Wyrok z dnia 2011-08-04 sygn. II SA/Gd 456/11

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Mariola Jaroszewska (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Jolanta Górska Sędzia WSA Dorota Jadwiszczok Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Anna Rusajczyk po rozpoznaniu w dniu 4 sierpnia 2011 r. na rozprawie sprawy ze skargi J. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 17 marca 2011 r., nr [...] w przedmiocie zasiłku stałego 1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Miasta z dnia 10 lutego 2011 r., nr [...], 2. określa, że decyzje wymienione w punkcie pierwszym wyroku nie mogą być wykonane.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 2 listopada 2010 r. nr [...], Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, uchylił w całości decyzję Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej z dnia 14 kwietnia 2010 r., Nr [...], przyznającą J. R. pomoc w formie zasiłku stałego. W następstwie rozpoznania odwołania od powyższej decyzji, Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 13 grudnia 2010 r., Nr [...], uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i przekazało sprawę organowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia.

Ponownie rozpoznając sprawę decyzją z dnia 10 lutego 2011 r., Nr [...], Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, działający z upoważnienia Burmistrza, na podstawie art. 104 i 163 Kpa oraz art. 7 pkt. 5, 6, 9 art. 8 ust. 1, 3, art. 9, art. 12, art. 37 ust. 1 pkt 2, ust 2 pkt 2, art. 106 ust. 5, art. 109 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. z 2009 r., Nr 175, poz. 1362 ze zm.) oraz § 1 pkt 1-b rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. Nr 135, poz. 950), uchylił w całości decyzję Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej z dnia 14 kwietnia 2010 r., Nr [...], przyznającą J. R. pomoc w formie zasiłku stałego, z uwagi na stwierdzenie dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową rodziny.

W uzasadnieniu wskazano, że decyzją Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, działającego z upoważnienia Burmistrza, z dnia 14 kwietnia 2010 r., Nr [...], przyznano J. R. pomoc w formie zasiłku stałego w wysokości 38,96 zł miesięcznie od dnia 1 kwietnia 2010 r. do dnia 31 marca 2012 r., oraz opłacania składki zdrowotnej na czas trwania świadczenia.

Organ pomocy społecznej ustalił na podstawie przeprowadzonej w dniu 13 września 2010 r. aktualizacji wywiadu środowiskowego oraz zebranych dokumentów, że J. R. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z A. K. oraz trójką dzieci. Rozpatrując wniosek, zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, przyjęto dochód z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku tj. z sierpnia 2010 r., na który składa się świadczenie rodzinne otrzymywane przez konkubinę w łącznej wysokości 1.083,00 zł, alimenty na Z. W. w wysokości 205,25 zł, dodatek mieszkaniowy w wysokości 271,99 zł. Łączny dochód uzyskiwany przez rodzinę wnioskodawcy ustalono na kwotę 1560,24 zł, co daje 312,05 zł na osobę. Wykazywany dochód nie przekracza kryterium dochodowego określonego w art. 8 ust 1 ustawy o pomocy społecznej, które w przypadku rodziny wnioskodawcy wynosi 1.755,00 zł.

Z ustaleń poczynionych przez organ wynika, że wnioskodawca wraz z rodziną zamieszkuje w lokalu stanowiącym jego własność. Mieszkanie to zostało wykupione w dniu 1 października 2009 r. za kwotę 4.200 zł (kwota podana w oświadczeniu z dnia 2 października 2009 r.). Środki finansowe na wykupienie nieruchomości wnioskodawca pozyskał od brata – J. R. (3.200,00 zł) oraz od matki swojej konkubiny – H. K. (1.000,00 zł - kserokopia umowy pożyczki gotówkowej). Pożyczki te miały charakter zwrotny. Do dnia 28 stycznia 2011 r., to jest do dnia ostatniego spotkania z pracownikiem socjalnym, wnioskodawca nie uregulował należności wobec brata. Natomiast pożyczka zaciągnięta od H. K. została spłacona. Organ stwierdził, że zaciągając wskazane pożyczki oraz spłacając pożyczkę gotówkową przez kolejnych 12 m-cy począwszy od 27 października 2009 r. w wysokości 103,42 zł miesięcznie wnioskodawca potwierdził swoją zdolność finansową do spłaty zobowiązań. Spłata zobowiązań kredytowych nie znajduje się w katalogu niezbędnych potrzeb bytowych.

