Koszty zastępstwa w zależności od rodzaju zgłoszonego roszczenia

W uzadnieniu uchwały z dnia 7 sierpnia 2002 r. Sąd Najwyższy wskazał na istotne powody, dla których w sprawie toczącej się na skutek odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, w której pracownik zgłasza jedno z roszczeń przewidzianych w art. 56 § 1 k.p., koszty zastępstwa prawnego powinny być zasądzone na tej samej podstawie prawnej niezależnie od tego, którego z roszczeń przewidzianych w tym przepisie dochodzi pracownik i które z nich ostatecznie uwzględni Sąd pracy.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w ww. uchwale, wynikające z art. 56 § 1 k.p. roszczenia o odszkodowanie i o przywrócenie do pracy są nie tylko alternatywne, ale i ekwiwalentne. W rezultacie, odwołanie od umowy o pracę dotyczy w takim samym stopniu obydwu tych roszczeń i w przypadku każdego z nich jest to ten sam rodzaj sprawy. Z tych przyczyn, jak podkreślił Sad Najwyższy, zarówno trudność (stopień zawiłości) sprawy, jak i niezbędny (celowy) nakład pracy pełnomocnika są takie same, w przypadku zgłoszenia w sprawie z odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę każdego z tych roszczeń.

Co równie istotne i na co zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w ww. orzeczeniu, jeśli wybrane przez pracownika roszczenie z art. 56 § 1 k.p. okaże się nieuzasadnione, Sąd pracy może z urzędu uwzględnić inne roszczenie alternatywne. Taka możliwość działania Sadu tym bardziej przemawia zaś za stosowaniem w sprawach dotyczących każdego z roszczeń przewidzianych w 56§1 k.p. tej samej podstawy prawnej przy zasądzeniu kosztów zastępstwa prawnego.

W rezultacie, jak wskazał Sad Najwyższy w powołanej uchwale z dnia 7 sierpnia 2002 r., w sprawie o odszkodowanie dochodzone na podstawie art. 56 § 1 k.p., koszty zastępstwa prawnego powinny być zasądzone w oparciu o § 11 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia (tj. o przepis określający stawki minimalne za prowadzenie spraw z zakresu prawa pracy o przywrócenie do pracy).

Wyznaczony w powyższej uchwale Sądu Najwyższego kierunek interpretacji został zaakceptowany i podtrzymany także w najświeższym orzecznictwie.

Zgodnie z interpretacją przedstawioną w uchwale Sądu Najwyższego 7 sierpnia 2002 r. orzeczono o kosztach zastępstwa prawnego m.in. w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2010 r., sygn. akt II PZ 20/2010. W dalszej kolejności należy wskazać na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2011 r., sygn. akt III PZ 8/11. W postanowieniu tym Sąd Najwyższy zwrócił uwagę m.in. na § 5 Rozporządzenia, który stanowi: „Wysokość stawek minimalnych w sprawach nieokreślonych w rozporządzeniu ustala się, przyjmując za podstawę stawkę w sprawach najbardziej zbliżonym rodzaju”. Treść tego przepisu to zatem kolejny argument potwierdzający zasadność stosowania w przedmiotowej sprawie § 11 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia.

W postanowieniu Sadu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2012 r., sygn. akt II PZ 12/12 potwierdzono, że z tych względów, dla których § 11 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia jest właściwy w sprawach o odszkodowanie z art. 56§1 k.p. przepis ten należy stosować także w sprawie z zakresu prawa pracy o odszkodowanie dochodzone na podstawie art. 45 k.p.

Również w uchwale 7 sędziów z dnia 24 lutego 2011 r. I PZP 6/10 Sąd Najwyższy przyjął, iż podstawę zasądzenia przez Sąd opłaty za czynności adwokata z tytułu zastępstwa prawnego w sprawie ze stosunku pracy o odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 § 1 w związku z art. 58 k.p., stanowi stawka minimalna określona w §12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.). I postanowił nadać jej moc zasady prawnej.

Zgodnie z tym przepisem, analizowanym przez pryzmat stanowiska wyrażonego w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2002 r. (sygn. akt III PZP 15/02, OSNP 2003/12/285) stawki minimalne wynoszą 180 zł także w sprawach o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę. Tym samym w pkt II sentencji wyroku Sąd zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

Wyrok SR dla Wrocławia-Śródmieścia z dnia 30 marca 2017 r., X P 774/16

Standard: 9630 (pełna treść orzeczenia)