Postanowienie z dnia 2014-08-29 sygn. I SA/Kr 1244/13

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie: Michał Śmiałowski po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2014r. na posiedzeniu niejawnym wniosku P.J. o zwolnienie od kosztów sądowych, w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej, z dnia 13.05.2013r. , nr [...], w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki w podatku od towarów i usług za wrzesień i listopad 2008r. postanawia: wniosek oddalić

Uzasadnienie

Wraz ze skargą kasacyjną od wyroku WSA w Krakowie, z dnia 12.12.2013r. wpłynął wniosek P.J. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.

Wniosek złożony na formularzu PPF nie zawierał żadnych danych , prócz tych dotyczących zaskarżonego wyroku. Uzasadnienie wniosku odsyłało natomiast, w zakresie podstaw zwolnienia od kosztów sądowych, do uzasadnienia w/w skargi kasacyjnej. To z kolei zawierało tylko stwierdzenie, iż strona skarżąca nie ma możliwości poniesienia kosztów sądowych bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

Zdaniem orzekającego wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j Dz.U. z 2012r., poz. 270 z p. zm.) prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego ( § 2). Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje natomiast zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 3).

Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej na podstawie art. 246§1 w/w ustawy przysługuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (prawo pomocy w zakresie całkowitym) lub gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (prawo pomocy w zakresie częściowym).

Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe.

W przedmiotowej sprawie zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia ma analiza przesłanek przyznania prawa pomocy stronie skarżącej wymienionych w art. 246§1 w/w ustawy. Wskazuje ona, iż to na wnioskodawcy ciąży obowiązek wykazania, że strona nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania lub że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. To strona ma wykazać taką sytuację materialną, która uzasadniałaby przyznanie prawa pomocy. Brzmienie tego przepisu nie pozostawia przy tym wątpliwości, że inicjatywa dowodowa zmierzająca do uprawdopodobnienia , iż zachodzą uwarunkowania przemawiające na rzecz przyznania prawa pomocy ciąży na wnioskodawcy (por. postanowienie WSA w Gliwicach z dnia 23.10.2009r. , sygn. III SA/GL 823/09). Wnioskodawca ma też obowiązek współdziałania z sądem w zakresie gromadzenia dowodów źródłowych i wyjaśnienia wszystkich okoliczności w celu ustalenia jego rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych. Umożliwia to konstrukcja art. 255 w/w ustawy a zastosowanie tej normy poprzez wezwanie strony skarżącej o przedłożenie dodatkowych oświadczeń lub dokumentów stanowi rodzaj uzupełniającego postępowania dowodowego, dzięki któremu wydane orzeczenie opierać się będzie o zasadę prawdy materialnej. Brak tej współpracy przez niedostarczenie dokumentów bądź nieskładnie wyczerpujących oświadczeń musi mieć natomiast wpływ na dokonywaną przez sąd ocenę wniosku o przyznanie prawa pomocy (por. postanowienie NSA z dnia 11.02.2014r., sygn. akt II FZ 1474/13, postanowienie NSA z dnia 15.03.2012r., sygn. akt II FZ 175/12, postanowienie NSA z dnia 04.04.2011r., sygn. akt II FZ 103/11, postanowienie NSA z dnia 15.06.2010r., sygn. akt II OZ 530/10, postanowienie NSA z dnia 19.10.2010r., sygn. akt II GZ 296/10, postanowienie NSA z dnia 05.12.2006r., sygn. akt II FZ 703/06).

Zdaniem orzekającego brak danych podlegających ocenie w ramach postępowania o przyznanie prawa pomocy spowodował oczywistą niemożność ustalenia aktualnego stanu majątkowego i możliwości płatniczych P.J.. Stąd też został on wezwany do przedłożenia:

- wyciągów z jego kont bankowych (zarówno osobistych jak i firmowych !) obejmujących operację z ostatnich trzech miesięcy i ich obecny stan,

- wyciągów z lokat bankowych P.J.,

- oświadczenia określającego gdzie mieszka i czyją własnością jest przedmiotowy lokal, dom,

- dowodów przelewów lub przekazów rat kredytowych za ostatni miesiąc,

- zeznania podatkowego PJ, za 2013r.,

- zaświadczenia z właściwego Wydziału Ewidencji Pojazdów i Kierowców o samochodach będących własnością P.J. , obejmującego ich markę i rok produkcji,

- zaświadczenia z zakładu pracy o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego przez P.J. (jeżeli w dotychczasowym miejscu pracy nie jest już zatrudniony należało podać odpowiednią dokumentację na tą okoliczność),

- oświadczenia określającego czy P.J. jest wspólnikiem lub udziałowcem jakiejś spółki (jeżeli tak, należało podać dokładną jej nazwę i wysokość posiadanych w niej udziałów, akcji),

- odpisów z ksiąg wieczystych (lub ich kserokopii) obejmujących nieruchomości będące własnością lub współwłasnością P.J.

Z nałożonego obowiązku strona skarżąca nie wywiązała się jednak. Nie przysłała wymaganych dokumentów bardzo istotnych, z punktu widzenia oceny jej sytuacji finansowej.

Zwrócić należy uwagę , iż orzekający aby rzetelnie ocenić zdolności płatnicze strony skarżącej musi dysponować dokładnymi i obszernymi informacjami na temat jej sytuacji majątkowej , rodzinnej i finansowej. Informacje te powinien dostarczyć wnioskodawca tak aby orzekający mógł przeprowadzić pewnego rodzaju symulację finansową określającą relację wydatków gospodarstwa domowego do jego dochodów, z uwzględnieniem posiadanych środków trwałych i oszczędności. Brak danych w tym zakresie skutecznie uniemożliwia taką analizę . To z kolei wyklucza przyznanie prawa pomocy.

Zaznaczyć trzeba, że przedłożenie żądanej dokumentacji jest tym bardziej uzasadnione, w przypadku, takim jak rozpatrywany, kiedy to sytuacja finansowa P.J. była już przedmiotem analizy. Dnia 08.10.2013r. Referendarz sądowy WSA w Krakowie oddalił bowiem wniosek w tym zakresie a postanowienie to uprawomocniło się.

W przedmiotowym wniosku strona skarżąca nie przytoczyła natomiast żadnych danych.

Regulacje w/w ustawy dopuszczają możliwość wielokrotnego składania wniosku o przyznanie prawa pomocy, jednakże odmienna ocena sytuacji materialnej wnioskodawcy przy rozpatrywaniu kolejnego wniosku jest możliwa wyłącznie po zmianie istotnych okoliczności mających wpływ na tę ocenę. W niniejszej sprawie

nie jest natomiast wiadome ani jak się zmieniła sytuacja finansowa strony skarżącej ani nawet jak ona obecnie wygląda.

P.J., w przypadku wyżej opisanego zachowania, powinien się zatem liczyć, iż orzekający nie będzie miał wystarczających podstaw do przyznania mu prawa pomocy (por. postanowienie NSA z dnia 11.12.2008r. , sygn. akt I FZ 394/08, postanowienie NSA z dnia 15.09.2010r., sygn. akt II FZ 400/10, postanowienie NSA z dnia 06.02.2013r., sygn. akt I GZ 12/13, postanowienie NSA z dnia 24.01.2011r., sygn. akt II FZ 733/10, postanowienie NSA z dnia 06.02.2013r., sygn. akt I GZ 12/13).

Mając więc na względzie fakt, iż to właśnie na wnioskodawcy spoczywa obowiązek wykazania niezdolności do ponoszenia kosztów sądowych, stwierdzić należy, iż P.J. nie wykazał przesłanek warunkujących przyznanie mu prawa pomocy (por. postanowienie WSA w Gliwicach z dnia 23.10.2009r. sygn. akt. III SA/Gl 823/09, postanowienie NSA z dnia 18.06.2010r., sygn. akt II FZ 253/2010). W związku z tym, żądanie zwolnienia od kosztów sądowych nie zasługuje na uwzględnienie a rozpatrywany wniosek, zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą (por. postanowienie NSA z dnia 08.11.2006r. sygn. akt II OZ 1112/2006, ONSAiWSA 2007/4, poz. 79), należało oddalić na podstawie art.244§1, art.245§3, art. 246§1 pkt.2, w zw. z art. 258 § 2, pkt 7) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012r. , poz . 270 z p. zm. ).