Uchwała z dnia 1989-08-29 sygn. V KZP 20/89

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt V KZP 20/89

Uchwała z dnia 29 sierpnia 1989 r.

Pielęgniarka - podobnie jak inny pracownik medyczny zakładu społecznego służby zdrowia lub izby wytrzeźwień, który w związku z zadaniem właściwego organu dokonuje na zlecenie lekarza na terenie wymienionego zakładu służby zdrowia pobrania krwi od osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia w stanie po spożyciu alkoholu w celu zbadania na zawartość alkoholu w organizmie i sporządza z tej czynności protokół, z zachowaniem wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie (Dz. U. Nr 25, poz. 117) - w wypadku poświadczenia w tym protokole nieprawdy co do okoliczności mającej znaczenie prawne może być podmiotem przestępstwa określonego w art. 266 k.k. jako "inna osoba upoważniona do wystawienia dokumentu".

Przewodniczący: sędzia W. Ochman. Sędziowie: B. Bartosik (sprawozdawca), S. Kaliński.

Prokurator Prokuratury Generalnej: H. Minarczuk.

Sąd Najwyższy w sprawie Janiny R., oskarżonej o czyn określony w art. 266 § 1 k.k., po rozpoznaniu przekazanego przez Sąd Wojewódzki w Nowym Sączu - postanowieniem z dnia 19 maja 1989 r. - na podstawie art. 390 § 1 k.p.k. zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:

"Czy pielęgniarka dyplomowana pobierające krew do badania na zawartość alkoholu na polecenie funkcjonariusza MO - w swoim prywatnym mieszkaniu wbrew warunkom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie (Dz. U. Nr 25, poz. 117) - może być podmiotem przestępstwa określonego w art. 266 k.k. jako »inna osoba upoważniona do wystawienia dokumentu«?"

uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.

Uzasadnienie

Przestępstwa określonego w art. 266 k.k. może dopuścić się tylko funkcjonariusz publiczny lub "inna osoba upoważniona do wystawienia dokumentu", która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne. Pojęcie funkcjonariusza publicznego znajduje wyjaśnienie w ustawie karnej - w art. 120 § 11 k.k., natomiast ustawa nie wyjaśnia, kogo należy uważać za "inną osobę upoważnioną do wystawienia dokumentu". Odpowiedzi na to pytanie zatem należy szukać w przepisach szczególnych, normujących dokonywanie czynności w określonej dziedzinie działania. Takie przepisy, gdy chodzi o warunki i sposób dokonywania badań koniecznych do ustalenia zawartości alkoholu w organizmie, znajdują się w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie (Dz. U. Nr 25, poz. 117).

Z przepisów tych jednoznacznie wynika, że na żądanie właściwego organu do pobrania krwi do badań od osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia w stanie po spożyciu alkoholu, a nie będących żołnierzami lub osobami zatrudnionymi w jednostkach wojskowych lub w jednostkach resortu spraw wewnętrznych, obowiązany jest lekarz lub działający na jego zlecenie pracownik medyczny zakładu społecznego służby zdrowia lub izby wytrzeźwień, przy czym z tej czynności sporządza się odpowiedni protokół; jeżeli zachodzi konieczność pobierania krwi poza zakładem wyżej określonym, to czynność taką może wykonać wyłącznie lekarz (§ 5 ust. 3, 4, 8 powołanego rozporządzenia). Z takiej regulacji prawnej wynika więc, że żaden pracownik medyczny, a w tym także pielęgniarka, nie jest uprawniony do pobrania krwi poza oznaczonym wyżej zakładem służby zdrowia, a zatem nie jest on także uprawniony do wystawienia dokumentu z takiej czynności w postaci odpowiedniego protokołu. Z przytoczonej regulacji natomiast należy wyprowadzić wniosek, że pielęgniarka - podobnie jak inny pracownik medyczny zakładu społecznego służby zdrowia lub izby wytrzeźwień dokonujący na zlecenie lekarza pobrania krwi oraz sporządzający z tej czynności protokół, w którym poświadcza nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne - może być podmiotem przestępstwa określonego w art. 266 k.k. jako "inna osoba upoważniona do wystawienia dokumentu" w rozumieniu tego przepisu. Przedstawiona wykładnia ustawy w odniesieniu do sprawy związanej z wysuniętym pytaniem prawnym oznacza, że pielęgniarka dyplomowana, pobierająca krew na zawartość alkoholu niezgodnie z warunkami określonymi w cytowanym rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, a zwłaszcza gdy czyni to bez zlecenia lekarza, poza zakładem służby zdrowia i poza godzinami pracy, sporządzając z tej czynności protokół, w którym poświadcza nieprawdę, chociaż działa bezprawnie, nie może być podmiotem przestępstwa określonego w art. 266 k.k., nie jest bowiem w rozumieniu tego przepisu osobą upoważnioną do wystawienia dokumentu, jak również nie jest funkcjonariuszem publicznym w myśl art. 120 § 11 k.k., co jednak nie wyłącza jej odpowiedzialności z innego przepisu kodeksu karnego.

OSNKW 1989 r., Nr 7-12, poz. 50