Wyrok z dnia 2010-01-21 sygn. I SA/Rz 896/09

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. WSA Małgorzata Niedobylska Sędziowie SO del. Ewa Partyka WSA Kazimierz Włoch (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Małgorzata Paśko po rozpoznaniu w Wydziale I Finansowym na rozprawie w dniu 21 stycznia 2010 r. sprawy ze skargi "A". z o.o na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia {...} lipca 2009 r. nr {...} w przedmiocie przepisów prawa podatkowego 1) uchyla zaskarżoną interpretację, 2) określa, że zaskarżona interpretacja nie podlega wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku, 3) zasądza od Ministra Finansów od na rzecz skarżącej "A" Sp. z o. o kwotę 457 (słownie: czterysta pięćdziesiąt siedem ) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Indywidualną interpretacją z dnia [...] lipca 2009r. nr [...] Minister Finansów stwierdził, iż stanowisko Spółki z o.o. P. w R. przedstawione we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w kwestii podatku od towarów i usług z dnia 7 maja 2009r. w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług, pobieranych przez Spółkę opłat za nielegalny pobór energii elektrycznej – jest nieprawidłowe.

We wniosku o udzielenie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego strona podała, iż w przypadku stwierdzenia nielegalnego poboru energii elektrycznej, zobowiązana jest na mocy przepisów szczególnych, do pobierania opłat za nielegalny pobór energii, podlegających ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, bądź też zobowiązania jest do dochodzenia naprawienia szkody na zasadach ogólnych. Zapytała zatem czy pobieranie przez spółkę opisanych wyżej opłat za nielegalny pobór energii podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z podanym przez Spółkę stanowiskiem, opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej, o których mowa w art. 57 ust 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2009r. prawo energetyczne ( Dz. U. z 2003r. nr 153 poz. 1504 ze zm.), nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż zgodnie z art. 2 pkt. 1a oraz art. 14 ust 1 i art. 15 ust 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28.11.2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE.L.06.347.1) a także art. 5 ust 1 pkt 1i ust 2 oraz art. 7 ust 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. nr 54 poz. 535 ze zm.) – zwanej dalej ustawą VAT - tzw. kradzież energii elektrycznej nie może być uznana za dostawę towarów.

Interpretując powyższe przepisy, Spółka zwróciła uwagę na przesłankę opodatkowania w postaci "rozporządzania towarem jak właściciel", która w jej ocenie w podanym stanie faktycznym nie zostaje spełniona, gdyż nielegalny pobór energii elektrycznej (kradzież towaru) czyni z podmiotu, który się tego dopuszcza jedynie dzierżyciela, skutkiem czego nie jest on uprawniony do rozporządzania skradzionym towarem jak właściciel. Zatem kradzież taka, nie może być uznana za zdarzenie powodujące przeniesienie praw pomiędzy poszkodowanym a sprawcą w rozumieniu powołanych wyżej przepisów ustawy o VAT.

Spółka podniosła, iż opłaty pobierane przez nią zgodnie art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej, stanowią szczególny rodzaj odszkodowania obciążającego odbiorcę względem dostawcy oraz zwróciła uwagę na szczególny sposób obliczenia tego odszkodowania.

Ponadto w ocenie Wnioskodawcy do przedstawionego powyżej stanu faktycznego ma zastosowanie także przepis art. 6 pkt. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, który wyłącza z zakresu przedmiotowego tej ustawy, czynności które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, a nielegalny pobór energii jest w ocenie wnioskodawcy czynnością w sposób oczywisty spełniającą tą przesłankę, bowiem stanowi ona przestępstwo z art. 278 § 5 K.k. W świetle prawa cywilnego nielegalny pobór energii elektrycznej stanowi czyn niedozwolony w rozumieniu art. 415 K.c.

