Deliktowa odpowiedzialność komornika

Jeśli do wyrządzenia szkody doprowadziło niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie komornika i jego zastępcy, z których każdy ponosi odpowiedzialność w zakresie wykonywanych czynności (art. 23 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, jedn. tekst: Dz. U. z 2018 r., poz. 1309), odpowiadają oni za tę szkodę solidarnie (art. 441 § 1 k.c.).

Wyrok SN z dnia 9 lutego 2024 r., II CSKP 932/22

Standard: 81001 (pełna treść orzeczenia)

W orzecznictwie Sądu Najwyższego istotnie przyjmowano, że w sprawach dotyczących solidarnej odpowiedzialności Skarbu Państwa z komornikiem czynności procesowe za Skarb Państwa powinien podejmować Prezes właściwego sądu okręgowego, jako sprawujący czynności administracji sądowej w stosunku do sądów rejonowych na obszarze właściwości sądu okręgowego oraz nadzór nad działalnością tych sądów. Było ono oparte na treści art. 22 § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (jedn. tekst: Dz.U. z 2019 r., poz. 52, ze zm. – dalej: „u.s.p.”) (por. m.in. wyroki SN z dnia 22 października 2014 r., II CSK 764/13 i z dnia 24 maja 2007 r., II CSK 44/07).

W stanie prawnym dotyczącym organizacji sądów powszechnych, znajdującym zastosowanie w sprawie, wobec uchylenia art. 22 § 3 u.s.p. ustawą z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 203, poz. 1192) stanowisko to straciło na aktualności.

W konsekwencji w sprawach dotyczących solidarnej odpowiedzialności Skarbu Państwa z komornikiem, Skarb Państwa – tak jak to miało miejsce w rozpoznawanej sprawie – powinien być reprezentowany przez prezesa właściwego sądu rejonowego (por. uz. uchwały SN z dnia 13 grudnia 2013 r., III CZP 80/13). Tak też kształtuje się obecnie praktyka Sądu Najwyższego, który w sposób analogiczny do Sądów obu instancji w rozpoznawanej sprawie, oznacza statio fisci Skarbu Państwa w sprawach dotyczących odpowiedzialności odszkodowawczej komornika za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności egzekucyjnych (por. m.in. wyroki SN z dnia 9 listopada 2016 r., II CSK 39/16 i z dnia 26 stycznia 2018r., II CSK 117/17

Postanowienie SN z dnia 6 czerwca 2019 r., II CSK 622/18

Standard: 72821 (pełna treść orzeczenia)