Wyrok z dnia 2009-01-16 sygn. II OSK 1874/07

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zygmunt Niewiadomski Sędziowie sędzia NSA Andrzej Gliniecki (spr.) sędzia del. WSA Izabela Ostrowska Protokolant Renata Sapieha po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 sierpnia 2007 r. sygn. akt VII SA/Wa 762/07 w sprawie ze skargi Wojewódzkiego Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Ł. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] marca 2007 r. nr [...] w przedmiocie nakazu doprowadzenia obiektu do stanu zgodnego z przepisami 1) uchyla zaskarżony wyrok oraz zaskarżoną decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego i poprzedzającą ją decyzję Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2006 r., 2) zasądza od Głównego inspektora Nadzoru Budowlanego na rzecz Wojewódzkiego Zarządu melioracji i Urządzeń Wodnych w Ł. kwotę 800 (osiemset ) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 23 sierpnia 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] marca 2007 r., zn. [...] w przedmiocie nakazania doprowadzenia jazu do stanu zgodnego z przepisami. Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:

Łódzki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] kwietnia 2006 r. nr [...], po przeprowadzeniu postępowania w zakresie stanu technicznego jazu na rzece [...] w km 4 + 050 w miejscowości A., gmina N., nakazał Marszałkowi Województwa Łódzkiego na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 i art. 83 ust. 3 w związku z art. 82 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. Nr 89, poz. 414 ze zm.) doprowadzić jaz do stanu zgodnego z przepisami Prawa budowlanego w terminie do 31 grudnia 2006 r. poprzez: naprawienie betonowych elementów konstrukcyjnych, przyczółków i filarów, wymianę urządzeń wyciągowych lub naprawienie istniejących, wykonanie nowej kładki obsługowej z zamknięciem lub naprawienie istniejącej, zamontowanie nowych szandorów.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż betonowa konstrukcja budowli wymaga naprawy, co potwierdziła wizja z dnia [...] marca 2004 r. Organ stwierdził, że zarządcą jazu w imieniu Skarbu Państwa jest Marszałek Województwa Łódzkiego. Według wypisu z rejestru gruntów z dnia 8 lutego 2005 r., będąca rzeką działka nr [...] (sklasyfikowana jako wody powierzchniowe), jest własnością Skarbu Państwa, a jej użytkownikiem jest Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w S.. Stosownie do art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.) oraz zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną (Dz.U. z 2003 r. Nr 16, poz. 149), rzeka [...] zaliczona została do publicznych śródlądowych wód powierzchniowych, jako istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa, i uprawnienia właścicielskie w stosunku do wód tej rzeki pełni w imieniu Skarbu Państwa Marszałek Województwa Łódzkiego. Zgodnie zaś z treścią art. 14 ust. 1 Prawa wodnego, grunty pokryte wodami powierzchniowymi stanowią własność właściciela tych wód w granicach określonych liniami brzegów, natomiast na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, gospodarowanie innym mieniem związanym z gospodarką wodną, stanowiącym własność Skarbu Państwa, wykonują w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa odpowiednio organy, o których mowa w art. 11 ust. 1 oraz jednostki, którym to mienie zostało powierzone.

Od powyższej decyzji Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Ł. wniósł odwołanie, podnosząc, że przedmiotowy jaz nie występuje w ewidencji urządzeń wodno-melioracyjnych Skarbu Państwa, prowadzonej przez Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Ł.. Stanowi on urządzenie wykonane wyłącznie dla potrzeb gospodarki rybackiej – jest funkcjonalnie związany ze stawami rybnymi, a także ze stawami parkowymi A.. Decyzja zezwalająca na pobór i piętrzenie wód rzeki [...] za pomocą jazu była wydana dla potrzeb stawów rybnych Gospodarstwu Rybackiemu w Ł., a jaz był wykorzystywany również na potrzeby Zespołu Parkowego w A., zgodnie z pozwoleniem wodnoprawnym, na uzupełnienie strat wody w stawie parkowym. Ponieważ przedmiotowy jaz służy wyłącznie do piętrzenia i poboru wód na potrzeby stawów rybnych i stawu parkowego, usytuowanie go na działce stanowiącej rzekę nie stanowi przesłanki do uznania, że obowiązek utrzymania tej budowli spoczywa na Marszałku Województwa Łódzkiego.

