Wyrok z dnia 2011-06-28 sygn. I OSK 338/11

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jolanta Rajewska (spr.) Sędziowie: sędzia NSA Ewa Dzbeńska sędzia NSA Monika Nowicka Protokolant sekretarz sądowy Monika Myślak - Kordjak po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 27 października 2010 r. sygn. akt III SA/Kr 317/10 w sprawie ze skargi M. K. na decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia [...] lutego 2010 r. nr [...] w przedmiocie statusu osoby bezrobotnej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sad Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 27 października 2010 r., sygn. akt III SA/Kr 317/10 oddalił skargę M. K. na decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia [...] lutego 2010 r. nr [...] w przedmiocie statusu osoby bezrobotnej.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Starosta Powiatu Chrzanowskiego decyzją z dnia [...] września 2009 r. odmówił uznania M. K. za osobę bezrobotną od dnia 30 lipca 2009 r., stwierdzając, że skoro pełni ona funkcję likwidatora "[...]" Spółka z o.o. w likwidacji z siedzibą w T., to nie może być uznana za osobę gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, a tym samym nie spełnia warunków do uznania jej za osobę bezrobotną.

W odwołaniu M. K. zarzuciła, że organ w żaden sposób nie wskazał, w jaki sposób pełnienie przez nią funkcji likwidatora spółki uniemożliwia pozostawanie w stanie gotowości do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy.

Wojewoda Małopolski decyzją z dnia [...] lutego 2010r., po rozpatrzeniu powyższego odwołania, utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Uzasadniając swoją decyzję, organ odwoławczy podał, że w sprawie bezspornym jest, że M. K. na dzień [...] lipca 2009 r. pełniła funkcję likwidatora w firmie "[...] Sp.z. o.o. w likwidacji z siedzibą w T. Dlatego też organ I instancji prawidło odmówił uznania jej za osobę bezrobotną od dnia [...] lipca 2009 r. Pełnienie funkcji we władzach spółek kapitałowych stanowi przeszkodę do uzyskania statusu bezrobotnego i pogląd ten znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wniosła M. K., domagając się uchylenia decyzji Wojewody Małopolskiego i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie: 1) art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, 2) art. 7 i art. 77 k.p.a. poprzez nierozpoznanie zarzutów odwołania, 3) art. 10 § 1 k.p.a. poprzez pozbawienie strony prawa do zapoznania się z aktami sprawy przed zakończeniem postępowania i do zgłoszenia ewentualnych wniosków dowodowych oraz 4) art. 7 i art. 8 k.p.a. W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że nie pozostawała w stosunku pracy, a dodatkowo nie otrzymywała i nie otrzymuje jakiejkolwiek gratyfikacji związanej z pełnieniem funkcji jednego z likwidatorów. Nadto spółka "[...]" rozwiązała umowy o pracę z wszystkimi pracownikami i od dnia 30 czerwca 2009 r. ostatecznie zakończyła prowadzenie jakiejkolwiek działalności gospodarczej. W wyniku otwarcia w dniu 5 marca 2009 r. likwidacji spółki Sąd Rejonowy [...] w K. postanowieniem z dnia [...] stycznia 2010 r. przyjął informację o zakończeniu likwidacji spółki.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda Małopolski podtrzymał dotychczasowe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Powołanym na wstępie wyrokiem z dnia 27 października 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.- dalej powoływana jako P.p.s.a.), skargę M. K. oddalił.

W uzasadnieniu Sąd I instancji stwierdził, że definicję osoby bezrobotnej zawiera art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Przesłanki uzyskania statusu osoby bezrobotnej są ściśle określone i nie dają organowi administracyjnemu możliwości orzekania na podstawie uznania administracyjnego, a postępowanie wyjaśniające sprowadza się do ustalenia, czy w sprawie zachodzą okoliczności faktyczne wyliczone w powołanym przepisie. W ocenie Sądu organy orzekające w sprawie w sposób uzasadniony uznały, że skarżąca nie spełnia przesłanki uzyskania statusu osoby bezrobotnej z uwagi na pełnienie funkcji likwidatora Spółki "[...]", tj. przesłanki bycia osobą "zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy". Okoliczność pełnienia przez M.K. funkcji likwidatora jest bezsporna, potwierdza ją odpis postanowienia Referendarza Sądowego Sądu Rejonowego [...] w K. z dnia [...] kwietnia 2009 r. oraz oświadczenie samej skarżącej z dnia [...] sierpnia 2009 r.

