Wyrok z dnia 2008-03-20 sygn. III SA/Lu 606/07

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zdzisław Sadurski, Sędziowie Sędzia WSA Jadwiga Pastusiak,, Sędzia NSA Marek Zalewski (sprawozdawca), Protokolant Asystent sędziego Jowita Dudek, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 20 marca 2008 r. sprawy ze skargi I.S. na orzeczenie dyscyplinarne Komendanta Wojewódzkiego Policji z dnia [...] października 2007 r. nr [...] w przedmiocie kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby 1. uchyla zaskarżone orzeczenie dyscyplinarne oraz poprzedzające je orzeczenie dyscyplinarne Komendanta Powiatowego Policji z dnia [...] września 2007 r. nr [...], 2. określa, że orzeczenia wymienione w punkcie 1 nie podlegają wykonaniu w całości.

Uzasadnienie

Komendant Wojewódzki Policji w L. zaskarżonym orzeczeniem dyscyplinarnym z dnia [...] 2007 r. Nr [...] na podstawie art. 133 ust. 1 i art. 135n ust. 4 pkt 1ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. nr 43, poz. 277 z późn. zm.), po rozpatrzeniu odwołania sierżanta I.S. obwinionego o to, że w dniu [...] 2007 r. około godziny [...] w S. na ul. W. w czasie wolnym od służby, będąc w stanie nietrzeźwości wspólnie z post. R.S., aplikantem Referatu Patrolowo - Interwencyjnego, dokonał pobicia A.W., powodując u niego ogólne potłuczenia, przez co naruszył zasady etyki zawodowej policjanta polegające na obowiązku poszanowania godności ludzkiej oraz przestrzegania praw człowieka, tj. o przewinienie dyscyplinarne określone w art. 132 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. Policji w związku z § 4 Zasad etyki zawodowej policjanta będących załącznikiem do zarządzenia Nr 805 Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2003 r. w sprawie Zasad etyki zawodowej policjanta, od orzeczenia Komendanta Powiatowego Policji w S. z dnia [...] 2007 r. nr [...] o uznaniu policjanta winnym zarzucanego mu czynu i wymierzeniu kary wydalenia ze służby, utrzymał w mocy orzeczenie dyscyplinarne organu pierwszej instancji.

W związku z odwołaniem wniesionym przez I.S. organ drugiej instancji przeprowadził postępowanie odwoławcze, w toku którego dokonano analizy akt postępowania dyscyplinarnego i na tej podstawie ustalono następujący stan faktyczny: W dniu [...] 2007 r. o godz. 3:45 dyżurny KPP w S. asp. szt. J.C. otrzymał od M.M. telefoniczne zgłoszenie o bójce przy lokalu gastronomicznym "M." w S. Z przekazanej informacji wynikało, że dwóch mężczyzn bije trzeciego mężczyznę. O godz. 3:55 dyżurny otrzymał kolejną telefoniczną informację od obywatela, który przekazał, że przy lokalu "M." dwóch mężczyzn "katuje" trzeciego mężczyznę "kopiąc go na chodniku". O godz. [...] dyżurny otrzymał następną telefoniczną informację, że przy "C.L." dwóch "bandytów" kopie leżącego człowieka. Dyżurny na miejsce zdarzenia wysłał patrol w składzie sierż. P.W. i st. post. R.B., którzy zastali tam trzech mężczyzn. Jeden z mężczyzn leżał na ziemi, natomiast dwaj pozostali mężczyźni okazali się znanymi interweniującym policjantom policjantami z KPP w S. tj. post. R.S. i sierż. I. S. Leżący mężczyzna posiadał widoczne obrażenia twarzy i nie można była nawiązać z nim kontaktu. Interweniujący policjanci polecili R. S. i I.S. pozostać na miejscu, a leżącego mężczyznę przewieźli na Pogotowie Ratunkowe. W Pogotowiu Ratunkowym ww. mężczyzna nawiązał słowny kontakt z policjantami i oświadczył, iż nazywa się A.W. Ponadto wymieniony oświadczył, iż nie pamięta co się wydarzyło. Sprawdzono stan trzeźwość tego mężczyzny - wynik 0,00 mg/l. Lekarz podjął decyzję o pozostawieniu A. W. na obserwacji w szpitalu. Następnie policjanci powrócili na miejsce zdarzenia, jednak nie zastali tam R. S. i I. S. W związku z powyższym udali się do miejsca zamieszkania R.S. oraz I.S. w celu dowiezienia ich do KPP w S., a następnie podjęcia dalszych czynności w kierunku wyjaśnienia powyższego zdarzenia. Po dowiezieniu wymienionych do KPP w S. sprawdzono stan ich trzeźwości - R. S. miał O,95mg/l, a I. S.- 0,67mg/1. O powyższym zdarzeniu powiadomiono Prokuraturę Rejonową w S.

W dniu [...] 2007 r. Komendant Powiatowy Policji w S. wszczął przeciwko R.S. i I. S. postępowania dyscyplinarne. W dniu [...] 2007 r. Prokuratura Rejonowa w L. wszczęła śledztwo w sprawie pobicia A.W., a R.S. i I.S. przedstawiono zarzut udziału w pobiciu w dniu 30 maja 2007 r. A. W. - tj. popełnienia przestępstwa z art. 158 § 1 Kodeksu karnego. Prokurator Prokuratury Rejonowej w L. wystąpił z wnioskiem do Sądu Rejonowego w L. o zastosowanie wobec policjantów środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania. Sąd Rejonowy w L. IV Wydział Karny nie uwzględnił wniosku prokuratora i postanowieniem z dnia [...] 2007 r. (sygn. akt [...]) zastosował wobec I.S. oraz R.S. środek zapobiegawczy w postaci dozoru Policji oraz poręczenie majątkowe w kwocie [...] zł. W uzasadnieniu postanowienia sąd wskazał, iż cyt. "R.S. przyznał się do zarzutu, wyraził skruchę i zadeklarował chęć wynagrodzenia wyrządzonej krzywdy".

Rozkazem Personalnym nr [...] Komendanta Powiatowego Policji w S. z dnia [...] 2007 r. R.S. został zawieszony w czynnościach służbowych na okres 3 m-cy .

Przesłuchany w charakterze obwinionego I.S. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia, z których wynika, że w dniu [...] 2007 r. około godz. [...] R.S. został uderzony pięścią w twarz przez przechodzącego obok mężczyznę, że napastnik kopnął R.S. w żebra, przewrócił się na ziemię i zaczął szarpać się z R. S. R. S. i I. S. mężczyznę, który zachowywał się agresywnie, przewrócili na ziemię i przytrzymywali celem uniknięcia ataków z jego strony.

W dalszej części uzasadnienia organ odwoławczy przytoczył zeznania świadków ustalonych w toku postępowania dyscyplinarnego: A. C. i J. D.

W dniu [...] 2007 r. I.S. złożył wniosek o zawieszenie postępowania dyscyplinarnego do czasu zakończenia postępowania karnego. Postanowieniem z dnia [...] 2007 r. rzecznik dyscyplinarny odmówił uwzględnienia wniosku uzasadniając to tym, iż zgodnie z art. 132 ust. 4 ustawy o Policji policjant podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej niezależnie od odpowiedzialności karnej. Postanowienie to zostało utrzymane w mocy przez Komendanta Powiatowego Policji w S. postanowieniem nr [...] z dnia [...] 2007 r.

Do akt postępowania dołączono na wniosek obwinionego z dnia [...] 2007 r. dowody w postaci karty informacyjnej z przebiegu leczenia R.S. z dnia [...] 2007 r. wydanej przez SP ZOZ w S. i protokołu badania sądowo-lekarskiego z dnia [...] 2007 r., przeprowadzonego na polecenie pokrzywdzonego R.S. przez biegłego z zakresu medycyny sądowej lek. med. K.W. Z dokumentów tych wynika, że R.S. w dniu [...] 2007 r. został pobity przez nieznanego mu mężczyznę.

Kolejne wnioski obwinionego z dnia [...] 2007 r., z dnia [...] 2007 r., z dnia [...] 2007 r., z dnia [...] 2007 r., zostały załatwione przez rzecznika dyscyplinarnego odmownie odpowiednio postanowieniem z dnia [...] 2007 r. i postanowieniem z dnia [...] 2007 r.

W dniu [...] 2007 r. rzecznik dyscyplinarny wydał postanowienie o zakończeniu czynności dowodowych. I.S. nie stawił się do raportu w dniu [...] 2007 r. oraz [...] 2007 r.

Orzeczeniem dyscyplinarnym Nr [...] z dnia [...] 2007r. Komendant Powiatowy Policji w S. wymierzył mu karę wydalenia ze służby. Na skutek odwołania Komendant Wojewódzki Policji w L. uchylił zaskarżone orzeczenie dyscyplinarne w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

Komendant Powiatowy Policji w S. ponownie rozpatrzył przedmiotową sprawę i w dniu [...] 2007 r. orzeczeniem dyscyplinarnym nr [...] wymierzył I.S. karę wydalenia ze służby. I.S. orzeczenie otrzymał w dniu [...] 2007 r. za pośrednictwem poczty.

W odwołaniu od niego obrońca I.S. zarzucił mu obrazę przepisów prawa materialnego polegającą na niewłaściwym zastosowaniu i błędnej wykładni art. 134h ust. 1 i 3 ustawy o Policji poprzez wymierzenie obwinionemu kary niewspółmiernej do popełnionego przewinienia dyscyplinarnego i nieuwzględnienie okoliczności wpływających na złagodzenie wymiaru kary, a także przepisu art. 135g ust. 2 ustawy o Policji poprzez naruszenie zasady, że nie dające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść obwinionego oraz obrazę art. 135f ust. 7 ustawy o Policji polegającą na bezzasadnym przyjęciu, że wnioski dowodowe złożone w postępowaniu dyscyplinarnym nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Organ odwoławczy, rozpoznając sprawę, stwierdził, że istota rozpatrywanego odwołania sprowadza się do oceny i wyjaśnienia zachowania obwinionego, tj. czy I.S. w dniu [...] 2007 r. około godziny [...] w S. na ul. W. w czasie wolnym od służby, będąc w stanie nietrzeźwości wspólnie z R.S., dokonał pobicia A.W. powodując u niego ogólne potłuczenia i czy takim zachowaniem naruszył zasady etyki zawodowej policjanta polegające na obowiązku poszanowania godności ludzkiej oraz przestrzegania praw człowieka.

Organ nadmienił, że w przedmiotowej sprawie równolegle do postępowania dyscyplinarnego, Prokuratura Rejonowa w L. prowadzi postępowanie karne i przytoczył przedstawiony I.S. zarzut o przestępstwo z art. 158 § 1 Kodeksu karnego.

W ocenie organu II instancji materiał dowodowy w postaci zarejestrowanych rozmów telefonicznych (z telefonu alarmowego 997) pomiędzy dyżurnym KPP w S. a osobami zgłaszającymi zdarzenie oraz w szczególności zeznania bezpośredniego świadka zdarzenia J. D., niepodważalnie wskazują, iż R.S. wspólnie z I.S. bił pięściami oraz kopał po całym ciele A.W.

Ustosunkowując się do zarzutów podnoszonych przez I.S., organ uznał, że nie ma żadnych wątpliwości co do popełnienia przez obwinionego zarzucanego mu czynu, a wymierzona kara jest współmierna do popełnionego przewinienia dyscyplinarnego. W ustalonym stanie faktycznym nie można dopatrzyć się przesłanek uzasadniających złagodzenie wymierzonej obwinionemu kary mimo niewątpliwie jej surowości i dotkliwości. Policjant jako osoba ustawowo powołana do egzekwowania przepisów prawa, sama musi przestrzegać tego prawa w najwyższym stopniu. Składane przez obwinionego i jego obrońcę wnioski dowodowe nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Przedmiotem postępowania dyscyplinarnego była ocena konkretnego zachowania się obwinionego, a nie zachowanie się pokrzywdzonego. Postępowanie dyscyplinarne służy ustaleniu odpowiedzialności innego rodzaju niż odpowiedzialność karna.

II

I.S. na powyższe orzeczenie dyscyplinarne organu odwoławczego wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, zarzucając mu:

1) obrazę przepisów art. 134h ust. 1 i 3 ustawy o Policji poprzez wymierzenie kary niewspółmiernej do popełnionego przewinienia dyscyplinarnego i nieuwzględnienie okoliczności wpływających na złagodzenie wymiaru kary;

2) obrazę art. 135g ust. 1 i 2 ustawy o Policji poprzez naruszenie zasady, iż nie dające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść obwinionego;

3) obrazę art. 135k ust. 1 ustawy o Policji poprzez niezachowanie dwuinstancyjności postępowania dyscyplinarnego;

4) obrazę art. 135h ust. 1 poprzez niezachowanie terminu prowadzenia czynności dowodowych postępowania dyscyplinarnego.

