Postanowienie z dnia 2001-05-18 sygn. II SAB/Wr 122/00

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Tezy

O zamknięciu cmentarza wyznaniowego stosownie do treści art. 1 ust. 5 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych /t.j. Dz.U. 2000 nr 23 poz. 295 ze zm./ decyduje władza kościelna po zasięgnięciu opinii właściwego inspektora sanitarnego.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi Jana J. na bezczynność Wójta Gminy B. w przedmiocie nie wydania decyzji w zakresie wycięcia drzew z terenu cmentarza w S. J. i zaprzestania pochówku na tym cmentarzu postanawia - odrzucić skargę.

Uzasadnienie

Jan J. w skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzucił Wójtowi Gminy B. bezczynność.

Brak działania ww. organu administracji zdaniem skarżącego polega na tym, iż Wójt Gminy utajnił i nie wydał decyzji w związku z wycięciem 12 trzydziestoletnich drzew, które znajdowały się pomiędzy posesją skarżącego a cmentarzem. Drzewa te jak wyjaśnił skarżący tworzyły pas ochronny wyziewów unoszących się z cmentarza.

Stąd też skarżący domagał się zadrzewienia 7 metrowego pasa i wydania zakazu pochówku i jakichkolwiek czynności na tym cmentarzu.

Wójt Gminy B. odpowiadając na skargę wyjaśnił, iż właścicielem działki nr 225 w S. J., na której położony jest cmentarz parafialny i kościół jest Parafia Rzymsko-Katolicka p.w. Św. Jana Nepomucena w Ż. Kościół wraz z cmentarzem wpisany jest do rejestru zabytków byłego województwa jeleniogórskiego. Cmentarz posiada kartę cmentarza zawierającą szczegółowy jego opis. W bezpośrednim sąsiedztwie cmentarza znajduje się gospodarstwo Jana J. wraz z domem mieszkalnym. Jedną ze ścian tego domu tworzy kamienny mur cmentarny.

Podkreślono, że skarżący zarzuca Wójtowi Gminy B., że "utajnił" i nie wydał decyzji w związku z wycięciem 12 sztuk drzew trzydziestoletnich zgodnie z ustawą z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska /Dz.U. 1994 nr 49 poz. 196 ze zm./.

Wójt Gminy na wniosek właściciela posesji wydaje decyzję na usunięcie drzew. W tym przypadku z uwagi na fakt, że cmentarz jest obiektem zabytkowym, zezwolenie na usunięcie drzew wydaje Wojewódzki Konserwator Zabytków na podstawie ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury /Dz.U. nr 10 poz. 48 ze zm./. Parafia Rzymsko Katolicka w Ż. nie wystąpiła do Wójta Gminy o wydanie stosownej decyzji. Nie było również żadnej informacji od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o nielegalnym usunięciu drzew na cmentarzu w S. J.

Podczas wizji w terenie przeprowadzonej w grudniu 2000 r. pracownik Urzędu Gminy stwierdził, że na terenie cmentarza znajdują się cztery pnie po wyciętych drzewach. Na podstawie rozmów przeprowadzonych z sołtysem wsi uzyskano informację, że jedno drzewo, które rosło bezpośrednio przy murze domu nr 13 /obecnie własność skarżącego/ wyciął poprzedni właściciel tego domu, ze względu na niszczenie muru poprzez system korzeniowy drzewa. Z tego samego względu mieszkańcy wsi wycięli 3 drzewa rosnące bezpośrednio przy zabytkowym murze zaznaczono, że Urząd Gminy o powyższych faktach poinformuje Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Jednocześnie zaznaczono, że w 1999 r. Urząd Gminy sfinansował zakup około 100 sztuk sadzonek świerków i tui. Drzewa te mieszkańcy wsi posadzili wzdłuż granic cmentarza.

