Wykonanie czynności zastępczych w wypadkach nagłych bez upoważnienia sądu (art. 480 § 3 k.c.)
Wykonanie zastępcze w razie zwłoki dłużnika (art. 479 i 480 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Art. 480 § 3 k.c. odnosi się do wykonania wszelkich zobowiązań, niezależnie od źródła ich powstania.
W okolicznościach sprawy jego zastosowanie uzasadniał ciążący na sprawcy deliktu z mocy art. 363 § 2 k.c. obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody; w pojęciu tym mieści się immanentnie nakaz usunięcia przyczyny szkodzącej, bez czego utrzymuje się trwały stan zagrażający powstawaniem dalszych zniszczeń. Obowiązek taki spoczywał na pozwanej przede wszystkim z tytułu pełnionej z mocy ustawy funkcji zarządcy nieruchomości wspólnej, która wiązała się z powinnością należytej dbałości o nieruchomość. Zarząd wykonywany był na rzecz wszystkich współwłaścicieli i zaniedbania w tym zakresie stanowiły również nienależyte wykonanie zobowiązania, które również uprawniało powoda do posłużenia się metodą wykonania zastępczo zaniedbanego obowiązku zarządcy na podstawie art. 480 § 3 k.c.
Wyrok SN z dnia 28 marca 2017 r., II CNP 30/16
Standard: 55434 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z wykładnią art. 480 k.c. regułą jest dokonywanie czynności zastępczych z upoważnienia sądu. Tylko wyjątkowo, w wypadkach nagłych, wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, wykonać bez upoważnienia sądu czynność na koszt dłużnika lub usunąć na jego koszt to, co dłużnik wbrew zobowiązaniu uczynił (art. 480 § 3 k.c.).
W nauce prawa podkreśla się wyjątkowość tej instytucji oraz brak możliwości rozszerzającej jej interpretacji. Wskazuje się, że okolicznościami upoważniającymi wierzyciela do wykonania zobowiązania bez upoważnienia sądu będą zdarzenia nadzwyczajne (np. awaria), w których niepodjęcie wymaganych czynności będzie groziło niebezpieczeństwem zwiększenia rozmiaru lub nawet powstania nowej szkody. Wykonanie zobowiązania w takich okolicznościach odbywa się na ryzyko wierzyciela, który musi udowodnić nadzwyczajność sytuacji, która upoważnia go do działania bez uprzedniego upoważnienia.
Wyrok SA w Gdańsku z dnia 15 kwietnia 2015 r., V ACa 953/14
Standard: 55433 (pełna treść orzeczenia)