Wyrok z dnia 2007-03-14 sygn. II GSK 338/06

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Edward Kierejczyk Sędziowie: WSA (del.) Arkadiusz Despot-Mładanowicz (spr.) NSA Jan Kacprzak Protokolant Katarzyna Warchoł po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2007 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej R. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 czerwca 2006 r. sygn. akt III SA/Wa 1197/06 w sprawie ze skargi R. G. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 15 lutego 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 29 czerwca 2006 r., sygn. akt III SA/Wa 1197/06, oddalił skargę R. G. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 lutego 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że pismem z dnia 29 listopada 2004 r. R. G. wystąpił z wnioskiem o umorzenie należności z tytułu składek na ZUS, do uiszczenia których był kilkukrotnie upominany, motywując swoją prośbę "tragiczną" sytuacją materialną. W uzasadnieniu wniosku przedstawił okoliczności, które doprowadziły do niekorzystnych dla niego następstw gospodarczych, finansowych i rodzinnych. Skarżący podniósł, że jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. Wspólnie z żoną zajmuje jeden lokal mieszkalny znajdujący się w należącym do nich budynku. Posiada ustrój rozdzielności majątkowej z żoną, która osiąga dochody z tytułu wynagrodzenia ze stosunku pracy i dzięki temu utrzymuje studiującego syna. Oświadczył, że "ze względu na zabezpieczenie całego majątku" nie może prowadzić działalności gospodarczej, a tym samym pozbawiony jest możliwości spłaty zadłużenia.

Pismami z dnia 3 grudnia 2004 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - powołany dalej jako "Zakład" - wezwał wnioskodawcę do złożenia stosownych wyjaśnień i dokumentów pozwalających na ocenę zasadności jego wniosku o umorzenie należności, w szczególności dotyczących jego sytuacji rodzinnej i majątkowej. Ponadto poinformował zobowiązanego, że nie podlegają umorzeniu należne składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz ubezpieczenia społeczne, w części finansowanej przez ubezpieczonych.

W załączeniu do pisma z 13 grudnia 2004 r. skarżący przesłał żądane dokumenty, między innymi kwestionariusz dotyczący możliwości płatniczych, umowę pożyczki z rejonowego urzędu pracy, zaświadczenie o statusie osoby bezrobotnej bez prawa do zasiłku, postanowienie sądu dotyczące separacji małżeńskiej. Wskazał również na zabezpieczone hipoteką zadłużenie wobec urzędu skarbowego w kwocie 756.205 zł. W piśmie z dnia 22 grudnia 2004 r. podniósł, że nie posiada obecnie żadnych możliwości płatniczych.

Decyzją z dnia 25 stycznia 2005 r., działając na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3, art. 28 ust. 2 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm. - powoływanej dalej jako "u.s.u.s."), Zakład odmówił skarżącemu umorzenia należności z tytułu zaległych składek na: ubezpieczenia społeczne za okres 07/1999 r. - 03/2000 r. w łącznej kwocie 22.487,69 zł z odsetkami naliczonymi na dzień 1 grudnia 2004 r. w kwocie 30.743,30 zł oraz kosztami egzekucyjnych w kwocie 79,20 zł; ubezpieczenie zdrowotne za okres 01/1999 r. - 03/2000 r. w łącznej kwocie 682,82 zł z odsetkami naliczonych na dzień 1 grudnia 2004 r. w kwocie 972,50 zł; Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres 07/1999 r. - 03/2000 r. w łącznej kwocie 3.882,30 zł z odsetkami naliczonymi na dzień 1 grudnia 2004 r. w kwocie 5.330,10 zł. W uzasadnieniu decyzji Zakład przedstawił zarys sytuacji rodzinnej i majątkowej skarżącego. Z ustaleń Zakładu wynika, że wnioskodawca posiada zaległości podatkowe oraz zobowiązania z tytułu zaciągniętych kredytów. Nieruchomość należąca do małżonków obciążona została hipoteką. Zarówno naczelnik urzędu skarbowego (organ egzekucyjny), jak też komornik sądowy, nie stwierdzili bezskuteczności egzekucji. W tej sytuacji, pomimo trudności finansowych skarżącego, Zakład uznał, że brak było podstaw do stwierdzenia "całkowitej nieściągalności". Organ wskazał nadto na możliwość dochodzenia należności w okresie 10 lat, licząc od terminu wymagalności składek.

