Art. 48a.

1. Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, z wyłączeniem zarządzającego składowiskiem odpadów, jest obowiązany do ustanowienia zabezpieczenia roszczeń w wysokości umożliwiającej pokrycie kosztów wykonania zastępczego:

1) decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania, o której mowa w art. 26 ust. 2,

2) obowiązku wynikającego z art. 47 ust. 5

– w tym usunięcia odpadów i ich zagospodarowania łącznie z odpadami stanowiącymi pozostałości z akcji gaśniczej lub usunięcia negatywnych skutków w środowisku lub szkód w środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie w ramach prowadzonej działalności polegającej na zbieraniu lub przetwarzaniu odpadów.

1a. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w art. 26a ust. 1, posiadacz odpadów nie zwrócił poniesionych przez właściwy organ kosztów działań polegających na usunięciu odpadów i gospodarowaniu nimi zgodnie z art. 26a ust. 6, środki z zabezpieczenia roszczeń przeznacza się na pokrycie tych kosztów.

2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy:

1) odpadów obojętnych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 118;

2) odpadów spełniających kryteria dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów obojętnych, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 118;

3) popiołów, żużli i gipsów oraz wydobytej w trakcie robót budowlanych niezanieczyszczonej gleby lub ziemi.

3. Wysokość zabezpieczenia roszczeń oblicza się jako iloczyn największej masy odpadów, które mogłyby być magazynowane w instalacji, obiekcie budowlanym lub jego części lub miejscu magazynowania odpadów, z uwzględnieniem wymiarów obiektu budowlanego lub jego części lub innego miejsca magazynowania odpadów, oraz stawki zabezpieczenia roszczeń.

3a. Wysokość zabezpieczenia roszczeń dla odzysku polegającego na wypełnianiu terenu niekorzystnie przekształconego oblicza się jako iloczyn masy odpadów przewidywanych do przetworzenia w okresie roku oraz stawki zabezpieczenia roszczeń w wysokości określonej dla magazynowanych odpadów w przepisach wydanych na podstawie ust. 22.

3b. W przypadku gdy zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 odpadom, o których mowa w ust. 3a, można przyporządkować więcej niż jedną stawkę zabezpieczenia roszczeń, przyjmuje się najwyższą stawkę spośród tych stawek.

4. Zabezpieczenie roszczeń może mieć formę depozytu, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisy ubezpieczeniowej.

5. W gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisie ubezpieczeniowej stwierdza się, że w dowolnym czasie, do wydania ostatecznej decyzji o zwrocie gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisy ubezpieczeniowej, o której mowa w ust. 18, w razie wystąpienia negatywnych skutków w środowisku lub szkód w środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, powstałych w wyniku niewywiązania się przez podmiot z obowiązków określonych w niniejszej ustawie, w tym obowiązków wynikających z posiadanego zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, lub konieczności usunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich magazynowania lub składowania, bank lub zakład ubezpieczeniowy uregulują zobowiązania na rzecz organu prowadzącego egzekucję tych obowiązków.

6. W przypadku gdy zabezpieczenie roszczeń ma formę gwarancji bankowej lub gwarancji ubezpieczeniowej, gwarantem może być wyłącznie instytucja finansowa:

1) upoważniona do gwarantowania długu celnego;

2) mająca siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

7. Właściwy organ określa formę i wysokość zabezpieczenia w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.

8. W przypadku zmiany okoliczności faktycznych mających wpływ na wysokość określonego zabezpieczenia roszczeń lub jego formę podmiot jest obowiązany do złożenia wniosku o zmianę formy lub wysokości zabezpieczenia roszczeń. Zmiana następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

9. Zabezpieczenie roszczeń w formie depozytu jest wpłacane na odrębny rachunek bankowy wskazany przez organ właściwy do wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, a zabezpieczenie roszczeń w formie gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisy ubezpieczeniowej jest składane do tego organu, a w przypadku decyzji wydawanych przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska – do wojewody właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności.

10. Posiadacz odpadów jest obowiązany wpłacić zabezpieczenie roszczeń w formie depozytu i poinformować o tym organ właściwy do wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów albo złożyć oryginały gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisy ubezpieczeniowej organowi, o którym mowa w ust. 9, w terminie 2 tygodni od dnia doręczenia ostatecznego postanowienia, o którym mowa w ust. 7 lub 8.

11. Posiadacz odpadów jest obowiązany utrzymywać ustanowione zabezpieczenie roszczeń przez okres obowiązywania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów i po zakończeniu obowiązywania tych zezwoleń, do czasu uzyskania ostatecznej decyzji o zwrocie zabezpieczenia roszczeń, o której mowa w ust. 18.