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego po rozpatrzeniu odwołania decyzją z dnia [...] marca 2007 r. uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej terminu wykonania nałożonych obowiązków i w tym zakresie wyznaczył nowy termin do dnia 31 grudnia 2007 r., natomiast w pozostałym zakresie utrzymał ją w mocy. W uzasadnieniu organ odwoławczy stwierdził, że uprawnienia właścicielskie, w tym zarząd nad jazem sprawuje Marszałek Województwa Łódzkiego, gdyż zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r., rzeka ta została zaliczona do publicznych śródlądowych wód powierzchniowych, jako istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa. Ponieważ stan techniczny jazu jest nieprawidłowy, organ I instancji postąpił zgodnie z prawem wydając decyzję z dnia 11 kwietnia 2006 r.

Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Ł. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na powyższą decyzję, podnosząc, że wszelkie urządzenia melioracji podstawowej stanowiące własność Skarbu Państwa, a będące w zarządzie skarżącego, zawarte są w ewidencji wód, urządzeń melioracyjnych i terenów zmeliorowanych, natomiast przedmiotowy jaz w tej ewidencji nie występuje. Zdaniem wnoszącego skargę prawa właścicielskie wód rzeki [...] oraz gospodarowanie gruntami pod wodami wymienionej rzeki zostały bezpodstawnie rozszerzone na zarządzanie jazem, bez uwzględnienia celów, jakim służy ta budowla.

W odpowiedzi na skargę Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalając skargę podkreślił, że w przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany jest w nieodpowiednim stanie technicznym, właściwy organ zobowiązany jest do wydania decyzji nakazującej usunięcie nieprawidłowości, zatem zasadnym było zastosowanie przez organy nadzoru budowlanego trybu przewidzianego w art. 66 Prawa budowlanego. Organy prawidłowo wskazały, że prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych stanowiących własność Skarbu Państwa, z zastrzeżeniem art. 13 Prawa wodnego, wykonuje marszałek województwa w stosunku do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa, służących polepszeniu zdolności produkcyjnej gleby i ułatwieniu jej uprawy, oraz w stosunku do pozostałych wód niewymienionych w pkt 1-3. Zgodnie zaś z art. 14 ust. 1 tej ustawy, grunty pokryte wodami powierzchniowymi stanowią własność właściciela tych wód. Zgodnie z zasadą (łac. superficio solo cedit), część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest zaś wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane (art. 47 i 48 k.c.). Pojęcie części składowej wiąże się zatem ściśle z pojęciem rzeczy głównej. Istota pojęcia części składowej wyraża się w tym, że części składowe, bez względu na sposób ich powstania, nie mogą być samodzielnym przedmiotem praw rzeczowych, gdyż przedmiotem praw rzeczowych może być tylko rzecz główna, określana niekiedy jako rzecz nadrzędna, natomiast częścią składową rzeczy będzie połączenie jej w sensie fizycznym i funkcjonalnym. Nie stoi to na przeszkodzie temu, aby części składowe były przedmiotem praw obligacyjnych (zobowiązań prawnych). Mogą zatem być przedmiotem najmu, dzierżawy itp. Jak wynika z regulacji zawartej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r., rzeka [...] została zaliczona do publicznych śródlądowych wód powierzchniowych, jako istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa. Z tego względu, zdaniem Sądu I instancji, wobec braku ustalenia w postępowaniu administracyjnym właściciela lub zarządcy przedmiotowego jazu, innego niż właściciel nieruchomości gruntowej obejmującej rzekę, w granicach której to działki znajduje się przedmiotowy jaz, organy prawidłowo przyjęły, iż budowla należy do właściciela rzeki, a zatem jest on podmiotem, do którego należało skierować nakaz doprowadzenia obiektu budowlanego do stanu zgodnego z przepisami prawa.

