Postanowienie z dnia 2010-03-01 sygn. I OW 184/09
Numer BOS: 1600865
Data orzeczenia: 2010-03-01
Rodzaj organu orzekającego: Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie: Anna Łukaszewska-Macioch (sprawozdawca), Jacek Fronczyk , Joanna Runge - Lissowska (przewodniczący)
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Joanna Runge – Lissowska Sędziowie sędzia NSA Anna Łukaszewska-Macioch (spr.) sędzia del. WSA Jacek Fronczyk Protokolant Krzysztof Tomaszewski po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta K. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta K. a Starostą P. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku P. R.-A. o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej na usamodzielnienie postanawia: wskazać Starostę Pajęczańskiego jako organ właściwy w sprawie
Uzasadnienie
Wnioskiem z dnia [...] listopada 2009 r. Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K., działający z upoważnienia Prezydenta Miasta K., wniósł o rozstrzygnięcie sporu, pomiędzy Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w K. a Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w P., o właściwość w sprawie rozpoznania wniosku P. R.-A. o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej na usamodzielnienie i pomocy na kontynuowanie nauki.
W uzasadnieniu podano, że postanowieniem z dnia [...] października 2009 r. Kierownik Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w P. przekazał według właściwości Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w K. pismo M. O. W. w N. z dnia [...] czerwca 2009 r. w sprawie pomocy na usamodzielnienie się P. R.–A.. Argumentowano, że PCPR w P. jest niewłaściwe do załatwienia sprawy, ponieważ P.R.-A. jest dzieckiem przysposobionym z terenu Katowic. W związku z powyższym Ośrodek wszczął postępowanie wyjaśniające, w trakcie którego ustalono, że P. R.-A. urodził się w Katowicach, jednak w dniu 23 czerwca 2003 r., zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Katowicach sygn. akt V Nsm 749/02, został przysposobiony przez B. i W. małż. A.. Zgodnie z art. 121 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przez przysposobienie powstaje między przysposabiającym a przysposabianym taki stosunek, jak między rodzicami a dziećmi. Od tej pory P. R.-A. zamieszkiwał przy ulicy S. w D. wraz z rodzicami adopcyjnymi. Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 4 grudnia 2008 r. sygn. akt III No 150/08 małoletni został umieszczony w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w N., zaś na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 26 stycznia 2009 r. sygn. akt III Nsm 234/08 B. i W. małż. A. zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej.
Wnioskujący organ wskazał, że zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728) pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki udziela starosta powiatu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej lub skierowaniem do placówki. W świetle art. 26 Kodeksu cywilnego miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców lub tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Zdaniem wnioskującego organu, miejscem zamieszkania P. R.-A. przed umieszczeniem w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym jest miejscowość D., tj. miejsce zamieszkania rodziców adopcyjnych (opiekunów prawnych).
W tym stanie faktycznym i prawnym, w ocenie Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K., organem właściwym do wydania decyzji administracyjnej przyznającej pomoc pieniężną na usamodzielnienie i kontynuację nauki dla P.R.-A. jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w P..
W odpowiedzi na wniosek Kierownik Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w P., działający z upoważnienia Starosty P., wskazał, że P. R.-A., zanim został adoptowany, przebywał kilka lat w placówce opiekuńczo-wychowawczej Dom Dziecka nr [...] w K, ul. K., w którym został umieszczony przez organ właściwy ze względu na miejsce zamieszkania przed umieszczeniem, tj. w K., przy ulicy K . Zatem organem właściwym, który umieścił dziecko po raz pierwszy w formie opieki zastępczej, nie był Starosta P.. Natomiast zgodnie z treścią art. 90 ustawy o pomocy społecznej powiatem właściwym do udzielenia pomocy na usamodzielnienie i kontynuowanie nauki jest powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w placówce, o której mowa w art. 88 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. W przypadku, gdy dziecko przebywało w różnych placówkach i ukończyło w ostatniej z nich osiemnaście lat nabywając prawa osoby usamodzielnianej, wydaje się właściwym zastosowanie wykładni, z której wynika, że powiatem właściwym do udzielenia pomocy jest powiat, który po raz pierwszy umieścił dziecko w jednej z form opieki zastępczej, o czym mówi m.in. art. 86a ustawy o pomocy społecznej. Skoro organem, który umieścił po raz pierwszy P. R.-A. w formie opieki zastępczej w placówce opiekuńczo-wychowawczej Dom Dziecka nr [...] w K. był Prezydent Miasta K., to organ ten jest właściwy do udzielenia pomocy osobie na usamodzielnienie i kontynuowanie nauki. Powyższą wykładnię potwierdza również pismo Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, które stoi na stanowisku łączenia okresów pobytu w różnych placówkach, pomimo przerw między nimi.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Negatywny spór o właściwość przedstawiony do rozstrzygnięcia Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu zaistniał na tle sprawy o udzielenie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy na kontynuowanie nauki osobie, która osiągnęła pełnoletniość jako wychowanek młodzieżowego ośrodka wychowawczego i zostaje objęta pomocą przewidzianą w art. 88 ustawy o pomocy społecznej.
Z niespornych ustaleń poczynionych przez pozostające w sporze organy wynika, że P.R.-A. od kwietnia 2000 roku przebywał w Domu Dziecka w K., gdzie został umieszczony po śmierci babci będącej jego opiekunem prawnym. W 2003 roku został przysposobiony przez B. i W. małż. A. i zamieszkiwał z rodzicami adopcyjnymi w D., przy ulicy S., w powiecie pajęczańskim, gdzie od 20 stycznia 2004 r. posiadał stałe zameldowanie. Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 4 grudnia 2008 r. sygn. akt III No 150/08 został umieszczony w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w N., a na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 26 stycznia 2009 r. sygn. akt III Nsm 234/08 B. i W.małż. A. zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej nad wówczas małoletnim P. R.-A.. W listopadzie 2009 roku P. R. – A. ukończył 18 lat jako wychowanek Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w N..
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, pomocy na usamodzielnienie i pomocy na kontynuowanie nauki udziela starosta powiatu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej lub skierowaniem do placówki, o której mowa w art. 88 ust. 1. Z przedstawionego wyżej stanu faktycznego wynika, że P.R.-A. został umieszczony w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w N. jako dziecko przysposabiających B. i W. małż. A. zam. w D. przy ulicy S., w powiecie pajęczańskim. Nie ma tu znaczenia okoliczność, że B. i W. małż. A. na mocy postanowienia sądu rodzinnego zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej nad małoletnim wówczas P.. Miejscem zamieszkania P. R.-A. przed umieszczeniem go w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym jest miejscowość D. w powiecie p..
Wobec tego, stosownie do treści art. 90 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, organem właściwym do udzielenia P. R.-A. pomocy na usamodzielnienie i pomocy na kontynuowanie nauki jest Starosta P.. Nie znajduje uzasadnienia prezentowany przez tegoż Starostę pogląd, że w przypadku, gdy dziecko przebywało w różnych placówkach i ukończyło w ostatniej z nich osiemnaście lat nabywając prawa osoby usamodzielnianej, organem właściwym do udzielenia pomocy jest starosta powiatu, który po raz pierwszy umieścił dziecko w placówce opiekuńczo-wychowawczej.
Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 15 § 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), orzekł jak w sentencji postanowienia.
Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).