Wyrok z dnia 2008-12-19 sygn. I OSK 169/08

Numer BOS: 1718168
Data orzeczenia: 2008-12-19
Rodzaj organu orzekającego: Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie: Anna Łukaszewska-Macioch (sprawozdawca, przewodniczący), Joanna Banasiewicz , Tadeusz Geremek

Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Łukaszewska-Macioch (spr.) Sędziowie Joanna Banasiewicz NSA Tadeusz Geremek Protokolant Barbara Dąbrowska po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej B. T. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 22 listopada 2007 r. sygn. akt IV SA/Po 330/07 w sprawie ze skargi B. T. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kaliszu z dnia [...] lutego 2007 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 22 listopada 2007r. sygn. akt IV SA/Po 330/07 oddalił skargę B. T. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kaliszu z dnia [...] lutego 2007 r., nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd przedstawił następujący stan faktyczny:

Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w O. działający z upoważnienia Wójta Gminy O. decyzją z dnia [...] stycznia 2007 r. nr [...] odmówił przyznania B. T. zasiłku celowego na zakup znaczków pocztowych na listy polecone, żywności oraz dokonanie opłaty sądowej. Jak wskazał organ, wnioskami z dnia [...] grudnia 2006 r., [...] grudnia 2006 r. oraz [...] i [...] stycznia 2007 r. B. T. zwrócił się o pomoc w formie znaczków na trzy listy polecone, zakup żywności oraz 100 zł z przeznaczeniem na wniesienie skargi do Sądu Apelacyjnego w K. W oparciu o ustalenia przeprowadzonego wywiadu środowiskowego oraz przedłożone dokumenty organ wskazał, że wnioskujący nadal nie jest zarejestrowany w powiatowym urzędzie pracy, utrzymuje się ze zbierania puszek, z czego - jak twierdzi - uzyskuje dochód miesięczny w wysokości [...] zł. Mimo wcześniejszych zobowiązań wnioskujący nie przedłożył niezbędnych dokumentów, w tym decyzji o wyrejestrowaniu działalności gospodarczej. Powołując się na przedłożony wyrok Sądu Okręgowego w K. ustalono, że B. T. jest zdolny do podjęcia pracy. Podkreślono, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 ze zm.) pomoc społeczna będąca instytucją polityki społecznej ma na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. W ocenie organu, uporczywe uchylanie się od wykazywania gotowości podjęcia pracy jest faktycznym brakiem zainteresowania w uzyskaniu własnego źródła dochodu, co zgodnie z art. 11 ust. 2 cyt. ustawy może stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia. Zdaniem organu, strona przejawia postawę roszczeniową, przy ewidentnym braku chęci współpracy w poprawieniu swojej sytuacji.

W odwołaniu od powyższej decyzji B. T. podniósł, że odmowna decyzja pozbawia go możliwości rozwiązania tragicznej sytuacji życiowej, w której powstaniu sam nie zawinił. Zarzucił organowi, że uznając go zdolnym do podjęcia pracy nie wskazuje, gdzie mógłby pracować. Wyjaśnił, że decyzję o wyrejestrowaniu działalności gospodarczej zagubił i nie może odnaleźć. Niedorzecznością nazwał argument organu, że gdyby był zarejestrowany w powiatowym urzędzie pracy, to mógłby otrzymać pomoc, bowiem także w czasie, gdy był zarejestrowany systematycznie odmawiano mu udzielenia pomocy.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kaliszu decyzją z dnia [...] lutego 2007 r. nr [...] utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu wskazało, że jedna z próśb wnioskodawcy dotyczyła przyznania pomocy na uiszczenie opłaty sądowej w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym, podczas gdy ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) nie przewiduje w takich przypadkach obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. Analizując wnioski o przyznanie pomocy finansowej na wysłanie listów poleconych Kolegium zestawiło koszt przesłania jednego listu poleconego z zawartą w wywiadzie środowiskowym informacją, że wnioskodawca systematycznie uiszcza opłaty za telefon w kwocie [...] zł miesięcznie. Zaznaczając, że posiadanie telefonu i korzystanie z niego nie jest pierwszą i niezbędną potrzebą człowieka, Kolegium uznało zasadność decyzji organu I instancji również i w tej części. Zdaniem organu odwoławczego, akta sprawy potwierdzają, że odwołujący się nie podejmuje żadnych działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia się oraz przezwyciężenia trudnej sytuacji życiowej, w jakiej się znalazł. Wskazano, że pobieranie przez stronę w przeszłości renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową nie może przesądzać o konieczności udzielenia mu pomocy w każdych okolicznościach. Zgodnie z opinią biegłych lekarzy sądowych, stan jego zdrowia poprawił się i nie ma przeszkód, aby podjął zatrudnienie w warunkach bez kontaktu z mąką. Organ II instancji podzielił również pogląd wyrażony w zaskarżonej decyzji, że odmowa przyznania pomocy na zakup żywności i pokrycie bieżących kosztów życia następuje ze względu na niepodejmowanie przez odwołującego się żadnych działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia oraz przezwyciężenia trudnej sytuacji życiowej, w jakiej się znalazł, a także ze względu na brak współpracy strony z pracownikiem socjalnym.

Decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kaliszu B. T. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu powtarzając argumenty zawarte w odwołaniu. Podniósł ponadto, że od początku 2005 r., kiedy był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy, organ pomocowy uporczywie i systematycznie odmawia mu udzielenia jakiegokolwiek wsparcia. Skarżący wskazał, że prośba o pomoc finansową na pokrycie kosztów sądowych dotyczyła skargi do Sądu Apelacyjnego w K. na przewlekłość postępowania, a nie sądu administracyjnego. Wyjaśnił, że telefon w dzisiejszych czasach nie jest luksusem lecz koniecznością, tak jak opał w zimie, zresztą opłaty za telefon pokrywa rodzina. Zarzucił, że całe postępowanie organów administracji sprowadza się do tego, aby nie miał środków na życie.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu rozpoznając sprawę w dniu 22 listopada 2007 r. uznał, że skarga B. T. nie zasługuje na uwzględnienie, zaskarżona bowiem decyzja została wydana z poszanowaniem przepisów prawa materialnego oraz procesowego. Sąd wskazał, że stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej w dniu wydania zaskarżonej decyzji kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej wynosiło 477 zł. Zgodnie z poczynionymi ustaleniami łączny dochód samotnie gospodarującego skarżącego w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o pomoc wynosił [...] złotych, przy czym skarżący podał, że utrzymuje się ze zbierania puszek. Skarżący wskazał w wywiadzie, że jego stałe miesięczne wydatki wynoszą miesięcznie [...] zł.

Według art. 39 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej zasiłek celowy może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej; w ust. 2 wskazano, że zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Wyliczenie to nie oznacza, że wszystkie wnioskowane potrzeby osób spełniających kryteria dochodowe, zaliczone do w/w kategorii można uznać za wymagające zaspokojenia poprzez przyznanie zasiłku celowego. Zasiłek celowy zaliczony został do świadczeń fakultatywnych, co pozwala organom administracji publicznej czynić samodzielne ustalenia, czy zgłaszana potrzeba stanowi dla wnioskodawcy niezbędną potrzebę bytową. Organy administracji działające na podstawie przepisów prawa materialnego, przewidujących uznaniowy charakter rozstrzygnięcia, do jakich należy art. 39 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, obowiązane są zgodnie z zasadą art. 7 kpa, załatwić sprawę w sposób zgodny ze słusznym interesem obywatela, jeżeli nie stoi temu na przeszkodzie interes społeczny, ani nie przekracza to możliwości organu administracji wynikających z przyznanych mu uprawnień i środków. Nie jest więc tak, że każda osoba spełniająca warunki do przyznania pomocy społecznej pomoc tę musi uzyskać w żądanej wysokości i na każdy cel. Organy administracji muszą gospodarować określoną pulą środków finansowych i rozeznać potrzeby osób samotnych, rodzin wielodzietnych żyjących w ubóstwie.

