Wyrok z dnia 1986-12-22 sygn. I KR 445/86

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I KR 445/86

Wyrok z dnia 22 grudnia 1986 r.

Paserstwo zachodzi tylko wtedy, gdy paser nie brał udziału w przestępstwie, z którego pochodzą rzeczy będące przedmiotem paserstwa, ani jako sprawca, ani jako pomocnik czy podżegacz do tego przestępstwa. Jeżeli natomiast ktoś bądź namawia innego do popełnienia przestępstwa, obiecując przy tym nabyć rzeczy pochodzące z tego przestępstwa, bądź bierze w nim udział jako pomocnik czy współsprawca, to następnie nabycie rzeczy pochodzących z tego przestępstwa nie jest po jego stronie paserstwem.

Przewodniczący: sędzia T. Rybicki. Sędziowie: L. Nowak (sprawozdawca), K. Kielasiński (sędzia SW - deleg.).

Prokurator Prokuratury Generalnej: M. Nyczka.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 1986 r. sprawy Bolesława C., oskarżonego z art. 200 § 1 k.k., i Marka K., oskarżonego o popełnienie czynu określonego w art. 215 § 1 k.k., z powodu rewizji, wniesionych przez obrońców oskarżonych, od wyroku Sądu Wojewódzkiego w P. z dnia 15 września 1986 r.:

1) zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 73 § 1 i 2 oraz art. 74 § 1 k.k. warunkowo zawiesił obu oskarżonym - przy czym w stosunku do oskarżonego Marka K. z zastosowaniem art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 10 maja 1985 r. o szczególnej odpowiedzialności (Dz. U. Nr 23, poz. 101) - wykonanie orzeczonych im kar pozbawienia wolności na okres 3 lat;

2) w pozostałej zaskarżonej części ten wyrok utrzymał w mocy (...).

Uzasadnienie

Wniesionym w tej sprawie aktem oskarżenia zostali oskarżeni:

1) Bolesław C. o to, że:

a) we wrześniu 1985 r. w K., będąc zatrudniony w charakterze toromistrza odcinka drogowego PKP i będąc odpowiedzialny za ochronę i nadzór nad powierzonym mu mieniem, zabrał w celu przywłaszczenia 6 nowych podkładów kolejowych wartości 11.334 zł, które następnie sprzedał Markowi K. za 2.000 zł, działając na szkodę PKP, tj. o popełnienie przestępstwa określonego w 10 ustawy z dnia 10 maja 1985 r. o szczególnej odpowiedzialności karnej (Dz. U. Nr 23, poz. 101);

2) Marek K. o to, że:

b) we wrześniu 1985 r. w K. nabył od toromistrza Bolesława C. 6 sztuk nowych podkładów kolejowych za 2.000 zł, wiedząc, że podkłady te pochodzą z kradzieży na szkodę PKP miejscowego odcinka drogowego, tj. o popełnienie przestępstwa określonego w 215 § 1 k.k.

Sąd Wojewódzki w P. po przeprowadzeniu rozprawy wyrokiem z dnia 15 września 1986 r.:

1) oskarżonego Bolesława C. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu, przy czym ustalił, że czyn ten wyczerpuje znamiona przestępstwa przewidzianego w art. 200 § 1 k.k., i za to skazał go na podstawie art. 200 § 1 i art. 36 § 2 i 3 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności i 70.000 zł grzywny (...).;

2) na podstawie art. 42 § 1 k.k. orzekł wobec niego zakaz zajmowania stanowisk związanych z materialną odpowiedzialnością na okres 3 lat;

3) oskarżonego Marka K uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu, przy czym ustalił, że wartość podkładów, które nabył, wynosi 11.334 zł, i za to skazał go na podstawie art. 215 § 1 i art. 36 § 2 i 3 na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 70.000 zł grzywny (...);

4) na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 lipca 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw (Dz. U. Nr 26, poz. 126) orzeczone kary pozbawienia wolności złagodził o połowę: wobec Bolesława C. do jednego roku pozbawienia wolności, a wobec Marka K. - do 9 miesięcy pozbawienia wolności (...).

Wymieniony wyrok zaskarżyli wniesionymi rewizjami obrońcy obu oskarżonych w częściach dotyczących orzeczeń o karze (...).

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rewizje obu obrońców zostały uwzględnione, lecz tylko w takim zakresie, że wykonanie orzeczonych obu oskarżonym kar pozbawienia wolności zostało im warunkowo zawieszone.

Kwalifikacja czynu przypisanego oskarżonemu Bolesławowi C. zastosowana przez Sąd Wojewódzki jest trafna i należycie uzasadnione jest stanowisko, że przestępstwo popełnione przez tego oskarżonego nie dotyczy mienia przewoźnika w rozumieniu art. 10 ustawy z dnia 10 maja 1985 r. o szczególnej odpowiedzialności karnej; dlatego podstawę prawną wymienionego czynu stanowi kwalifikacja z art. 200 § 1 k.k., a nie kwalifikacja z art. 10 cytowanej ustawy.

Natomiast stanowisko sądu pierwszej instancji, że kwalifikacja czynu popełnionego przez Marka K. jako paserstwa określonego w art. 215 § 1 k.k. nie budzi zastrzeżeń, nie jest aż tak jednoznaczne. Bardziej kategoryczna ocena, niż wynika ona z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, stwarza podstawę do stwierdzenia, że oskarżony Marek K., nakłaniając wcześniej współoskarżonego Bolesława C. do przekazania mu podkładów kolejowych, za których ochronę on jako toromistrz odpowiadał, a które później Marek K. nabył, tym samym popełnił przestępstwo w innej konfiguracji, a to określone w art. 19 § 2 k.k. w zw. z art. 200 k.k. O paserstwie można mówić tylko wtedy, gdy paser nie brał udziału w przestępstwie, z którego pochodzą rzeczy będące przedmiotem paserstwa, ani jako bezpośredni sprawca, ani jako pomocnik czy podżegacz do tego przestępstwa. Jeżeli natomiast ktoś bądź namawia innego do popełnienia przestępstwa, obiecując przy tym nabyć rzeczy z tego przestępstwa, bądź bierze w nim udział jako pomocnik czy współsprawca, to następnie nabycie rzeczy pochodzących z tego przestępstwa nie jest po jego stronie paserstwem.

Sąd Najwyższy dostrzegając co do oskarżonego Marka K. możliwość zmiany kwalifikacji z art. 215 § 1 k.k. na kwalifikację z art. 19 § 2 k.k. w zw. z art. 200 § 1 k.k. nie skorzystał z uprawnień przewidzianych w art. 404 k.p.k. do poprawienia błędnej kwalifikacji tego czynu na surowszą niezależnie od kierunku rewizji, gdy opis czynu przypisany temu oskarżonemu nie zawiera ustaleń faktycznych także tę kwalifikację uzasadniających (uchwała połączonych Izb - Karnej i Wojskowej z dnia 30 października 1985 r., OSNKW 1975, z. 1-2, poz. 1).

OSNKW 1987 r., Nr 7-8, poz. 70