Art. 73.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi
1. Przez wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych rozumie się nabywanie lub zbywanie instrumentów finansowych na rachunek zleceniodawcy lub dokonywanie innych czynności wywołujących równoważne skutki, których przedmiotem są instrumenty finansowe.
2. Wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych może również polegać na zawieraniu przez firmę inwestycyjną na własny rachunek umów kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych ze zleceniodawcą lub na przyjmowaniu zapisów na emitowane lub wystawiane przez tę firmę inwestycyjną instrumenty finansowe.
2a. Firma inwestycyjna wykonuje zlecenia nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c–i złożone przez klienta detalicznego pod warunkiem, że depozyt zabezpieczający wymagany dla danego instrumentu finansowego jest nie mniejszy niż 1% wartości nominalnej tego instrumentu finansowego, z zastrzeżeniem ust. 2b i 2c.
2b. W przypadku zleceń zbycia opcji skutkujących wystawieniem opcji, wymagany depozyt zabezpieczający powinien być nie mniejszy niż wartość premii obliczonej, z zastosowaniem przez firmę inwestycyjną uznanego modelu wyceny opcji, podanego do wiadomości klienta detalicznego, powiększonej o 1% wartości nominalnej tej opcji.
2c. Przepisów ust. 2a i 2b nie stosuje się do wykonywania przez firmę inwestycyjną zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c–i, o ile depozyt zabezpieczający wymagany dla danego instrumentu finansowego jest określany przez CCP, który będzie zobowiązany do rozliczania transakcji zawartej wskutek złożonego zlecenia.
2d. Przepisów ust. 2a–2c nie stosuje się do świadczenia usług maklerskich przez dom maklerski lub bank prowadzący działalność maklerską poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 104.
3. (uchylony)
4. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1–2d do:
1) umowy o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych – stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny dotyczące umowy zlecenia, z wyłączeniem art. 737;
2) wykonywania zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych w obrocie zorganizowanym – stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny dotyczące umowy komisu, z wyłączeniem art. 768 § 3.
5. Do rachunku pieniężnego stosuje się odpowiednio przepisy art. 725, art. 727, art. 728 § 3 oraz art. 729–733 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, z zastrzeżeniem ust. 5e i 5g.
5a. Firma inwestycyjna deponuje środki pieniężne powierzone przez klientów firmie inwestycyjnej w związku ze świadczeniem usług maklerskich w sposób umożliwiający wyodrębnienie tych środków pieniężnych od własnych środków firmy inwestycyjnej oraz ustalenie wysokości roszczeń klientów o zwrot tych środków pieniężnych.
5b. W razie wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko firmie inwestycyjnej środki pieniężne powierzone przez klientów firmie inwestycyjnej w związku ze świadczeniem przez nią usług maklerskich nie podlegają zajęciu.
5c. W razie ogłoszenia upadłości firmy inwestycyjnej środki pieniężne powierzone przez klientów firmie inwestycyjnej w związku ze świadczeniem przez nią usług maklerskich podlegają wyłączeniu z masy upadłości firmy inwestycyjnej.
5d. Przepisy ust. 5b i 5c nie naruszają przepisów gwarantujących rozliczenie i rozrachunek zawartych transakcji.
5e. Firma inwestycyjna nie może wykorzystywać na własny rachunek środków pieniężnych powierzonych tej firmie inwestycyjnej przez klientów w związku ze świadczeniem przez nią usług maklerskich.
5f. (uchylony)
5g. Przepisu ust. 5e nie stosuje się do banku prowadzącego działalność maklerską, obracającego powierzonymi mu w związku ze świadczeniem usług maklerskich środkami pieniężnymi, o ile następuje to w ramach wykonywania przez ten bank czynności bankowych.
5h. Zasady oprocentowania środków pieniężnych powierzonych przez klienta firmie inwestycyjnej w związku ze świadczeniem usług maklerskich określa umowa z klientem.
5i. Firma inwestycyjna może wykorzystywać środki pieniężne powierzone przez klienta i należące do niego instrumenty finansowe, w przypadku gdy w celu wykonania zlecenia tego klienta jest niezbędne ustanowienie przez firmę inwestycyjną odpowiedniego zabezpieczenia.
5j. Firma inwestycyjna nie może ustanawiać zabezpieczeń na instrumentach finansowych ani środkach pieniężnych klienta ani w jakikolwiek inny sposób umożliwiać osobie trzeciej dysponowanie instrumentami finansowymi lub środkami pieniężnymi klienta w celu dochodzenia lub zaspokojenia roszczeń niemających związku ze świadczeniem usług na rzecz klienta ani z innymi zobowiązaniami klienta, z wyjątkiem przypadków, gdy ich ustanowienie jest wymagane na mocy prawa obowiązującego w państwie innym niż państwo członkowskie, w którym przechowywane są środki pieniężne lub instrumenty finansowe klienta.
5k. Firma inwestycyjna jest obowiązana do wdrożenia odpowiednich rozwiązań organizacyjnych, które zapewnią ograniczenie do minimum ryzyka utraty lub zmniejszenia liczby lub wartości instrumentów finansowych lub środków pieniężnych klienta albo utraty lub ograniczenia praw związanych z takimi instrumentami finansowymi lub środkami pieniężnymi na skutek niewłaściwego wykorzystania tych instrumentów finansowych lub środków pieniężnych, nieprawidłowości w prowadzeniu rachunków lub rejestrów, nierzetelnego prowadzenia działalności, zaniedbania lub oszustwa.
