Wyrok z dnia 1987-02-16 sygn. WR 28/87

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt WR 28/87

Wyrok z dnia 16 lutego 1987 r.

Przez rozpowszechnianie pisma, druku, fotografii lub innego przedmiotu, mające charakter pornograficzny w myśl art. 173 § 1 k.k., należy rozumieć takie zachowanie się sprawcy, które polega na czynieniu ich powszechnie dostępnymi przez kolportaż, użyczenie, powielanie, kopiowanie i innego rodzaju udostępnienie ich treści szerszemu i bliżej nie określonemu kręgowi osób.

Nie stanowi natomiast rozpowszechniania wymienionych przedmiotów działania sprawcy polegające na ich okazywaniu lub wyświetlaniu filmu za pomocą aparatury video, jeżeli tego rodzaju okazywanie lub udostępnienie tych przedmiotów odbywa się w niewielkim i ściśle określonym kręgu osób.

 Przewodniczący: sędzia płk J. Jeż. Sędziowie: ppłk J. Medyk (sprawozdawca), ppłk J. Steckiewicz.

Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: ppłk J. Obara.

 Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 1987 r. na rozprawie sprawy skazanych nieprawomocnie:

1) Henryka Z. za przestępstwa określone w: a) art. 239 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 58 k.k. i z zastosowaniem art. 36 § 2 i 3 k.k. oraz art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 17 lipca 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw (Dz. U. Nr 26, poz. 126) na karę 2 lat pozbawienia wolności i 350.000 zł grzywny, przy czym karę pozbawienia wolności złagodzono (o połowę) do 1 roku; b) art. 239 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 58 k.k. i z zastosowaniem art. 36 § 2 i 3 k.k. oraz art. 296 § 2 k.k. na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, 650.000 zł grzywny i degradację; c) art. 244 k.k. w zb. z art. 239 § 1 k.k. i z zastosowaniem art. 36 § 2 i 3 k.k. oraz art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 17 lipca 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw (Dz. U. Nr 26, poz. 126) na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 200.000 zł grzywny, przy czym karę pozbawienia wolności złagodzono o połowę do 9 miesięcy; d) art. 173 § 1 k.k. z zastosowaniem art. 36 § 1 k.k. i art. 48 § 1 k.k. na karę 50.000 zł grzywny wraz z przepadkiem magnetowidu, telewizora czarno-białego "Neptun" oraz dwóch kaset video, a ponadto wobec którego na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 17 lipca 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw (Dz. U. Nr 26, poz. 126) umorzono postępowanie karne o trzykrotne popełnienie przestępstw określonych w art. 265 § 1 k.k. i dwukrotne - w art. 268 k.k., a opisane w pkt 2, 3, 4, 6 i 7 wyroku, oraz uniewinnionego od zarzutu popełnienia przestępstwa określonego w art. 266 § 1 k.k. - skazanego na karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 650.000 zł grzywny wraz z orzeczeniem kar dodatkowych: na podstawie art. 6 ustawy z dnia 10 maja 1985 r. o szczególnej odpowiedzialności karnej - podania treści wyroku do publicznej wiadomości i na podstawie art. 4 ustawy z dnia 10 maja 1985 r. o szczególnej odpowiedzialności karnej i art. 38 pkt 3 k.k. - zakazu zajmowania przez okres 2 lat stanowisk związanych ze statusem funkcjonariusza publicznego;

2) Mirosława A. za przestępstwa określone w art. 231 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony PRL (Dz. U. z 1984 r. Nr 7, poz. 31) na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz uniewinnionego od zarzutu popełnienia przestępstwa przewidzianego w art. 241 § 1 k.k. -

z powodu rewizji wniesionych przez obrońców obu oskarżonych od wyroku Wojskowego Sądu Okręgowego w N. z dnia 18 grudnia 1986 r.:

1) częściowo uwzględniając rewizję obrońcy oskarżonego Henryka Z. zaskarżony wyrok zmienił przez: a) uniewinnienie tego oskarżonego od zarzutu popełnienia przestępstwa określonego w art. 173 § 1 k.k., b) uchylenie orzeczenia o przepadku przedmiotów - magnetowidu, telewizora czarno-białego marki "Neptun" oraz dwóch kaset video, a w pozostałej części wyrok ten utrzymał w mocy;

2) nie uwzględnił rewizji obrońcy oskarżonego Mirosława A. i w odniesieniu do niego wyrok ten utrzymał w mocy (...).

 Uzasadnienie

 (...) Wyrok ten zaskarżony został rewizjami obrońców obu oskarżonych.

