ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 23 czerwca 2015 r.
w sprawie sposobu zapewnienia oskarżonemu korzystania z pomocy obrońcy w postępowaniu przyspieszonym
(Dz. U. z dnia 30 czerwca 2015 r.)
Na podstawie art. 517j § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
§ 1. Dyżury adwokatów i radców prawnych organizowane w celu umożliwienia oskarżonemu korzystania z pomocy obrońcy w postępowaniu przyspieszonym są pełnione przy sądach rejonowych.
§ 2.1. Liczbę adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury przy poszczególnych sądach rejonowych w poszczególnych okresach ustala prezes sądu okręgowego w porozumieniu z prezesem właściwego sądu rejonowego po zasięgnięciu opinii okręgowej rady adwokackiej i rady okręgowej izby radców prawnych, których zasięg terytorialny obejmuje obszar właściwości danego sądu rejonowego.
2. Ustalając liczbę adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury przy sądzie rejonowym, uwzględnia się:
1) okoliczności mogące mieć wpływ na liczbę spraw rozpoznawanych w postępowaniu przyspieszonym;
2) godziny urzędowania danego sądu rejonowego ustalone dla zapewnienia niezwłocznego rozpoznawania spraw w postępowaniu przyspieszonym;
3) konieczność zapewnienia oskarżonemu możliwości ustanowienia obrońcy z wyboru lub wyznaczenia obrońcy z urzędu.
§ 3.1. Okręgowa rada adwokacka przedstawia prezesowi właściwego sądu rejonowego wykaz adwokatów uprawnionych do obrony w postępowaniu karnym według przepisów o ustroju adwokatury, mających siedzibę zawodową na obszarze właściwości danego sądu, pełniących dyżury.
2. Rada okręgowej izby radców prawnych przedstawia prezesowi właściwego sądu rejonowego wykaz radców prawnych uprawnionych do obrony w postępowaniu karnym według ustawy o radcach prawnych, mających miejsce zamieszkania na obszarze właściwości danego sądu, pełniących dyżury.
3. Okręgowa rada adwokacka oraz rada okręgowej izby radców prawnych przedstawia wykazy, o których mowa w ust. 1 i 2, do dnia 30 listopada każdego roku, obejmujące okres dyżurów w następnym roku kalendarzowym. Wykazy mogą być przedstawiane za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych.
4. Wykazy adwokatów oraz wykazy radców prawnych, o których mowa w ust. 1 i 2, zawierają następujące informacje:
1) imię i nazwisko adwokata lub radcy prawnego;
2) adres do doręczeń;
3) numer telefonu zapewniającego stały kontakt telefoniczny z adwokatem lub radcą prawnym pełniącym dyżur;
4) numer telefaksu lub adres poczty elektronicznej;
5) wskazanie okresu, w którym adwokat lub radca prawny pełni dyżur.
5. Okręgowa rada adwokacka oraz rada okręgowej izby radców prawnych informuje prezesa właściwego sądu rejonowego o każdej zmianie danych objętych wykazami, o których mowa w ust. 1 i 2. Przepis ust. 3 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
§ 4.1. Prezes sądu rejonowego ustala na podstawie przedstawionych wykazów, o których mowa w § 3 ust. 1 i 2, listę adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury z podziałem na okresy pełnienia dyżurów i wskazaniem dla każdego okresu, w porządku alfabetycznym według nazwisk, adwokatów i radców prawnych pełniących dyżur w danym okresie.
2. Lista adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury ustalona przez prezesa sądu rejonowego zawiera informacje, o których mowa w § 3 ust. 4, oraz wskazanie tytułu zawodowego adwokata i radcy prawnego.
3. W miarę możliwości listę adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury sporządza się i prowadzi w formie elektronicznej.
4. W przypadku, o którym mowa w § 3 ust. 5, prezes właściwego sądu rejonowego aktualizuje listę adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury w sposób wskazany w ust. 1 i 2.
§ 5.1. Prezes sądu rejonowego przekazuje niezwłocznie ustaloną listę adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury do wiadomości prezesowi właściwego sądu okręgowego, okręgowej radzie adwokackiej, radzie okręgowej izby radców prawnych, właściwemu prokuratorowi rejonowemu i komendantowi właściwej jednostki Policji. Przepis § 3 ust. 3 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku aktualizacji listy adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury.
§ 6. W przypadku uzasadnionym koniecznością zapewnienia udziału w postępowaniu przyspieszonym w danym okresie większej liczby adwokatów i radców prawnych niż objęta listą adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury, prezes sądu rejonowego występuje do okręgowej rady adwokackiej i rady okręgowej izby radców prawnych o wskazanie w wyznaczonym terminie dodatkowych adwokatów i radców prawnych, określając ich liczbę.
§ 7.1. Adwokaci i radcy prawni pełnią dyżury w godzinach urzędowania właściwego sądu rejonowego ustalonych dla zapewnienia niezwłocznego rozpoznawania spraw w postępowaniu przyspieszonym.
