Postanowienie z dnia 2012-10-31 sygn. III SA/Łd 436/12

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Dnia 31 października 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska po rozpoznaniu w dniu 31 października 2012 roku na posiedzeniu niejawnym wniosku N. A. o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 24 sierpnia 2012 roku, sygn. akt III SA/Łd 436/12 w sprawie ze skargi N. A. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zmiany nazwiska p o s t a n a w i a : odmówić przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 24 sierpnia 2012 roku, sygn. akt III SA/Łd 436/12 oddalił skargę N. A. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...], nr [...] w przedmiocie zmiany nazwiska.

Odpis sentencji wyroku wraz z pouczeniem, iż pisemne uzasadnienie wyroku oddalającego skargę doręczane jest na wniosek złożony w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego odpisu, a złożenie wniosku po upływie tego terminu jest czynnością bezskuteczną został skutecznie doręczony skarżącemu w dniu 30 sierpnia 2012 roku (potwierdzenie odbioru przesyłki – k nr 149 akt sądowych).

W dniu 4 września 2012 roku (data nadania pisma za pośrednictwem Dyrektora Aresztu Śledczego w Ł.) skarżący złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy poprzez ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Postanowieniem z dnia 24 września 2012 roku Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Łodzi przyznał skarżącemu prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez ustanowienie adwokata.

W dniu 4 października 2012 roku do akt sprawy wpłynęło zawiadomienie z Okręgowej Rady Adwokackiej w Ł. o ustanowieniu pełnomocnika z urzędu do reprezentowania skarżącego w osobie adwokat B. C. -A.

W dniu 12 października 2012 roku (data nadania pisma w polskiej placówce pocztowej) ustanowiony z urzędu pełnomocnik złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, jaki zapadł w dniu 24 sierpnia 2012 roku w sprawie o sygn. akt III SA/Łd 436/12. W uzasadnieniu wniosku pełnomocnik podniósł, iż odpis sentencji wyroku oddalającego skargę został doręczony skarżącemu w dniu 30 sierpnia 2012 roku. Skarżący nie włada językiem polskim w stopniu umożliwiającym zrozumienie pouczenia, w którym w sposób ogólny zostały zacytowane przepisy ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zdaniem pełnomocnika z pouczenia wynikało, że skarżący może wystąpić o przyznanie pomocy prawnej, przy czym nie zaznaczono, że skarżący powinien złożyć również wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku i jego doręczenie, niezależnie od możliwości złożenia wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Ponadto pełnomocnik podkreślił, iż w poprzedniej sprawie o sygn. akt III SA/Łd 435/10 skarżący korzystał z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, a tym samym nie miał obowiązku zapoznawać się z treścią przepisów stanowiących podstawę do zaskarżenia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, tym bardziej, że wyrok jaki zapadł był dla strony korzystny. Do wniosku pełnomocnik załączył wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku wraz z dowodem uiszczenia opłaty kancelaryjnej oraz kserokopię formularza wniosku przyznanie prawa pomocy PPF złożonego przez skarżącego w dniu 14 września 2012 roku.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zaważył, co następuje:

Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Zasadą wynikającą z art. 85 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012r., 270)- [zwaną dalej w skrócie: - p.p.s.a.] jest bezskuteczność czynności podjętej w postępowaniu sądowym przez stronę po upływie terminu. Jednakże w sytuacji, gdy strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu (art. 86 § 1 p.p.s.a.). Warunkami skuteczności takiego wniosku jest złożenie go w ciągu 7 dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu, spowodowanie dla strony ujemnych skutków w zakresie postępowania sądowego, równoczesne ze złożeniem wniosku dokonanie uchybionej czynności oraz uprawdopodobnienie okoliczności wskazujących na brak winy w uchybieniu terminu (art. 86 § 2 oraz art. 87 § 1, § 2 i § 4 p.p.s.a.) Wszystkie te przesłanki muszą być spełnione łącznie, co oznacza, że brak jednej z nich skutkować musi odmową przywrócenia terminu.

Zgodnie z dyspozycją art. 86 § 1 p.p.s.a. warunkiem sine qua non do przywrócenia uchybionego terminu jest uprawdopodobnienie, że strona nie dokonała czynności w terminie bez swojej winy. W orzecznictwie niejednokrotnie podkreśla się, że przywrócenie uchybionego terminu ma charakter wyjątkowy i może nastąpić jedynie wtedy, gdy strona w sposób przekonujący zaprezentowaną argumentacją uprawdopodobni brak swojej winy (por. post. NSA z 23 czerwca 2010 r., sygn. akt I OZ 465/10).

W przedmiotowej sprawie Sąd nie znalazł argumentu, który pozwoliłby na zastosowanie art. 86 § 1 p.p.s.a., gdyż z brakiem winy mamy do czynienia tylko w przypadku zaistnienia niezależnych od strony i niemożliwych do przezwyciężenia okoliczności, które miały bezpośredni wpływ na przekroczenie terminu. Kryterium braku winy jako przesłanka zasadności wniosku o przywrócenie terminu polega na obowiązku dochowania przez stronę należytej staranności przy dokonywaniu czynności procesowych. Zgodnie z postanowieniem NSA z dnia 12 stycznia 2011 r. sygn. akt I OZ 997/10, kryterium należytej staranności należy rozumieć obiektywnie - takiej staranności, której można wymagać od każdego należycie dbającego o swoje interesy. Nie jest także możliwe, aby strona dopuściła się choćby lekkiego niedbalstwa.

W ustalonych przez Sąd okolicznościach faktycznych nie może być mowy o zastosowaniu dyspozycji art. 86 § 1 p.p.s.a.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że z akt sprawy bezspornie wynika, iż w zawiadomieniu o terminie rozprawy skarżący został w sposób jednoznaczny pouczony, iż uzasadnienie wyroku oddalającego skargę jest doręczane na wniosek złożony w terminie 7 dni od daty ogłoszenia wyroku, a złożenie wniosku po upływie tego terminu jest czynnością bezskuteczną (k nr 133 akt sądowych). Wyrokiem z dnia 24 sierpnia 2012 roku, sygn. akt III SA/Łd 436/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę N. A. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...], nr [...] w przedmiocie zmiany nazwiska. Odpis sentencji powyższego wyroku wraz z pouczeniem o przysługującym środku zaskarżenia (skardze kasacyjnej), możliwości zgłoszenia wniosku o przyznanie prawa pomocy oraz powtórnym jednoznacznym i precyzyjnym pouczeniem, że pisemne uzasadnienie wyroku oddalającego skargę doręczane jest na wniosek złożony w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego odpisu, a złożenie wniosku po upływie tego terminu jest czynnością bezskuteczną został skutecznie doręczony skarżącemu z urzędu za pośrednictwem Dyrektora Aresztu Śledczego w Ł. w dniu 30 sierpnia 2012 roku (k nr 146 i 149 akt sądowych). W dniu 4 września 2012 roku skarżący złożył jedynie wniosek o przyznanie prawa pomocy poprzez ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Mając na uwadze powyższe, okoliczności, na które powołuje się skarżący, w ocenie Sądu, nie uzasadniają przywrócenia terminu. Nie zasługuje na uwzględnienie zwłaszcza argument dotyczący niedostatecznej znajomości języka polskiego. Należy bowiem wskazać, że stosownie do treści art. 4 ustawy z dnia 7 października 1999 roku o języku polskim (t.j.Dz. U. z 2011r., nr 43, poz. 224 ze zm.) język polski jest językiem urzędowym konstytucyjnych organów państwa, organów jednostek samorządu terytorialnego i podległych im instytucji w zakresie, w jakim wykonują zadania publiczne (...). Podmioty wykonujące zadania publiczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokonują wszelkich czynności urzędowych oraz składają oświadczenia woli w języku polskim, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. (art. 5 ust. 1 ustawy). Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do oświadczeń woli, podań i innych pism składanych organom, o których mowa w art. 4.

Nieznajomość języka polskiego nie może więc być uznana za okoliczność usprawiedliwiającą uchybienie terminu (por postanowienie NSA z dnia 28 marca 2012r., sygn. akt II OZ 215/12, wyrok NSA z dnia 6 września 2001 r., sygn. V SA 165/01/. Ponadto, jak wynika z akt sprawy, wszystkie składane dotychczas przez skarżącego pisma (w tym m.in. "informacja-odpowiedź na zawiadomienie o rozprawie z dnia 6 sierpnia 2012 roku – k nr 136 akt sadowych) oraz wnioski, sporządzane były w języku polskim.

W świetle przedstawionych okoliczności niezasadny jest również zarzut dotyczący ogólnikowego (nieprecyzyjnego) pouczenia i braku pouczenia w zakresie możliwości złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku oddalającego skargę, niezależnie od złożonego wniosku o przyznanie prawa pomocy. Zauważyć bowiem należy, że skarżący, wbrew twierdzeniom jego pełnomocnika został dwukrotnie w sposób prawidłowy i jednoznaczny poinformowany o konieczności złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku oddalającego skargę w terminie 7 dni, od dnia jego ogłoszenia (doręczenia). W zawiadomieniu o rozprawie (k nr 133 akt sądowych pkt 3 pouczenia) oraz w doręczonym z urzędu odpisie sentencji wyroku z dnia 24 sierpnia 2012 roku (k nr 146 akt sądowych- pkt 1 i 2 pouczenia). Okoliczność natomiast, że skarżący, nie zapoznał się z powyższym pouczeniem lub nie zapoznał się z nim w całości, a złożył jedynie wniosek o przyznanie prawa pomocy, (o którym mowa w pkt 5 pouczenia) nie może usprawiedliwiać przyczyny uchybienia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku. Niedostateczne bowiem zapoznanie się lub brak zapoznania się z pouczeniem nie stanowi okoliczności uzasadniającej przywrócenie terminu do dokonania czynności. Pogląd ten znajduje potwierdzenie w ugruntowanym już orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (por postanowienie NSA z 17 stycznia 2008 r., sygn. akt II OZ 1388/07 oraz z 20 października 2005 r., sygn. akt II OZ 866/05, czy postanowienie NSA oz. w Rzeszowie z 8 czerwca 1999 r., sygn. akt SA/Rz 168/99). Stanowisko to podziela także Sąd orzekający w niniejszej sprawie.

Reasumując powyższe rozważania należy zatem raz jeszcze podnieść, że przywrócenie terminu ma charakter wyjątkowy i nie jest możliwe, gdy strona dopuściła się choćby lekkiego niedbalstwa. Przywrócenie terminu może mieć miejsce wówczas, gdy uchybienie terminu nastąpiło wskutek przeszkody, której strona nie mogła usunąć, nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku.

W świetle powołanych przepisów i okoliczności niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż skarżący nie uprawdopodobnił w sposób przekonujący, że uchybienie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku wydanego w jego sprawie nastąpiło bez jego winy.

Sąd prawidłowo pouczył skarżącego o sposobie i terminie wniesienia środka zaskarżenia oraz o konieczności złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku, co wynika w sposób nie budzący wątpliwości z akt sądowych niniejszej sprawy. Fakt, że skarżący nie zapoznał się z treścią pouczenia (lub zapoznał się z pouczeniem w sposób niedostateczny) może jedynie wskazywać na jego niedbałość w prowadzeniu własnych spraw, a to z kolei nie może usprawiedliwiać przyczyny uchybienia terminu. Usprawiedliwieniem braku winy skarżącego nie może być również wskazywana przez niego nieznajomość języka polskiego w stopniu umożliwiającym zrozumienie pouczenia, skoro skarżący od wielu lat przebywa w Polsce, a wszystkie składane dotychczas przez niego pisma i wnioski, sporządzane były w języku polskim.

Z tych wszystkich względów, uznając, że skarżący nie uprawdopodobnił braku winy w uchybieniu terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku na podstawie art. 86 § 1 i § 2 p.p.s.a. Sąd orzekł jak w postanowieniu.

a.ł.