W ocenie organu stan taki wskazuje na posiadanie przez wnioskodawcę zasobów finansowych, które umożliwiają regularne spłacanie zobowiązań. Udokumentowane przez wnioskodawcę dochody nie przekładają się na sytuację majątkową rodziny. Rodzina wnioskodawcy zajmuje dwupokojowe mieszkanie własnościowe w starym budownictwie. Pomieszczenia są wyposażone w podstawowe sprzęty gospodarstwa domowego. Ponadto, w mieszkaniu znajdują się przedmioty wartościowe - telewizor LCD ok. 40 cali o szacunkowej wartości w chwili zakupu 4.000 zł oraz zestaw kina domowego. Oprócz tego, według oświadczenia z dnia 7 września 2009 r., wnioskodawca kupił Quad i posiada hulajnogę elektryczną. Wnioskodawca korzysta na podstawie umowy z telewizji cyfrowej "N", za którą opłaca miesięczny abonament w wysokości ok. 80,00 zł.

Organ stwierdził, że rzeczywista sytuacja oraz warunki, w których żyje wnioskodawca wraz z rodziną różnią się od sytuacji, którą przedstawia wnioskując o pomoc finansową, a tym samym wskazują na istnienie dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową rodziny.

W lipcu 2010 r. wnioskodawca ukończył kurs prawa jazdy kat. B, na którego opłacenie środki finansowe uzyskał z pożyczki zwrotnej udzielonej mu przez brata J. R. Organ uznał, że zaciągając kolejny raz pożyczkę wnioskodawca potwierdził swoją zdolność do jej spłaty. Nadto, kurs prawa jazdy również nie stanowi niezbędnej potrzeby bytowej, czyli takiej, bez zaspokojenia której osoba lub rodzina nie może egzystować, zagrożone są jej warunki istnienia, a w szczególności życia lub zdrowia.

W lipcu 2010 r. wnioskodawca zaciągnął kolejną pożyczkę od A. K., w wysokości 4.000 zł na zakup samochodu (kserokopia umowy zawartej dnia 21.07.2010 r.). Umowa określa termin i wysokość spłaty pożyczki. Aneksem do umowy przedłużono termin jej spłaty do dnia 30 grudnia 2011 r. Zakup samochodu nie stanowi niezbędnej potrzeby bytowej rodziny. Posiadanie auta wiąże się z ponoszeniem kosztów jego utrzymania i eksploatacji, a tym samym dodatkowego obciążenia budżetu rodziny. Poza tym organ nie znalazł innych przesłanek, które tłumaczyłyby konieczność posiadania samochodu np. problemy z poruszaniem się członka rodziny lub też częste wyjazdy do lekarzy poza granice miasta. Środki, które wydatkuje wnioskodawca na utrzymanie samochodu (koszt zakupu paliwa, koszty eksploatacji samochodu) również nie stanowią niezbędnej potrzeby życiowej. Ponadto, dotychczas w żaden sposób nie przyczyniły się one do poprawy sytuacji życiowej rodziny (znalezienia pracy, uzyskania dochodu, wzmocnienia budżetu domowego), a wręcz przeciwnie - stanowią dodatkowe obciążenie finansowe.

Zaciągane przez wnioskodawcę pożyczki (na wykupienie mieszkania, na zakup wysokiej klasy sprzętu RTV, na kurs prawa jazdy, na kupno samochodu) są przeznaczane na cele, które nie stanowią w myśl ustawy o pomocy społecznej niezbędnej potrzeby bytowej, bez zaspokojenia której rodzina nie może funkcjonować. Zwiększenie stanu posiadania nie jest celem uzasadniającym pierwszeństwo przed bieżącymi, podstawowymi potrzebami bytowymi, w tym także przed zabezpieczeniem środków na potrzeby życia codziennego.

Środki finansowe, które uzyskiwane przez wnioskodawcę i jego rodzinę powinny w pierwszej kolejności być przeznaczane na zakup żywności, na opłaty związane z utrzymaniem mieszkania, na zakup opału, na zakup środków czystości itp. One to bowiem stanowią niezbędne potrzeby bytowe zapewniające rodzinie prawidłową egzystencję. Działania wnioskodawcy wskazują, iż posiada on zasoby, możliwości i umiejętności pozyskiwania środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb bytowych rodziny.

Na podstawie ustaleń poczynionych w oparciu o wywiad środowiskowy oraz zebrane dokumenty organ pomocy społecznej stwierdził wystąpienie dysproporcji pomiędzy wykazywanym przez wnioskodawcę dochodem, a jego rzeczywistą sytuacją życiową. Przepis art. 12 ustawy o pomocy społecznej określa, że w przypadku stwierdzonych przez pracownika socjalnego dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu, a sytuacją majątkową osoby lub rodziny wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową wykorzystując własne zasoby majątkowe, w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości, można odmówić przyznania świadczenia.

