Wyrok z dnia 1996-11-13 sygn. SA/Bk 591/95

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Tezy

1. Przedmiotem postępowania w sprawach odpowiedzialności osób trzecich za zobowiązania podatkowe są wyłącznie kwestie związane z odpowiedzialnością osoby trzeciej; a celem - wydanie decyzji o której mowa w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./. Podatnik nie jest stroną tego postępowania, choć przedmiotem odpowiedzialności osoby trzeciej jest obowiązek wykonania jego zobowiązania podatkowego. W postępowaniu tym nie rozstrzyga się już kwestii związanych z ustaleniem istnienia obowiązku podatkowego oraz wysokością zobowiązania podatkowego.

Wcześniejsze ustalenia dotyczące kształtu odpowiedzialności podatnika są ostateczne. Odpowiedzialność osoby trzeciej dotyczy dochodzenia należnych podatków, a nie ustalania ich wysokości.

2. Zasada solidarnej odpowiedzialności osób trzecich za zobowiązania podatkowe oznacza odpowiedzialność solidarną w rozumieniu art. 366 i nast. Kc. Jednakże zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy o zobowiązaniach podatkowych zakres odpowiedzialności wspólników spółek cywilnych nie jest uzależniony od wysokości wkładów. Każdy z nich ponosi odpowiedzialność osobistą całym swoim majątkiem za zobowiązania podatkowe spółki oraz za zobowiązania podatkowe wspólników związane z działalnością spółki. Żadne uzgodnienia między wspólnikami reguły tej nie mogą modyfikować.

Uzasadnienie

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

1. Zgodnie z art. 199 par. 1 Kpa, w związku z art. 68 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368/ skargę do Sądu wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia skarżonej decyzji. Zaskarżoną decyzję Izby Skarbowej doręczono Piotrowi B. w dniu 2 marca 1995 r. Skarga została wniesiona przez Skarżących w dniu 5 kwietnia 1995 r. Odnośnie Piotra B. skarga została wniesiona z naruszeniem trzydziestodniowego terminu do jej wniesienia. W tej sytuacji Sąd postanowieniem z dnia 5.07.1995 r. skargę Pana Piotra B. odrzucił.

2. Zawarty w skardze wniosek o łączne rozpoznanie przedmiotowej sprawy wraz ze skargą na postanowienie Izby Skarbowej z dnia 22.04.1994 r. stał się bezprzedmiotowy w związku z faktem, że postanowieniem z dnia 29 lipca 1994 r. /III SA 593/94/ NSA w Warszawie odrzucił skargę Stanisława B. na postanowienie Izby Skarbowej z dnia 22.04.1994 r. Natomiast skarga Piotra B. i Grzegorza S. i na powyższe postanowienie została oddalona wyrokiem NSA, Ośrodek Zamiejscowy w Białymstoku, z dnia 17 stycznia 1996 r. /SA/Bk 85-86/95/.

3. Rozpatrywana sprawa dotyczy oceny zgodności z prawem decyzji Izby Skarbowej z dnia 3.07.1995 r. utrzymującej w mocy decyzję Urzędu Skarbowego z dnia 21.11.1994 r., dotyczącą przeniesienia odpowiedzialności za zaległości podatkowe s.c. "F." na wspólników Spółki: Grzegorza S., Piotra B. i Stanisława B. oraz solidarnej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania s.c. "F." ustalone w podatku od towarów i usług za okres 5 lipca - 31 października 1993 r. w wysokości 118.107.000 zł decyzją Urzędu Skarbowego z dnia 7.01.1994 r.

Zgodnie z linią orzecznictwa NSA oraz doktryną, przedmiotem postępowania w sprawach odpowiedzialności osób trzecich za zobowiązania podatkowe są wyłącznie kwestie związane z odpowiedzialnością osoby trzeciej, a celem wydanie decyzji, o której mówi art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych. Podatnik nie jest stroną tego postępowania, choć przedmiotem odpowiedzialności osoby trzeciej jest obowiązek wykonania jego zobowiązania podatkowego. W postępowaniu tym nie rozstrzyga się już kwestii związanych z ustaleniem istnienia obowiązku podatkowego oraz wysokością zobowiązania podatkowego. Wcześniejsze ustalenia dotyczące kształtu odpowiedzialności podatnika są ostateczne. W postępowaniu, którego stroną jest osoba trzecia, podstawowy stosunek podatkowoprawny traktowany jest jako istniejący obiektywnie stan prawny, rodzący skutki dla stosunku instrumentalnego w sposób wiążący i niepodważalny /zob. A. Olesińska, Odpowiedzialność osób trzecich za zobowiązania podatkowe podatnika, Toruń 1996, str. 20-21/. Jak podkreślił NSA w wyroku z dnia 13 czerwca 1986 r. /III SA 1123/85 - ONSA 1987 Nr 2 poz. 45/, odpowiedzialność osoby trzeciej "dotyczy dochodzenia należnych podatków, a nie ustalania ich wysokości". Poglądy te w pełni podziela Sąd, w składzie rozpatrującym niniejszą sprawę. W związku z tym należy stwierdzić, że nie mogą być uwzględnione - w postępowaniu, którego dotyczy złożona skarga - argumenty i zarzuty Skarżących, dotyczące istnienia samego obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług s.c. "F.". Ich nieuwzględnienie przez organy podatkowe nie stanowi więc, wbrew zarzutom skargi, naruszenia art. 7-9, art. 28 i art. 77 par. 1 Kpa.

Fakt, że organy podatkowe w przedmiotowej sprawie wyjaśniły zarówno w decyzji I, jak i II instancji, przesłanki decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego s.c. "F." należy uznać formalnie za uchybienie organów, było to jednak uchybienie nie mające wpływu na wynik sprawy.

Zebrane w sprawie materiały nie potwierdzają także zarzutu Skarżących, że organy podatkowe uniemożliwiły Skarżącym udział w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 47 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych. Urząd Skarbowy wzywał Skarżących do zapoznania się z aktami sprawy, w wyniku czego zapoznał się z aktami wyłącznie Pan Grzegorz S.

Niezrozumiały jest też zarzut Skarżących, że wobec faktu, iż przepisy podatkowe nie zawierają odrębnej definicji odpowiedzialności solidarnej - odpowiedzialność solidarną wspólników spółki cywilnej należy rozumieć zgodnie z przepisami Kc, w tym z art. 375 par. 1 Kc Zarówno w orzecznictwie NSA, jak i w doktrynie przyjmuje się, że zasada solidarnej odpowiedzialności osób trzecich za zobowiązania podatkowe oznacza odpowiedzialność solidarną w rozumieniu art. 366 i nast. Kc Jednakże zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy o zobowiązaniach podatkowych zakres odpowiedzialności wspólników spółek cywilnych nie jest uzależniony od wysokości wkładów. Każdy z nich ponosi odpowiedzialność osobistą całym swoim majątkiem za zobowiązania podatkowe spółki oraz za zobowiązania podatkowe wspólników związane z działalnością spółki. Żadne uzgodnienia między wspólnikami reguły tej nie mogą modyfikować.

Reasumując, Sąd nie dopatrzył się w rozpatrywanej sprawie naruszeń przez organy podatkowe przepisów prawa, mających wpływ na wynik sprawy, dlatego skargę należało oddalić, na podstawie art. 207 par. 5 Kpa, w związku z art. 68 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368/.