Sąd zauważył ponadto, że zgodnie z art. 276 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2000 r., Nr 94, poz. 1037 ze zm., w skrócie powoływana jako k.s.h.) likwidatorami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są członkowie zarządu, chyba, że umowa spółki lub uchwała wspólników stanowi inaczej. Natomiast w myśl art. 280 k.s.h. do likwidatorów stosuje się przepisy dotyczące członków zarządu, chyba że przepisy rozdziału stanowią inaczej.

W orzecznictwie sądowym ugruntowany został pogląd, że pełnienie funkcji w zarządzie spółki prawa handlowego, nawet w przypadku niepobierania wynagrodzenia z tego tytułu powoduje brak pełnej gotowości do podjęcia zatrudnienia, a zatem osoba ta nie spełnia podstawowych przesłanek uzyskania statusu osoby bezrobotnej (tak w wyroku NSA z dnia 5 lutego 2002 r., sygn. akt II SA 2902/01). Osobą bezrobotną może zostać osoba, która jest zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia i należy przyjąć, że funkcja likwidatora ze swej istoty (rodzaju czynności, do których likwidator jest zobowiązany) wyłącza możliwość orzeczenia o przyznaniu statusu osoby bezrobotnej. Ponadto nie jest rolą organu ustalanie zakresu dyspozycyjności danej osoby w stosunku do możliwości podjęcia zatrudnienia. Istotne i wystarczające jest ustalenie, że dana osoba pełni funkcję likwidatora i nie złożyła oświadczenia o rezygnacji z funkcji likwidatora. Bez znaczenia jest również okoliczność podniesiona na rozprawie, że skarżąca nie złożyła oświadczenia o rezygnacji z funkcji likwidatora z powodów faktycznej niemożliwości przyjęcia tego oświadczenia przez uprawniony organ czy zwołania zgromadzenia. W niniejszej sprawie bowiem brak jest obiektywnych przeszkód by M. K. złożyła oświadczenie o rezygnacji z funkcji likwidatora, zwłaszcza, że jak wskazał NSA w wyroku z dnia 14 maja 2008 r., sygn. akt I OSK 1184/07 nie jest koniecznym likwidacja spółki w rozumieniu przepisów kodeksu spółek handlowych, a wystarczy jedynie oświadczenie o rezygnacji z pełnionych funkcji.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wywiodła M. K., reprezentowana przez radcę prawnego, domagając się uchylenia tego orzeczenia i przekazania sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie do ponownego rozpoznania, bądź uchylenia i rozpoznania skargi. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła:

- naruszenie prawa materialnego, tj. art. 174 pkt 1 P.p.s.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 ppkt a P.p.s.a. poprzez błędną wykładnię i zastosowanie przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy polegającą na przyjęciu, że:

a/ sam fakt ujawnienia skarżącej w Krajowym Rejestrze Sądowym jako likwidatora spółki prawa handlowego, niezależnie od potencjalnej możliwości, jak i faktycznego podejmowania, wykonywania zadań likwidatora, ma negatywny wpływ na uzyskanie statusu osoby bezrobotnej,

b/ pełnienie funkcji w zarządzie spółki prawa handlowego jest tożsame z pełnieniem funkcji likwidatora tej spółki- na podstawie art. 282 § 1 k.s.h., co miało wpływ na wynik sprawy;

- naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy- art. 174 pkt 2 P.p.s.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a. w związku z art. 106 § 5 P.p.s.a. oraz art. 233 § 1, art. 244 § 1 k.p.c. poprzez:

a/ błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że skarżąca przez cały okres formalnego wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym jako pełniąca funkcję likwidatora, miała możliwość i rzeczywiście wykonywała czynności likwidacyjne wymagające nakładu czasu pracy wykluczającego gotowość do świadczenia pracy w pełnym wymiarze czasu pracy,

b/ przyjęcie założenia, że funkcja likwidatora spółki prawa handlowego ze swej istoty wyłącza możliwość orzeczenia o przyznaniu statusu osoby bezrobotnej,

c/ przyjęcie założenia, że "nie jest rolą organu ustalanie zakresu dyspozycyjności danej osoby w stosunku do możliwości podjęcia zatrudnienia",

d/ pominięcie jako nieistotnej okoliczności, że skarżąca nie złożyła oświadczenia o rezygnacji z funkcji likwidatora z powodu faktycznej niemożliwości przyjęcia tego oświadczenia przez uprawniony organ czy zwołania zgromadzenia, co mogło mieć i miało istotny wpływ na wynik sprawy.

W motywach skargi kasacyjnej jej autor podał, że skarżąca była wpisana w Krajowym Rejestrze Sądowym jako likwidator spółki, nie posiadając zawartej umowy o pracę, jak i żadnej innej, oraz nie pobierając z tego tytułu wynagrodzenia, czy też innych korzyści majątkowych. Przy tak ustalonym stanie faktycznym nie może budzić wątpliwości, że skarżąca była osobą niezatrudnioną i niewykonującą innej pracy zarobkowej oraz zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy. Sam formalny wpis do KRS w najmniejszym stopniu nie ograniczał skarżącej w gotowości do świadczenia pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Dopiero ustalenie, że osoba taka, realizując obowiązki wynikające z tej funkcji, doznaje ograniczeń w zdolności i gotowości do podjęcia zatrudnienia, mogłoby uzasadniać stanowisko przyjęte przez Sąd I instancji. Praktyka pokazuje, że pomiędzy momentem zakończenia wszelkich czynności faktycznych w płaszczyźnie gospodarczej i złożeniem stosownego wniosku o wykreślenie spółki z rejestru, a faktycznym wykreśleniem spółki, istnieje określony przedział czasu. W tym okresie spółka w likwidacji i jej likwidatorzy nie mają już żadnych możliwości dokonywania czynności i ich nie dokonują. W okresie tym likwidatorzy w najmniejszym stopniu nie są zaangażowani w działalność spółki. Dlatego też, okres ten nie może być uznawany – tak jak to czyni Sad I instancji- za równoznaczny z pełnieniem funkcji członka zarządu i interpretowany jako wyłączający pełną gotowość do świadczenia pracy.

Poza uwagą Sądu I instancji i jednocześnie ustaleniami faktycznymi pozostał przebieg czynności likwidacyjnych i udział w nich skarżącej. Już chociażby załączone do skargi postanowienia sądu rejestrowego z dnia [...] kwietnia 2009 r. i dnia [...] stycznia 2010 r. potwierdzają przebieg czynności likwidacyjnych. Niedokonanie tych ustaleń, czy wręcz ich pominięcie przez WSA w Krakowie, a wcześniej przez organy prowadzące postępowanie, uniemożliwia właściwe zastosowanie przepisu prawa materialnego. Niezasadne są założenia Sądu I instancji, że likwidatorzy spółek prawa handlowego w okresie oczekiwania na zakończenie procedury likwidacji przed sądem rejestrowym, aby nabyć status osoby bezrobotnej winni uprzednio złożyć oświadczenie o rezygnacji z tej funkcji. Założenie takie prowadziłoby do paraliżu, gdyż brak byłoby osoby działającej w imieniu likwidowanej spółki, nie istniałaby możliwość złożenia stosownego wniosku do rejestru sądowego ani wykreślenie likwidatora, który złożył takie oświadczenie, a nawet korespondencja kierowana z sądu rejestrowego nie mogłaby zostać skutecznie doręczona.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.- dalej powoływana jako P.p.s.a.) Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod uwagę jedynie nieważność postępowania. Oznacza to, że poza przypadkami wymienionymi w art. 183 § 2 P.p.s.a., które w rozpoznawanej sprawie nie występują, Sąd II instancji rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, wyznaczonych przez przyjęte w niej podstawy, określające zarówno rodzaj zarzuconego zaskarżonemu orzeczeniu naruszenia prawa, jak i jego zakres.