W ocenie Sądu I instancji, wbrew zarzutom skarżącego, stanowisko organów administracji zawarte w zaskarżonych decyzjach znajduje umocowanie w zebranym materiale dowodowym i podstawach prawnych. W rozpoznawanej sprawie organy należycie wyjaśniły, z jakich powodów nie przyznały skarżącemu pomocy finansowej na wnioskowane cele. Organ II instancji trafnie zaś ocenił, że skarżący konsekwentnie uchylając się od zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy, nie tylko pozbawia się przez to dostępu do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych, ale również możliwości przekwalifikowania zawodowego i w konsekwencji znalezienia zatrudnienia poza wyuczonym zawodem. Rację ma więc organ odwoławczy stwierdzając w zaskarżonej decyzji, że samo pobieranie w przeszłości przez skarżącego świadczenia rentowego z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową, nie może przesądzać o konieczności udzielenia pomocy w każdych okolicznościach. Słuszności Sąd nie odmówił argumentowi, iż wobec opłat za telefon uiszczanych przez skarżącego w wysokości [...] zł, koszty zakupu znaczków pocztowych są niewspółmierne, zaś posiadanie telefonu i korzystanie z niego nie jest niezbędną potrzebą człowieka, który nie ma pracy i pieniędzy na zakup żywności.

W ocenie Sądu, organy obu instancji nie przekroczyły dopuszczalnych granic uznania administracyjnego oraz dopełniły obowiązku należytego uzasadnienia swego stanowiska.

Skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego B. T. reprezentowany przez adwokata ustanowionego z urzędu. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie:

1) prawa materialnego, a mianowicie:

- art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej przez niewłaściwe zastosowanie tego przepisu polegające na wadliwym podciągnięciu stanu faktycznego sprawy pod wskazany przepis ustawy,

- art. 39 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej przez błędną wykładnię polegającą na tym, że rozstrzygając sprawę nie kierowano się niezbędnymi potrzebami bytowymi skarżącego tj. potrzebą zakupu żywności przez skarżącego;

2) przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 14 i art. 100 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej oraz art. 9, art. 7, art. 77 § 1 kpa polegające na błędnym stwierdzeniu, że zaskarżona decyzja wydana została z poszanowaniem przepisów prawa procesowego, mimo naruszenia przez organ administracji zasad prawdy obiektywnej, uwzględniania interesu obywatela oraz zaniechaniu wszechstronnego wyjaśnienia stanu faktycznego, co skutkowało tym, że Sąd nie uchylił zaskarżonej decyzji mimo wystąpienia ku temu podstaw.

Wskazując na powyższe wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zasądzenie na rzecz pełnomocnika skarżącego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej pełnomocnik podniósł, że przepisy ustawy o pomocy społecznej jako jedyne precyzyjne kryterium przyznania pomocy społecznej, przewidują uzyskiwanie dochodów nie przekraczających określonego poziomu. Pozostałe kryteria mają charakter uznaniowy, przy czym w art. 11 tej ustawy wskazano okoliczności uzasadniające ograniczenie lub odmowę świadczeń z zakresu pomocy społecznej. W okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy stwierdzone zostało, że B. T. znajduje się w bardzo trudnej sytuacji życiowej - nie ma pracy, utrzymuje się ze zbierania puszek, zaś kwota zasiłku celowego miała być przeznaczona m.in. na zakup żywności. Żadna z okoliczności wskazanych w art. 11 ustawy nie wystąpiła w niniejszej sprawie. Za przesądzające w sprawie nie może być uznana okoliczność, że skarżący nie jest zarejestrowany w powiatowym urzędzie pracy, samo bowiem niezarejestrowanie w tym urzędzie nie jest tożsame z odmową podjęcia zatrudnienia przez skarżącego. Stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej podstawą rozważenia możliwości odmowy przyznania świadczenia byłaby dopiero odmowa zatrudnienia przez skarżącego, jednak taka sytuacja w sprawie nie miała miejsca.

