Wyrok z dnia 2009-01-20 sygn. III SA/Lu 377/08
Numer BOS: 1712908
Data orzeczenia: 2009-01-20
Rodzaj organu orzekającego: Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sędziowie: Jerzy Drwal , Jerzy Marcinowski (sprawozdawca, przewodniczący), Maria Wieczorek
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Marcinowski (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Jerzy Drwal, Sędzia NSA Maria Wieczorek, Protokolant Referent stażysta Joanna Stadnik, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 20 stycznia 2009 r. sprawy ze skargi J. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] sierpnia 2008 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami kategorii A, B I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję z dnia [...] czerwca 2008 r. nr [...] wydaną z upoważnienia Starosty ; II. określa, że decyzje wymienione w punkcie I. nie mogą być wykonane w całości.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] sierpnia 2008 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze Rep. [...] po rozpatrzeniu odwołania J. D. od decyzji wydanej z upoważnienia Starosty z dnia [...] czerwca 2008 roku znak: [...] dotyczącej cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami kategorii A,B na okres od dnia [...] czerwca 2008 roku do dnia [...] czerwca 2010 roku , działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art. 182 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90 ,poz. 557 ze zm.);- utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy.
W uzasadnieniu podniesiono, że organ I instancji wydał przedmiotową decyzją, w związku z otrzymaniem prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego sygn. akt [...] z dnia [...] sierpnia 2007 roku. Powyższym wyrokiem orzeczony został środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat.
Od decyzji tej odwołał się J. D., wnosząc o złagodzenie kary. Przyznał, że prowadził rower pod wpływem alkoholu, ale nim nie jechał. Stwierdził, że nie był karany mandatami przez 25 lat i powołał się na ciężką chorobę ojca.
Organ pierwszej instancji nie znalazł podstaw do zastosowania art. 132 Kpa.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze nie podzieliło zarzutów odwołania.
Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji stanowił art. 182 § 2 k.k.w.
Pismem z dnia [...] grudnia 2007 r., skierowanym do Starostwa Powiatowego , sekretarz sądowy Sądu Rejonowego przesłał odpis wyroku z dnia [...] sierpnia 2007 r. wydanego w sprawie [...] w stosunku do J. D., wobec którego sąd orzekł środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres dwóch lat, celem wykonania kary zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych i niemechanicznych.
Jak trafnie przyjął organ I instancji, jest bezsporne, że skarżący został prawomocnym wyrokiem uznany za winnego dokonania czynu stanowiącego przestępstwo i w związku z tym sąd orzekł wobec niego środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów na okres 2 lat. Sąd przesłał odpis wyroku Staroście , który - stosownie do art. 182 § 2 k.k.w. zobowiązany był cofnąć J. D. uprawnienia do prowadzenia pojazdów "w orzeczonym zakresie".
Cofnięcie uprawnień do prowadzenia pojazdów należy do spraw z zakresu administracji publicznej i stanowi ponadto jednostronne rozstrzygnięcie organu o wiążących konsekwencjach dla indywidualnie określonego podmiotu w konkretnej sprawie. Jest więc decyzją administracyjną w rozumieniu art.1 pkt 1 k.p.a. Norma prawna wynikająca z przepisu artykułu 182 § 2 k.k.w. jest oczywista i nie wymaga zabiegów interpretacyjnych. Organ, tj. starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania podmiotu, w razie zaistnienia sytuacji, o której mowa w art. 182 § 2 k.k.w., jest zobowiązany do wydania decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi na okres określony w wyroku sądowym. Decyzja taka ma charakter decyzji związanej, zaś organ nie posiada prawa co do zmiany okresu cofnięcia uprawnienia określonego przez sąd.
Skargę sądową na powyższą decyzję złożył J. D., wnosząc o jej "zmianę", ponieważ jest ona krzywdząca i niesprawiedliwa.
Podniósł, że wbrew twierdzeniom organu, nie prowadził roweru pod wpływem alkoholu w sensie samodzielnej jazdy, lecz jedynie dosłownie
"prowadził" rower jedną ręką, zaś w drugiej miał siatkę.
W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.
Sąd nie będąc związany wnioskami i zarzutami skargi oraz wskazaną w niej podstawą prawną zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek nie z przyczyn w niej wskazanych.
Jest bezsporne, że Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia [...] sierpnia 2007 r., sygn. [...] uznał J. D. za winnego tego, że w dniu [...] maja 2007 r. w miejscowości W. K., będąc w stanie nietrzeźwości prowadził po drodze publicznej rower, czym wyczerpał dyspozycję art. 178a § 2 k.k. i za to wymierzył mu karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, zawieszając tę karę na okres próby 2 lat (pkt I i II wyroku). Nadto sąd orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i niemechanicznych w ruchu lądowym na okres 2 lat (pkt V i VI wyroku) i zobowiązał oskarżonego do zwrotu prawa jazdy do Starostwa Powiatowego (pkt VII wyroku).
Stosownie do art. 182 § 1 i 2 k.k.w. - w razie orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów, sąd przesyła odpis wyroku odpowiedniemu organowi administracji (...) właściwemu dla miejsca zamieszkania skazanego, który jest zobowiązany cofnąć uprawnienia do ich prowadzenia " w orzeczonym zakresie".
Zgodnie z art. 184 k.k.w. – przesyłając odpis wyroku (...) , sąd podaje na podstawie treści wyroku datę początkową, od której należy liczyć okres wykonywania orzeczonego środka.
W myśl art. 11 § 1 k.k.w. – sąd kierując orzeczenie do wykonania, przesyła jego odpis lub wyciąg, ze wzmianką o jego wykonalności, a w przypadku orzeczenia prawomocnego – z datą jego uprawomocnienia się.
Co do zasady – pozbawienie praw (art. 39 pkt 1 k.k.) i zakazy (art. 39 pkt 2-3) obowiązują od uprawomocnienia się wyroku (art. 43 § 2 k.k.). Okres , na który orzeczono środki karne wymienione w art. 39 pkt 1 – 3 k.k., nie biegnie (ulega zawieszeniu) w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, chociażby orzeczonej za inne przestępstwo.
Wśród organów postępowania wykonawczego wymienia się m.in. odpowiednie terenowe organy administracji rządowej lub samorządu terytorialnego (art. 2 pkt 9 k.k.w.)
Co o zasady, na mocy art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.) – w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości powiatu, decyzje wydaje starosta.
W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że przepisy k.k.w. mogą stanowić podstawę do wydania decyzji administracyjnej, chociaż przepisy te nie należą do systemu prawa administracyjnego. Nie jest bowiem istotne, w jakim akcie prawa została zamieszczona określona norma prawna, lecz to, czy z danego przepisu można wywieść normę prawa materialnego mogącą stanowić podstawę do wydania decyzji administracyjnej (por. wyrok NSA z dnia 26 stycznia 2006 r., sygn. I OSK 361/05 – niepubl.).
W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy przesłał przy piśmie z dnia [...] grudnia 2007 r. wyrok wydany przez ten sąd w sprawie sygn. akt , celem wykonania kary zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych i niemechanicznych oraz poinformował, że wyrok uprawomocnił się dnia 13 listopada 2007 r. (k. 1 akt administracyjnych).
W piśmie tym sąd nie wskazał daty, od jakiej należy rozpocząć wykonywanie orzeczonego środka.
Starosta powinien był orzec o cofnięciu uprawnień wyłącznie na okres oznaczony w decyzji konkretnymi datami, w jakim działa środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów (" w orzeczonym zakresie"). W tych okolicznościach, za pozbawione podstaw prawnych jest decyzyjne rozstrzygnięcie o cofnięciu uprawnień na okres od 5 czerwca 2008 r. do dnia 5 czerwca 2010 r., bez synchronizacji owej decyzji, z biegiem środka karnego.
Decyzje wydawane na podstawie art. 182 § 2 i art. 184 k.k.w. muszą określać ramy czasowe wyznaczone datami – od wskazanej przez sąd daty początkowej okresu wykonywania środka karnego do jego daty końcowej, obliczonej zgodnie z art. 123 k.p.k., w związku z art. 1 § 2 k.k.w. przez organ administracji publicznej występujący w postępowaniu karnym wykonawczym jako organ postępowania wykonawczego. Jeżeli wbrew art. 184 k.k.w. sąd nie wskazał daty początkowej biegu powyższego terminu, rozstrzygnięcie w zakresie wskazania początkowej daty wykonywania środka karnego, nie mogło być samodzielnie podjęte przez organ administracji (por. wyrok WSA w Lublinie z dnia 28 lutego 2006 r. , sygn. III SA/Lu 584/05 – ONSA i WSA 2006/6/170; wyrok WSA w Lublinie z dnia 4 grudnia 2008 r., sygn. III SA/Lu 314/08 – niepubl.).
Jeśli organ będzie miał wątpliwości, od jakiej daty rozpoczyna się bieg orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów (od daty uprawomocnienia się wyroku, czy też od innej daty), może wystąpić do sądu karnego na podstawie art. 13 § 1 k.k.w. o rozstrzygnięcie wątpliwości w powyższym zakresie.
Skoro zaskarżona decyzja oraz poprzedzająca ją decyzja pierwszoinstancyjna zapadły z naruszeniem art. 182 § 2 k.k.w. w stopniu wpływającym na wynik sprawy, przeto podlegały one uchyleniu.
Z tych względów należało orzec jak w sentencji, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1a i art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 ze zm.),
Rozstrzygnięcie zawarte w pkt II sentencji uzasadnia art. 152 tej ustawy.
Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).