Skarga kasacyjna rozpatrywana w tych granicach nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż podniesione w niej zarzuty nie zawierają usprawiedliwionych podstaw, a ponadto czesiowo zostały błędnie sformułowane.

Całkowicie chybiony jest przede wszystkim wytyk złamania zaskarżonym wyrokiem art.174 pkt.1 i pkt.2 P.p.s.a. Kasator, konstruując taki zarzut, chyba nie zauważył, że art.174 zarówno w pkt. 1 jak i w pkt. 2, określa wyłącznie podstawy kasacyjne, na jakich można oprzeć zarzuty podnoszone przeciwko zaskarżonemu orzeczeniu sądu I instancji. Wobec tego wojewódzki sąd administracyjny nie może tych przepisów naruszyć, gdyż norm tych w ogóle nie stosuje.

Powyższy błąd logiczny autora skargi kasacyjnej nie uniemożliwia jednak rozpoznania tej skargi w pozostałym zakresie, gdyż z jej kontekstu wynika, że kasator zamierzał wytknąć Sądowi I instancji złamanie nie tyle art. 174 pkt. 1 i pkt. 2 P.p.s.a., lecz w istocie przepisów prawa materialnego i przepisów postępowania.

Kwestionując zastosowanie przepisów procesowych, strona zarzuciła WSA w Krakowie naruszenie art. 145 § 1 pkt.1 lit. c w zw. z art.106 § 5 P.p.s.a. oraz art.233 § 1 i art.244 § 1 k.p.c. Należy zatem przede wszystkim przypomnieć, że art. 106 § 5 P.p.s.a. stanowi, iż do postępowania dowodowego, o którym mowa w § 3, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Powołany przepis (art.§ 5 p.p.s.a.) jest jednoznaczny i nie powinien budzić wątpliwości interpretacyjnych. Zawiera on odesłanie nie tylko do przepisów k.p.c. ale także art. 106 § 3 P.p.s.a. To zaś oznacza, że odpowiednie przepisy k.p.c. są wtórne w stosunku do regulacji zawartych w art.106 § 5 i art.106 § 3 P.p.s.a. A zatem w sytuacji , gdy Sąd I instancji nie przeprowadzał żadnego dowodu w trybie art.106 § 3 P.p.s.a., powoływanie się na przepisy k.p.c. dotyczące postępowania dowodowego i art.106 § 5 P.p.s.a. jest bezprzedmiotowe.

W niniejszej sprawie WSA w Krakowie nie przeprowadzał uzupełniającego postępowania dowodowego, a więc nie mógł i nie stosował art.106 § 5 P.p.s.a., a co za tym idzie również art.233 § 1 i art.244 § 1 k.p.c. Tym samym powołanym normom w żaden sposób nie uchybił. Przesadza to o całkowitej nietrafności także zarzutu dotyczącego art.145 § 1 pkt.1 lit.c P.p.s.a. Skoro bowiem nie doszło do złamania powołanych przepisów postępowania, to nie można Sądowi I instancji skutecznie czynić zarzutu niewłaściwego zastosowania art.145 § 1 pkt. 1 lit.c P.p.s.a., gdyż przepis ten obliguje Sąd do uchylenia zaskarżonego aktu, tylko w przypadku naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Innych zarzutów procesowych skarga kasacyjna nie postawiła, wobec czego należy uznać, że Sąd I instancji przyjął- za zaskarżoną decyzją- prawidłowo ustalony stan faktyczny sprawy. Skoro miarodajne są ustalenia faktyczne, które legły u podstaw zaskarżonego wyroku, to w takich okolicznościach sprawy nie jest również uzasadniony wytyk naruszenia art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Stosując te normę do ustalonego stanu faktycznego, niepodważonego skutecznie przez stronę, ani organy ani Sąd I instancji nie złamały prawa materialnego.

