Wyrok z dnia 2005-06-01 sygn. II SA/Wa 466/05
Numer BOS: 1990647
Data orzeczenia: 2005-06-01
Rodzaj organu orzekającego: Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sędziowie: Eugeniusz Wasilewski (przewodniczący), Małgorzata Pocztarek , Przemysław Szustakiewicz (sprawozdawca)
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Eugeniusz Wasilewski, Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek, Asesor WSA Przemysław Szustakiewicz (spr.), Protokolant Łukasz Pilip, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 czerwca 2005 r. sprawy ze skargi J. P. na orzeczenie dyscyplinarne Komendanta [...] Policji z dnia [...] grudnia 2004 r. nr [...] w przedmiocie wymierzenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby -oddala skargę-
Uzasadnienie
II SA/Wa 466/05
U Z A S A D N I E N I E
Komendant Powiatowy Policji w M. działając na podstawie art. 135j ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58 z późn. zm.) orzeczeniem nr [...] z dnia [...] października 2004 r., uznał winnym [...] J. P. tego, że w dniu [...] marca 2001 roku w M., woj. [...], jako funkcjonariusz Policji przekroczył swoje uprawnienia oraz nie dopełnił obowiązku służbowego poprzez odstąpienie od ukarania T. C. mandatem karnym za popełnione wykroczenie w ruchu drogowym, przyjmując w zamian korzyść majątkową w kwocie [...] złotych i wyczerpując w ten sposób znamiona przestępstwa z art. 228 § 1 i 3 kk, tj. naruszenia dyscypliny służbowej określonej w art. 132 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji i wymierzył mu karę dyscyplinarną wydalenia ze służby. W uzasadnieniu organ wskazał, iż z analizy zebranego w postępowaniu dyscyplinarnym materiału wynika, że w dniu [...] marca 2001 roku T. C., jak wynika z jego przesłuchania w dniu [...] lipca 2001 roku, w późnych godzinach wieczornych został zatrzymany do kontroli drogowej. W radiowozie funkcjonariusze policji zaproponowali mu mandat w kwocie 250 złotych. Jednocześnie poinformowali o możliwości uniknięcia kary. T. C. odebrał to jako żądanie korzyści majątkowej. Dlatego też, później wyjął banknot [...] złotowy i położył go między siedzeniami w radiowozie. Po tym zdarzeniu policjanci natychmiast oddali mu dokumenty. W toku dalszych czynności ustalono, iż funkcjonariuszami, którzy dokonywali kontroli byli [...] A. P. i [...] J. P. Ponieważ T. C. udzielając korzyści majątkowej policjantom popełnił przestępstwo, przedstawiono mu zarzut wyczerpujący dyspozycję art. 229 § 1 kk. Przesłuchany w charakterze podejrzanego przyznał się do zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia. Mając na uwadze okoliczności zdarzenia prokurator Prokuratury Okręgowej w S. uznał, że stopień społecznego niebezpieczeństwa czynu zarzucanego podejrzanemu jest znikomy. Na podstawie dokumentacji zgromadzonej w prowadzonym postępowaniu dyscyplinarnym ustalono, że w dniu [...] marca 2001 roku zgodnie z zapisem w książce służby Sekcji Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej Policji w M. [...] służbę w godz. 14.00-22.00 na trasie [...] pełnili [...] A. P. – dowódca patrolu i [...] J.P. O godz. 21.30 w m. M., do kontroli drogowej został zatrzymany T. C., kierujący samochodem marki [...] nr rej. [...]. Czynność ta została udokumentowana w notatniku służbowym [...] [...]. A. P. z podaniem czasu, miejsca, okoliczności oraz osoby kontrolowanej. Wynikiem kontroli było pouczenie T. C.
Przesłuchany w charakterze obwinionego [...] J. P. w złożonym wyjaśnieniu potwierdził fakt pełnienia służby w dniu [...] marca 2001 roku w patrolu zmotoryzowanym z [...] A. P. oraz potwierdził fakt bieżącego notowania wykonywanych czynności służbowych. Wyjaśnił jednak, że kontrola wyżej opisana była rutynową kontrolą drogową, której dokonywał [...] A. P., a obwiniony go ubezpieczał stojąc w tym czasie przy radiowozie. Zdaniem obwinionego, zatrzymany kierowca nie popełnił żadnego wykroczenia drogowego, a po kontroli odjechał. Według obwinionego kierowca nie przebywał w radiowozie, nie wsiadał do radiowozu. Jednak wyjaśnienia obwinionego dot. nie popełnienia wykroczenia przez T. C. są, zdaniem organu, sprzeczne z zapisem w notatniku służbowym [...] A. P., który zapisał, że kierujący samochodem marki [...] nr rej. [...] został pouczony, tj. policjant zastosował środek oddziaływania wychowawczego w stosunku do sprawcy czynu. Tymczasem zeznania T. C. w charakterze świadka, jak i wyjaśnienia w charakterze podejrzanego są jednoznaczne. Organ stwierdził, iż całość zebranego materiału dowodowego wskazuje, że wina policjanta [...] J. P. w zakresie objętym zarzutem nie budzi wątpliwości i została dowiedziona w sposób jednoznaczny. Swoim zachowaniem [...] J. P. sprzeniewierzył się przyjętym na siebie, a określonym w art. 27 ust. 2 ustawy o Policji obowiązkom szczególnego przestrzegania prawa godząc tym samym w honor i dobre imię służby, jakim było działanie z niskich pobudek w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Zachowanie to jest niezgodne z charakterem powierzonych wymienionemu jako funkcjonariuszowi Policji zadań, którego obowiązują szczególnie rygorystyczne wymagania w zakresie przestrzegania prawa i naruszeń dyscypliny służbowej. Komendant Powiatowy Policji zważył również dotychczasowy przebieg służby obwinionego i nie doszukał się okoliczności mogących w sposób zasadniczy wpłynąć na obniżenie wymiaru kary.
W dniu 12 października 2004 r. odwołanie od powyższego orzeczenia złożył pan J. P.
Komendant [...] Policji działając na podstawie art. 135n ust. 4 pkt 1 ustawy o Policji orzeczeniem nr [...] z dnia [...] grudnia 2004 r. utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie. W uzasadnieniu organ podkreślił, że organ pierwszej instancji w sposób prawidłowy ocenił zebrany w toku postępowania materiał dowodowy, który jednoznacznie wskazuje na winę sprawcy. Jednocześnie organ wskazał, że co prawda postanowieniem z dnia [...] listopada 2001 r. wydanym na podstawie § 27 ust. 1 rozporządzenia z dnia 4 czerwca 1991 r. Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawach szczególnych zasad i trybu udzielania wyróżnień oraz prowadzenia postępowania dyscyplinarnego w stosunku do policjantów (Dz. U. Nr 48, poz. 212) postępowanie prowadzone przeciwko policjantowi zostało zawieszone, ponieważ wyżej wymieniony, wedle którego to przepisu postępowanie dyscyplinarne ulegało zawieszeniu do czasu zakończenia postępowania karnego toczącego się przeciwko policjantowi. Zmiana przepisów ustawy o Policji zmieniła uregulowania dotyczące postępowania dyscyplinarnego. Nowe przepisy nie przewidują możliwości zawieszenia postępowania z powodu wszczęcia przeciwko funkcjonariuszowi postępowania karnego. Wobec tego postępowanie dyscyplinarne należało wznowić.
W dniu 2 stycznia 2005 r. skargę na powyższe orzeczenie złożył pan J. P. Skarżący zarzucił Komendantowi [...] Policji:
• błędną interpretację art. 135h ust. 3 ustawy o Policji poprzez uznanie, że aktualny stan prawny nie przewiduje możliwości zawieszenia postępowania z uwagi na prowadzoną sprawę karną. Zdaniem skarżącego w/w przepis daje możliwość zawieszenia postępowania z powodu długotrwałej przyczyny uniemożliwiającej prowadzenie postępowania. Taką przyczyną może być fakt prowadzenia postępowania karnego w jego sprawie;
• błędne zastosowanie art. 132 ust. 3 pkt 3 i 4 poprzez przyjęcie, iż ten przepis daje podstawę do uznania, iż czyn który popełnił jest jednoczesnym naruszeniem dyscypliny służbowej, podczas gdy zmiany tego przepisu zadaniem skarżącego tego niw wyjaśniają;
• obrazę art. 135g ustawy o Policji poprzez nie wzięcie pod uwagę okoliczności faktycznych świadczących tylko na korzyść obwinionego, a dokonanie jednostronnej interpretacji dowodów, które mają świadczyć o jego winie.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał argumenty zawarte w zaskarżonym orzeczeniu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Na podstawie art. 13 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm.) do rozpoznania sprawy właściwy jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona
Natomiast zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej i to z przepisami obowiązującymi w dacie jej wydania.
Rozpatrywana pod tym względem skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Organy obu instancji w sposób prawidłowy przeprowadziły postępowanie dyscyplinarne, wskazując jakie dowody wzięły pod uwagę, a jakim nie dały wiary. W orzeczeniach obu instancji organ wskazał, że kilkakrotnie przesłuchany w charakterze obwinionego T. C. zeznawał w sposób jednoznaczny i jasny. Tymczasem wyjaśnienia obwinionego nie zasługują na danie im wiary. Pan J. P. w kolejnych przesłuchaniach zmieniał swoje wyjaśnienia, a ich treść była sprzeczna z zapisem w dokumencie urzędowym, jakim jest notatnik służbowy funkcjonariusza, z którym pełnił służbę.
Organ wskazał także na okoliczności, które przyjął wymierzając funkcjonariuszowi najsurowszą karę z katalogu kar, jakie można wymierzyć funkcjonariuszowi za przewinienie dyscyplinarne. Podniesiono tu, że dokonując zarzucanego mu czynu policjant sprzeniewierzył się przyjętym na siebie, a określonym w art. 27 ust. 1 ustawy o Policji obowiązkom szczególnego przestrzegania prawa godząc tym samym w honor i dobre imię służby, a jego działanie, jakoby było podjęte z niskich pobudek. Organy orzekające w trybie dyscyplinarnym zważyły również dotychczasowy przebieg służby obwinionego, jednak nie doszukał się okoliczności mogących w sposób zasadniczy wpłynąć na obniżenie wymiaru kary.
Czyn popełniony przez obwinionego jest jednocześnie przestępstwem. W tej sytuacji organ słusznie powołał się na treść art. 135 ust. 4 ustawy o Policji, jako podstawę prawną pozwalającą na podjęcie postępowania dyscyplinarnego, niezależnie od postępowania karnego.
Odnosząc się do zarzutu skarżącego, że jego zdaniem postępowanie dyscyplinarne toczące się przeciwko niemu powinno być nadal zawieszone na podstawie art. 135h ust. 3 ustawy o Policji, należy stwierdzić, że zarzut ten jest bezzasadny. Postępowanie toczące się przeciwko obwinionemu zostało zawieszone do czasu zakończenia postępowania karnego toczącego się w jego sprawie na podstawie § 27 ust. 1 rozporządzenia z dnia 4 czerwca 1991 r. Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawach szczególnych zasad i trybu udzielania wyróżnień oraz prowadzenia postępowania dyscyplinarnego w stosunku do policjantów. Przepisy ustawy o Policji dotyczące postępowania dyscyplinarnego uległy jednak istotnej zmianie po wejściu w życie przepisów ustawy z dnia 29 października 2003 r. o zmianie ustawy o Policji. (Dz. U. Nr 192, poz. 1873). Nowela zmieniła dotychczasowe zasady zawieszania postępowania dyscyplinarnego. Na podstawie art. 135h ust. 3 ustawy o Policji postępowanie można zawiesić tylko, gdy zaistnieje długotrwała przeszkoda uniemożliwiająca prowadzenie postępowania. Jednak w świetle art. 132 ust. 4 fakt, że czyn popełniony przez policjanta stanowi jednocześnie przestępstwo nie oznacza, że wszczęcie postępowania karnego jest "długotrwałą przeszkodą", o której mówi art. 135h ust. 4 cyt. ustawy. Zgodnie bowiem z art. 132 ust. 4 ustawy o Policji odpowiedzialność dyscyplinarna jest niezależna od odpowiedzialności karnej, oba postępowania są autonomiczne. Tak więc, postępowanie dyscyplinarne może być prowadzone niezależnie od postępowania karnego. Zmiana przepisów dotyczących odpowiedzialności dyscyplinarnej funkcjonariuszy policji spowodowała, że organ nie miał podstaw prawnych do dalszego zawieszenia postępowania. W tej sytuacji organ słusznie podjął zawieszone postępowanie.
Mając powyższe na względzie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 151 w związku z art. 132 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł, jak w sentencji.
Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).