Postanowienie z dnia 2010-11-17 sygn. I OZ 860/10

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym Przewodniczący Sędzia NSA Anna Lech po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 września 2010 roku, sygn. akt II SA/Wa 893/10 odrzucające skargę kasacyjną A. K. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 czerwca 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 893/10 odrzucającego skargę A. K. na postanowienie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia [...] marca 2010 r., Nr [...] w przedmiocie rozpatrzenia zażalenia z dnia 25 stycznia 2010 r. w trybie art. 37 K.p.a. w sprawie utraty statusu osoby bezrobotnej. postanawia: . oddalić zażalenie.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sad Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 20 września 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 893/10, odrzucił skargę kasacyjną A. K. od postanowienia tegoż Sądu z dnia 21 czerwca 2010 r., odrzucającego skargę A. K. na postanowienie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia [...] marca 2010 r. w przedmiocie rozpatrzenia zażalenia z dnia 25 stycznia 2010 r. w trybie art. 37 K.p.a. w sprawie utraty statusu osoby bezrobotnej, jako wniesioną po terminie.

Sąd wskazał, że odpis postanowienia z dnia 21 czerwca 2010 r. o odrzuceniu skargi wraz z uzasadnieniem został doręczony skarżącemu w dniu 2 lipca 2010 r., zatem 30 – dniowy termin do wniesienia skargi kasacyjnej upłynął w dniu 2 sierpnia 2010 r. Tymczasem skargę kasacyjną pełnomocnik skarżącego – radca prawny wyznaczony z urzędu – złożył dopiero w dniu 10 września 2010 r., a więc z uchybieniem terminu. Sąd podkreślił, że do skargi kasacyjnej nie został dołączony wniosek o przywrócenie terminu do jej wniesienia.

Na to postanowienie zażalenie złożył pełnomocnik z urzędu skarżącego – radca prawny P. W., który wskazując na naruszenie konstytucyjnej zasady równości i prawa do sądu podniósł, że gdyby przyjąć za trafną argumentację Sądu pierwszej instancji należałoby uznać, że osoba, która korzystała z przysługującego jej prawa pomocy, znajduje się w gorszej sytuacji niż osoba, która z tego prawa nie korzysta. Zdaniem pełnomocnika skarżącego termin do złożenia skargi kasacyjnej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu należy liczyć od dnia zawiadomienia go przez właściwą Okręgową Izbę Radców prawnych o wyznaczeniu do prowadzenia tej sprawy i wynosić 30 dni. Powołał się przy tym na orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 kwietnia 2005 r., sygn. akt II OZ 253/05.

Wskazano, że w niniejszej sprawie w dniu 23 sierpnia 2010 r. radca prawny otrzymał zawiadomienie z Okręgowej Izby Radców Prawnych o wyznaczeniu go do prowadzenia niniejszej sprawy, zatem 30 – dniowy termin do złożenia skargi kasacyjnej upływał w dniu 22 września 2010 r. Tym samym złożenie skargi kasacyjnej w dniu 10 września 2010 r. nastąpiło w terminie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

zgodnie z art. 177 § 1 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

Wbrew stanowisku skarżącego przepis ten jest jednoznaczny i nie pozostawia wątpliwości, co do początku biegu trzydziestodniowego terminu, czy też możliwości jego przesunięcia z uwagi na toczące się w sprawie postępowanie wpadkowe o przyznanie prawa pomocy obejmujące ustanowienie pełnomocnika. Jeżeli zatem stronie skarżącej został doręczony odpis orzeczenia, to od tego momentu, zgodnie z treścią wskazanego wyżej przepisu, liczony jest bieg terminu do złożenia skargi kasacyjnej niezależnie od tego, czy strona ustanowiła pełnomocnika z wyboru, czy też wystąpiła z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Co prawda art. 175 § 1 powołanej ustawy przewiduje przymus "adwokacko-radcowski", jednakże nie oznacza to, że ubieganie się o przyznanie pełnomocnika z urzędu ma wpływ na interpretację art. 177 § 1 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Tym samym, skuteczne wniesienie skargi kasacyjnej po upływie trzydziestodniowego terminu jest możliwe wyłącznie, jeżeli zostanie przywrócony termin do dokonania tej czynności. Przepisy ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewidują bowiem wstrzymania biegu terminów ustawowych. Tak więc również postępowanie w przedmiocie prawa pomocy nie może stanowić i nie stanowi podstawy do wstrzymania lub wydłużenia biegu terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, jak błędnie sugeruje pełnomocnik skarżącego w niniejszym zażaleniu.