Przechodząc do omówienia tego zarzutu, należy przede wszystkim zauważyć, że ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy adresowana jest do dwóch grup osób, tj. poszukujących pracy i bezrobotnych. Pojęcie poszukującego pracy jest bardzo szerokie. Obejmuje wszystkich zainteresowanych (osoby, o których mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1-3, lub cudzoziemców - członków rodziny obywatela polskiego) poszukujących zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub innej formy pomocy określonej w ustawie, zarejestrowanych w powiatowym urzędzie pracy. Ze statusem osoby poszukującej pracy wiążą się ograniczone uprawnienia i obowiązki. W związku z tym ustawa nie przypisuje takiej osobie identycznych wymogów, jak w przypadku bezrobotnego. Nie ma zatem znaczenia, czy osoby te w dacie rejestracji w charakterze poszukującego pracy pozostają w jakimkolwiek zatrudnieniu czy prowadzą inną działalność zawodową, a także na jakiej podstawie i w jakim wymiarze wykonują takie czynności oraz w jakiej wysokości osiągają z tego tytułu dochody. Pozwala to zainteresowanym zmianą pracy, ewentualnie podjęciem dodatkowej pracy, na zarejestrowanie się w urzędzie pracy w charakterze poszukującego pracy w czasie jeszcze trwającego na przykład stosunku pracy czy przed zakończeniem innej działalności zarobkowej.

Odmienne uregulowania dotyczą natomiast bezrobotnych. Pojęcie bezrobotnego ustawa łączy ze znacznie szerszymi uprawnieniami, stosując je w przepisach regulujących prawa podmiotowe do określonych świadczeń o charakterze roszczeniowym z tytułu pozostawania bez pracy. W związku z tym konieczne było bardziej rygorystyczne i dość precyzyjne zdefiniowanie tego pojęcia. Przyjęta przez ustawodawcę konwencja terminologiczna musiała przy tym uwzględniać niewątpliwie zarówno cele polityki rynku pracy, jak i ograniczoną ilość środków finansowych, które na realizację takich zadań mogą być przeznaczone, a także fakt, iż przeciwdziałanie bezrobociu i łagodzenie ich skutków stanowi najpoważniejsze oraz stale rosnące obciążenie finansowe Funduszu Pracy, skąd wydatki na świadczenia dla omawianej grupy beneficjentów są pokrywane. Niezbędne zatem było objęcie ochroną socjalną maksymalnie dużej grupy rzeczywistych ofiar bezrobocia przymusowego, a jednocześnie wyeliminowanie z kręgu uprawnionych tych, którzy zainteresowani są nie tyle podjęciem pracy, ile otrzymywaniem raczej świadczeń z Funduszu Pracy i zdobyciem w ten sposób pewnych środków umożliwiających realizację innych planów osobistych i zawodowych.

Definicję osoby bezrobotnej zawiera art.2 ust.1 pkt.2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Definicja ta skonstruowana jest w istocie z dwóch części. W pierwszej z nich wskazuje się na swego rodzaju przesłanki pozytywne, a więc na warunki, które musza być spełnione, by można było uzyskać (zachować) status bezrobotnego. Druga część zawiera zespół przesłanek negatywnych, w więc okoliczności, które uniemożliwiają nabycie (zachowanie) tego statusu. Z ich zestawienia jednoznacznie wynika, że nie każda osoba rejestrująca się w urzędzie pracy może być uznana za bezrobotnego. Wszystkie niezbędne wymogi muszą być spełnione łącznie, co oznacza, że brak któregokolwiek z nich wyklucza nabycia czy zachowania omawianego statusu. Nie jest możliwe odstąpienie od nich nawet ze względu na szczególne uwarunkowania konkretnej sprawy. Kwestie statusu bezrobotnego, nie zależą od uznania organów orzekających. Brzmienie art.2 ust.1 pkt.2 ustawy jest kategoryczne. Żadne inne okoliczności poza wymienionymi w ustawie nie mogą mieć zatem w przedmiotowych sprawach istotnego znaczenia.