Pełnomocnik skarżącego wskazał, że zgodnie z art. 100 § 1 ustawy o pomocy społecznej w postępowaniu w sprawie świadczeń z pomocy społecznej należy kierować się przede wszystkim dobrem osób korzystających z tej pomocy. W niniejszej zaś sprawie dobro skarżącego nie było podstawą rozstrzygnięcia, a ocena tego kryterium winna być dodatkowo dokonana z uwzględnieniem zasad prawdy obiektywnej oraz wszechstronnym wyjaśnieniem stanu faktycznego i udzielania obywatelom niezbędnych wyjaśnień i wskazówek. W ocenie strony skarżącej, nie jest słuszne stanowisko Sądu I instancji, że organy obu instancji nie przekroczyły dopuszczalnych granic uznania administracyjnego. Instytucja uznania administracyjnego polega bowiem na tym, że organ administracyjny ma uprawnienie i obowiązek znalezienia najlepszego rozstrzygnięcia w skali rozstrzygnięć w danej sprawie. W niniejszej sprawie Sąd I instancji nie dostrzegł nieprawidłowości, jakie wystąpiły w postępowaniu organów administracji. W szczególności organy nie podały informacji o środkach, jakie miały do dyspozycji, ani o liczbie osób ubiegających się o zasiłek, nie wykazały też należycie jakimi przesłankami kierowały się odmawiając skarżącemu prawa do zasiłku oraz dlaczego przyjęte przez organy przesłanki zostały uznane za przesądzające w sprawie.

Sąd I instancji nie dostrzegł, że jeżeli w ocenie organu rozpoznającego sprawę zasadnym i potrzebnym było dokonanie przez skarżącego określonych czynności czy wyjaśnienie pewnych okoliczności, to na organie spoczywał obowiązek udzielenia skarżącemu niezbędnych wskazówek i wyjaśnień. Jeżeli więc organ uznał, że mimo choroby skarżącego dla oceny zasadności wniosku uzasadnionym jest sprawdzenie możliwości uzyskania przez niego pracy za pośrednictwem urzędu pracy, to nic nie stało na przeszkodzie w zwróceniu się przez organ socjalny do właściwego powiatowego urzędu pracy z pytaniem, jakimi ofertami pracy dla osób z kwalifikacjami skarżącego urząd ten dysponuje. Zgodnie bowiem z zasadą prawdy obiektywnej (art. 7 kpa) to organ administracji zobowiązany jest do przeprowadzenia z urzędu wszystkich dowodów niezbędnych do rozstrzygnięcia sprawy. Organy zobowiązane są ponadto do czuwania nad tym, aby uczestnicy postępowania nie ponieśli szkody z powodu nieznajomości prawa. Tym bardziej więc organ mając na uwadze fakt nieznajomości prawa przez skarżącego powinien był dołożyć szczególnej staranności w wypełnianiu swoich obowiązków udzielając stosownych informacji i wyjaśnień.

Powyższe potwierdza, że organy administracji dopuściły w niniejszej sprawie do naruszeń postępowania, stwierdzenie zaś tych naruszeń przez Sąd I instancji winno skutkować uchyleniem zaskarżonej decyzji. Ponadto niewłaściwie Sąd podciągnął stan faktyczny niniejszej sprawy pod przepis art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej mimo, że w tym przypadku nie można stwierdzić wystąpienia żadnej z przesłanek uzasadniających ograniczenie lub odmowę przyznania świadczeń społecznych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Skarga kasacyjna nie posiada usprawiedliwionych podstaw, ponieważ podniesione w niej zarzuty są nieuzasadnione.

Przede wszystkim należy podkreślić, że zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 3 ustawy o pomocy społecznej pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczna wspiera osoby w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie sytuacjom, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Potrzeby zaś osób i rodzin korzystających z pomocy winny zostać uwzględnione, o ile odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej. Z powyższego wynika, że pomoc społeczna nie ma służyć pełnemu zaspokajaniu potrzeb podopiecznych, ale rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy.