W dniu 3 lutego 2005 r. skarżący wystąpił z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Skarżący powołał się na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł. z dnia 20 kwietnia 2004r. w sprawie umorzenia prowadzonego przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego, w uzasadnieniu którego stwierdzono, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne.

Decyzją z 29 marca 2005 r., Prezes Zakładu utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Zakładu. Organ nie dopatrzył się wystąpienia przesłanek uzasadniających konieczność umorzenia należności składkowych.

Na powyższą decyzję Prezesa Zakładu skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, domagając się jej uchylenia w całości. W ocenie skarżącego, znaczna część należności składkowych uległa przedawnieniu, gdyż termin przedawnienia do 31 grudnia 2002 r. wynosił 5 lat, nie 10 lat, jak przyjął Prezes Zakładu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 23 sierpnia 2005 r., sygn. akt III SA/Wa 1333/05, stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji z powodu jej wydania przez niewłaściwy organ, a w konsekwencji naruszenia art. 156 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm. - zwanej dalej jako "k.p.a.").

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, decyzją z 15 lutego 2006 r., powołując się na art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w związku z art. 83 ust. 4 u.s.u.s. - w brzmieniu obowiązującym od 24 sierpnia 2005 r., Prezes Zakładu utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Zakładu z 25 stycznia 2005 r. Wskazując na treść art. 28 ust. 1 - 3a u.s.u.s. oraz § 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (Dz. U. Nr 141, poz. 1365) wyjaśnił, że nawet wystąpienie przesłanek wskazanych w powyższych przepisach nie obliguje Zakładu do umorzenia należności składkowych. Po przedstawieniu przebiegu postępowania w niniejszej sprawie oraz ustaleń faktycznych dokonanych w trakcie postępowania zainicjowanego wnioskiem skarżącego, Prezes Zakładu wskazał na uznaniowy charakter decyzji wydawanych w przedmiocie umorzenia należności składkowych. Dodał, że umorzenie należności składkowych ma charakter wyjątkowy, gdyż zasadą jest ich regulowanie, a nie zwalnianie płatników z tego obowiązku. Po dokonaniu oceny sytuacji majątkowej, osobistej i rodzinnej zobowiązanego - mając na względzie interes społeczny - stwierdził, że brak jest podstaw do umorzenia należności składkowych.

Powołując się na art. 24 ust. 4 u.s.u.s. organ stwierdził, że okres dochodzenia należności składkowych wynosi 10 lat, licząc od terminu wymagalności składek, a przepisy tej ustawy nakładają na Zakład obowiązek "dochodzenia w trybie przymusowym" należności składkowych. Stwierdził nadto, że skoro skarżący wznowił działalność gospodarczą i jest współwłaścicielem nieruchomości, to wskazane przez niego postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego nie może mieć wpływu na wynik sprawy. Zobowiązania, które posiada skarżący, nie mogą powodować konieczności umorzenia należności składkowych.

Na powyższą decyzję R. G. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w uzasadnieniu której powtórzył prezentowaną wcześniej argumentację oraz stawiane uprzednio zarzuty.

Oddalając skargę na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że nie znalazł podstaw do stwierdzenia, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy lub naruszeniem przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygniecie. Nie dopatrzył się też naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub wystąpienia przesłanek pozwalających na stwierdzenie nieważności zaskarżonych decyzji.

Sąd I instancji uznał, że nie jest władny orzec o umorzeniu należności składkowych skarżącego, gdyż kompetencję wydania rozstrzygnięcia w powyższej kwestii ustawodawca powierzył w pierwszej instancji Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, zaś w drugiej Prezesowi Zakładu - zgodnie z art. 83 ust. 4 u.s.u.s., w brzmieniu obowiązującym od 24 sierpnia 2005 r.

Sąd wskazał, że zgodnie z art. 28 ust. 1 i 2 u.s.u.s. należności z tytułu składek mogą być umarzane w całości lub w części przez Zakład, z uwzględnieniem ust. 2 - 4. Z przepisów tych wynika, że należności składowe mogą być umarzane, z zastrzeżeniem ust. 3 a, tylko w przypadku ich całkowitej nieściągalności, tj. gdy:

1) dłużnik zmarł nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości

nie podlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił

przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza

kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia i jednocześnie brak

jest następców prawnych oraz nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności

na osoby trzecie,

2) sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub umorzył postępowanie upadłościowe z przyczyn, o których mowa w art. 13 i art. 361 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze,

3) nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności, małżonka, następców prawnych, możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej,

4) nie nastąpiło zaspokojenie należności w zakończonym postępowaniu likwidacyjnym,

4a) wysokość nieopłaconej składki nie przekracza kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym,

5) naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy stwierdził brak majątku, z którego można prowadzić egzekucję,

6) jest oczywiste, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwot przekraczających wydatki egzekucyjne.

W przepisie art. 28 ust. 3 u.s.u.s. ustawodawca wskazał zatem siedem przypadków, w których zachodzi całkowita nieściągalność należności z tytułu składek. Wyliczenie zawarte w tym przepisie stanowi zamknięty katalog sytuacji, w których można uznać, iż ma miejsce całkowita nieściągalność należności z tytułu składek. Dopiero zaistnienie którejkolwiek z przesłanek określonych w tym przepisie, daje potencjalną możliwość umorzenia tych należności. Nawet wówczas oznacza to jednak dla organu podejmującego rozstrzygnięcie tylko możliwość umorzenia należności z tytułu składek, a nie prawny obowiązek ich umorzenia.

W dalszej części Sąd stwierdził, że granice sprawy nakreślone zostały we wniosku skarżącego z dnia 29 listopada 2004 r., wszczynającym postępowanie w sprawie umorzenia należności składkowych. Wniosek ten wpłynął do Zakładu w dniu 1 grudnia 2004 r. i dotyczył należności składkowych za poszczególne miesiące lat 1999 - 2000. W świetle argumentacji i zarzutów skarżącego podstawowe znaczenie miało rozstrzygnięcie sporu co do terminu przedawnienia należności składkowych.

Sąd wskazał, że z dyspozycji art. 24 ust. 4 u.s.u.s. - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2002 r. wynika, że należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, a w przypadku przerwania biegu przedawnienia, o którym mowa w ust. 5, po upływie 10 lat licząc od dnia, w którym stały się wymagalne. Zmiana tego przepisu, dokonana ustawą z dnia 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 241, poz. 2074 ze zm.), weszła w życie od 1 stycznia 2003 r. (art. 1 pkt 9 lit. a) w związku z art. 23 ustawy zmieniającej).

W ocenie Sądu, pięcioletni okres przedawnienia należności z tytułu składek, o których mowa w art. 24 ust. 2 u.s.u.s., dotyczy tylko tych należności, które uległy przedawnieniu przed dniem 1 stycznia 2003 r. Skoro zatem należności składkowe, o umorzenie których ubiegał się skarżący, dotyczyły poszczególnych miesięcy lat 1999 - 2000, to należności te ulegały przedawnieniu nie wcześniej niż po upływie 10 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne.

Ponadto, Sąd uznał za chybiony zarzut naruszenia przez organy zasady lex retro non agit. Skarżący nie wskazał żadnego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego potwierdzającego jego argumentację.

Zdaniem Sądu, w świetle ustalonego przez Prezesa Zakładu stanu faktycznego sprawy, uznać należało, że brak było podstaw do umorzenia należności z tytułu składek objętych postępowaniem zainicjowanym na wniosek skarżącego. Skoro skarżący nie wykazał, że pozbawiony jest zdolności zarobkowych, a wręcz przeciwnie, prowadzi działalność gospodarczą i osiąga z tego tytułu dochody, posiada nadto majątek nieruchomy, to nie sposób zarzucić Prezesowi Zakładu dowolności rozstrzygnięcia przyjętego w zaskarżonej decyzji.

Od powyższego wyroku R. G. złożył skargę kasacyjną zaskarżając go w całości na podstawie art. 173 i art. 177 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej: p.p.s.a. oraz wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 23 ustawy z dnia 18 grudnia 2002 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw poprzez błędną jego wykładnię polegającą na tym, iż Sąd I instancji błędnie przyjął, że przepis prawa publiczno prawnego wchodzący w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. może mieć zastosowanie do stanów faktycznych powstałych przed jego wejściem w życie bez wyraźnego wskazania tego przez ustawodawcę w przepisie ustawy.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest niezasadna i podlega oddaleniu.

Przed rozważaniami dotyczącymi skargi kasacyjnej dla porządku należy wskazać, iż zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego organem wydającym decyzję w przedmiocie umorzenia należności z tytułu składek jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a nie Prezes Zakładu. Przepis art. 83 ust. 1 pkt 3 u.s.u.s. stanowi, iż Zakład wydaje decyzje między innymi w sprawach dotyczących umarzania należności z tytułu składek. Użyty w ust. 4 art. 83 u.s.u.s. zwrot "stronie przysługuje prawo do wniesienia wniosku do Prezesa Zakładu o ponowne rozpatrzenie sprawy" zawiera jedynie wskazanie podmiotu, do którego należy zaadresować wniosek, a nie organu właściwego do wydania rozstrzygnięcia w sprawie tego wniosku. Zakład jest bowiem państwową jednostką organizacyjną posiadającą osobowość prawną, zaś Prezes Zakładu jest jednym z organów, kierującym działalnością tego podmiotu i reprezentującym go na zewnątrz. Ustawodawca uznając, iż stronie przysługuje prawo wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy założył zatem, iż sprawa będzie ponownie rozpatrywana przez ten sam organ - Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z tych względów należy uznać, że podmiotem wydającym decyzję zaskarżoną do Sądu I instancji jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z treścią art. 174 p.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Jednocześnie Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, gdyż stosownie do treści art. 183 § 1 p.p.s.a., rozpoznając sprawę w granicach skargi kasacyjnej bierze z urzędu pod uwagę jedynie nieważność postępowania. Konsekwencję związania Naczelnego Sądu Administracyjnego podstawami skargi kasacyjnej stanowi wymóg prawidłowego ich określenia w samej skardze. Koniecznym zatem jest powołanie przez stronę wnoszącą skargę kasacyjną konkretnych przepisów prawa, którym - zdaniem strony skarżącej - uchybił sąd, uzasadnienie zarzutu ich naruszenia, a w razie zgłoszenia zarzutu naruszenia prawa procesowego - wykazanie dodatkowo, że wskazane uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W skardze kasacyjnej strona skarżąca powołała przepis art. 173 i art. 177 p.p.s.a. i zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 23 ustawy z dnia 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw poprzez błędna jego wykładnię.

Powołane przez stronę przepisy ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie mogą stanowić podstawy kasacyjnej, o której mowa w art. 174 p.p.s.a. Przepis art. 173 p.p.s.a. reguluje uprawnienie do wniesienia skargi kasacyjnej, zaś art. 177 p.p.s.a. określa termin oraz sposób wniesienia tej skargi.

Wskazać jednakże należy, że z treści zarzutu sformułowanego przez skarżącego wynika, iż skargę kasacyjną opiera na podstawie, o której mowa w art. 174 pkt 1 p.p.s.a.

Ustawą z dnia 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 241, poz. 2074 ze zm.) zmieniono między innymi przepis art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie ze zmienionym brzmieniem tego przepisu należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-5d. Uprzednio niniejszy przepis określał, iż przedmiotowe należności ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, a w przypadku przerwania biegu przedawnienia, o którym mowa w ust. 5, po upływie 10 lat licząc od dnia, w którym stały się wymagalne. Zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych /.../ weszła ona w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. Jednocześnie ustawodawca w tym akcie prawnym nie zamieścił przepisów intertemporalnych. Skarżący wywodzi z tego faktu zakaz stosowania nowego, dłuższego okresu przedawnienia do należności z tytułu składek wymagalnych przed wejściem w życie przedmiotowej zmiany, powołując się na zasadę lex retro non agit.