2. Adwokaci i radcy prawni pełnią dyżury w siedzibie właściwego sądu rejonowego.
3. Na wniosek adwokata lub radcy prawnego prezes właściwego sądu rejonowego może mu zezwolić na pełnienie dyżuru w innym miejscu niż siedziba sądu rejonowego, mając na uwadze konieczność niezwłocznego podjęcia obrony przez adwokata lub radcę prawnego w postępowaniu przyspieszonym. W przypadku pełnienia dyżuru przez adwokata lub radcę prawnego poza siedzibą sądu rejonowego prezes właściwego sądu rejonowego ustala z adwokatem lub radcą prawnym sposób bezpośredniego kontaktowania się z adwokatem lub radcą prawnym.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, prezes właściwego sądu rejonowego uzupełnia listę adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury o wskazanie adresu, pod którym adwokat lub radca prawny pełni dyżur, oraz numeru telefonu zapewniającego stały i bezpośredni kontakt telefoniczny z adwokatem lub radcą prawnym. Przepis § 5 ust. 1 zdanie pierwsze i § 3 ust. 3 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
§ 8.1. Jeżeli podejrzany nie ma obrońcy, organ prowadzący postępowanie przygotowawcze, pouczając podejrzanego o uprawieniu do korzystania z pomocy obrońcy, udostępnia mu listę adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury. Oświadczenie podejrzanego w przedmiocie ustanowienia obrońcy dołącza się do wniosku o rozpoznanie sprawy w postępowaniu przyspieszonym.
2. Jeżeli oskarżony nie ma obrońcy, prezes sądu lub sąd, doręczając oskarżonemu odpis wniosku o rozpoznanie sprawy w postępowaniu przyspieszonym, udostępnia mu listę adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury. Oświadczenie oskarżonego w przedmiocie ustanowienia obrońcy dołącza się do akt sprawy.
§ 9.1. Wniosek o wyznaczenie obrońcy z urzędu złożony przez podejrzanego organ prowadzący postępowanie przygotowawcze przekazuje za pośrednictwem telefaksu, bezpośrednio po złożeniu wniosku, do sądu właściwego do rozpoznania sprawy wraz z dokumentami złożonymi przez podejrzanego w celu wykazania, że nie jest on w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny.
2. Przekazując do sądu właściwego do rozpoznania sprawy wniosek i dokumenty, o których mowa w ust. 1, organ prowadzący postępowanie przygotowawcze dołącza odpisy z akt sprawy niezbędne do rozpoznania wniosku o wyznaczenie obrońcy z urzędu, w szczególności umożliwiające ustalenie sygnatury sprawy, danych osobowych podejrzanego oraz danych dotyczących jego sytuacji rodzinnej i majątkowej.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do wniosku organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o wyznaczenie obrońcy z urzędu wobec stwierdzenia okoliczności uzasadniających wyznaczenie obrońcy z urzędu na podstawie art. 79 § 1 i 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego.
4. W przypadku złożenia przez podejrzanego wniosku o wyznaczenie obrońcy z urzędu w postępowaniu przygotowawczym wprost do sądu prezes sądu lub referendarz sądowy niezwłocznie zwraca się, w sposób wskazany w art. 137 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego, do organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o nadesłanie odpisów z akt sprawy w zakresie, o którym mowa w ust. 2.
5. Jeżeli podejrzany, który złożył wniosek o wyznaczenie obrońcy z urzędu, nie wykazał w sposób należyty, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny, prezes sądu lub referendarz sądowy, w sposób wskazany w art. 137 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego, niezwłocznie wyznacza mu odpowiedni termin na uzupełnienie wniosku.
6. Wniosek o wyznaczenie obrońcy z urzędu prezes sądu, sąd lub referendarz sądowy rozpoznaje w pierwszej kolejności.
7. Prezes sądu, sąd lub referendarz sądowy wyznacza obrońcę z urzędu z listy adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury według kolejności wpływu wniosków i potrzeb wynikających z innych okoliczności uzasadniających jego wyznaczenie, uwzględniając posiadane informacje o braku sprzeczności interesów stron postępowania.
§ 10.1. Prezes sądu, sąd lub referendarz sądowy po wyznaczeniu obrońcy z urzędu podaje oskarżonemu następujące informacje umożliwiające kontakt z adwokatem lub radcą prawnym:
1) imię i nazwisko;
2) adres do doręczeń;
3) numer telefonu;
4) numer telefaksu lub adres poczty elektronicznej.
2. Prezes sądu, sąd lub referendarz sądowy po wyznaczeniu obrońcy z urzędu podaje adwokatowi lub radcy prawnemu:
1) imię i nazwisko oskarżonego;
2) sygnaturę sprawy;
3) informację, czy oskarżony jest pozbawiony wolności, a w przypadku stosowania wobec niego tymczasowego aresztowania - także nazwę organu, do którego dyspozycji pozostaje;
4) dane umożliwiające kontakt z oskarżonym, takie jak: jego adres zamieszkania lub pobytu, adres do doręczeń, numer telefonu, numer telefaksu lub adres poczty elektronicznej.
3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, podaje się oskarżonemu i wyznaczonemu obrońcy z urzędu jednocześnie z powiadomieniem o treści postanowienia albo zarządzenia o wyznaczeniu obrońcy z urzędu.
§ 11.W celu przygotowania się do obrony oskarżonemu oraz obrońcy zapewnia się w szczególności:
1) możliwość nawiązania kontaktu, w tym za pośrednictwem telefonu;
2) kontakt bez obecności osób trzecich;
3) kontakt w zamkniętym pomieszczeniu;
4) możliwość zapoznania się z materiałami postępowania.
§ 12.1. Okręgowa rada adwokacka oraz rada okręgowej izby radców prawnych przedstawią do dnia 31 lipca 2015 r. pierwsze wykazy, o których mowa w § 3 ust. 1 i 2, obejmujące okres dyżurów do dnia 31 grudnia 2015 r.
2. Do dnia ustalenia przez prezesa sądu rejonowego pierwszej listy adwokatów i radców prawnych pełniących dyżury, o której mowa w § 4 ust. 1, stosuje się listę adwokatów sporządzoną na podstawie przepisów dotychczasowych.
§ 13. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2015 r.