Spółka dodała ponadto, iż przyczyną wystąpienia o indywidualną interpretacją w tej kwestii, stał się wyrok NSA sygn. akt I FSK 127/08 w którym nakazano do przedstawionego powyżej stanu faktycznego stosować odmienne przepisy prawa, niż opodatkowanie podatkiem VAT nielegalnego poboru energii. Zgodnie z powyższym wyrokiem NSA płatność pobierana z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej – czyli kradzieży ma charakter odszkodowawczy, a więc nie stanowi odpłatności za świadczenie. Karę – wysokość opłat za nielegalny pobór energii elektrycznej ustalana jest jako wielokrotność normalnych opłat za dostawę energii elektrycznej. Opłata za nielegalny pobór energii elektrycznej zbliżona jest do kary określonej w art. 485 K.c.

Uznając przedstawione przez Spółkę stanowisko za nieprawidłowe, Minister Finansów stwierdził, iż w myśl art. 2 pkt 6, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1, i art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w stanie faktycznym przedstawionym przez Wnioskodawcę mamy do czynienia z podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług odpłatną dostawą energii elektrycznej. Dokonując wykładni powyższych przepisów organ uznał, iż w określeniu "jak właściciel" zawiera się możliwość uznania za dostawę owego faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. Podkreślił również, że dostawa, w rozumieniu ustawy o VAT, nie może być utożsamiana z dostawą w rozumieniu Kodeksu cywilnego. W rozumieniu ustawy o VAT "dostawa" oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem, nie wiąże się natomiast z przeniesieniem własności towarów.

Ponadto organ zauważył, iż w świetle art. 57 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2006r. Nr 89, poz. 625 ze zm.) w razie nielegalnego pobrania paliw lub energii z sieci przedsiębiorstwo energetyczne pobiera opłaty za nielegalnie pobrane paliwo lub energię w wysokości określonej w taryfach lub dochodzi odszkodowania na zasadach ogólnych. Pobierana opłata stanowi, w ocenie organu, należność za przekazany (pobrany przez nielegalnego użytkownika) towar (energię) zgodnie z § 40 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2.07.2007r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz.U. Nr 128, poz. 895 ze zm.), zatem stanowi ekwiwalent za pobraną energię i nie może być oceniana inaczej niż zapłata za wydany towar, a więc czynność mieszczącą się w zakresie regulacji powołanej ustawy. Zdaniem organu podmiot, który dopuścił się nielegalnego poboru energii elektrycznej wytworzonej przez Spółkę, jest obciążany przez nią wartością tej energii, co oznacza że Spółce przysługuje od tego podmiotu wynagrodzenie za nielegalnie pobraną energię elektryczną. Czynność ta ma zatem charakter odpłatnej dostawy energii, czego nie zmienia fakt, iż sam pobór energii nastąpił nielegalnie. Należne od tego podmiotu kwoty z tytułu opłat za nielegalny pobór energii, stanowią formę odpłatności za pobraną przez ten podmiot nielegalnie energię, a zatem charakter tych należności bliższy jest wynagrodzeniu za pobraną energię niż odszkodowaniu za wyrządzoną szkodę.

Odnosząc się do argumentów Spółki w zakresie zastosowania art. 6 pkt 2 w ustawy o VAT wyłączającego stosowanie tej ustawy do czynności nie mogących być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, Minister Finansów zauważył, iż celem tego unormowania jest odstąpienie od opodatkowania zachowań niepożądanych, sprzecznych z prawem (np. prostytucja, przemyt, łapownictwo, handel narkotykami), by nie stwarzać pozorów ich legalizacji. Posiłkując się orzecznictwem ETS organ stwierdził iż opodatkowaniu podatkiem VAT nie podlegają jedynie takie czynności nielegalne, które nie mają wpływu na konkurencyjność w legalnym sektorze obrotu takimi samymi towarami lub usługami. Jeżeli zatem, istnieje legalny rynek obrotu danymi towarami lub usługami, to należy stwierdzić, że nielegalny nimi obrót, który ma wpływ, z uwagi na konkurencyjność na rynek legalny, nie może pozostawać poza obrotem komercyjnym i nie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uznał tym samym że pobór energii elektrycznej dokonany m.in. bez zawarcia umowy ze sprzedawcą lub niezgodnie z warunkami określonymi w umowie, jest czynnością nielegalną, jednakże nieopodatkowanie jej prowadziłoby do naruszenia zasady równej konkurencji, z uwagi na fakt, że legalny obrót energią jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Minister Finansów podniósł, że powołanie się przez wnioskodawczynię na orzeczenie ETS z dnia 14 lipca 2005r. w sprawie między British American Tobacco Internationale Ltd. Newman Shipping & Agency Company NV a Rządem Belgii Sygn. C 435/03 było nieuprawione, ponieważ zapadło w sprawie której przedmiotem oceny był odmienny stan faktyczny.