W odwołaniu od powyższej decyzji J. R. zaprzeczył ustaleniom, jakoby notorycznie zaciągał pożyczki. Wyjaśnił, że pożyczkę na wykup mieszkania zaciągnął wiele lat temu, a fakt jej zaciągnięcia nie stanowił dla organu pomocy społecznej przeszkody, by udzielić mu pomocy finansowej na zakup wersalki. Telewizor zakupił na raty również parę lat temu. Wnioskodawca podkreślił, że organ nie zauważa dysproporcji pomiędzy deklarowanymi dochodami a rzeczywistą sytuacją majątkową innych beneficjentów pomocy społecznej, tylko u niego.

Rozpoznając odwołanie od powyższej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 17 marca 2011 r., Nr [...], utrzymało ją w mocy.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Kolegium uznało, że w przedstawionych okolicznościach organ pierwszej instancji prawidłowo doszedł do przekonania, że istnieje dysproporcja między udokumentowanym dochodem rodziny wnioskodawcy a jej sytuacją majątkową. Kolegium podzieliło wszystkie wnioski organu pierwszej instancji w zakresie rzeczywistej sytuacji majątkowej wnioskodawcy. Z materiału zgromadzonego w sprawie wynika, że wnioskodawca posiada zasoby majątkowe, możliwości i umiejętności pozyskiwania środków na zaspokajanie potrzeb swojej rodziny. Kolegium uznało, że zaistniały przesłanki określone w przepisie art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej do tego, ażeby pozbawić wnioskodawcę przyznanej dotychczas pomocy w formie zasiłku stałego, tym bardziej, że wykazuje on bierność w poszukiwaniu pracy. W oświadczeniu z dnia 9 grudnia 2010 r. stwierdził, że nie zarejestrował się w Urzędzie Pracy, bo nie miał czasu.

W piśmie z dnia 16 kwietnia 2011 r. zatytułowanym "odwołanie" J. R. zaskarżył decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 17 marca 2011 r., Nr [...], decyzję tegoż organu z dnia 17 marca 2011 r., Nr [...], oraz decyzję z dnia 17 marca 2011 r., Nr [...].

W uzasadnieniu pisma skarżący stwierdził, że nie zgadza się z argumentacją uzasadniającą te rozstrzygnięcia. Skarżący wyjaśnił, że pożyczki zaciągnięte od brata są już nieaktualne, bo brat zrezygnował z ich spłaty traktując je kwoty jako darowiznę. Telewizor i kino domowe skarżący dostał od brata. Skarżący podkreślił, że nie korzysta już z telewizji "N". Samochód jest mu potrzebny do poruszania się w celu poszukiwania pracy, o którą jest trudno, gdyż jest osobą niepełnosprawną. W odniesieniu do kwestii skutera i hulajnogi skarżący wyjaśnił, że są to sprzęty stare. Zauważył, że powinien sprzedać je na złom, żeby udowodnić Kolegium swoje ubóstwo.

Zarządzeniem z dnia 24 maja 2011 r. Przewodnicząca Wydziału Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku na podstawie art. 57 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), rozdzieliła skargi zawarte w piśmie J. R. z dnia 16 kwietnia 2011 r. poprzez odrębne zarejestrowanie: skargi na decyzję z dnia 17 marca 2011 r., Nr [...], która otrzymała sygnaturę akt II SA/Gd 454/11, skargi na decyzję z dnia 17 marca 2011 r., Nr [...], sygn. akt II SA/Gd 455/11 oraz skargi na decyzję z dnia 17 marca 2011 r., Nr [...], sygn. akt II SA/Gd 456/11.

W odpowiedzi na skargę na decyzję z dnia 17 marca 2011 r., Nr [...], kontrolowaną w niniejszym postępowaniu sądowym, Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie, podtrzymując argumentację sformułowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Odnosząc się do argumentów skarżącego jakoby posiadanie samochodu było niezbędne dla efektywnego poszukiwania pracy, Kolegium nie podzieliło jego stanowiska. Posiadanie samochodu nie przyczyniło się do tej pory do poprawy sytuacji rodziny, gdyż skarżący nadal jest bezrobotny.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Skargę należało uwzględnić, lecz z przyczyn innych niż w niej podniesiono.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje, w zakresie swojej właściwości, kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. W postępowaniu sądowym badana jest zatem wyłącznie legalność aktu administracyjnego, czyli jego zgodność z przepisami prawa materialnego i prawidłowość przyjętej przez organ procedury, która doprowadziła do wydania aktu. Ponadto, stosownie do treści art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przedmiotem kontroli w niniejszej sprawie jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 17 marca 2011 r., Nr [...], utrzymująca w mocy decyzję Burmistrza z dnia 10 lutego 2011 r., Nr [...], w imieniu którego działał Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, podjęta na podstawie art. 104 i 163 kpa oraz art. 7 pkt. 5, 6, 9 art. 8 ust. 1, 3, art. 9, art. 12, art. 37 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 2, art. 106 ust. 5, art. 109 ust. 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r., Nr 175, poz. 1362 ze zm.), uchylająca decyzję przyznającą J. R. zasiłek stały.

W okolicznościach niniejszej sprawy pozostaje zatem niesporne, że skarżący odpowiadając warunkom ustawy o pomocy społecznej, w szczególności kryterium dochodowemu, otrzymywał zasiłek stały na podstawie decyzji Burmistrza z dnia 14 kwietnia 2010 r., Nr [...].

Uchylenie wskazanej decyzji nastąpiło na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej, który stanowi, że "decyzję administracyjną zmienia się lub uchyla na niekorzyść strony bez jej zgody w przypadku zmiany przepisów prawa, zmiany sytuacji dochodowej lub osobistej strony, pobrania nienależnego świadczenia, a także można zmienić lub uchylić decyzję, jeżeli wystąpiły przesłanki, o których mowa w art. 11, 12 i 107 ust. 5. Zmiana decyzji administracyjnej na korzyść strony nie wymaga jej zgody."

Jak wynika z treści przytoczonego przepisu reguluje on różne sytuacje, określając przesłanki, z których każda stanowi samodzielną, odrębną podstawę uchylenia lub zmiany decyzji. Ponieważ podstawy te są rozłączne, o właściwej kwalifikacji decydować będzie ustalony stan faktyczny. Przewidziana w przytoczonym wyżej przepisie, obok obligatoryjnej, fakultatywna zmiana lub uchylenia decyzji, stanowi zamknięty katalog przesłanek, przy czym możliwość wydania decyzji uznaniowej oznacza także, iż w uzasadnionych sytuacjach organ może się wstrzymać z podjęciem działania zmierzającego do zmiany lub uchylenia wcześniej wydanej decyzji.

W niniejszej sprawie organ przyjął za podstawę uchylenia decyzji art. 12 ustawy o pomocy społecznej, wprowadzający jako przesłankę odmowy świadczenia z pomocy społecznej dysproporcję pomiędzy udokumentowanymi dochodami a sytuacją majątkową wnioskodawcy. Przepis ten stanowi, że "w przypadku stwierdzonych przez pracownika socjalnego dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową, wykorzystując własne zasoby majątkowe, w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości, można odmówić przyznania świadczenia". Treść przepisu wskazuje, dla celu ustalenia dysproporcji, na konieczność łącznego spełnienia dwóch warunków: udokumentowanych niskich dochodów uzasadniających przyznanie świadczenia z pomocy społecznej oraz pozostający z tym w sprzeczności rzeczywisty stan majątkowy wskazujący na to, że wnioskodawca jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową wykorzystując własne zasoby, wymienione w przepisie przykładowo. Trzeba w tym miejscu zauważyć, że w istocie udokumentowane dochody w rzeczywistości mogą być niskie, co nie musi się przekładać na sytuację majątkową, wnioskodawca może bowiem korzystać z finansowego wsparcia rodziny lub uzyskiwać środki finansowe z nieujawnionych źródeł dochodu. W takiej sytuacji, mając na względzie możliwość wystąpienia opisanej dysproporcji, ustawodawca zastrzegł prawo odmowy pomocy, przy czym kwestia ta pozostawiona została ocenie organu pomocy społecznej, a zasadniczym dowodem dla wykazania różnicy w sytuacji dochodowej i majątkowej jest rodzinny wywiad środowiskowy.

Opisana przesłanka w odniesieniu do możliwości weryfikacji decyzji określonej w art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej odnosi się do takich sytuacji, gdy po otrzymaniu świadczenia z pomocy społecznej lub w trakcie jego pobierania ujawnią się okoliczności wskazujące na występowanie dysproporcji między deklarowaną przez wnioskodawcę wysokością dochodu a rzeczywistą sytuacja majątkową.

Na gruncie niniejszej sprawy, z niepodważonych w istocie przez skarżącego ustaleń organów wynika, że dysponuje majątkiem nieruchomym w postaci mieszkania wykupionego w 2009 r. ze środków uzyskanych z prywatnych pożyczek, posiada ruchomości znacznej wartości w postaci sprzętu telewizyjnego LCD wraz z zestawem kina domowego, według oświadczenia zawartego w odwołaniu od decyzji pierwszej instancji - zakupionego na raty, zaś według skargi - ze środków stanowiących "darowiznę" od brata, ponadto nabyty w lipcu 2010 r. samochód osobowy za kwotę 3.500 zł uzyskaną również z pożyczki. W tym czasie ukończył kurs prawa jazdy, także za środki uzyskane z prywatnej pożyczki. Ustalone przez organ pomocy społecznej pierwszej instancji, a następnie podzielone przez organ odwoławczy okoliczności sprawy nie budzą wątpliwości, nadto zostały przez oba organy pomocy społecznej prawidłowo ocenione pod kątem zastosowania przepisu art. 12 ustawy o pomocy społecznej. Z ustaleń tych wynika umiejętność pozyskiwania przez skarżącego środków finansowych w celu zakupu przedmiotów wartościowych (telewizor LCD z zestawem kina domowego) bądź generujących stałe koszty (samochód), a niestanowiących pierwszorzędnych potrzeb bytowych rodziny. Zakup wartościowych przedmiotów, ze środków finansowych uzyskanych z pożyczek, których terminy płatności przypadają na okres poprzedzający lub zgodny z udzielonym świadczeniem, może przemawiać za ustaleniem "dysproporcji", o której mowa w art. 12 ustawy o pomocy społecznej, w tym zatem kontekście zdaniem Sądu ocena organów jest prawidłowa i nie narusza przepisu art. 80 kpa.

Zasadniczą jednak kwestią w kontrolowanej sprawie jest charakter decyzji podejmowanej na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej. Jak powszechnie przyjmuje się w judykaturze, decyzja ta ma charakter konstytutywny (vide m.in.: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 sierpnia 2010 r., sygn. akt I OSK 854/10, Baza orzeczeń LEX nr 737508; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 marca 2010 r., sygn. akt I SA/Wa 43/10, Baza orzeczeń LEX nr 606537; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 14 stycznia 2010 r., sygn. akt III SA/Kr 274/09, Baza orzeczeń LEX nr 554204; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 7 października 2009 r., II SA/Bd 680/09, Baza orzeczeń LEX nr 573659; w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 marca 2010 r., sygn. akt I OSK 1554/09, Baza orzeczeń LEX nr 595198 przyjmuje się dla tej decyzji charakter mieszany, konstytutywno-deklaratoryjny, lecz w okolicznościach, w których zastosowanie znajduje art. 8 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej). Podobnie przyjmuje się w doktrynie, jak wskazuje Stanisław Nitecki w publikacji "Prawo do pomocy społecznej w polskim systemie prawnym" (Wydawnictwo Oficyna Warszawa 2008, str. 283) i w odniesieniu do tej przesłanki uzasadniającej weryfikację decyzji jaką jest "dysproporcja" (art. 12 ustawy o pomocy społecznej) "decyzja taka będzie miała charakter konstytutywny i będzie obowiązywała od momentu jej wydania". Powyższe oznacza, że uchylenie lub zmiana decyzji przyznającej świadczenie, tym samym ukształtowanie nowego zakresu uprawnień strony, nie może nastąpić z mocą wsteczną, gdyż decyzja podejmowana na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej wywołuje skutek prawny ex nunc, na przyszłość, a więc od dnia jej wydania (wprowadzenia do obrotu prawnego).

W niniejszej sprawie kontrolowana decyzja organu pomocy społecznej pierwszej instancji rozstrzyga o utracie uprawnienia wnioskodawcy z mocą wsteczną, jak wynika bowiem z jej sentencji uchyla decyzję przyznającą świadczenie w postaci zasiłku stałego "w całości". Tymczasem, zważywszy na charakter konstytutywny tej decyzji, decyzja uchylająca nie mogła objąć swoim zakresem zasiłku już pobranego przez skarżącego (od dnia 1 kwietnia 2010 r.), mogła zaś objąć jedynie świadczenie w okresie po jej wydaniu.

Tym samym, zdaniem Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, oba organy administracji dokonały wadliwej wykładni przepisu art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej, przez co doszło do naruszenia przepisu prawa materialnego, uzasadniającego uchylenie zarówno zaskarżonej decyzji jak i na podstawie art. 135 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi decyzji ją poprzedzającej. Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy organ pierwszej instancji uwzględni zasadę konstytutywności decyzji podejmowanej na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej i jej skutek działania ex nunc. Rozważy również, czy sytuacja skarżącego nie uzasadnia powstrzymania się z podjęciem działania zmierzającego do uchylenia decyzji przyznającej świadczenie w postaci zasiłku stałego, zważywszy na jego nieznaczną wysokość.

Mając na względzie powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku na podstawie art. 145 w związku z art. 135 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji.