Uchwała z dnia 1967-04-05 sygn. III CZP 27/67

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CZP 27/67

Uchwała z dnia 5 kwietnia 1967 r.

Przewodniczący: sędzia Z. Wasilkowska ( sprawozdawca). Sędziowie: B. Łubkowski, Z. Trybulski.

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Marianny G. przeciwko Stanisławowi i Bronisławie małż. S. o zniesienie współwłasności, po rozpoznaniu zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Wojewódzki w Łodzi postanowieniem z dnia 4 listopada 1966 r. do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 k.p.c.

"Czy rozstrzygnięcie w przedmiocie oddalenia skargi o wznowienie postępowania zapada w postaci wyroku czy postanowienia?"

udzielił następującej odpowiedzi:

W postępowaniu nieprocesowym oddalenie skargi o wznowienie postępowania następuje w postaci postanowienia. Od postanowienia tego, jako orzekającego co do istoty sprawy, przysługuje nie zażalenie, lecz rewizja (art. 518 k.p.c.).

Uzasadnienie

Prawomocnym postanowieniem z dnia 11.VII.1956 r. Sąd Powiatowy dokonał zniesienia współwłasności nieruchomości. W 1958 r. uczestnicy postępowania małż. S. wnieśli skargę o wznowienie postępowania, którą Sąd Powiatowy dopuścił, następnie jednak - po przeprowadzeniu uzupełniającego postępowania dowodowego - postanowieniem z dnia 30.XII.1965 r. Sąd Powiatowy skargę tę oddalił. Postanowienie powyższe zostało zaskarżone przez małż. S. rewizją. Przy jej rozpoznawaniu Sąd Wojewódzki przedstawił Sądowi Najwyższemu w trybie art. 391 k.p.c. zagadnienie prawne wskazane w sentencji uchwały, przy czym z uzasadnienia wynika, że wątpliwości Sądu Wojewódzkiego dotyczą również kwestii, jaki środek prawny przysługuje od orzeczenia oddalającego skargę o wznowienie postępowania. 

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rozpoznanie w sprawie niniejszej toczy się w trybie nieprocesowym (dawniej niespornym). Zgodnie z art. 516 k.p.c. orzeczenia Sądu w postępowaniu nieprocesowym zapadają w formie postanowienia. Od zasady tej prawo nie przewiduje żadnych wyjątków, przyjąć więc należy, że również oddalenie skargi o wznowienie postępowania następuje w postaci postanowienia. Przepisy bowiem dotyczące procesu (w tym również przepisy o wznowieniu postępowania) stosuje się, zgodnie z art. 13 § 2 k.p.c., "odpowiednio" do innych rodzajów postępowań unormowanych w kodeksie.

Postanowienie oddalające skargę o wznowienie postępowania zawiera rozstrzygnięcie co do istoty sprawy. W przeciwieństwie bowiem do odrzucenia skargi o wznowienie, co następuje z przyczyn formalnych, mianowicie gdy skarga została wniesiona po upływie przewidzianego terminu lub nie opiera się na ustawowej podstawie wznowienia (art. 410 § 1 k.p.c.), oddalenie skargi może nastąpić tylko na rozprawie po ponownym rozpoznaniu sprawy (art. 412 § 2 k.p.c.). Od postanowień zaś orzekających co do istoty sprawy przysługuje w postępowaniu nieprocesowym rewizja (art. 518 k.p.c.). Pod tym względem istnieje więc różnica między postępowaniem procesowym a nieprocesowym. O ile bowiem w tym pierwszym rewizja przysługuje tylko od wyroków, a dla postanowień zastrzeżony jest inny środek zaskarżenia w postaci zażalenia ( art. 394 k.p.c.), o tyle w postępowaniu nieprocesowym od niektórych postanowień, a mianowicie orzekających co do istoty sprawy, przysługuje rewizja.

Ponieważ postanowienie zapadłe w postępowaniu nieprocesowym i oddalające skargę o wznowienie postępowania należy do kategorii orzeczeń zawierających rozstrzygnięcie co do istoty sprawy, przeto z mocy art. 518 k.p.c. przysługuje od niego środek zaskarżenia w postaci rewizji.

Z tych przyczyn Sąd Najwyższy udzielił odpowiedzi objętej sentencją uchwały.

Ubocznie wspomnieć należy, że w postępowaniu procesowym oddalenie skargi o wznowienie następuje w formie wyroku, gdyż stanowi ono merytoryczne rozstrzygnięcie stosunku spornego (art. 316 § 1 k.p.c.), będące rezultatem ponownego rozpoznania sprawy (art. 412 § 2 k.p.c.). Od wyroku tego przysługuje zatem - zgodnie z art. 367 k.p.c. - rewizja.

OSNC 1967 r., Nr 10, poz. 173