Dodatkowo w odpowiedzi na skargę stwierdzono, że na skutek interwencji Jana J. - Powiatowy Inspektor Sanitarny pismem (...) z dnia 25 lipca 2000 r. skierowanym do Parafii Rzymsko-Katolickiej w Ż. wniósł o zaprzestanie pochówku na cmentarzu w S. J. Stanowisko parafii odmawiające zaprzestania pochówku, zawarte zostało w piśmie z dnia 4 sierpnia 2000 r., którego treść przesłano do wiadomości Sądu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważyły co następuje:

Zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ Sąd rozpoznaje skargi na bezczynność organów, w przypadkach określonych w art. 16 ust. 1 pkt 1-4.

Przez bezczynność należy rozumieć zarówno brak działania ze strony organu administracji, jak i odmowę podjęcia czynności, w tym wydania określonego aktu. Skarga na bezczynność może być wniesiona tylko w tych wypadkach gdy przepis prawa przewiduje działanie organu a organ pozostaje w zwłoce.

Jednakże skargę do Sądu Administracyjnego, która wszczyna postępowanie sądowoadministracyjne można wnieść dopiero po wyczerpaniu środków odwoławczych co stosuje przepis art. 34 ust. 1 powołanej wyżej ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.

Do środków odwoławczych zaliczyć należy w szczególności odwołanie czy też zażalenie.

Na niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35 Kpa służy stronie zażalenie do organu administracji państwowej wyższego stopnia /art. 37 par. 1 Kpa/.

Organ wyższego stopnia uznając zażalenie za uzasadnione wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy oraz zarządza wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie a w razie potrzeby także podjęcie środków zapobiegawczych naruszaniu terminów załatwienia spraw w przyszłości /art. 37 par. 2 Kpa/.

Zatem wyczerpaniem środków odwoławczych w przypadku złożenia skargi do NSA na bezczynność organu administracji jest złożenie nawet bezskutecznego zażalenia w trybie art. 37 par. 1 Kpa. Nie spełnienie wymogu wyczerpania środków z art. 37 par. 1 Kpa powoduje, iż wniesienie skargi na bezczynność organu administracji uznać należy za niedopuszczalną, podlegającą odrzuceniu. A z takim przypadkiem mamy do czynienia w tej sprawie w odniesieniu do kwestii wyciętych drzew.

Skarżący kwestionując bezczynność Wójta Gminy B. w przedmiocie wycięcia bez pozwolenia drzew z terenu cmentarza w S. J. i niewydania w tej materii decyzji nie zwrócił się przed wniesieniem skargi do NSA z zażaleniem do właściwego Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Okoliczność ta jest niesporna w świetle akt przedmiotowej sprawy.

Ponadto Jan J. zarzuca w skardze dodatkowo bezczynność Wójta Gminy B. w zakresie wydania zakazu pochówku na cmentarzu w S. J.

Jednakże zauważyć w tym miejscu należy, iż wniesienie skargi w powyższym zakresie jest także niedopuszczalne, albowiem przepisy prawa materialnego nie przewidują wobec cmentarza wyznaniowego w S. J. możliwości działania Wójta Gminy B.

Bezspornym pozostaje fakt, iż cmentarz w S. J. to cmentarz parafialny - Parafii Rzymsko-Katolickiej p.w. Św. Jana Nepomucena w Ż.

O zamknięciu cmentarza wyznaniowego stosownie do treści art. 1 ust. 5 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych /t.j. Dz.U. 2000 nr 23 poz. 295 ze zm./ decyduje władza kościelna po zasięgnięciu opinii właściwego inspektora sanitarnego.

Tak więc nie można skutecznie żądać jakiejkolwiek czynności Wójta Gminy w B. w przedmiocie zamknięcia przedmiotowego cmentarza wyznaniowego.

Stąd też wobec powyższych wywodów należało uznać złożoną skargę za niedopuszczalną i odrzucić ją na podstawie art. 27 ust. 2 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.