12. Właściwy organ przechowuje złożone przez posiadacza odpadów dokumenty potwierdzające wniesienie zabezpieczenia roszczeń przez cały okres obowiązywania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów.

13. W razie stwierdzenia, że zabezpieczenie roszczeń nie zostało ustanowione lub zostało ustanowione niezgodnie z postanowieniem, o którym mowa w ust. 7, w szczególności w wysokości niższej niż wymagana, właściwy organ odmawia wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów.

14. W razie stwierdzenia po wydaniu zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, że zabezpieczenie roszczeń nie zostało ustanowione lub zostało ustanowione niezgodnie z postanowieniem, o którym mowa w ust. 7 lub 8, w szczególności w wysokości niższej niż wymagana, właściwy organ cofa to zezwolenie.

15. W razie stwierdzenia, że posiadacz odpadów, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w ust. 11, nie utrzymuje ustanowionego zabezpieczenia roszczeń, właściwy organ cofa zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów, a w przypadku zakończenia obowiązywania zezwolenia, niezwłocznie wszczyna egzekucję wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 47 ust. 5, zgodnie z ustawą z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

16. Odsetki od depozytu, po potrąceniu kosztów obsługi rachunku bankowego, na którym jest on przechowywany, są dopisywane do sumy depozytu i zwracane wraz z nim. Na wniosek posiadacza odpadów odsetki są zwracane po zakończeniu roku kalendarzowego, za który przysługują, w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.

17. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, organ prowadzący egzekucję orzeka, w drodze decyzji, o przeznaczeniu środków z zabezpieczenia roszczeń zgodnie z ust. 1, o ile posiadacz odpadów wszystkich tych działań nie wykonał w całości i o ile nie wykonał ich na własny koszt.

18. Właściwy organ orzeka, na wniosek posiadacza odpadów, w drodze decyzji, o zwrocie zabezpieczenia roszczeń w formie depozytu wraz z odsetkami lub o zwrocie gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisy ubezpieczeniowej:

1) jeżeli odmówił wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów;

2) jeżeli zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów wygasło z powodu, o którym mowa w art. 48 pkt 4, albo

3) w przypadku wykonania przez posiadacza odpadów wszystkich obowiązków związanych z usunięciem oraz zagospodarowaniem odpadów i usunięciem negatywnych skutków w środowisku lub szkód w środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie;

4) w przypadku wydania ostatecznego postanowienia o zmianie formy zabezpieczenia roszczeń.

18a. W przypadku, o którym mowa w ust. 18 pkt 4, zwrot zabezpieczenia roszczeń w dotychczasowej formie następuje po wniesieniu przez posiadacza odpadów zabezpieczenia roszczeń w nowej formie.

19. Do wniosku o zwrot zabezpieczenia roszczeń dołącza się, odpowiednio:

1) decyzję o wygaszeniu zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów z powodu, o którym mowa w art. 48 pkt 4;

2) decyzję odmawiającą wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów;

3) dowody, w tym dokumenty stosowane na potrzeby ewidencji odpadów, potwierdzające wykonanie przez posiadacza odpadów wszystkich obowiązków związanych z usunięciem oraz zagospodarowaniem odpadów i usunięciem negatywnych skutków w środowisku lub szkód w środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie w ramach prowadzonej działalności;

4) ostateczne postanowienie, w którym określono nową formę zabezpieczenia roszczeń, i odpowiednio informację o wpłaceniu zabezpieczenia roszczeń w formie depozytu albo oryginał gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisy ubezpieczeniowej.

20. W przypadku obniżenia wysokości ustanowionego zabezpieczenia roszczeń w formie depozytu, wynikającego ze zmiany zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, właściwy organ może orzec, w drodze decyzji, o zwrocie części depozytu wraz z odsetkami.

21. W przypadku gdy organem właściwym do wydania decyzji jest regionalny dyrektor ochrony środowiska, kompetencje organu egzekucyjnego przysługują wojewodzie.

22. Minister właściwy do spraw klimatu określi, w drodze rozporządzenia, wysokość stawek zabezpieczenia roszczeń za Mg magazynowanych odpadów, kierując się właściwościami odpadów oraz kosztami usunięcia odpadów z działalności polegającej na zbieraniu lub przetwarzaniu odpadów i ich zagospodarowania, w tym odpadów stanowiących pozostałości z akcji gaśniczej, oraz usunięcia negatywnych skutków w środowisku lub szkód w środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie.

23. Przepisy ust. 1–22 stosuje się do pozwoleń na wytwarzanie odpadów uwzględniających zbieranie lub przetwarzanie odpadów oraz do pozwoleń zintegrowanych uwzględniających zbieranie lub przetwarzanie odpadów.