Zabezpieczenie roszczeń niewymagalnych

Zabezpieczeniu mogą podlegać także roszczenia niewymagalne. Wniosek przeciwny nie wynika z żadnego z przepisów regulujących postępowanie zabezpieczające, w tym zwłaszcza z art. 730 § 1 k.p.c., w którym mowa jedynie o tym, że zabezpieczenia można żądać w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny, bez odwołania się do wymagalności roszczenia. Także art. 7301 § 1 k.p.c. wymaga jedynie uprawdopodobnienia istnienia roszczenia, nie wspominając o jego wymagalności.

Brak wymagalności roszczenia nie może być przeszkodą ubiegania się o zabezpieczenie skoro uprawniony w celu dochodzenia takiego roszczenia może wystąpić nawet na drogę sądową (a maiori ad minus). Istotne jest jedynie by wymagalność nastąpiła najpóźniej z chwilą zamknięcia rozprawy. Art. 316 § 1 zdanie drugie k.p.c. stanowi wprost, że zasądzeniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że stało się ono wymagalne w toku sprawy. W przeciwnym razie powództwo zostanie oddalone, a udzielone zabezpieczenie upada.

Mimo dopuszczalności udzielenia zabezpieczenia roszczenia jeszcze niewymagalnego, uwzględnienie wniosku możliwe jest tylko w razie wystąpienia szczególnych okoliczności, gdyż tak znacząca ingerencja w prawa dłużnika do dysponowania swoim majątkiem i to przed datą, w jakiej powinien spełnić zobowiązanie może być dla niego źródłem niepowetowanej szkody, może też naruszać zasadę proporcjonalności wyrażoną w art. 730[1] § 3 k.p.c.

Postanowienie SA w Katowicach z dnia 19 marca 2015 r., V ACz 232/15

Standard: 5927 (pełna treść orzeczenia)