Art. 38. Wyznaczenie i cofnięcie wyznaczenia obrońcy z urzędu

1. Jeżeli interesy nieletniego i jego rodziców albo opiekuna pozostają w sprzeczności, a nieletni nie ma obrońcy, sąd rodzinny wyznacza mu obrońcę z urzędu.

2. Jeżeli nieletni nie ma obrońcy i jednocześnie:

1)     jest głuchy, niemy lub niewidomy lub

2)     zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego stan zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny, lub

3)     wobec nieletniego zastosowano środek tymczasowy, o którym mowa w art. 44 pkt 4–8, lub

4)     zachodzi uzasadnione podejrzenie dopuszczenia się przez nieletniego czynu zabronionego wyczerpującego znamiona zbrodni lub czynu karalnego określonego w art. 163 § 1 lub 3, art. 166 § 1, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 1 art. 223 § 2 lub w art. 280 § 1 Kodeksu karnego, lub

5)     występują inne okoliczności, które sąd rodzinny uzna za utrudniające nieletniemu obronę

– sąd rodzinny wyznacza mu obrońcę z urzędu.

3. Nieletni lub jego rodzice albo opiekun mogą złożyć wniosek o wyznaczenie nieletniemu obrońcy z urzędu. Sąd rodzinny uwzględnia wniosek, jeżeli udział obrońcy w sprawie uzna za potrzebny, a:

1)     nieletni lub jego rodzice albo opiekun nie są w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia obrońcy z wyboru bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny lub

2)     występują inne, szczególne okoliczności.

4. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 1 i 2, nieletni ma ustanowionego obrońcę, a obrońca lub nieletni wypowiada stosunek obrończy, sąd rodzinny wyznacza nieletniemu obrońcę z urzędu, o ile nieletni nie ustanowił obrońcy.

5. Wyznaczenie obrońcy z urzędu nakłada na niego obowiązek podejmowania czynności procesowych do prawomocnego zakończenia postępowania wykonawczego.

6. Obrońca z urzędu jest wyznaczany z listy obrońców.

7. Wniosek o wyznaczenie obrońcy z urzędu sąd rodzinny rozpoznaje niezwłocznie.

8. Sąd rodzinny może cofnąć wyznaczenie obrońcy z urzędu, jeżeli okaże się, że nie istnieją okoliczności, na podstawie których go wyznaczono.

9. Postanowienie w przedmiocie wyznaczenia albo cofnięcia wyznaczenia obrońcy z urzędu może zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.

10. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób zapewnienia nieletniemu korzystania z pomocy obrońcy z urzędu, w tym sposób ustalania listy obrońców udzielających pomocy prawnej z urzędu oraz sposób wyznaczania obrońcy udzielającego pomocy prawnej z urzędu, mając na uwadze konieczność zapewnienia prawidłowego toku postępowania oraz prawidłowej realizacji prawa do obrony.