenia, z tą różnicą, że wartość zagarniętego (pkt I aktu oskarżenia) mienia wynosi 85.080 zł, w tym na szkodę Huty "Katowice" - 79.566 zł, i na podstawie art. 199 § 1 i art. 36 § 3 k.k. skazał go za czyn opisany w pkt I aktu oskarżenia na 3 lata pozbawienia wolności i 30.000 zł grzywny oraz na podstawie art. 203 § 1 i art. 36 § 3 k.k. za czyn opisany w pkt III aktu oskarżenia na 3 lata pozbawienia wolności i 30.000 zł grzywny;

3) na podstawie art. 66 k.k. wymierzył nową karę łączną 4 lat pozbawienia wolności oraz 50.000 zł grzywny (...).

Uzasadnienie

Szczepan P. oskarżony został o to, że:

1) w okresie od 1979 r. do listopada 1980 r. w D., działając przestępstwem ciągłym, zabrał w celu przywłaszczenia części samochodowe, 3 kamery telewizji przemysłowej, narzędzia o ogólnej wartości 112.430 zł, w tym na szkodę Kombinatu Metalurgicznego w D. o wartości 106.916 zł oraz Przedsiębiorstwa Instalacji Przemysłowych "Instal" w D. o wartości 5.514 zł - tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 201 k.k. w zw. z art. 58 k.k.;

2) jesienią 1980 r. w D. nabył radiotelefon PM-317 o wartości 16.000 zł za 900 zł od Leszka P., wiedząc, iż pochodzi z przestępstwa - tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 215 § 1 k.k.;

3) w dniu 25 listopada 1980 r. w Ł. zabrał w celu przywłaszczenia samochód osobowy marki "Fiat 126 p" o wartości 92.000 zł na szkodę Wiesława K. - tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 203 § 1 k.k.

Sąd Wojewódzki w K. wyrokiem z dnia 25 lutego 1981 r. uznał oskarżonego Szczepana P. za winnego popełnienia zarzuconych mu w pkt I i III aktu oskarżenia czynów, z tą zmianą, że wartość łączna kamer telewizyjnych wynosiła 64.150 zł oraz że było to jedno przestępstwo ciągłe popełnione w okresie od 1979 r. do listopada 1980 r., wyczerpujące znamiona przestępstwa określonego w art. 199 § 1, art. 203 § 1 k.k. w zw. z art. 58 k.k., i za to na podstawie wymienionych przepisów, przyjmując zgodnie z art. 10 § 1 i 2 k.k. za podstawę skazania art. 203 § 1 k.k. w zw. z art. 58 k.k. i art. 36 § 3 k.k., skazał go na karę 6 lat pozbawienia wolności i 50.000 zł grzywny.

Sąd ten uznał także oskarżonego Szczepana P. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt II aktu oskarżenia, przyjmując, że wartość nabytego radiotelefonu wynosiła 12.800 zł, i za to na podstawie art. 215 § 1 k.k. w zw. z art. 36 § 3 k.k. skazał na karę 1 roku pozbawienia wolności i 13.000 zł grzywny; na podstawie art. 66 i 67 oraz 70 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu łączną karę 6 lat pozbawienia wolności i 50.000 zł grzywny.

Od tego wyroku rewizję wniósł obrońca oskarżonego (...).

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

(...) Trafnie obrońca oskarżonego na rozprawie przed Sądem Najwyższym podniósł, że Sąd Wojewódzki błędnie zakwalifikował zagarnięcie mienia na szkodę Huty "Katowice" oraz Przedsiębiorstwa Instalacji Przemysłowych "Instal", a także zaboru samochodu osobowego "Fiata 126 p" na szkodę Wiesława K., jako jednego przestępstwa ciągłego. Sąd Wojewódzki uzasadniając przyjęcie przestępstwa ciągłego stwierdził: "(...) oskarżony wykorzystał trwałą sposobność i sukcesywnie rozkręcał różne urządzenia, aby wejść w posiadanie mechanizmów, części i akcesoriów, jakie były lub mogły być mu potrzebne."

Pogląd ten jest trafny, jeżeli odnosi się do zaboru w celu przywłaszczenia różnych przedmiotów na szkodę Huty "Katowice" oraz Przedsiębiorstwa Instalacji Przemysłowych "Instal". Istotnie, oskarżony wykorzystał fakt zatrudnienia w Hucie "Katowice" do realizacji swego przestępczego zamiaru. Zatrudnienie w tym kombinacie stworzyło mu okazję do dokonywania kradzieży różnych przedmiotów.

Nie można natomiast podzielić poglądu wyrażonego przez Sąd Wojewódzki, że jedno przestępstwo ciągłe stanowi też zabór w celu przywłaszczenia samochodu osobowego "Fiat 126 p" na szkodę Wiesława K. Czynu tego bowiem oskarżony dopuścił się nie w związku z zatrudnieniem go w Hucie "Katowice", gdyż zupełnie przypadkowo - jak sam wyjaśnił - znajdując się w miejscowości Ł. i oczekując na pociąg dokonał zaboru samochodu. Nie można więc mówić o wykorzystaniu przez oskarżonego trwałej sposobności. Trwała sposobność decydująca o bycie przestępstwa ciągłego - jak to zupełnie jednoznacznie wyjaśnia orzecznictwo Sądu Najwyższego - to wykorzystywanie jednej i tej samej sytuacji stwarzającej sprawcy okazję do powtarzania czynów zabronionych przez prawo.

W tej sytuacji Sąd Najwyższy zmienił zaskarżony wyrok i uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanych czynów opisanych w pkt I i III aktu oskarżenia i za każdy z tych czynów wymierzył mu po 3 lata pozbawienia wolności i po 30.000 zł grzywny oraz karę łączną 4 lat pozbawienia wolności i 50.000 zł grzywny.

OSNKW 1982 r., Nr 4-5, poz. 19