5l. Firma inwestycyjna nie może zawierać z klientem detalicznym umów o ustanowienie zabezpieczenia finansowego, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 891 oraz z 2019 r. poz. 326), których przedmiotem są środki pieniężne lub instrumenty finansowe klientów, w celu zabezpieczenia lub pokrycia obecnych lub przyszłych, rzeczywistych lub warunkowych lub potencjalnych zobowiązań klientów.
5m. Środki pieniężne klientów zdeponowane przez firmę inwestycyjną w podmiotach należących do tej samej grupy kapitałowej co firma inwestycyjna nie mogą łącznie przekraczać 20% wszystkich środków pieniężnych klientów.
5n. Ograniczenia, o którym mowa w ust. 5m, nie stosuje się, w przypadku gdy firma inwestycyjna jest w stanie wykazać, że jest ono nieproporcjonalne ze względu na niskie saldo przechowywanych przez firmę inwestycyjną środków pieniężnych klientów lub na charakter, skalę i złożoność jej działalności oraz bezpieczeństwo zdeponowanych w podmiotach, o których mowa w ust. 5m, środków pieniężnych klientów.
5o. Firma inwestycyjna dokonuje okresowego przeglądu zasadności odstąpienia od stosowania ograniczenia, o którym mowa w ust. 5m, oraz informuje Komisję o wynikach tego przeglądu i podjętej na jego podstawie decyzji w zakresie stosowania tego ograniczenia.
5p. Firma inwestycyjna może powierzyć przechowywanie instrumentów finansowych i środków pieniężnych klienta innemu podmiotowi, o ile podmiot ten zapewnia bezpieczeństwo przechowywanych instrumentów finansowych i środków pieniężnych.
5q. Firma inwestycyjna zapewnia, z uwzględnieniem przepisów o tajemnicy zawodowej, łatwy dostęp do informacji dotyczących instrumentów finansowych i środków pieniężnych klientów:
1) Komisji oraz pracownikom Urzędu Komisji;
2) syndykowi ustanowionemu w postępowaniu upadłościowym lub zarządcy ustanowionemu w postępowaniu restrukturyzacyjnym;
3) Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu.
6. Do wykonywania w obrocie zorganizowanym przez firmę inwestycyjną zleceń nabycia lub zbycia na rachunek klienta niebędących papierami wartościowymi instrumentów finansowych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny dotyczące umowy komisu, z wyłączeniem art. 768 § 3, o ile konstrukcja tych instrumentów finansowych umożliwia zastosowanie tych przepisów.
6a. Firma inwestycyjna świadcząca usługi wykonywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych jest obowiązana, zgodnie z art. 67–69 rozporządzenia 2017/565, stosować rozwiązania i procedury zapewniające niezwłoczne, uczciwe i należyte wykonywanie zleceń klientów w stosunku do zleceń innych klientów oraz do zleceń własnych firmy inwestycyjnej, obejmujące zapewnienie możliwości wykonywania zleceń zgodnie z czasem ich przyjmowania.
6b. W przypadku gdy zlecenie dotyczące akcji będących przedmiotem obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, ze względu na określony przez klienta limit ceny, nie może być wykonane natychmiast po jego przyjęciu przez firmę inwestycyjną w związku z warunkami panującymi na rynku, firma inwestycyjna, jeżeli klient nie postanowił inaczej, jest obowiązana upublicznić warunki tego zlecenia w sposób łatwo dostępny dla innych uczestników rynku. Wymóg upublicznienia warunków zlecenia uważa się za spełniony w przypadku, o którym mowa w art. 70 rozporządzenia 2017/565.
6c. Przepisu ust. 6b nie stosuje się do zleceń o dużej skali w porównaniu z normalną wielkością rynkową dla danych akcji w rozumieniu art. 7 rozporządzenia 2017/587, pod warunkiem uprzedniego poinformowania Komisji przez firmę inwestycyjną o zamiarze odstąpienia od wykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 6b.
7. Firma inwestycyjna przyjmuje do wykonania zlecenie złożone w celu dokonania krótkiej sprzedaży pod warunkiem spełnienia przez składającego zlecenie wymogów określonych odpowiednio w art. 12 albo art. 13 rozporządzenia 236/2012, a w przypadku gdy w zakresie krótkiej sprzedaży zostały wprowadzone, na podstawie art. 20, art. 23 lub art. 28 ust. 1 lit. b rozporządzenia 236/2012, zakaz lub ograniczenia, zlecenie to nie narusza takiego zakazu lub takich ograniczeń.
8. W przypadku gdy w zakresie transakcji innych niż krótka sprzedaż zostały wprowadzone, na podstawie art. 20, art. 23 lub art. 28 ust. 1 lit. b rozporządzenia 236/2012, zakaz lub ograniczenia, firma inwestycyjna przed przyjęciem do wykonania zlecenia nabycia lub zbycia instrumentów finansowych bada, czy jego przyjęcie nie narusza takiego zakazu lub takich ograniczeń. Firma inwestycyjna nie przyjmuje do wykonania zlecenia, które taki zakaz lub takie ograniczenia narusza.