Postanowienie z dnia 2008-06-24 sygn. II CNP 55/08

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania Pokaż dokument źródłowy

Sygn. akt II CNP 55/08

POSTANOWIENIE

Dnia 24 czerwca 2008 r.

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Krzysztof Pietrzykowski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w Izbie Cywilnej w dniu 24 czerwca 2008 r. skargi D. Ł.

o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku

Sądu Okręgowego w G. z dnia 29 czerwca 2007 r., sygn. akt V Ca […]

wydanym w sprawie z powództwa Darii Ł.

przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń Spółce Akcyjnej w Warszawie Oddział w S.

o zapłatę,

odrzuca skargę.

Uzasadnienie

W niniejszej sprawie skarga na to samo orzeczenie została już wcześniej wniesiona do Sądu Najwyższego i odrzucona postanowieniem z dnia 14 lutego 2008 r., II CNP 222/07. W uzasadnieniu podkreślono, że w skardze nie wskazano przepisów, z którymi kwestionowane orzeczenie miało być sprzeczne oraz nie wykazano, iż niedopuszczalne jest wzruszenie orzeczenia w drodze zwykłych środków. Skarżący dokonał poprawek według wskazówek z uzasadnienia i wniósł drugą skargę. Została ona odrzucona przez Sąd Apelacyjny, ponieważ była wadliwie opłacona. W rezultacie skarżący wystąpił z trzecią skargą, właściwie opłaconą.

W postanowieniu z dnia 18 stycznia 2006 r., III CNP 22/05 (OSNC 2006, nr 6, poz. 111) Sąd Najwyższy wypowiedział pogląd, że możliwość wniesienia przez stronę - lub na jej rzecz przez podmioty uprawnione (art. 424² k.p.c.) - tylko jednej skargi dotyczyć może jedynie skargi wniesionej skutecznie, tj. dopuszczalnej oraz nadającej się najpierw do poddania jej tzw. przedsądowi (art. 424⁹ w związku z art. 398⁹ i 424¹² k.p.c.), a następnie - w wypadku przyjęcia do rozpoznania - do merytorycznego rozstrzygnięcia. Mówiąc inaczej, od tego samego orzeczenia strona może wnieść skutecznie tylko jedną skargę. Z tego stwierdzenia wynika więc, że wniesienie przez tę samą stronę od tego samego orzeczenia skargi, która została z jakiegokolwiek powodu odrzucona, nie stoi na przeszkodzie ponownemu wniesieniu skargi od tego orzeczenia, jeżeli, oczywiście, zachowany zostanie termin przewidziany w art. 424⁶ § 1 k.p.c. Zważywszy zatem, że poprzednia skarga została odrzucona, nie można jej z tej tylko przyczyny odrzucić jako niedopuszczalnej.

Sąd Najwyższy w niniejszym składzie nie podziela przedstawionego poglądu z następujących powodów.

Zgodnie z art. 424³ k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia przysługuje od tego samego orzeczenia tylko raz. Przepis ten jednoznacznie dotyczy wniesienia skargi, a nie jej skutecznego wniesienia. Wniesieniem skargi jest złożenie pisma, które umożliwia sądowi podjęcie rozstrzygnięcia w jego zakresie, choćby było to rozstrzygnięcie tylko formalne. Lege non distinguente skarga nie może zatem być ponownie wniesiona niezależnie od tego, czy wcześniejsza skarga nie została przyjęta do rozpoznania, czy też odrzucona.

W regulacji dotyczącej skargi kasacyjnej brak jest przepisu odpowiadającego art. 424³ k.p.c. Gdyby zaś przyjąć, że regułą w postępowaniu cywilnym jest to, iż formalne rozstrzygnięcie sprawy nie uniemożliwia ponownego jej wszczęcia i wydania kolejnego orzeczenia, art. 424³ k.p.c., interpretowany tak jak w postanowieniu z dnia 18 stycznia 2006 r., III CNP 22/05, stanowiłby superfluum. Jednakże dokonanie wykładni per non est, która prowadziłaby do pozbawienia przepisu znaczenia prawnego, jest oczywiście niedopuszczalne, jako sprzeczne z niepodważalnym założeniem o racjonalności ustawodawcy. Interpretowanie więc art. 424³ zwężająco przez przyjmowanie, że chodzi w nim wyłącznie o skuteczne wniesienie skargi, oznaczałoby w istocie pozbawienie tego przepisu znaczenia prawnego. Należy zatem przyjąć, że po to rozważany przepis wprowadzono, aby również w razie odrzucenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie było możliwości ponownego jej wniesienia.

Wykładnię zwężającą mogą uzasadniać ważne względy aksjologiczne. Tymczasem ratio legis art. 424³ k.p.c. potwierdza wnioski wynikające z wykładni językowej. Nie powinno bowiem dochodzić do paradoksalnego zjawiska, że w wypadku mniejszych niedociągnięć skargi dochodziłoby do odmowy jej przyjęcia do rozpoznania i uniemożliwienia w ten sposób wystąpienia z nią ponownie, gdy tymczasem poważniejsze wady, takie np. jak brak uprawdopodobnienia wyrządzenia skarżącemu szkody przez wydanie kwestionowanego orzeczenia, wskazane w uzasadnieniu postanowienia o odrzuceniu, umożliwiałyby poprawienie skargi, często według wskazówek zamieszczonych w tym uzasadnieniu, i wystąpienie z nią ponownie.

Niniejsza skarga podlega zatem odrzuceniu na podstawie art. 424⁸ § 1 k.p.c.