Postanowienie z dnia 2009-07-03 sygn. I OSK 834/09

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Joanna Banasiewicz po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej I. G. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 lutego 2009 r., sygn. akt II SAB/Wa 162/08 o odrzuceniu skargi I. G. na bezczynność Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w przedmiocie wniosku o zwolnienie z dyspozycji Policji lokalu mieszkalnego postanawia: oddalić skargę kasacyjną

Uzasadnienie

I.G. przedmiotem skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie uczyniła bezczynność Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji polegającą na nierozpatrzeniu licznych wniosków o zobowiązanie (jako organ nadrzędny nad Komendantem Stołecznym Policji) organu podrzędnego do wydania decyzji o zwolnieniu z dyspozycji Policji zajmowanego przez skarżącą lokalu położonego w Warszawie przy ul. [...]. I. G. wskazała, iż organ nie rozpatrzył także wniosków o wydanie decyzji o zwolnieniu przedmiotowego lokalu w miejsce organu podrzędnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 10 lutego 2009 r. odrzucił skargę I. G. uznając ją za niedopuszczalną. Jak wskazał Sąd z nadesłanych akt administracyjnych wynika, iż wymieniony lokal będący własnością Miasta Stołecznego Warszawy pozostaje w dyspozycji Komendy Stołecznej Policji. Decyzją z dnia [...] listopada 1976 r. nr [...] lokal ten został przydzielony funkcjonariuszowi Z. G. Zgodnie z art. 90 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277 ze zm.) na lokale mieszkalne dla policjantów przeznacza się lokale będące w dyspozycji ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub podległych mu organów, uzyskane w wyniku ich działalności inwestycyjnej albo od terenowych organów rządowej administracji ogólnej, stanowiące własność gminy lub zakładów pracy, a także zwolnione przez osoby, które decyzje o przydziale uzyskały z jednostek podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. Zrzeczenie się przez organ prawa do dysponowania lokalem o którym mowa w powyższym przepisie nie następuje w drodze decyzji administracyjnej lub postanowienia. W przepisach prawa powszechnie obowiązującego brak również umocowania do rozstrzygania tego rodzaju kwestii w drodze innego aktu lub czynności z zakresu administracji publicznej. Skoro brak jest obowiązku wydania w niniejszej sprawie decyzji lub innego aktu określonego w art. 3 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na bezczynność organu w tym zakresie jako niedopuszczalna podlega odrzuceniu. W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 i § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej p.p.s.a.) orzekł jak w sentencji postanowienia o odrzuceniu skargi.

Skargę kasacją od powyższego postanowienia wniosła I. G. , zaskarżając je w całości i zgodnie z art. 174 pkt. 1 i 2 p.p.s.a. opierając skargę kasacyjną na:

1. naruszeniu prawa materialnego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, tj.:

a) art. 90 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji poprzez uznanie, iż przepis wyklucza możliwość wydania przedmiotowej sprawie decyzji albo rozstrzygnięcia kwestii będącej przedmiotem wniosku I.G. w drodze innego aktu lub czynności z zakresu administracji publicznej, podczas gdy, przepis ten wskazuje jedynie jakie lokale przeznacza się na lokale mieszkalne dla policjantów i w związku z tym nie ma on zastosowania w niniejszej sprawie,

b) art. 47 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym, jednostka organizacyjna sprawująca trwały zarząd nieruchomością może zgłosić właściwemu organowi wniosek o wydanie decyzji o wygaśnięciu tego zarządu (...), a właściwy organ wydaje decyzję o wygaśnięciu trwałego zarządu (...), natomiast Wojewódzki Sąd Administracyjny wydając zaskarżone postanowienie wskazał, iż w zrzeczenie się przez organ prawa do dysponowania lokalem, o którym mowa w art. 90 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji nie następuje w drodze decyzji administracyjnej lub postanowienia, a w przepisach prawa powszechnie obowiązującego brak jest umocowania do rozstrzygnięcia tego rodzaju kwestii w drodze innego aktu lub czynności z zakresu administracji publicznej, co stanowi pominięcie i rażące naruszenie wskazanych przepisów prawa powszechnie obowiązującego,

2. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj.: art. 3 § 1 i § 2 pkt 8 w zw. z art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a. poprzez uznanie, iż w niniejszej sprawie brak jest obowiązku wydania decyzji lub innego aktu określonego w ww. art. 3 § 1 p.p.s.a. i w konsekwencji nie doszło do bezczynności Komendanta Stołecznego Policji oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, a tym samym skarga I. G. jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu, podczas, gdy art. 47 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2004 r. Nr 261 poz. 2603) nakłada na organ obowiązek podjęcia określonych działań w razie wystąpienia przesłanek w nim przewidzianych, ewentualnie w odpowiedzi na wniosek I. G., wydania decyzji zgodnie z art. 104 k.p.a.

Powołując powyższe zarzuty skarżąca wniosła o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy w całości do ponownego rozpoznania, ewentualnie uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i rozpoznanie skargi, zgodnie z treścią art. 188 p.p.s.a.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że przedmiotowy lokal bezspornie stanowi własność Miasta Stołecznego Warszawy. Jak z powyższego wynika lokal ten został oddany Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji w trwały zarząd na podstawie przepisów art. 43 i następnych ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Lokal powyższy pozostaje faktycznie w dyspozycji Komendy Stołecznej Policji. Skarżąca jak i właściciel Miasto Stołeczne Warszawa wielokrotnie zwracali się do Komendy Stołecznej Policji o uregulowanie zaistniałej sytuacji faktycznej. Mając na względzie art. 47 w/w ustawy Komendant Stołeczny Policji powinien zwrócić się do właściwego organu z wnioskiem o wydanie decyzji o wygaśnięcie tego zarządu do całej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się dla niej zbędną, po uprzednim uzyskaniu zgody Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Jak z powyższego wynika Sąd całkowicie pominął powołane wyżej przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a. kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

1/ decyzje administracyjne,

2/ postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty,

3/ postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie,

4/ inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa,

4a/ pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach,

Zauważyć należy, że skarga na bezczynność organu jest pochodną dopuszczalności skargi albowiem jak wynika z art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. można ją wnieść jedynie w przypadkach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a.

Przedmiotem skargi w sprawie niniejszej jest bezczynność Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w przedmiocie wniosku skarżącej o zwolnienie z dyspozycji Policji zamieszkiwanego przez nią lokalu mieszkalnego położonego przy ul. [...] w Warszawie. W związku z powyższym należy podzielić stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, iż zrzeczenie się przez organ prawa do dysponowania lokalem nie następuje w drodze decyzji administracyjnej lub postanowienia. W przepisach prawa powszechnie obowiązującego brak również umocowania do rozstrzygania tego rodzaju kwestii w drodze innego aktu lub czynności z zakresu administracji publicznej. Tym bardziej upoważnienia do wydania takiego aktu nie można znaleźć w art. 90 ustawy o Policji. W takiej sytuacji skoro w obowiązujących przepisach prawa brak jest w sprawie niniejszej podstaw do działania organu w formach przewidzianych w art. art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a. skarga I. G. na bezczynność Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w przedmiocie jej wniosku o zwolnienie z dyspozycji Policji zamieszkiwanego przez nią lokalu mieszkalnego jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a.

Nie można również podzielić poglądu wyrażonego w skardze kasacyjnej, że w sprawie niniejszej powinien znaleźć zastosowanie art. 47 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym jednostka organizacyjna sprawująca trwały zarząd może zgłosić właściwemu organowi wniosek o wydanie decyzji o wygaśnięciu tego zarządu do całej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się dla niej zbędna (ust. 1) a właściwy organ wydaje decyzję o wygaśnięciu trwałego zarządu, na wniosek jednostki organizacyjnej, po uzyskaniu możliwości zagospodarowania nieruchomości, w ciągu 18 miesięcy od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1 (ust. 2). W obowiązującym ustawodawstwie brak jest co prawda przepisu definiującego co należy rozumieć przez samo pozostawanie w dyspozycji ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub podległych mu organów lokali mieszkalnych. Odpowiedzi na takie pytanie nie udziela również regulacja zawarta w art. 90 ust. 1 ustawy o Policji. Jednak nie można przyjąć, iż dysponowanie przez organ policji lokalem jest formą zarządu w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami. W uzasadnieniu wyroku z dnia 20 czerwca 2002 r. sygn. akt I CKN 683/00 (Biul. SN 2003/2/10) Sąd Najwyższy stwierdził, że: "Lokalem będącym w dyspozycji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji jest lokal, co do którego decyzja o jego przydziale lub jego opróżnieniu należy do kompetencji jednostek podległych temu organowi"

Ponadto należy podkreślić, iż domniemanie że Miasto Stołeczne Warszawa oddało przedmiotowy lokal w zarząd jednostce podległej Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji jest dodatkowo nietrafne z tego powodu, iż przedmiotowy lokal pozostawał w dyspozycji resortu spraw wewnętrznych co najmniej już od 1976 r. W okresie tym gminy nie istniały. Powstały one dopiero w 1990 r. i na podstawie ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i pracownikach samorządowych ( Dz. U. Nr 32, poz. 191 ze zm. ) mienie ogólnospołeczne, stanowiące do tej pory własność Skarbu Państwa podlegało komunalizacji na zasadach przewidzianych tą ustawą. Gminy przejmowały zatem dotychczasowe mienie państwowe razem z jego obciążeniami. Z tego powodu Miasto Stołeczne Warszawa, przejmując sporny lokal na własność, przejęło go jako pozostający już w dyspozycji Policji. Mając powyższe na uwadze oraz przyjęte w orzecznictwie stanowisko, iż istnienia zarządu nie można domniemywać należy jeszcze raz stwierdzić, iż przepis art. 47 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami nie będzie miał w sprawie niniejszej zastosowania wobec czego podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia powyższego przepisu jest niezasadny.

Z tego względu na podstawie art. 184 w zw. z art. 182 § 1 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.) skargę kasacyjną należało oddalić.