Natomiast powołane we wniosku wyroki NSA pozostają bez wpływu na rozstrzygniecie w przedmiotowej sprawie, bowiem w orzecznictwie sądów administracyjnych występują również odmienne poglądy.

W wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, Spółka powtórzyła argumenty podnoszone we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Zakwestionowała dokonaną przez Ministra Finansów wykładnię zwrotu "rozporządzanie towarem jak właściciel" stwierdzając, iż kluczowym dla uznania czynności za dostawę jest stwierdzenie, iż doszło do przekazania szeroko pojętej kontroli ekonomicznej nad towarem w taki sposób że nabywca może nim rozporządzać jak właściciel, który to warunek przypadku nielegalnego poboru energii nie jest spełniony. Podkreśliła, iż opłaty pobierane przez Spółkę, stanowią szczególny rodzaj odszkodowania obciążającego odbiorcę względem dostawcy, za ewidentnie sprzeczne z prawem zachowanie odbiorcy. Dodała także, iż na skutek licznych wyroków sądów administracyjnych, traktujących przedmiotowe kwestie odmiennie niż organy podatkowe, dochodzi do naruszenia zasad konkurencyjności wśród dostawców znajdujących się w takiej samej sytuacji faktycznej, oraz wskazała na niejednolite w swej treści stanowisko Ministra Finansów.

W odpowiedzi na wezwanie Minister Finansów podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Na powyższą interpretację Ministra Finansów Spółka wniosła skargę domagając się jej uchylenia w całości. Skarżąca zarzuciła naruszenie prawa materialnego w postaci art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez przyjęcie, że sprawca zaboru energii elektrycznej rozporządza nią jak właściciel, art. 6 pkt 2 tej ustawy przez przyjęcie, że powyższy zabór może być przedmiotem prawnie skutecznej umowy oraz art. 415 K.c. a także 471 K.c. w zw. z art. 485 K.c. i w zw. z art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego, przez przyjęcie, że różnorodzajowa kara ustawowa jest wynagrodzeniem za dostarczony towar, a ponadto naruszenie procedury administracyjnej, które miało wpływ na rozstrzygnięcie przez naruszenie zasad zaufanie stron do organów wskutek relatywnej i ukierunkowanej wykładni przepisów, w zależności od zamiaru osiągnięcia wyniku uznawanego przez organ za oczekiwany.

W uzasadnieniu skargi powtórzono zarzuty zawarte w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na skargę Minister Finansów wniósł o jej odrzucenie, gdyż skargę na interpretację wniesiono na odpowiedz na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 9.09.2009r. znak IBPP 3/443/W-46/09/PK ewentualnie o oddalenie skargi z uwagi na dotychczas zajmowane stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w R. zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Minister Finansów wydaną interpretację oparł na treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług zwaną dalej ustawą o VAT, który stanowi, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym czynności te podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.

Niewątpliwie przepis ten ma podstawowe znaczenie dla zakwalifikowania danej czynności jako podlegającej opodatkowaniu. Nie oznacza to jednak, że na podstawie tego przepisu rozstrzygnąć można jednoznacznie o tym czy dana czynność podlega podatkowi czy też nie. Przepisami modyfikującymi zakres opodatkowania, są m.in. przepisy wyłączające określone czynności spod działania ustawy o VAT. Organ winien mieć na względzie, że do przedstawionego stanu faktycznego ma zastosowanie przepis art. 6 pkt. 2 ustawy o VAT. Stanowi on, że przepisów ustawy nie stosuje się do czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Czynności mogące być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, to te, których treść jest dopuszczalna na tle obowiązujących przepisów prawa. Treść czynności jest dopuszczalna m.in., gdy nie jest sprzeczna z ustawą lub zasadami współżycia społecznego (S. Grzybowski, System prawa cywilnego, Tom I, Wydanie pierwsze, Ossolineum 1994, str. 509-510). Przez czynność sprzeczną z ustawą należy rozumieć taką czynność, której dokonywanie jest w sposób wyraźny zakazane przez prawo.