Obrońca oskarżonego Henryka Z. w rewizji zarzucił wyrokowi sądu pierwszej instancji: a) obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 244 i 173 § 1 k.k., wynikającą z błędnego ich zastosowania w stosunku do poczynionych ustaleń w tym zakresie; b) obrazę przepisów postępowania (art. 3 § 3 k.p.k. i art. 357 k.p.k.), polegającą na nieuwzględnieniu całości zebranego materiału dowodowego oraz występujących wątpliwości na korzyść oskarżonego; c) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający - zdaniem obrońcy - na niesłusznym skazaniu oskarżonego za przestępstwa określone w art. 239 § 2 k.k., a opisane w pkt 1 i 5 wyroku; d) wymierzenie rażąco surowej kary pozbawienia wolności i grzywny oraz orzeczenie kary dodatkowej degradacji.

W związku z tym obrońca ten w rewizji domagał się: a) uniewinnienia oskarżonego od wszystkich przypisanych mu przestępstw albo b) złagodzenia oskarżonemu wymierzonych kar pozbawienia wolności do granic umożliwiających ich darowanie na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 lipca 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw, c) złagodzenia kary grzywny i uchylenia kary dodatkowej degradacji albo d) uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Natomiast obrońca oskarżonego Mirosława A. w swej rewizji zarzucił temu wyrokowi wymierzenie kary rażąco niewspółmiernie surowej i domagał się zmiany zaskarżonego wyroku przez złagodzenie orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Po wysłuchaniu obrońców obu oskarżonych, którzy popierali wniesione rewizje, oraz przedstawiciela Naczelnej Prokuratury Wojskowej, wnoszącego o utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy,

 Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rewizja obrońcy oskarżonego Henryka Z. jest częściowo zasadna, natomiast rewizja obrońcy oskarżonego Mirosława A. jest niezasadna.

Co do rewizji obrońcy oskarżonego Henryka Z. stwierdzić należy, że przekonują jedynie jej argumenty kwestionujące zasadność przypisania temu oskarżonemu popełnienia przestępstwa określonego w art. 173 § 1 k.k.

Zauważyć trzeba, że rewizja nie zgłasza zastrzeżeń do ustaleń sądu pierwszej instancji związanych z przypisanym oskarżonemu zarzutem popełnienia przestępstwa rozpowszechniania filmów pornograficznych (art. 173 § 1 k.k.). Obrońca wywodzi w niej, że pięciokrotne wyświetlanie przez oskarżonego w swoim mieszkaniu za pomocą aparatury video dwóch filmów o treści pornograficznej za każdym razem dwóm innym zaufanym osobom nie jest rozpowszechnianiem przedmiotów, o których mowa w art. 173 § 1 k.k. Temu twierdzeniu rewizji nie można odmówić racji. W sprawie nie zebrano dowodów wskazujących na to, by oglądający wspomniane filmy przekazywali ich treść innym osobom.

Osoby oglądające filmy należały do kręgu znajomych oskarżonego, który darzył ich zaufaniem. Nie znali się oni wzajemnie, jak również nie było im wiadome, że owe filmy oskarżony wyświetlał jeszcze innym osobom. Każdorazowo pokaz tych filmów ograniczał się więc do tzw. kameralnych warunków z udziałem najczęściej dwóch osób i oskarżonego.

Już ten sposób wyświetlania tych filmów wyłączał w założeniu oskarżonego powszechność jego działania, skoro obraz filmu nie powinien dotrzeć i nie dotarł do szerszego kręgu osób. Poufność projekcji filmów oraz przekonanie oskarżonego, że w perspektywie oglądający nie przekażą ich treści innym osobom, nie dawała podstaw do uznania owego działania jako rozpowszechniania w myśl art. 173 § 1 k.k.

Stwierdzenia te, znajdujące uzasadnienie w zebranych dowodach, upoważniają do wyrażenia poglądu prawnego o następującej treści:

Rozpowszechnianie pisma, druku, fotografii lub innego przedmiotu, mającego charakter pornograficzny w myśl art. 173 § 1 k.k., to takie zachowanie się sprawcy, które polega na czynieniu ich powszechnie dostępnymi przez kolportaż, użyczenie, powielanie, kopiowanie i inne udostępnienie ich treści szerszemu i bliżej nie określonemu kręgowi osób. Nie stanowi natomiast rozpowszechniania wspomnianych przedmiotów działanie sprawcy polegające na okazywaniu lub wyświetlaniu filmu za pomocą aparatury video z zapewnieniem, że ich treść nie zostanie przekazana innym osobom, a owe ukazywanie lub udostępnienie przedmiotów mających charakter pornograficzny dotyczy niewielkiego i ściśle określonego kręgu osób.

W związku z tym należało w tej części uwzględnić rewizję obrońcy i zaskarżony wyrok zmienić przez uniewinnienie oskarżonego od zarzutu popełnienia przestępstwa określonego w art. 173 § 1 k.k.

OSNKW 1987 r., Nr 9-10, poz. 85