W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Ł. zarzucił naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię przepisu art. 14 ust. 4 Prawa wodnego w zw. z art. 47 i 48 Kodeksu cywilnego przez przyjęcie, iż jaz na rzece jest częścią składową gruntu pokrytego płynącą wodą powierzchniową jaką stanowi rzeka, gdy tymczasem budowla jest funkcjonalnie i gospodarczo powiązana ze stawami rybnymi Gospodarstwa Rybackiego w Ł. oraz stawami wchodzącymi w skład Zespołu Parkowego w A., a także art. 14 ust. 2 i art. 14a Prawa wodnego przez przyjęcie, iż mienie związane z gospodarką wodną nie podlega obrotowi cywilnoprawnemu, gdyż stanowi część składową gruntu pokrytego wodą płynącą. Zarzucono także niezastosowanie art. 70 ust. 1 i 2 oraz art. 71 ust. 1 pkt 1 Prawa wodnego i przyjęcie, iż jaz stanowi urządzenie melioracji wodnych podstawowych, gdy tymczasem nie pełni on i nie pełnił funkcji wskazanej w tych przepisach i nigdy nie został ujęty w ewidencji urządzeń melioracji wodnych i nie figurował w Księdze Inwentarzowej Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Ł.. Ponadto zarzucono błędne zastosowanie art. 61 i 66 Prawa budowlanego przez przyjęcie, że przeprowadzone rozprawy administracyjne nie wykazały, iż istnieje posiadacz (użytkownik) jazu, a w konsekwencji także art. 64 ust. 1 i 1a Prawa wodnego.

W związku z powyższym wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, ewentualnie o uchylenie wyroku i uwzględnienie skargi oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 15 § 1 pkt 1 w związku z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), powołanej dalej jako p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych w granicach ich zaskarżenia, z urzędu biorąc pod rozwagę jedynie nieważność postępowania w przypadkach wymienionych w art. 183 § 2 p.p.s.a.

W niniejszej sprawie Sąd nie dostrzegł okoliczności mogących wskazywać na nieważność postępowania.

Skarga kasacyjna nie jest pozbawiona usprawiedliwionych podstaw.

Na wstępie należy zaznaczyć, że decyzja w niniejszej sprawie została wydana na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 i art. 83 ust. 3 w związku z art. 82 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. Nr 89, poz. 414 ze zm.), jednak dotyczy urządzeń wodnych będących również przedmiotem regulacji przepisów ustawy z dnia 18 lipca 201 r. – Prawo wodne (Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 2 Prawa budowlanego przepisy tej ustawy nie naruszają Prawa wodnego w odniesieniu do urządzeń wodnych. Stosownie zaś do art. 62 ust. 2 Prawa wodnego przepisy art. 63-66 tej ustawy nie naruszają przepisów ustawy – Prawo budowlane. Powyższe regulacje wyznaczają wzajemne relacje pomiędzy tymi dwiema ustawami, co należy rozumieć, że w stosunku do urządzeń wodnych zdefiniowanych w art. 9 ust. 1 pkt 19 Prawa wodnego, stosuje się łącznie przepisy ustawy – Prawo wodne i ustawy – Prawo budowlane (Z. Niewiadomski, [w:] Prawo budowlane. komentarz, Warszawa 2006, s. 30).

Zarzut naruszenia prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 14 ust. 4 Prawa wodnego w związku z art. 47 i 48 k.c. przez przyjęcie, iż jaz na rzece [...] jest częścią składową gruntu pokrytego wodą powierzchniową jaką stanowi rzeka [...], gdy tymczasem ww. budowla jest funkcjonalnie i gospodarczo powiązana ze stawami rybnymi Gospodarstwa Rybackiego w Ł. oraz stawami wchodzącymi w skład Zespołu Parkowego w A., jest o tyle uzasadniony, że rzeczywiście Sąd w zaskarżanym wyroku, jak i organy nadzoru budowlanego w swoich decyzja przyjęli, iż zgodnie z zasadą superficies solo cedit właścicielem urządzeń wodnych jest ten kto jest właścicielem wód, w tym przypadku Marszałek Województwa Łódzkiego. Powyższe stanowisko jest o tyle uzasadnione o ile znajduje odzwierciedlenie w stanie faktycznym sprawy i w przepisach odrębnych w tym przypadku przepisach Prawa wodnego. Zgodnie z art. 133 § 1 p.p.s.a. Sąd wydaje wyrok na podstawie akt sprawy. Podobnie organy administracji publicznej zgodnie z art. 7 i 77 § 1 k.p.a. są zobowiązane do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego.

W świetle powyższych przepisów zaskarżony wyrok i kontrolowane przez Sąd decyzje budzą poważne wątpliwości, czy były w niniejszej sprawie podstawy do zastosowania art. 14 ust. 4 Prawa wodnego w związku z art. 47 i 48 k.c. w celu określenia właściciela, zarządcy urządzeń wodnych objętych decyzjami z dnia [...] kwietnia 2006 r. i z dnia [...] marca 2007 r.

Nie budzi wątpliwości, że Marszałek Województwa Łódzkiego na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 4 Prawa wodnego w tym przypadku wykonuje uprawnienia właścicielskie w stosunku do rzeki [...]. Jednak w skardze kasacyjnej podobnie jak i wcześniej kwestionuje się przyjęcie, że jaz na rzece [...] stanowi urządzenie melioracji wodnych podstawowych, tymczasem obiekt ten nie pełni i nie pełnił nigdy takich funkcji, nie został też ujęty w ewidencji urządzeń melioracji wodnych prowadzonej przez Marszałka Województwa Łódzkiego zgodnie z art. 70 ust. 3 Prawa wodnego. Tymczasem sporny jaz figurował jako środek trwały w rejestrze środków trwałych, umorzeń i amortyzacji Gospodarstwa Rybackiego w Ł.. Powyższej wątpliwości nie wyjaśniono na etapie postępowania administracyjnego, jak i w postępowaniu sądowym, chociaż była podnoszona od początku w pismach Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Ł., który powinien dysponować pozwoleniem wodnoprawnym, gdyby przedmiotowy jaz miał służyć celom określonym w art. 70 ust. 1 Prawa wodnego.

Tymczasem jak wynika z akt sprawy, pozwoleniami wodnoprawnymi w przeszłości dysponowało Gospodarstwo Rybackiego Ł. Sp. z o.o. oraz Zespół Parkowy w A.. Nie wynika jednak z akt sprawy aby na adresatów pozwoleń wodnoprawnych nałożono jakiekolwiek obowiązki dotyczące urządzeń wodnych wynikające z art. 139 ust. 1, ust. 2, ust. 4 lub ust. 5 Prawa wodnego.

W rozpoznawanej sprawie nie wyjaśniono też w jaki sposób Skarb Państwa a przez niego Marszałek Województwa Łódzkiego, stał się właścicielem w rozumieniu art. 66 Prawa budowlanego spornego jazu na rzece [...], nie wynika też to z wpisów w księgach wieczystych, czy też z innych dokumentów. W 2001 r. Muzeum w N. i A. wystąpiło do Starosty Łowickiego o wydanie nowego pozwolenia wodnoprawnego i postępowanie w tej sprawie nie zostało zakończone. Jak wynika z pisma Kuratora Muzeum w N. i A. z dnia [...] kwietnia 2004 r. jaz na rzece [...] jest jedynym źródłem zasilania w wodę dla Parku w A., a posiadane dotychczas pozwolenia wodnoprawne zobowiązywały Muzeum do ponoszenia kosztów konserwacji jazu do wysokości 15%.

Powyższe okoliczności, podnoszone również w trakcie przeprowadzonej w dniu 9 lutego 2005 r. rozprawy administracyjnej, zdaniem wnoszącego skargę kasacyjną, świadczą o tym, że sporny jaz służył wyłącznie dla potrzeb gospodarki rybackiej i jest funkcjonalnie oraz gospodarczo związany ze stawami rybnymi oraz ze stawami parkowymi w A.. Tymczasem zgodnie z art. 64 ust. 1 i ust. 2 lit. a/ Prawa wodnego w kosztach utrzymania urządzeń wodnych, a więc ich eksploatacji, konserwacji i remontach w celu zachowania ich funkcji, uczestniczy ten kto odnosi z nich korzyści.

Podobna zasada oparta na proporcjonalnym udziale do odnoszonych korzyści w utrzymaniu budowli niebędących urządzeniami wodnymi, została wyrażona w art. 21 ust. 2 Prawa wodnego. Natomiast w art. 26 tej ustawy określono co należy do obowiązków właściciela śródlądowych wód powierzchniowych, wśród których nie wymieniano obowiązku utrzymania, konserwacji i remontów urządzeń wodnych w czym zazwyczaj partycypują proporcjonalnie ci, którzy odnoszą z tego tytułu korzyści (patrz art. 68 ust. 1, art. 74 ust. 2 pkt 1, art. 74 lit. b/ ust. 4, art. 77 ust. 2).

Powyższych okoliczności i uwarunkowań prawnych przy wydaniu decyzji nakładającej obowiązki na Marszałka Województwa Łódzkiego na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego też nie brano pod uwagę, co czyni zasadnym następny zarzut skargi kasacyjnej.

W świetle powyższych rozważań rodzą się uzasadnione wątpliwości, czy rzeczywiście wydane decyzje organów nadzoru budowlanego nie naruszają interesów Państwa przez niewłaściwe wydatkowanie środków z budżetu Państwa, skoro przy ich wydaniu nie uwzględniono celów jakim służy ta budowla (jaz) oraz kto odnosił i może w przyszłości odnosić korzyści z jej funkcjonowania.

Z analizy akt sprawy można wysnuć wniosek, że Skarb Państwa jest zawsze właścicielem kiedy nie można nikomu innemu przypisać prawa własności, a dzieje się to wtedy kiedy urządzenie wodne wymaga remontu – nakładów finansowych. Tymczasem w Prawie wodnym w tym zakresie prawa właścicielskie, jak i obowiązki z tego wynikające są ściśle związane z korzyściami odnoszonymi przez tego kto korzysta z określonych urządzeń wodnych (J. Szchułowicz, Prawo wodne. Komentarz, wyd. 3, s. 99-100).

Przepisy art. 61 i 66 Prawa budowlanego pozwalają nakładać na właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego określone obowiązki, co w rozumieniu art. 9 ust. 1 pkt 10 Prawa wodnego odnosi się do urządzeń wodnych tam określonych.

W sprawie niniejszej nie ma wątpliwości, że jaz na rzecze [...] jest w nieodpowiednim stanie technicznym, co uzasadniało wydanie decyzji na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego. Należy jednak mieć uzasadnione wątpliwości, czy Marszałek Województwa Łódzkiego jest właściwym adresatem tej decyzji, skoro jego prawa właścicielskie do rzeki [...] rozciągnięto na urządzenia wodne – jaz znajdujący się na rzece, wyłącznie w oparciu o przepisy art. 47 i 48 k.c., nie wyjaśniając od kiedy i w jaki sposób Skarb Państwa stał się właścicielem tej budowli.

Wątpliwości te mają między innymi swoje uzasadnienie w tym, iż własność wód w prawie wodnym nie pokrywa się z własnością w rozumieniu prawa cywilnego (art. 140 k.c.), bowiem woda nie jest rzeczą w rozumieniu art. 45 k.c. (S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga pierwsza, wyd. 6, s. 179; uchwała SN z 8 listopada 1971 r. sygn. akt II CZP 28/71, OSNC 1972, nr 3, poz. 43).

Wody stojące oraz wody w rowach znajdujące się w granicach nieruchomości gruntowej stanowią własność właściciela tej nieruchomości według zasady: czyją własność stanowią grunty, tego własnością jest woda. Własność gruntu przesądza o własności wody. Inaczej kształtują się stosunki prawne wody płynącej i jej związku z gruntem. Woda płynąca jest wodą publiczną i własność wody przekłada się na własność gruntu pod wodą w granicach określonych liniami brzegów, co wynika z brzmienia art. 14, 17 i 18 Prawa wodnego (J. Szchułowicz, Prawo wodne. Komentarz, s. 39). Jednak własność wody nie przekłada się automatycznie na własność urządzeń wodnych, bowiem przepisy Prawa wodnego nie stoją na przeszkodzie aby kto inny był właścicielem wody, a kto inny właścicielem urządzeń wodnych. W przypadku własności wód przepisy Prawa wodnego mają charakter lex specialis i wątpliwe jest, czy wszystkie zasady wynikające z prawa cywilnego można wprost przenosić na płaszczyznę regulacji Prawa wodnego.

Mając powyższe na uwadze, naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 188, art. 145 § 1 pkt 1 lit. a/ i c/ w związku z art. 135 p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji.