Postanowienie z dnia 1965-08-06 sygn. I PZ 43/65

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I PZ 43/65

Postanowienie z dnia 6 sierpnia 1965 r.

Decydującą przesłanką do zastosowania art. 34 przepisów o kosztach sądowych jest tylko to, że wskutek zawarcia umowy kończy się spór i zbędne się staje wydanie wyroku. Okoliczność więc, czy chodzi o ugodę sądową, czy też pozasądową, jak również czy ugodę zawarł powód z pozwanym, czy też osobą trzecią nie będącą stroną w procesie - jest bez znaczenia.

Jakikolwiek wymieniony wyżej przepis mówi o zwrocie połowy uiszczonego wpisu, to jest oczywiste, że gdy opłata sądowa nie została pobrana przy wniesieniu pozwu, obowiązek uiszczenia - po umorzeniu postępowania wskutek zawarcia ugody - może dotyczyć tylko obniżonego do połowy wpisu, jaki przypadał od pozwu.

Przewodniczący: sędzia J. Krzyżanowski (sprawozdawca). Sędziowie: F. Szczepański, W. Kuryłowicz.

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Zenobii, Andrzeja Wiesława i Małgorzaty D. przeciwko Rejonowemu Przedsiębiorstwu Melioracyjnemu w B. o 104.024 zł, na skutek zażalenia pozwanego Przedsiębiorstwa na postanowienie Sądu Wojewódzkiego w Bydgoszczy z dnia 6 maja 1965 r.,

zmienił zaskarżone orzeczenie w pkt 2 w ten sposób, że zasądzoną od pozwanego na rzecz Kasy Sądu Wojewódzkiego kwotę kosztów sądowych obniżył z 5.678,50 zł do sumy 2.839,25 zł.

Uzasadnienie

Powodowie domagali się zasądzenia od pozwanego Przedsiębiorstwa 104.024 zł z tytułu odszkodowania za śmierć w wypadku przy pracy męża i ojca powodów, Jerzego D.

Wobec zawarcia w dniu 30.IV.1965 r. ugody z Państwowym Zakładem Ubezpieczeń, w wyniku której roszczenia powodów zostały zaspokojone, powodowie cofnęli pozew na posiedzeniu sądowym w dniu 6.V.1965 r. Pełnomocnik pozwanego Przedsiębiorstwa wyraził na to zgodę i oświadczył, że zapłaci koszty sądowe w kwocie 5.678,50 zł.

W związku z powyższym Sąd Wojewódzki postanowieniem z 6.V.1965 r. umorzył postępowanie w sprawie i zasądził od pozwanego na rzecz Kasy Sądu Wojewódzkiego koszty sądowe w kwocie 5.678,50 zł.

Zażalenie pozwanego przedsiębiorstwa na powyższe postanowienie, w którym wnosi o jego zmianę przez obniżenie zasądzonych kosztów o połowę, tj. do kwoty 2.839,25 zł, jest uzasadnione.

Stosownie do przepisu zdania drugiego art. 34 przepisów o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 30.XII.1950 r. (jednolity tekst: Dz. U. z 1961 r. Nr 10, poz. 57) w razie zawarcia ugody zwraca się połowę wpisu za instancję, w której ugoda nastąpiła.

Ustawa nie rozróżnia, czy chodzi o ugodę sądową, czy też pozasądową, jak również, czy ugodę zawarł powód z pozwanym, czy też z osobą trzecią nie będącą stroną w procesie. Decydującą bowiem przesłanką przepisu jest niewątpliwie tylko to, że wskutek zawarcia ugody kończy się spór i zbędne staje się wydanie wyroku, a w konsekwencji - również dokonywanie poprzedzających wyrok czynności sądowych. Ugodowe zakończenie sprawy zaoszczędza pracy sądowi, a przede wszystkim realizuje postulat ustawy wynikający z przepisów art. 10 i 461 § 1 k.p.c.

Skoro więc ustawa nie zwiera innych warunków, jedyna zaś przesłanka zastosowania przepisu art. 34 p.o.k.s., jaką jest zawarcie ugody prowadzącej do likwidacji sporu, nastąpiła, to trafnie zarzuca żalący się, że nakazanie pobrania od niego opłat sądowych w pełnej wysokości narusza powołany przepis.

Jakkolwiek cytowany przepis mówi o zwrocie połowy uiszczonego wpisu, to jest oczywiste (i tylko taka może być prawidłowa jego wykładnia), że gdy opłata sądowa nie została pobrana przy wniesieniu pozwu, obowiązek uiszczenia po umorzeniu postępowania wskutek zawarcia ugody - może dotyczyć tylko obniżonego do połowy wpisu, jaki przypadał od pozwu.

Zagadnienie, czy protokół posiedzenia z dnia 6.V.1965 r. zawiera błąd co do treści oświadczenia strony pozwanej, czy też odpowiada rzeczywistości, jest nieistotne, skoro pozwany nawet w razie uiszczenia wskutek błędu wyższych opłat uprawniony byłby do żądania zwrotu części nadpłaconego wpisu.

Z tych względów i na zasadzie art. 34 przepisów o kosztach sądowych oraz art. 390 § 1 i 397 § 2 k.p.c. Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.

OSNC 1966 r., Nr 10, poz. 163