Skarżący wskazał, że jak wynika z przepisu art. 134h ust. 1 ustawy o Policji, wymierzona kara powinna w szczególności uwzględniać okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, jego skutki, a także zachowanie obwinionego przed popełnieniem przewinienia oraz dotychczasowy przebieg służby. Obwiniony nie miał możliwości osobistego zawiadomienia swoich przełożonych o zdarzeniu, co stanowiłoby okoliczność łagodzącą w sprawie, ze względu na jego uprzednie zatrzymanie wraz z I. S. bezpośrednio po zdarzeniu.

Z ustalonego w sprawie stanu faktycznego wynika, iż zachodzi wiele wątpliwości, co do przebiegu zdarzenia, które zgodnie z art. 135g ust 2 ustawy o policji powinny zostać rozstrzygnięte na korzyść obwinionego.

Skarżący przywołał również toczące się przeciwko niemu postępowanie karne, niezakończone jeszcze prawomocnym wyrokiem sądu, wskazując, że ma ono niewątpliwy wpływ na postępowanie dyscyplinarne.

Skarżący wymienił rozbieżności pomiędzy ustalonym przez organ przebiegiem zdarzenia a stanem faktycznym takie jak okoliczność, czy interweniujący policjanci W. i B. kazali R.S. i I.S. pozostać na miejscu zdarzenia, czy jak twierdzi zdaniem skarżącego J. D. na miejsce zajścia przyszło dwóch umundurowanych policjantów, czy jeden.

Skarżący zarzucił również niezachowanie dwuinstancyjności postępowania incydentalnego dotyczącego odmowy zawieszenia postępowania dyscyplinarnego, w którym na wniosek skarżącego o zawieszenie postępowania dyscyplinarnego organ odpisał zwykłym pismem, nie wydając postanowienia.

III

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o oddalenie skargi i podtrzymał stanowisko jak w zaskarżonym orzeczeniu dyscyplinarnym.

IV

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. nr 153 poz. 1270 ze zm.) ustawa ta normuje postępowanie sądowe w sprawach z zakresu kontroli działalności administracji publicznej oraz w innych sprawach, do których jej przepisy stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy sądowoadministracyjne).

Stosownie do art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. nr 153, poz. 1269 ze zm.) i art. 1-3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta obejmuje badanie zgodności z prawem indywidualnych aktów administracyjnych.

Na mocy art. 138 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. nr 43, poz. 277 ze zm.) sądy administracyjne orzekają również w sprawach skarg na orzeczenia kończące postępowanie dyscyplinarne.

W świetle powyżej zakreślonej właściwości sądów administracyjnych, dokonując kontroli zaskarżonego orzeczenia pod względem jego zgodności z prawem, stwierdzić należy, że skarga zasługuje na uwzględnienie, chociaż zasadniczo z innych przyczyn niż podniesione w jej treści.

Orzeczenie dyscyplinarne Komendanta Wojewódzkiego Policji w L. z dnia [...] 2007 r. nr [...] oraz poprzedzające je orzeczenie dyscyplinarne Komendanta Powiatowego Policji w S. z dnia [...] 2007 r. nr [...] zostały wydane z naruszeniem przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Organ prowadzący postępowanie dyscyplinarne winien przestrzegać zasady dochodzenia do prawdy materialnej, a więc podejmować wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy. Musi w sposób wyczerpujący zebrać, rozpatrzyć i ocenić cały materiał dowodowy oraz uzasadnić swoje rozstrzygnięcie.

Wydanie orzeczenia dyscyplinarnego z naruszeniem zasad prawidłowego uzasadniania rozstrzygnięcia, na podstawie którego nie można dokonać oceny prawidłowości ustalenia stanu faktycznego na podstawie zgromadzonych dowodów, zważywszy na charakter uznaniowy takiego rozstrzygnięcia, stanowi naruszenie przepisów prawa skutkujące uchyleniem orzeczenia.

Materię odpowiedzialności dyscyplinarnej policjantów uregulowano w rozdziale 10 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji. Unormowano tam szczegółowo m.in. kwestie ponoszenia odpowiedzialności dyscyplinarnej przez policjantów, czynności osób uprawnionych do orzekania kar dyscyplinarnych i rzecznika dyscyplinarnego, kar dyscyplinarnych, uprawnień obwinionego przysługujących w toku postępowania oraz zasad postępowania dyscyplinarnego. W zakresie nieuregulowanym do postępowania dyscyplinarnego stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego, dotyczące wezwań, terminów, doręczeń i świadków, z wyłączeniem możliwości nakładania kar porządkowych (art. 135p ust. 1 ustawy o Policji).

Podnieść należy, że postępowanie dyscyplinarne posiada charakter represyjny. Ten charakter postępowania oraz jego bliskość państwowemu prawu karnemu uzasadnia konieczność objęcia tegoż postępowania wszelkimi gwarancjami procesowymi.

Zgodnie z art. 132 powoływanej wyżej ustawy o Policji policjant odpowiada dyscyplinarnie za popełnienie przewinienia dyscyplinarnego polegającego na naruszeniu dyscypliny służbowej lub nieprzestrzeganiu zasad etyki zawodowej. Jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie popełnienia przez policjanta przewinienia dyscyplinarnego przełożony dyscyplinarny wszczyna postępowanie dyscyplinarne. W sytuacji gdy zachodzą wątpliwości co do popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, jego kwalifikacji prawnej albo tożsamości sprawcy przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego przełożony dyscyplinarny zleca przeprowadzenie czynności wyjaśniających (art. 134i cytowanej ustawy). Postępowanie dyscyplinarne oraz czynności wyjaśniające prowadzi rzecznik dyscyplinarny. W swoich działaniach rzecznik dyscyplinarny jest zobowiązany do zbierania materiałów dowodowych i podejmowania czynności niezbędnych do wyjaśnienia sprawy, w szczególności przesłuchuje świadków, przyjmuje wyjaśnienia obwinionego oraz dokonuje oględzin (art. 135e). Art. 135g nakłada na prowadzących postępowanie dyscyplinarne, przełożonego dyscyplinarnego i rzecznika dyscyplinarnego, obowiązek badania i uwzględniania okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść obwinionego. Natomiast w ust. 2 cytowanego przepisu wprowadzono zasadę domniemania niewinności do czasu udowodnienia winy i stwierdzenia jej prawomocnym orzeczeniem. Jednocześnie nakazuje w sposób stanowczy rozstrzyganie niedających się usunąć wątpliwości na korzyść obwinionego. Należy zatem stwierdzić, że organ prowadzący postępowanie w ramach swobodnej oceny dowodów jest ustawowo zobligowany do wyrobienia sobie opinii dopiero na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, ocenianych zgodnie z zasadami prawidłowego rozumowania z pełnym wykorzystaniem dostępnej wiedzy i doświadczenia życiowego.