Czynność nielegalnego poboru energii elektrycznej jest przestępstwem przeciwko mieniu określonym wart. 278 § 5 kodeksu karnego zagrożonym karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Natomiast w sferze prawa cywilnego dopuszczenie się przez odbiorcę nielegalnego poboru energii jest czynem niedozwolonym w rozumieniu art. 415 kodeksu cywilnego rodzącym powstanie szkody po stronie dostawcy energii.

Odpowiednikiem art. 6 pkt 2 ustawy o VAT był art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym o identycznej treści. Na jego tle wykształciła się jednolita praktyka, zgodnie, z którą za czynności niepodlegające ustawie (a więc i opodatkowaniu) uznawane były wszelkiego rodzaju czynności zabronione wprost przez ustawę. Dotyczyło to przede wszystkim czynów będących jednocześnie zabronionymi i karalnymi (por. wyrok NSA z dnia 21 listopada 1999 r. S.A./Rz 1066/98.

Natomiast, gdy chodzi o czynności zabronione przez prawo i karalne, to wyłączenie tych czynności spod opodatkowania jest spowodowane przede wszystkim przekonaniem, że Państwo nie może poprzez opodatkowanie czerpać korzyści z czynności, których samo zabroniło. Mogłoby to być również odebrane jako pośrednie przyzwolenie (legalizowanie) na dopuszczanie się czynów zabronionych. Na sanacyjno-odszkodowawczy charakter opłat pobieranych na zasadzie art. 57 ustawy Prawo energetyczne zwrócił uwagę NSA w wyrokach z dnia 5.06.2008r. sygn.akt I FSK 739/09 oraz z dnia 13.03.2009r. sygn. akt I FSK 127/08. Ponadto powstała jednolita linia orzecznicza, zgodnie z którą charakter opłat za nielegalny pobór energii powoduje brak ich opodatkowania (por. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 8 maja 2007r. sygn. akt I SA/Gd 654/5; wyrok WSA w Warszawie z dnia d26 kwietnia 2007r. sygn. akt III SA/Wa 4273/06; wyrok WSA w Białymstoku z dnia 23 sierpnia 2006r. sygn. akt I SA/Bk 193/06; wyrok WSA w Krakowie z dnia 28 września 2005r. sygn. I SA/Kr 850/05; wyrok NSA z dnia 23 listopada 1999r. sygn. akt SA/Rz 1066/98).

W orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości na tle stosowania art. 2 Szóstej Dyrektywy , która definiuje zakres przedmiotowy czynności podlegających podatkowi VAT w kontekście opodatkowania transakcji nielegalnych ukształtowało się stanowisko kładące nacisk na zapewnienie realizacji dwóch fundamentalnych zasad wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - równej konkurencji dla podmiotów gospodarczych oraz neutralności fiskalnej systemu opodatkowania. Dlatego też w ocenie Trybunału wyłączenie z opodatkowania np. dostawy podrobionych kosmetyków czy alkoholu w sytuacji, gdy wyroby te mogłyby konkurować na rynku z podobnymi wyrobami, ale rozprowadzanymi w ramach legalnych transakcji, łamałoby zasadę równej konkurencji (por. wyrok ETS z dnia 28 maja 1998 r. Sprawa C-3/97 Postępowanie karne przeciwko Johnowi Charlesowi Goodwinowi i Edwardowi Thomasowi Unsteadowi, Zbiór Orzeczeń 1998 r. str. 1-03257; wyrok ETS z dnia 29 czerwca 2000 r. Sprawa C-455/98 Tullihallitus przeciwko Kaupo Salumets i innym, Zbiór Orzeczeń 2000 r. str. 1-04993). Problem ten nie występuje natomiast w przypadku obrotu np. narkotykami, gdzie nie jest możliwa konkurencja z legalnymi transakcjami, dlatego uzasadnione jest wyłączenie z opodatkowania obrotu narkotykami (por. wyrok ETS z dnia 28 lutego 1984 r. Sprawa 294/82 Senta Einberger przeciwko Hauptzollamt Freiburg, Zbiór Orzeczeń 1984 r., str. 01177; wyrok ETS z dnia 5 lipca 1988 r. Sprawa 289/86 Vereniging Happy Family Rustenburgerstraat przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting, Zbiór Orzeczeń 1988 r. str. 03655).