Ocenę zasadności zarzutu zawartego w skardze kasacyjnej poprzedzić należy uwagami natury ogólnej dotyczącymi relacji między przedawnieniem zobowiązań z tytułu składek a umorzeniem tych należności. Stosownie do przepisu art. 31 u.s.u.s. w związku z art. 59 § 1 pkt 9 Ordynacji podatkowej zobowiązanie z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne wygasa wskutek przedawnienia. Inną przyczyną skutkującą wygaśnięciem przedmiotowego zobowiązania jest jego umorzenie (art. 31 u.s.u.s. w związku z art. 59 § 1 pkt 8 Ord. pod.). Zatem należy stwierdzić, iż rozstrzygnięcie w przedmiocie umorzenia należności z tytułu składek może zapaść jedynie wówczas, kiedy należności, umorzenia których domaga się strona, nie uległy przedawnieniu. W sytuacji stwierdzenia przedawnienia tych należności bezprzedmiotowe staje się orzekanie w przedmiocie ich umorzenia, co skutkować winno w takim przypadku umorzeniem postępowania w sprawie. Z tych względów należało uznać, że mimo, iż przedawnienie należności z tytułu składek nie stanowi przesłanki skutkującej ich umorzeniem, to podniesiona przez skarżącego kwestia przedawnienia mieści się w granicach sprawy o umorzenie należności składkowych.

Przechodząc do oceny zasadności zarzutu skargi kasacyjnej w pierwszej kolejności trzeba wskazać, że zgodnie z ogólną zasadą prawa intertemporalnego w razie wątpliwości, czy należy stosować ustawę dawną czy nową, pierwszeństwo ma ustawa nowa. Jest ona związana z regułą kolizyjną, zwaną regułą porządku czasowego, zawartą w paremii - lex posterior derogat legi priori, która ma zastosowanie, gdy lex posterior nie jest hierarchicznie niższa niż lex priori. Zasada ta tłumaczona jest domniemaniem, że ustawa nowa powinna być lepszym odbiciem aktualnych stosunków normatywnych, bardziej dostosowanym do aktualnego stanu prawnego. Jest ona wyrazem woli ustawodawcy, która została powzięta później niż wola ustawodawcy, której wyrazem był wcześniejszy akt normatywny.

Patrząc z powyższej perspektywy nowa rzeczywistość w zakresie rozmiaru zadłużenia płatników składek i realnych możliwości wywiązania się z ciążących na nich zobowiązań z tytułu składek oraz sytuacji finansowej ubezpieczeń społecznych w kontekście celu, któremu ubezpieczenia te mają służyć może doprowadzić do zmiany niektórych elementów zakreślających ramy czasowe istnienia zobowiązania. Jednym z takich elementów jest instytucja przedawnienia. Należy wskazać, że bezpośrednie stosowanie nowej ustawy w tym zakresie nie wiąże się z wprowadzeniem nowych zobowiązań, czy reaktywacją zobowiązań wygasłych. Mamy tutaj do czynienia z działaniem ustawodawcy, polegającym na wprowadzeniu, co do zasady, dłuższego terminu przedawnienia należności z tytułu składek. Oznacza to, że stosowanie wprost przepisów o przedawnieniu, wprowadzonych ustawą z dnia 18 grudnia 2002 r., do należności z tytułu składek powstałych przed dniem 1 stycznia 2003 r. nie stanowi naruszenia zasady lex retro non agit, o ile nowy termin przedawnienia nie jest odnoszony do sytuacji, gdzie termin przedawnienia minął.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że Sąd I instancji nie dopuścił się naruszenia przepisu art. 23 ustawy z dnia 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw uznając, iż od dnia 1 stycznia 2003 r. do należności z tytułu składek, które przed tym dniem nie wygasły wskutek przedawnienia, zastosowanie będzie miał dziesięcioletni termin przedawnienia.

Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. oddalił skargę kasacyjną jako pozbawioną usprawiedliwionych podstaw.