Dopiero na podstawie zebranego w trakcie postępowania dyscyplinarnego materiału przełożony dyscyplinarny wydaje orzeczenie co do meritum sprawy. Podkreślić należy, że w sytuacji gdy przełożony dyscyplinarny stwierdzi, iż w postępowaniu dyscyplinarnym nie zostały dostatecznie wyjaśnione wszystkie okoliczności sprawy, przysługuje mu możliwość uchylenia postanowienia rzecznika dyscyplinarnego o zakończeniu czynności dowodowych i przekazania akt sprawy do uzupełnienia.

Z powyżej przytoczonych zasad prowadzenia postępowania dyscyplinarnego wyłania się wniosek, że prawidłowe rozstrzygnięcie dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej policjanta, wiążące się z właściwym zastosowaniem odpowiednich norm materialnoprawnych, uzależnione jest od uprzedniego zgromadzenia wyczerpującego materiału dowodowego, jego wszechstronnego rozważenia i oceny i dokładnego ustalenia na jego podstawie stanu faktycznego, w myśl zasad regulujących postępowanie dyscyplinarne. Powyższe czynności powinny znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu faktycznym orzeczenia dyscyplinarnego, zgodnie bowiem z art. 135j ust. 1-2 ustawy o Policji na podstawie oceny zebranego w postępowaniu dyscyplinarnym materiału dowodowego przełożony dyscyplinarny wydaje orzeczenie (...), które powinno zawierać m.in. opis przewinienia dyscyplinarnego zarzucanego obwinionemu wraz z kwalifikacją prawną oraz uzasadnienie faktyczne i prawne orzeczenia.

Przytoczone przepisy stanowią swego rodzaju gwarancję procesową dla obwinionego, zgodnie z którą może zostać on uznany za winnego dopuszczenia się przewinienia dyscyplinarnego dopiero, gdy stan faktyczny sprawy zostaje ustalony w sposób nie budzący wątpliwości, a wszelkie wątpliwości w tymże stanie faktycznym zostaną rozstrzygnięte na korzyść obwinionego.

V

W rozpoznawanej sprawie policjantowi sierż. I.S. postanowieniem Komendanta Powiatowego Policji w S. z dnia [...] 2007 r. nr [...] o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego przedstawiono zarzut, że w dniu [...] 2007 r. ok. godz. [...] w S., w czasie wolnym od służby, będąc w stanie nietrzeźwości, wspólnie z post. R. S., dokonał pobicia A.W., powodując u niego ogólne potłuczenia, przez co naruszył zasady etyki zawodowej policjanta, polegające na obowiązku poszanowania godności ludzkiej oraz przestrzegania praw człowieka, tj. o czyn określony w art. 132 ust. 1 ustawy o Policji w związku z § 84 Zasad etyki zawodowej policjanta będących załącznikiem do Zarządzenia nr 805 Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2003 r. w sprawie "Zasad etyki zawodowej policjanta".

Tej samej treści zarzuty wskazano w orzeczeniu dyscyplinarnym organu I i II instancji.

Zaskarżonym orzeczeniem uznano obwinionego winnym zarzucanego mu czynu i wymierzono karę dyscyplinarną wydalenia ze służby.

Analiza zgromadzonego materiału dowodowego oraz uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia wskazuje na nieprawidłowości i niekonsekwencję. Wprawdzie zgromadzony przez organy materiał dowodowy jest obszerny i szczegółowy, jednakże opis ustalonego na jego podstawie stanu faktycznego jest lakoniczny i z uwagi na brak zamieszczenia przez organ szczegółowych rozważań nad materiałem dowodowym niemożliwy do jednoznacznego zbadania, czy ów stan faktyczny przewinienia dyscyplinarnego został ustalony prawidłowo czy też nie. Wydane przez organy orzeczenia dyscyplinarne dotknięte są wadliwością uzasadnienia faktycznego, nie pozwalającą sądowi ocenić prawidłowości wydanego rozstrzygnięcia.

Stwierdzić trzeba także, że zestawienie postawionego obwinionemu zarzutu i uzasadnienia faktycznego zaskarżonego orzeczenia dyscyplinarnego wykazuje istnienie zasadniczych niejasności i rozbieżności.

VI

Podstawową nieprawidłowością badanego orzeczenia dyscyplinarnego, będącą przyczyną uchylenia zaskarżonego orzeczenia dyscyplinarnego, jest błędne sformułowanie uzasadnienia faktycznego i naruszenie tym samym art. 135j ust. 2 pkt 6 ustawy o Policji, stosownie do którego przełożony dyscyplinarny na podstawie oceny zebranego w postępowaniu dyscyplinarnym materiału dowodowego wydaje orzeczenie, które w myśl ust. 2 pkt 6 powinno m.in. zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne.

Uzasadnienie faktyczne tych orzeczeń I i II instancji jest niepełne i w tym znaczeniu wadliwe. W uzasadnieniu orzeczenia organ winien bowiem m.in. podać ustalony w postępowaniu stan faktyczny przyjęty za podstawę rozstrzygnięcia, wyczerpująco wskazać dowody, na podstawie których ustalenia zostały poczynione, wyjaśnić dlaczego określone dowody organ uznał za przekonujące, i którym dowodom odmówił wiary oraz wskazać przyczyny takiej oceny.

W ocenie sądu natomiast uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia dyscyplinarnego sprowadza się do obszernego opisania materiału dowodowego polegającego na chronologicznym podaniu otrzymania przez Komendę Powiatową w S. informacji o zajściu zdarzenia z dnia [...] 2007 r. oraz opisaniu przeprowadzenia poszczególnych dowodów wraz ze szczegółowym cytowaniem zeznań i treści wniosków dowodowych obwinionego, a także treści wydanych w toku postępowania rozstrzygnięć. Zostało to określone jako stan faktyczny sprawy ustalony przez organ odwoławczy. Tymczasem na 10 stron uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia tylko 5 wersów stanowi zdaniem sądu określenie ustaleń faktycznych.

Wprawdzie z żadnego przepisu nie wynika, że opis stanu faktycznego musi być dłuższy niż 5 wersów, to zwrócić należy uwagę na sformułowanie zarzutu – mające przecież bezwzględny wpływ na kierunek ustaleń faktycznych i ocenę zgromadzonego materiału dowodowego.

Zarzut ten sformułowano jako czyn polegający na tym, I.S. w dniu [...] 2007 r. ok. godz. [...] w S., w czasie wolnym od służby, będąc w stanie nietrzeźwości, wspólnie z post. R.S., pobił A.W., powodując u niego ogólne potłuczenia, a zatem na tym, że wystąpiły znamiona przestępstwa uregulowanego w art. 158 § 1 Kodeksu karnego (ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r.; Dz. U. z 1997 r. nr 88, poz. 553 ze zm.), zgodnie z którym kto bierze udział w bójce lub pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 lub w art. 157 § 1, podlega karze pozbawienia wolności. Zarzut popełnienia takiego przestępstwa przedstawiono I.S. w postępowaniu karnym (k. 60 akt dysc.). Po lekturze uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia nasuwa się wątpliwość, czy organ nie powiązał postępowania dyscyplinarnego z karnym. Jeżeli bowiem w ocenie organu przewinienie dyscyplinarne obwinionego odnosi się do znamion określonych w art. 158 § 1 Kodeksu karnego i jest powiązane z postępowaniem karnym prowadzonym przeciwko I.S. i z wynikami owego postępowania, to organ powinien to wziąć pod rozwagę i zwrócić się do prokuratury o możliwość zapoznania się z aktami (organ wprawdzie twierdzi, że tak zrobił, jednakże nie ma śladów w aktach sprawy wystąpienia z wnioskiem do prokuratury i rozpatrzenia go odmownie). Tym bardziej, że z jednej strony organy dyscyplinarne powołują się na niezależność postępowania karnego od dyscyplinarnego, z drugiej wskazują na fakt przyznania się przez obwinionego przed sądem rejonowym do zarzutu pobicia, co oznacza, że jednak posiłkują się niektórymi faktami dotyczącymi postępowania karnego podczas prowadzenia postępowania dyscyplinarnego.

Wracając do wadliwości uzasadnienia faktycznego zaskarżonego orzeczenia, wskazać należy, że organ zamiast w treści uzasadnienia pomieścić przedstawienie dowodów przemawiających za winą skarżącego i ich ocenę, przy jednoczesnym odniesieniu się do dowodów, którym odmówiono wiary, zamieścił streszczenie dowodów i lakoniczny stan faktyczny sformułowany tak, jak zarzut popełnienia przestępstwa przedstawiony I.S. w toczącym się postępowaniu karnym. Nie sposób ocenić jednoznacznie, że odpowiada on zgromadzonemu materiałowi dowodowemu.

Opisane przez organ drugiej instancji dowody często odnosiły się do przedmiotowego zdarzenia w sposób wzajemnie rozbieżny, a przynajmniej powodujący niejasność (np. interweniujący policjanci, skierowani przez dyżurnego KPP w S., P. W. i R. B. zeznali, że na miejscu zdarzenia zastali trzech mężczyzn, jeden leżał na ziemi, natomiast dwaj pozostali mężczyźni okazali się policjantami – wzmianka na str. 3 orzeczenia, k. 195 akt dysc; świadek A. C. zeznał, że dwóch młodych mężczyzn kopało leżącego na chodniku innego mężczyznę – wzmianka na str. 4 orzeczenia; świadek J. D. zeznał, że dwóch młodych ludzi bije rękami oraz kopie leżącego na chodniku człowieka – wzmianka na str. 4 orzeczenia; tymczasem organ nie poddał tych dowodów analizie, wskazując, który jest najbardziej wiarygodny i które się wzajemnie uzupełniają i potwierdzają) oraz które z dowodów wskazują, iż jednym z tych dwóch młodych mężczyzn był obwiniony.

VII

Analizując badane orzeczenie dalej i oceniając na tyle, na ile jest to możliwe w świetle powyższego uchybienia zgromadzony przez organy materiał dowodowy, stwierdzić należy, że literalne odczytanie zarzutu postawionego obwinionemu wiąże się z koniecznością wykazania w zgromadzonym materiale dowodowym faktu uczestniczenia przez I.S. w pobiciu A.W. oraz faktu poniesienia przez A.W. obrażeń ciała polegających na ogólnym potłuczeniu. Tymczasem z przekazanych sądowi akt postępowania dyscyplinarnego nie wynika, by prowadzący postępowanie dyscyplinarne rzecznik dyscyplinarny przeprowadził dowody mające wykazać obrażenia ciała A.W. po zdarzeniach mających miejsce w dniu [...] 2007 r., np. polegające na dowodzie z dokumentacji medycznej lub z przesłuchania lekarza, który przyjął A.W. lub prowadzącego jego leczenie.

Zaznaczyć trzeba, że obwiniony składał wnioski dowodowe obejmujące powyższe czynności (wniosek z dnia [...] 2007 r. – k. 110 akt dysc.), jednakże rzecznik dyscyplinarny – zdaniem sądu niezasadnie – je oddalił, podnosząc niesłusznie, że okoliczności, które mają w ten sposób zostać udowodnione, nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Przyjęcie przez organ, że uznanie wykazania stanu zdrowia A.W. w momencie przyjęcia go do szpitala w świetle przedstawienia I.S. zarzutu pobicia A.W. i spowodowania u niego ogólnego potłuczenia, jako okoliczność niemającą znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, ocenić należy jako niezrozumiałe, zaś postanowienie rzecznika dyscyplinarnego z dnia [...] 2007 r. o odmowie uwzględnienia wniosku dowodowego w części dotyczącej punktu 1 tego wniosku za nieprawidłowe.

W tym miejscu podnieść należy, że rzecznik dyscyplinarny może odmówić przeprowadzenia dowodu tylko w razie zaistnienia przesłanek określonych w art. 135f ust. 7 ustawy o Policji, a więc gdy okoliczność, która ma być udowodniona, nie ma znaczenia dla sprawy albo jest już udowodniona zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy, gdy dowód jest nieprzydatny do stwierdzenia danej okoliczności lub nie da się go przeprowadzić albo gdy przeprowadzenie dowodu jest sprzeczne z prawem. Żadna z tych sytuacji na gruncie rozpoznawanej części wniosku z dnia [...] 2007 r. nie miała miejsca. Powstaje bowiem wątpliwość, czy przełożony dyscyplinarny obejmuje ustaleniami fakt uczestniczenia w pobiciu A.W. tylko obwinionego, czy też fakt pobicia A.W. oraz czy fakt wystąpienia obrażeń ciała u A.W. i czy w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia dyscyplinarnego wykazywane jest konsekwentnie, że ustalono właśnie taki stan faktyczny. W ocenie sądu tak nie jest.

Przyjęto za to jako dowód protokół badania sądowo-lekarskiego z dnia [...] 2007 r. przeprowadzonego na polecenie R.S. (k.83 akt dysc.) oraz Kartę informacyjną przebiegu leczenia R.S. k.84 akt dysc.), nie wykazując następnie , udowodnieniu jakich okoliczności faktycznych miało to służyć, ani czy uwzględniono owe dowody w ustaleniu ostatecznie przyjętego przez przełożonego dyscyplinarnego stanu faktycznego, z też odmówiono im mocy dowodowej. Dlatego z punktu widzenia oceny procesu logicznego, jakim kierował się organ i jaki wynika z lektury uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, wniosek dowodowy obwinionego z dnia [...] 2007 r. (l.80 akt dysc.) o dopuszczenie w/w dowodów uznać należało za niezasadny, bowiem okoliczność, która miała zostać w ten sposób udowodniona nie miała znaczenia dla sprawy. Ponadto organy w orzeczeniach dyscyplinarnych nie odniosły się w żaden sposób do tego dowodu w kwestii, czy miał ona znaczenie dla ustalanego stanu faktycznego, czy też nie uwzględniono go z jakich powodów. Powyższe miałoby znaczenie w sytuacji badania alternatywy zajścia w dniu [...] 2007 r. bójki, a nie pobicia, jednakże organ nie brał tej alternatywy pod uwagę.

Odnieść się w tym miejscu należy do prawidłowości rozstrzygnięcia pozostałych wniosków dowodowych składanych przez obwinionego w postępowaniu dyscyplinarnym. W świetle postawionego obwinionemu zarzutu , na tyle, na ile jest to możliwe przy lakonicznym zdaniem sądu ustaleniu stanu faktycznego i uchybieniach związanych z rozważeniem przez organ materiału dowodowego, sąd stwierdza, że wniosek dowodowy obwinionego z dnia [...] 2007 r. (k. 99 akt dysc.) o dołączenie materiałów z Komendy Powiatowej Policji w S. odnośnie skarg sąsiadów pokrzywdzonego na jego zachowanie, zachowań pokrzywdzonego przed zdarzeniem, prowadzonych przeciwko pokrzywdzonemu postępowań wyjaśniających i przygotowawczych, wywiadu środowiskowego na temat pokrzywdzonego oraz wniosek dowodowy z dnia [...] 2007 r. (k. 103 akt dysc.) o przesłuchanie w charakterze świadka brata pokrzywdzonego na okoliczność zachowań pokrzywdzonego przed zdarzeniem i zachowania się pokrzywdzonego w stosunku do brata i osób obcych - zasadnie zostały przez rzecznika dyscyplinarnego oddalone; powyższe dowody w świetle postawionego obwinionemu zarzutu uczestniczenia w pobiciu ze skutkiem obrażeń ciała miały odnosić się do okoliczności niemających znaczenia dla sprawy.

Natomiast rozstrzygnięcie wniosku obwinionego z dnia [...] 2007 r. (k. 100 akt dysc.) o przesłuchanie pokrzywdzonego ale tylko na okoliczność wyjaśnienia przebiegu całego zdarzenia oraz czy nie został wcześniej pobity lub czy nie brał udziału w bójce (zaś okoliczność czy pokrzywdzony wiedział, że obwinieni to funkcjonariusze Policji oraz czy kiedykolwiek miał styczność z którymkolwiek z obwinionych nie ma znaczenia dla sprawy) - w świetle niepełnego uzasadnienia faktycznego i nieznanego sądowi procesu myślowego organu, jakim ów się kierował ustalając stan faktyczny na podstawie zgromadzonych dowodów - nie może zostać ocenione przez sąd jako prawidłowe. Informacje, jakie może podać A.W. odnośnie okoliczności zdarzeń z dnia [...] 2007 r. - o ile ustąpiła niepamięć dotycząca tych okoliczności - mogą być dla sprawy kluczowe i pomóc w ustaleniu czy doszło wtedy do bójki, czy pobicia i czy A.W. rozpoznaje napastników (uczestniczących w bójce).

Wniosek obwinionego z dnia [...] 2007 r. (k. 107akt dysc.) o przesłuchanie lekarza dyżurnego przyjmującego pokrzywdzonego do szpitala ale tylko na okoliczność jakie obrażenia posiadał pokrzywdzony, które obrażenia mogły powstać w wyniku zdarzenia i czy były to obrażenia, których pokrzywdzony mógł doznać we wcześniejszym czasie, czy obrażenia mogły powstać na skutek przewrócenia się pokrzywdzonego powinien zostać przez organ uwzględniony w świetle brzmienia zarzutu postawionego obwinionemu. Zasadnie natomiast organ uzasadnił odmowę uwzględnienia wniosku o ponowne przesłuchanie J.D. uprzednim udowodnieniem wskazywanych przez obwinionego okoliczności.

Stwierdzić należy, że materiał dowodowy zgromadzony przez organy w sprawie jest na tyle obszerny i szczegółowy, że - po nieznacznym uzupełnieniu go - w ocenie sądu pozwalałby na stwierdzenie kluczowych okoliczności, jednakże nie do sądu administracyjnego należy ustalanie owych okoliczności na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego przez organ oraz ustalanie stanu faktycznego sprawy, lecz do organu, który daną sprawę rozstrzygał.

VIII

Jak wynika bowiem z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 grudnia 2006 r. (sygn. akt II OSK 91/2006, opubl. LEX nr 303745) rolą wojewódzkiego sądu administracyjnego jest kontrola zaskarżonej decyzji i prawidłowość przeprowadzonego przez ten organ postępowania dowodowego, a nie samodzielne dokonanie przez sąd oceny dowodów, w miejsce skontrolowania oceny dowodów dokonanej przez organ administracyjny.

W wyroku z dnia 15 lutego 2006 r. (sygn. akt II FSK 659/05, opubl. ONSAiWSA z 2007 r. nr 2, poz. 35) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że przyjęcie w art. 133 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, że sąd administracyjny orzeka na podstawie akt sprawy, oznacza, że sąd ten rozpatruje sprawę na podstawie stanu faktycznego i prawnego ustalonego w dniu wydania zaskarżonego aktu; sąd administracyjny nie rozstrzyga sprawy in merito, dokonuje wyłącznie kontroli zgodności z prawem jej rozstrzygnięcia przez organ administracji publicznej, a kontroli takiej można dokonać wyłącznie na podstawie stanu faktycznego ustalonego w czasie wydawania kontrolowanego aktu (por. również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 maja 2005 r., sygn. akt FSK 2123/04, opubl. W ONSAiWSA z 2006 r. nr 1, poz. 9 i poruszoną tam kwestię nałożonego na sąd administracyjny I instancji obowiązku pozytywnego bądź negatywnego przyjęcia przez sąd stanu faktycznego ustalonego w postępowaniu administracyjnym przez organ administracji publicznej).

Tożsamy z powyższym jest pogląd przyjęty przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 stycznia 2006 r. (sygn. akt II FSK 154/2005, opubl. LEX nr 265005), w myśl którego funkcją sądu administracyjnego nie jest dokonywanie w sprawie podatkowej ustaleń w zakresie podatkowego stanu faktycznego, którego właściwa subsumcja do określonej normy prawa materialnego stanowi o legalności decyzji podatkowej, a jedynie kontrola tego, czy ustalenie takiego stanu przez organy podatkowe odpowiada przepisom prawa, a więc czy dokonane zostało z zastosowaniem wszystkich reguł postępowania.

Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 października 2005 r. (sygn. akt II GSK 164/05, opubl. ONSAiWSA z 2006 r. nr 2, poz. 45), stwierdzając, że sąd administracyjny orzeka w zasadzie na podstawie materiału faktycznego i dowodowego sprawy zgromadzonego w postępowaniu przed właściwymi organami. Uzupełniające postępowanie dowodowe, ograniczone tylko do dowodu z dokumentu, może być przeprowadzone przez sąd tylko wówczas, gdy powstanie konieczność wyjaśnienia istotnych wątpliwości, a ich wyjaśnienie nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie. Celem postępowania dowodowego, o którym stanowi art. 106 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, nie jest ponowne ustalenie stanu faktycznego sprawy administracyjnej, lecz ocena, czy właściwe w sprawie organy ustaliły ten stan zgodnie z regułami obowiązującymi w danym postępowaniu, a następnie czy prawidłowo zastosowały przepisy prawa materialnego do poczynionych ustaleń.

Również Wojewódzki Sąd Administracyjny w składzie orzekającym w niniejszej sprawie uważa, że wojewódzki sąd administracyjny kontroluje zaskarżony akt wyłącznie pod względem zgodności z prawem, nie zastępując organów administracyjnych w dokonywaniu ustaleń faktycznych będących podstawą rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej, które to ustalenia organy dokonują w oparciu o przeprowadzone przez nie, zgodne z regułami przepisów proceduralnych, postępowanie dowodowe. Zadaniem sądu administracyjnego jest m.in. ocena, czy organ w sposób wyczerpujący zebrał i rozpatrzył cały materiał dowodowy, bowiem tylko właściwie ustalony stan faktyczny umożliwia prawidłowe zastosowanie przepisów prawa materialnego.

Dlatego rozpoznając niniejszą sprawę, sąd nie mógł poczynić samodzielnych ustaleń na podstawie zgromadzonego przez przełożonych dyscyplinarnych I.S. materiału dowodowego, lecz wyłącznie ocenić, czy organ go prawidłowo zebrał i ocenił, a także czy prawidłowo ustalił na jego podstawie stan faktyczny sprawy. Lakoniczność uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia w tej kwestii nie pozwala sądowi na dokonanie jednoznacznej oceny czynności podjętych przez organ i toku myślowego kierującego jego rozważaniami, lecz nakazuje uchylić rozstrzygnięcia dyscyplinarne celem ponownego ich wydania już z prawidłowym ustaleniem stanu faktycznego na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego i prawidłowym uzasadnieniem obejmującym pozbawioną wadliwości ocenę materiału dowodowego i wskazanie ustalonego na tej podstawie stanu faktycznego, do którego mogą być zastosowane przepisy prawa materialnego.

IX

Na koniec należy odnieść się do zarzutów skarżącego dotyczących zastosowania przez organ przesłanek mających wpływ na złagodzenie wymiaru kary (określonych wart. 134h ust. 3 ustawy o Policji). Stwierdzić trzeba, że w przypadku prawidłowego ustalenia przez organ na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego stanu faktycznego, tj. ustalenia, że I.S. w pobiciu A.W. (bądź w bójce z A.W.) skutkującym stanem ogólnego potłuczenia A.W. i tym samym dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego, na wymiar kary miałyby w znaczeniu zaostrzającym wymiar kary - przesłanki określone wart. 134h ust. 2 pkt 1 in fine (działanie w stanie po użyciu alkoholu) i pkt 3 (poważne skutki przewinienia dyscyplinarnego, zwłaszcza istotne zakłócenie realizacji zadań Policji lub naruszenie dobrego imienia Policji), natomiast przesłanka łagodząca wymiar kary wymieniona w art. 134h ust. 3 pkt 4 polegająca na dobrowolnym poinformowaniu przełożonego dyscyplinarnego o popełnieniu przewinienia dyscyplinarnego przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego - nie miałaby zastosowania do badanej sprawy. Trudno bowiem przypuszczać, żeby w sytuacji gdy dochodzi do podejrzenia, że policjant dopuścił się pobicia, przełożony dyscyplinarny miał czekać przykładowo pięć dni, dając podwładnemu szansę na dobrowolne poinformowanie go o tymże pobiciu. Powstaje również wątpliwość, czy po przeprowadzeniu przez policjantów P. W. i R.B. interwencji zachowanie I.S. powinno polegać na udaniu się do domu, a nie na dobrowolnym poinformowaniu przełożonego o przewinieniu oraz jak rozpatrywać istnienie tej przesłanki w sytuacji, gdy obwiniony nie przyznaje się do uczestniczenia w pobiciu.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na wynikający z art. 134h ust. 1 ustawy o Policji obowiązek uwzględniania przez organ w przypadku wymierzenia kary okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, jego skutki, w tym następstwa dla służby, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na obwinionym obowiązków, pobudki działania, zachowanie obwinionego przed popełnieniem przewinienia dyscyplinarnego (tak jak chociażby fakt załatwienia potrzeby fizjologicznej za blokiem mieszkalnym) i po jego popełnieniu oraz dotychczasowy przebieg służby. Ponownie rozpatrując sprawę, organy powinny uwzględnić powyższe okoliczności.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów skargi, stwierdzić należy, że organ prawidłowo odmówił zawieszenia postępowania dyscyplinarnego, bowiem w świetle podlegania odpowiedzialności dyscyplinarnej niezależnie od odpowiedzialności karnej (art. 132 ust. 4 ustawy o Policji) i wynikającej z art. 135h ust. 3 ustawy o Policji możliwości zawieszenia postępowania z powodu zaistnienia długotrwałej przeszkody uniemożliwiającej prowadzenie postępowania, fakt prowadzenie przeciwko obwinionemu postępowania karnego nie może być podstawą zawieszenia postępowania dyscyplinarnego, zaś zarzutów wymierzenia kary niewspółmiernej do popełnionego przewinienia dyscyplinarnego sąd nie może poddać ocenie z uwagi na uniemożliwiającą ją wadliwość uzasadnienia faktycznego orzeczenia. Sąd nie dopatrzył się również naruszenia zasady dwuinstancyjności w postępowaniu incydentalnym o zawieszenie postępowania.

X

Przeprowadzając ponownie postępowanie dyscyplinarne i wydając orzeczenia dyscyplinarne organ podda ponownej ocenie' zgromadzony materiał dowodowy, rozważy ewentualną konieczność uzupełnienia go o kolejne dowody, ustali na jego podstawie niewątpliwy stan faktyczny i zastosuje do niego przepisy prawa materialnego, a wymienione czynności znajdą obszerne odzwierciedlenie w uzasadnieniu orzeczenia dyscyplinarnego, które powinno zawierać wszystkie wymagane elementy, w tym pełne uzasadnienie faktyczne. W tymże uzasadnieniu faktycznym organ poda m.in. ustalony w postępowaniu stan faktyczny przyjęty za podstawę rozstrzygnięcia, przedstawi analizę poszczególnych dowodów oraz wynik logicznego rozumowania, tj. wyczerpująco wskaże dowody, na podstawie których jakie ustalenia zostały poczynione, wyjaśni, dlaczego określone dowody organ uznał za przekonujące, i którym dowodom odmówił wiary oraz wskaże przyczyny takiej oceny. Wypełniając powyższe wytyczne, organ powinien mieć na uwadze treść zarzutu postawionego obwinionemu.

Dopiero po ponownym rozpatrzeniu sprawy przez organy orzekające w sprawie i wyeliminowaniu stwierdzonych naruszeń przepisów postępowania dyscyplinarnego oraz podjęciu stosownego rozstrzygnięcia z prawidłowym uzasadnieniem faktycznym orzeczenie takie w przypadku zaskarżenia tego orzeczenia do sądu będzie mogło zostać poddane pełnej kontroli sądowej również pod względem zastosowania przez organ przepisów prawa materialnego.

XI

W świetle powyższych rozważań, zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w przeprowadzonym przez organy postępowaniu doszło do wadliwości związanych z ustaleniem stanu faktycznego, a także nieprawidłowym sformułowaniem uzasadnienia faktycznego zaskarżonego orzeczenia dyscyplinarnego, tj. naruszenie przepisów art. 134h ust. 1 i 2, art. 135j ust. 2 pkt 6, a także art. 135f ust. 7 ustawy o Policji. Wadliwości te uzasadniają uchylenie zaskarżonego orzeczenia dyscyplinarnego, bowiem mogły one mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Ponadto skoro w myśl art. 135 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi sąd administracyjny stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach danej sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia - to uchylając jako niezgodne z prawem rozstrzygnięcie organu odwoławczego sąd administracyjny uprawniony będzie również do uzasadnionego uchylenia poprzedzających go rozstrzygnięcia, o którym wymienione orzekało, albowiem rozstrzygnięcia te wydane zostały w jednym, tym samym postępowaniu, prowadzonym dla załatwienia danej sprawy (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 stycznia 2000 r., sygn. akt I SA/Łd 1269/97, LEX nr 40856). Uchylenie jedynie orzeczenia organu II instancji I przekazanie temu organowi sprawy do ponownego rozpoznania naruszałoby podstawową zasadę postępowania dyscyplinarnego, tj. zasadę dwuinstancyjności wyrażoną wart. 135k ustawy o Policji, której istota polega na dwukrotnym rozpatrzeniu i rozstrzygnięciu sprawy przez organy dyscyplinarne różnych stopni. Z uwagi zatem na to, że w przedmiotowej sprawie w przypadku uchylenia zaskarżonego orzeczenia pozostałoby w obrocie prawnym poprzedzające ją wadliwe orzeczenie z dnia 21 września 2007 r., orzeczenie pierwszoinstancyjne również powinno zostać uchylone.

Zgodnie z art. 152 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w razie uwzględnienia skargi Sąd w wyroku określa, czy i w jakim zakresie zaskarżony akt lub czynność nie mogą być wykonane. W sprawie niniejszej zaskarżone orzeczenia jako uchylone w całości nie mogą być do czasu uprawomocnienia się wyroku wykonane.

Uznając zatem, że zaskarżone orzeczenia dyscyplinarne naruszają prawo w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy i zobowiązując organy orzekające - przy ponownym rozpoznaniu sprawy - do przeprowadzenia w postępowaniu dyscyplinarnym postępowania dowodowego i jego wszechstronnej oceny w kontekście przedstawionych zarzutów, działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w związku z art. 135 i art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie orzekł jak w sentencji wyroku.