W przypadku nielegalnego poboru energii elektrycznej trudno mówić o konkurencji z legalną dostawą energii elektrycznej dokonywanej przez zakład energetyczny na rzecz swoich odbiorców za wynagrodzeniem, a więc w przypadku nieopodatkowania czynności nielegalnego poboru energii elektrycznej nie można mówić o naruszeniu zasady konkurencji oraz neutralności systemu VAT.

Natomiast w przypadku opłat za nielegalny pobór energii, pierwotnym zdarzeniem stanowiącym podstawę do naliczenia opłaty jest kradzież tej energii. Nie można wiec mówić o zamierzonym działaniu dostawcy energii działającego w tym celu, tym bardziej, że ze względów faktycznych, nie każda kradzież energii spowoduje pobranie opłaty (opłaty pobierane są za ujawnione i udowodnienie czyny w tym zakresie). Nie istnieje więc ryzyko naruszenia zasad konkurencji pomiędzy dostawcami energii tylko dlatego, że część należnych opłat nie podlega opodatkowaniu, tym bardziej, że prawo energetyczne uprawnia wszystkich dostawców energii do naliczania opłat z tytułu nielegalnego poboru energii.

W wyroku z dnia 14 lipca 2005 r. w sprawie C-435/2003 British American Tobacco International Ud i Newman Shipping & Agency Company NV v. Belgische Staat, (Prz.Podat. 2005/8/49), Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że kradzież towarów nie stanowi "świadczonej odpłatnie dostawy towarów" w rozumieniu art. 2 Szóstej Dyrektywy i w związku z tym nie stanowi czynności opodatkowanej podatkiem VAT. W uzasadnieniu Sędziowie Trybunału wskazali m.in. że wbrew temu co twierdziły rządy belgijski i grecki, zasada neutralności podatkowej nie oznacza obowiązku uznania kradzieży towarów za dostawę tych towarów i nie zabrania również przeprowadzenia analizy, której wynikiem będzie stwierdzenie, iż kradzież jako taka nie jest czynnością opodatkowaną podatkiem VAT.

Organy podatkowe dokonały oceny prawnej przedstawionego przez Skarżącą stanu faktycznego także w oderwaniu od treści art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, który stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa wart. 5 ust. 1 pkt 1, co do zasady rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Konstruując definicję dostawy towarów ustawodawca posłużył się zwrotem "rozporządzanie towarem jak właściciel", co wskazuje, że definicję tę należy rozumieć szerzej niż "przeniesienie własności" w rozumieniu prawa cywilnego, a więc przy klasyfikacji danego zdarzenia gospodarczego należy przeanalizować, czy doszło do przekazania szeroko pojętej kontroli ekonomicznej nad towarem w taki sposób, że nabywca może nią rozporządzać jak właściciel.

Kradzież towaru (energii) czyni z podmiotu, który się jej dopuszcza jedynie dzierżyciela. Jej skutkiem nie jest wyposażenie sprawcy w uprawnienie do rozporządzania towarem jak właściciel. Z tych względów kradzież nie może być uznana za zdarzenie powodujące przeniesienie praw pomiędzy poszkodowanym a sprawcą w rozumieniu powołanego wyżej przepisu ustawy o VAT (por. wyrok ETS z dnia 14 lipca 2005 r. w sprawie C-435/03).

Przepisy art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego stanowią, że w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii z sieci przedsiębiorstwo energetyczne pobiera opłaty za nielegalnie pobrane paliwo lub energię w wysokości określonej w taryfach lub dochodzi odszkodowania na zasadach ogólnych.

Opłaty dotyczące energii elektrycznej, o których mowa w cyt. przepisie zostały określone" Taryfą dla energii elektrycznej" obowiązującą na obszarze działania Spółki wydaną na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2007ir. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. Nr 128 poz. 895 ze zm.).

Co do charakteru tych opłat wypowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 15 listopada 2002 r. IV KKN 570/99 (OSNKW 2003/1-2 poz. 10) cyt. "dopuszczenie się przez odbiorcę nielegalnego poboru energii tj. czynu niedozwolonego w rozumieniu art. 415 kc powoduje zaistnienie stosunku cywilnoprawnego o charakterze zobowiązaniowym między dostawcą energii a jej odbiorcą. Po stronie dostawcy powstaje roszczenie do odbiorcy o wyrównanie szkody. Realizacja tego roszczenia jest właśnie przedmiotem unormowań zawartych wart. 43 i 44 ustawy o gospodarce energetycznej" (obecnie art. 57 ust. 1 i 2 ustawy - Prawo energetyczne), a także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z dnia 13 maja 2004 r. III SA 2559/2002 stwierdził, że artykuł 57 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne wprowadza szczególny rodzaj odszkodowania obciążającego odbiorcę względem dostawcy oraz szczególny sposób obliczenia tego odszkodowania.

Jak z powyższego wynika opłaty za kradzież energii zawierają w sobie element odszkodowawczy, gdyż bez wątpienia Spółka w związku z kradzieżą poniosła szkodę, a podmiot za zachowanie się sprzeczne z prawem kary których wysokość ustalona jest jako wielokrotność normalnych opłat za dostawę energii elektrycznej i co symptomatyczne, uregulowania w tym zakresie zostały wolą ustawodawcy zamieszczone w rozdziale 7 ustawy - Prawo energetyczne zatytułowanym "Kary pieniężne. "

Czynności, które podlegają opodatkowaniu tj. dostawa towarów oraz świadczenie usług muszą mieć charakter odpłatny - art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Odpłatność oznacza w tym wypadku wykonanie ich za wynagrodzeniem.

Kwestia "odpłatności" zajmuje znaczące miejsce w orzecznictwie ETS (por. wyrok z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93, R.J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, Zbiór Orzeczeń 1994 r. str. 1-0743, wyrok z dnia 7 grudnia 2000 r. w sprawie C-213/99 Jose Teodoro de Andrade przeciwko Oirector da Alnmdega de Leixoes, przy udziale Ministerio Publico, Zbiór Orzeczeń 2000 r. str. 1-

11 083;wyrok z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie C-404/99, pomiędzy Komisją Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Francuskiej, Zbiór Orzeczeń 2001 r. str. 1-02667). Podsumowując wnioski płynące z orzecznictwa ETS należy stwierdzić, że o dostawie towarów i usług za wynagrodzeniem można mówić jedynie w sytuacji, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami i wynagrodzenie to może być wyrażone w pieniądzu. Związek, o którym mowa musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie.

Opłata za nielegalny pobór energii z uwagi na swój charakter i sposób ustalania (ryczałt) zbliżona jest do kary ustawowej regulowanej wart. 485 Kodeksu cywilnego.

W ocenie Sądu wskazane wyżej okoliczności dotyczące sposobu ustalania opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej w zestawieniu z charakterem prawnym tej opłaty dowodzą, że przedmiotowych opłat nie można traktować jako wynagrodzenia należnego przedsiębiorstwu energetycznemu za dostarczony towar w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy o VAT.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że organ dokonał niewłaściwej oceny prawnej stanu faktycznego przedstawionego we wniosku Skarżącej, poprzez błędną wykładnię wyżej przedstawionych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uchylenia interpretacji.

Wobec powyższego Wojewódzki Sąd Administracyjny na mocy art. 146 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2002 r. Nr 153 poz. 1270 ze zm.) orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Nie było natomiast podstawy do odrzucenia skargi. W skardze określono, że zaskarżona jest w całości interpretacja jedynie błędnie określono jej datę na 9 września jak również numer. Przepisy p.p.s.a. nie zakreślają żadnych ram czasowych według których możliwe byłyby zmiany wniosków skargi, jej uzupełnienia czy też zmiany twierdzeń. Wobec czego możliwe było sprostowanie na rozprawie zaistniałego błędu odnośnie daty interpretacji i jej numeru i nie było podstaw do jej odrzucenia.