Oceniając w tych kategoriach zarzuty skargi kasacyjnej należy stwierdzić, że nie zasługują one na uwzględnienie. Nie jest trafny zarzut naruszenia art. 39 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej. Przepis ten stanowi, że w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może zostać przyznany zasiłek celowy z pomocy społecznej. Z brzmienia cyt. przepisu, a zwłaszcza użycia zwrotu "może", wynika, że decyzja w zakresie pomocy społecznej podejmowana przez organ administracji, ma charakter uznaniowy, co oznacza, że zasiłek celowy jest świadczeniem przyznawanym w ramach uznania administracyjnego. Okoliczność ta, jak już wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie sądowym powoduje, że sam fakt spełnienia kryteriów ustawowych nie oznacza automatycznego przyznania osobie zainteresowanej tego świadczenia i w wysokości zgodnej z jej oczekiwaniami. Z przepisów regulujących tryb przyznania zasiłku celowego wynika, że udzielając świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, organ kieruje się ogólną zasadą dostosowywania rodzaju, formy i rozmiaru świadczeń do okoliczności konkretnej sprawy, jak również uwzględnienia potrzeb osób zgłaszających się o udzielenie pomocy, jeżeli potrzeby te odpowiadają celom i możliwościom pomocy społecznej.

Uznanie administracyjne obejmuje również prawo organu do oceny zgłaszanych potrzeb, w kontekście osobistej, rodzinnej i ogólnie biorąc społecznej sytuacji zgłaszającego taką potrzebę, w tym uwzględniania potrzeb innych osób ubiegających się o pomoc, a także wysokości środków finansowych przeznaczonych na świadczenia z pomocy społecznej. Nie ulega wątpliwości, iż środki, jakie są przeznaczane na świadczenia z pomocy społecznej nie mogą zabezpieczyć wszystkich potrzeb osób ubiegających się o taką pomoc.

Działanie organu w ramach uznania administracyjnego oznacza zatem załatwienie sprawy zgodnie ze słusznym interesem obywatela, o ile nie stoi temu na przeszkodzie interes społeczny i możliwości organu w zakresie posiadanych uprawnień i środków.

W przedmiotowej sprawie ustalono, że skarżący wniósł o przyznanie mu zasiłku celowego na zgłoszone przez niego potrzeby: zakup znaczków pocztowych na listy polecone, zakup żywności oraz dokonanie opłaty sądowej. Ustalono, że B. T. jest osoba samotną, nie posiadającą dochodów i uzyskującą jedynie niewielkie sumy ze zbierania puszek ([...] zł). Z analizy akt sprawy (kwestionariusza wywiadu środowiskowego) wynika także, że skarżący nie jest pozbawiony podstawowych warunków bytowych - zamieszkuje w domu jednorodzinnym składającym się z trzech pokoi i kuchni, wyposażonym we wszystkie niezbędne urządzenia techniczne. W lokalu zameldowanych jest dwoje dzieci B.T., które na jego wniosek zostały umieszczone w domu dziecka, a skarżący jest zwolniony z odpłatności za pobyt dzieci w tym domu. Z oświadczenia skarżącego złożonego w trakcie wywiadu środowiskowego wynika, że ponosi stałe miesięczne wydatki w kwocie [...] zł, a w krytycznych sytuacjach pomocy w naturze udziela mu rodzina. Ustalono także, iż skarżący pobierał rentę inwalidzką z tytułu choroby zawodowej, która jednak została wstrzymana z uwagi na orzeczenie lekarskie stwierdzające, że jest zdolny do podjęcia pracy. B. T. jednak uchyla się od zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy, mimo iż umożliwiłoby mu to znalezienie zatrudnienia stosownego do stanu jego zdrowia.

W tej sytuacji ocena - w kategoriach art. 39 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej - niezbędności udzielenia skarżącemu pomocy społecznej w formie zasiłku celowego wymaga wzięcia pod uwagę dyrektyw płynących z treści art. 11 ust. 2 tej ustawy. Wynika z niego, że podstawę do odmowy przyznania świadczenia może stanowić brak współdziałania osoby w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej. Z przyjętych przez sąd wojewódzki ustaleń wynika, że B. T. poprzez brak zainteresowania podjęciem pracy zarobkowej nie współdziała z organem pomocy społecznej w przezwyciężeniu swojej trudnej sytuacji finansowej. Niepodejmowanie żadnych starań o uzyskanie jakiejkolwiek pracy przez zdolnego do jej podjęcia [...]-letniego mężczyznę, nie może być pominięte przez organ pomocy społecznej przy ocenie zgłoszonego żądania. Stwierdzenie przez Sąd I instancji, iż jest to postawa konsekwentnie utrzymywana, jest uzasadnione, bowiem w aktach sprawy znajduje się kserokopia decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kaliszu z dnia [...] grudnia 2006 r. nr [...] utrzymującej w mocy decyzję odmawiającą przyznania B. T. pomocy w formie biletu kredytowanego, w uzasadnieniu której organ wskazał na utrzymujący się nadal brak współpracy z pracownikiem socjalnym przez niezarejestrowanie się w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca zatrudnienia.

W takiej sytuacji za niezasadne należy uznać zarzuty naruszenia przez Sąd I instancji art. 39 ust. 1 i 2 oraz art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej. Naczelny Sąd Administracyjny podziela stanowisko Sądu I instancji, że w przedmiotowej sprawie organy administracji dokonały prawidłowej oceny żądania zgłoszonego przez B. T. i odmówiły przyznania mu zasiłku celowego nie przekraczając granic uznania administracyjnego.

Należy zwrócić jedynie uwagę na nietrafność i wręcz niestosowność argumentu, że "posiadanie telefonu i korzystanie z niego nie jest niezbędną potrzebą człowieka, który nie ma pracy i pieniędzy na zakup żywności", a wobec tego - skoro skarżącego stać na opłaty za telefon w wysokości [...] zł miesięcznie - to może ponieść koszty zakupu znaczków pocztowych, które są niewspółmierne do opłaty za telefon. Ponadto w sytuacji, kiedy odmowa przyznania pomocy nastąpiła w związku z brakiem współdziałania ubiegającego się o jej przyznanie, powyższy argument był całkowicie zbędny.

Nie zasługuje na uwzględnienie również zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 14 i art. 100 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej oraz art. 9, art. 7, art. 77 § 1 kpa, polegającego na nieuchyleniu zaskarżonej decyzji mimo naruszenia przez organ administracji zasad prawdy obiektywnej i uwzględniania interesu obywatela oraz zaniechania wszechstronnego wyjaśnienia stanu faktycznego.

Nie do przyjęcia jest pogląd autora skargi kasacyjnej, że to na organie spoczywał obowiązek ustalenia możliwości uzyskania przez B. T. pracy poprzez "zwrócenie się przez organ socjalny do właściwego powiatowego urzędu pracy z pytaniem, jakimi ofertami pracy dla osób z kwalifikacjami skarżącego urząd ten dysponuje". Ani przepis art. 100 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej wskazujący na dobro osób korzystających z pomocy jako wytyczną w postępowaniu organu, ani też zasada dążenia do prawdy obiektywnej określona w art. 7 kpa nie obligują organu administracji do zastępowania obywatela w staraniach o uzyskanie pracy, nie mówiąc o tym, że z przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 26 listopada 2004 r. (Dz. U. Nr 262, poz. 2607 ze zm.) wynikają wymagania w stosunku do osób rejestrujących się w urzędzie pracy, których organ pomocy społecznej wypełnić nie byłby w stanie.

Autor skargi nie wyjaśnia, na czym konkretnie polegało naruszenie przez Sąd I instancji art. 9 kpa, w związku z czym do tego zarzutu Naczelny Sąd Administracyjny nie mógł się odnieść merytorycznie.

W tym stanie rzeczy, skoro zarzuty skargi kasacyjnej okazały się niezasadne, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, oddalił skargę kasacyjną jako pozbawioną usprawiedliwionych podstaw.

Naczelny Sąd Administracyjny nie orzekł w wyroku o przyznaniu pełnomocnikowi skarżącego adw. Jolancie Kryścio wynagrodzenia na zasadzie prawa pomocy, gdyż przepisy art. 209 i 210 P.p.s.a. mają zastosowanie tylko do kosztów postępowania pomiędzy stronami. Natomiast wynagrodzenie dla pełnomocnika ustanowionego z urzędu za wykonaną pomoc prawną, należne od Skarbu Państwa (art. 250 Pp.s.a.), przyznawane jest przez wojewódzki sąd administracyjny w postępowaniu określonym w przepisach art. 258 - 261 P.p.s.a. Stosownie do § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) pełnomocnik powinien złożyć wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu stosowne oświadczenie, o jakim mowa w tym przepisie.

Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).

Serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając z serwisu akceptujesz politykę prywatności i cookies.