Sytuacja taka nie sytuuje strony chcącej skorzystać z prawa pomocy w gorszej, niekorzystnej pozycji, nie pozbawia strony konstytucyjnego prawa do sądu, co podniósł pełnomocnik skarżącego. Pełnomocnik ustanowiony z urzędu jest bowiem takim samym pełnomocnikiem, jak pełnomocnik z wyboru, a jedyną różnicą jest zwolnienie strony z obowiązku ponoszenia kosztów związanych z jego ustanowieniem. Natomiast to indywidualne okoliczności sprawy, takie jak spóźnione zgłoszenie wniosku o przyznanie prawa pomocy, czy też niemożność dotrzymania terminu do dokonania czynności przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu podlegają ocenie w ramach ewentualnego wniosku o przywrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej. Wniosek taki jednakże musi zostać złożony, co w niniejszej spawie nie nastąpiło.

Tym samym uznać należy, że okoliczności związane z działaniem pełnomocnika z urzędu, jak podkreślił w postanowieniu z dnia 27 września 2001 r. Sąd Najwyższy (II UZ 51/01, OSNP 2003/13/324), nie mogą mieć wpływu na bieg terminów ustawowych.

Powyższy pogląd znajduje aprobatę nie tylko w orzecznictwie – podobne stanowisko prezentuje również doktryna.

W związku z tym uznać należy, że w niniejszej sprawie złożenie dopiero w dniu 10 września 2010 r. skargi kasacyjnej od postanowienia Sądu pierwszej instancji doręczonego stronie w dniu 2 lipca 2010 r. nastąpiło z uchybieniem terminu określonego w art. 177 § 1 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Należy zatem w pełni podzielić stanowisko Sądu pierwszej instancji, że skuteczne wniesienie skargi kasacyjnej i nadanie sprawie dalszego biegu byłoby w rozpoznawanej sprawie możliwe jedynie w przypadku złożenia przez pełnomocnika, w terminie przewidzianym w art. 87 § 1 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej i uwzględnieniu tego wniosku przez Sąd. Jednakże wniosek taki nie został złożony, o czym była już mowa powyżej.

Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznający niniejszą sprawę nie podziela stanowiska zawartego w postanowieniu tegoż Sądu z dnia 15 kwietnia 2005r., sygn. akt II OZ 253/05, na które powołano się w rozpoznawanym zażaleniu, w kwestii terminu do złożenia skargi kasacyjnej, a mianowicie, że powinien biec od dnia, w którym pełnomocnik ustanowiony z urzędu powziął wiadomość o wyznaczeniu go przez właściwy organ samorządu zawodowego. Pogląd zawarty w uzasadnieniu tego orzeczenia jest odosobniony, a wyrażona w nim teza jest wysoce dyskusyjna w świetle przepisów ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, za słuszne należy uznać stanowisko wyrażone w zaskarżonym postanowieniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, zgodnie z którym wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu nie ma wpływu na bieg terminu do wniesienia skargi kasacyjnej (por. m. in. postanowienie NSA z dnia 15 marca 2007 r., sygn. akt I FZ 59/07, postanowienie NSA z dnia 25 października 2006 r., sygn. akt I OZ 1444/06, postanowienie NSA z dnia 19 października 2007 r., sygn. akt II OZ 1036/07).

W związku z tym uznać należy, że Sąd pierwszej instancji zasadnie odrzucił spóźnioną skargę kasacyjną.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w związku z art. 197 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, postanowił, jak w sentencji.