Bezrobotnym może być jedynie osoba niepozostającą w stosunku pracy czy stosunku służbowym oraz niewykonująca innej pracy zarobkowej i to niezależnie od wysokości uzyskiwanego z tego tytułu dochodu. Przeszkody do nabycia oraz posiadania statusu bezrobotnego nie stanowi jedynie wykonywanie, na zasadach określonych w art.2 ust.2 ustawy, świadczeń przez wolontariuszy i odbywanie praktyki absolwenckiej.

Ponadto okolicznością wyłączającą uzyskanie statusu bezrobotnego jest między innymi własność lub posiadanie nieruchomości rolnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe. Istotne znaczenie ma więc samo dysponowanie nieruchomością rolną i potencjalna możliwość uzyskiwania z niej źródeł utrzymania, a nie faktyczne prowadzenie gospodarstwa rolnego i wysokość uzyskiwanych z tego tytułu dochodów.

W dacie podjęcia kontrolowanych przez Sąd I instancji decyzji statusu osoby bezrobotnej nie mogły również uzyskać osoby podlegające na podstawie odrębnych przepisów, obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników albo posiadające wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Również i w tym ostatnim przypadku ustawodawca położył nacisk na stronę formalną, przykładając wagę wyłącznie do faktu zarejestrowania działalności gospodarczej, a nie tego czy działalność w ogóle została podjęta i czy była prowadzona. Dopiero wykreślenie wpisu z ewidencji obalało domniemanie, że osoba tam wpisana zarejestrowanej działalności rzeczywiście nie prowadzi.

Celem rejestracji w charakterze bezrobotnego z założenia ustawodawcy jest nie tylko uzyskanie określonych świadczeń z Funduszu Pracy, ale przede wszystkim znalezienie dla zainteresowanego pracy. Nie ulega zatem wątpliwości, ze status bezrobotnego może otrzymać tylko osoba wykazująca określone cechy, zarówno psychiczne, fizyczne jak i biologiczne. Koniecznym zatem jest, aby ta osoba była pełnoletnia i nie przekroczyła ustalonego limitu wieku oraz posiadała zdolność do czynności prawnych (pełną bądź ograniczoną), a także by stan jej zdrowia pozwalał na podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej, a w przypadku niepełnosprawności- na podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy.

Z postanowień art.2 ust.1 pkt.2 ustawy wynika jeszcze przesłanka stanowiąca istotny element definicji bezrobotnego, a mianowicie "gotowość do podjęcia pracy". Warunek ten musi być przy tym spełniony zarówno w dniu rejestracji w charakterze bezrobotnego, jak i przez cały czas korzystania z omawianego statusu. Chodzi tu przy tym o możliwość podjęcia nie jakiejkolwiek działalności zarobkowej lecz gotowość-co do zasady (z wyjątkiem osób niepełnosprawnych)- do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy. Ustawa nie wyjaśnia wprost pojęcia "gotowości do pracy". Jednakże kierując się zasadami wykładni funkcjonalnej, celowościowej i systemowej, nie można takiego zapisu utożsamiać wyłącznie z samą potencjalną chęcią podjęcia przez zainteresowanego pracy. Niewątpliwie taka deklaracja także jest niezbędna. Nie ulega bowiem wątpliwości, że osoba dążąca do uzyskania statusu bezrobotnego w chwili rejestracji musi wprost (a nie w sposób tylko dorozumiany) i w konkretnej formie (podpisanie w obecności urzędnika formuły oświadczenia znajdującego się na karcie rejestracyjnej) uzewnętrznić wolę świadczenia pracy. Jednakże gotowości do pracy nie można sprowadzać wyłącznie do czynników subiektywnych istniejących po stronie zainteresowanego. Gotowość do podjęcia pracy musi być oceniana również w kategoriach obiektywnych. Jeszcze raz podkreślić należy, że powyższa przesłanka jest istotnym elementem definicji bezrobotnego, a z definicją tą związane jest nabycie określonych praw podmiotowych do świadczeń publicznoprawnych. Dlatego gotowość do podjęcia pracy musi oznaczać rzeczywistą, faktyczną i aktualną możliwość podjęcia pracy.

Z brakiem gotowości do podjęcia pracy związana jest między innymi przesłanka uczenia się w szkole w systemie dziennym. Ustawodawca wyszedł z założenia, że uczniowie nie są w stanie podejmować pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. W związku z tym pozbawienie ich możliwości uzyskania statusu bezrobotnego jest uzasadnione i nigdy nie budziło wątpliwości.

W podobny sposób należy podchodzić do osób pełniących funkcję w zarządach spółek prawa handlowego czy też funkcję likwidatora spółki lub innej osoby prawnej. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, wbrew sugestiom autora skargi kasacyjnej, nie stwierdził, że pełnienie funkcji członka zarządu spółki jest tożsame z wykonywaniem zadań likwidatora spółki, co jednoznacznie wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Sąd I instancji trafnie natomiast zauważył, że w obu takich przypadkach istotne znaczenie ma nie to, czy takie czynności są wykonywane odpłatnie, lecz to, iż na każdej z osób pełniących omawiane funkcje ciążą określone (co nie oznacza że identyczne) zadania, które muszą one wykonywać, co do zasady osobiście. Zatem sam fakt pełnienia funkcji likwidatora spółki i zakres obowiązków przypisanych przez ustawodawcę do tej funkcji (odnośnie do spółki z o.o. vide przepisy rozdziału 6 kodeksu spółek handlowych) oznaczają, że taka osoba nie może być uznana za gotową do podjęcia zatrudnienia w omawianym znaczeniu. O możliwości uzyskania statusu bezrobotnego przesadzają powyższe kwestie formalne. Domniemanie, że osoba pełniąca funkcję likwidatora spółki nie może być uznana za gotową do podjęcia zatrudnienia i tym samym nie kwalifikuje się do grona bezrobotnych może być obalone tylko przez złożenie rezygnacji z przedmiotowej funkcji. Nie można natomiast oczekiwać od organów administracji, orzekających w sprawach objętych zakresem ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przeprowadzania postępowania dowodowego i ustalania na przykład, na jakim etapie prowadzone jest postępowanie likwidacyjne danej spółki. Do obowiązków takich organów nie należy zatem badanie zakresu dyspozycyjności osoby ubiegającej się na przyznanie jej statusu bezrobotnego, ani też badania przyczyn, dla których nie zrzekła się ona funkcji likwidatora, zwłaszcza w sytuacji gdy jest to prawnie dopuszczalne i obiektywnie możliwe (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 7 ma 2010 r. sygn. III CSK 176/09 LEZ 677761, z dnia 27 stycznia 2010r II CSK 301/09 Lex 570126 i postanowienie z dnia 19 sierpnia 2004r sygn.V CK 600/03 lex 359340).

W rozpoznawanej sprawie z miarodajnych ustaleń faktycznych bezspornie wynika, że M. K. w dacie rejestracji w urzędzie pracy pełniła funkcje likwidatora "[...]" Spółki z o.o. w likwidacji z siedzibą w T. W tych okolicznościach sprawy prawidłowe jest stanowisko WSA w Krakowie, że pełnienie przez stronę takiej funkcji, wiążącej się z obowiązkami, które mogą ograniczać gotowość do pracy w pełnym wymiarze czasu, stanowiło wystarczający warunek do odmowy przyznania jej statusu osoby bezrobotnej. Sądowi I instancji nie można zatem skutecznie zarzucić złamania art.2 ust.1 pkt.2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, gdyż w zaskarżonym wyroku dokonano właściwej wykładni powołanej normy i właściwie ją zastosowano.

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw i podlega oddaleniu. Dlatego orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie art.184 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.